بانک اطلاعات دارویی (1)

بانک اطلاعات داروئی (1)

BARIUM SULFATE

موارد مصرف سولفات باریم به عنوان ماده‌حاجب اشعه X برای آزمایشات پرتونگاری‌و توموگرافی کامپیوتری قسمتهای مختلف‌دستگاه گوارش مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: سولفات باریم زمانی که ازبدن عبور می‌کند، میزان جذب اشعه X راافزایش می‌دهد. بنابراین شکل و ساختمان‌دستگاه گوارش را آشکار می‌کند.
فارماکوکینتیک این دارو در صورتی که‌خالص باشد از دستگاه گوارش جذب‌نمی‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌انسداد روده بزرگ و یا وجود سوراخ دردستگاه گوارش ابتلا به کولیت اولسراتیو،دیورتیکولیت مزمن نباید مصرف شود.
هشدارها: سولفات باریم در صورت‌احتمال بارداری و وجود دهیدراتاسیون‌نباید مصرف شود.
عوارض جانبی احتمال بروز یبوست تجمع‌مدفوع متراکم انسداد روده و آپاندیسیت‌پس از مصرف (خوراکی یا تنقیه دارووجود دارد. سوراخ شدن روده‌ها توسطدارو نیز ممکن‌است منجربه پریتونیت چسبندگی روده‌ها ومرگ گردد. استنشاق‌این پودر موجب بیماری ریوی می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ چندین ساعت قبل ازانجام آزمایش از خوردن و آشامیدن‌خودداری شود.
۲ ـ استفاده از سولفات باریم تا ۱-۲ هفته‌بعد از نمونه‌برداری از روده بزرگ ورکتوم توصیه نمی‌شود.
۳ ـ بعد از انجام آزمایش پرتونگاری به‌منظور جلوگیری از تجمع مدفوع متراکم‌بیمار باید مقادیر زیادی مایعات دریافت‌کند. بعضی اوفات ممکن است استفاده ازملین‌ها نیز ضروری شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف به نوع‌آزمایش و روش پرتونگاری بستگی دارد.برای عکسبرداری از مری تا ۱۵۰میلی‌لیتراز سوسپانسیون ۵۰-۲۰۰w/v% از راه‌خوراکی مصرف می‌شود. برای معاینه‌معده و دوازدهه تا ۳۰۰ میلی‌لیتر ازسوسپانسیون ۳۰-۱۵۰w/v% از راه‌خوراکی و برای معاینه روده بزرگ تا ۲لیتر از سوسپانسیون ۲۰-۱۳۰w/v%بصورت تنقیه مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Powder for suspension: 135g/Sachet

CORTICOTROPHIN

موارد مصرف کورتیکوتروپین به‌عنوان‌یک‌عامل تشخیصی عملکرد غده‌فوق‌کلیوی مصرف می‌شود. همچنین دردرمان اسپاسم میوکلونیک نوزادان وپورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک‌استفاده می‌شود. کورتیکوتروپین‌اگرچه‌یک کورتیکواستروئید نمی‌باشد،ولی ممکن است در تمامی موارد مصرف‌کورتیکواستروئیدها مصرف شود.
مکانیسم اثر: کورتیکوتروپین هورمون‌طبیعی قسمت قدامی هیپوفیز (ACTH)
است که می‌تواند با تحریک بخش قشری‌غده فوق کلیوی باعث ترشح‌کورتیکواستروئیدها شود.
فارماکوکینتیک ۴۵-۶۰ دقیقه پس از تزریق‌داخل وریدی یا زیر جلدی و یک ساعت پس‌از تزریق داخل عضلانی کورتیکوتروپین غلظت پلاسمائی کورتیزول به حداکثرمی‌رسد. در مورد تجویز فرآورده‌های‌طولانی‌اثر این زمان به ۸ ساعت رسیده وافزایش غلظت بیش از ۲۴ ساعت ثابت‌می‌ماند.
موارد منع مصرف برای بیماران مبتلا به‌اسکلرودرم پوکی استخوان عفونتهای‌قارچی سیستمیک عفونت هرپسی چشم قرحه‌گوارشی یاسابقه ابتلابه آن نارسائی‌احتقانی قلب و فشار خون بالا نباید مصرف‌شود. در درمان بیماریهای همراه بانارسائی اولیه غده فوق کلیه نباید استفاده‌شود.
هشدارها: ۱ ـ تا مادامی که پاسخ‌دهی غددفوق‌کلیه محرز نشده باشد، این‌فرآورده‌نباید تجویز شود.
۲ ـ شدت بیماری غلظتهای ادراری‌وپلاسمائی کورتیکواستروئیدها و پاسخ‌اولیه بیمار، جهت تعیین مقدارمصرف ودفعات‌مصرف بایدموردتوجه‌قرار گیرند.
۳ ـ کورتیکوتروپین تنها برای مقاصدتشخیصی یا برای درمان پورپورای‌ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک دربزرگسالان بصورت داخل وریدی تزریق‌می‌شود.
۴ ـ در هنگام استفاده از دارو بایستی بیماررا از نظر واکنشهای حساسیتی تحت نظرقرار داد. بروز این واکنشها به خصوص درتزریق زیرجلدی رایج می‌باشد. استفاده‌درمانی طولانی مدت احتمال بروز چنین‌واکنشهائی را افزایش می‌دهد.
۵ ـ عوارض جانبی غیرقابل‌برگشت بیشتربا تجویز مزمن مقادیر بیش از ۴۰ واحد درروز مشاهده می‌شود.
۶ ـ کاهش در میزان مصرف دارو باطولانی کردن فواصل بین تزریق یا باکاهش مقدار کورتیکوتروپین در هر بارتجویز انجام می‌پذیرد.
۷ ـ در افراد مسن و بخصوص خانمهای‌یائسه احتمال ایجاد پوکی استخوان وافزایش فشار خون افزایش می‌یابد.
عوارض جانبی درمان طولانی مدت باکورتیکوتروپین بیمار را مستعد ابتلا به‌بیماریهای عفونی می‌کند و از طرفی علائم‌عفونت نیز پنهان می‌شود. قطع مصرف‌کورتیکوتروپین بعد از مصرف مزمن آن‌باعث بروز علائم کم‌کاری غده فوق‌کلیوی‌می‌شود. مصرف مقادیر زیادکورتیکوتروپین می‌تواند اختلالات روانی‌را تشدید کند. آب مروارید، کاهش یا تاری‌دید، تکرر ادرار و دیابت بیمزه قرحه‌گوارشی علائم شبه کوشینگ آکنه درددر ناحیه سرینی و افزایش فشار خون ازعوارض جانبی دارو می‌باشند.
تداخل های دارویی همزمان باواکسن های‌زنده آمفوتریسین B، داروهای ضد دیابت انسولین داروهای مدر دفع کننده پتاسیم داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی نبایداز این فرآورده استفاده نمود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت مصرف‌طولانی مدت دارو، سیر بیماری و اثرات‌جانبی دارو باید مرتب? ارزیابی شود.
۲ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدودشده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۳ ـ مصرف دارو در افراد دیابتی بایستی بااحتیاط انجام گیرد.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت باید بطور مرتب انجام گیرد.
مقدار مصرف در تشخیص عملکرد محورهیپوفیز ـ غدد فوق کلیوی مقادیر ۱۰-۲۵واحد در ۵۰۰ میلی‌لیتر دکستروز ۵% درطی مدت ۸ ساعت بصورت انفوزیون داخل‌وریدی تجویز می‌شود. قبل و بعد از تجویزکورتیکوتروپین غلظت پلاسمائی‌کورتیزول اندازه‌گیری می‌شود.
میزان مصرف در کودکان به صورت داخل‌وریدی یا زیر جلدی ۱/۶IU/kg یا ۵۰IU/m2هر ۲۴ ساعت در ۳ یا ۴ نوبت بطور منقسم‌می‌باشد. همچنین از راه داخل عضلانی‌۱/۶IU/kg یا ۵۰IU/m2 هر ۲۴ ساعت بطوریک‌جا یا در سه مقدار منقسم نیز تجویزمی‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 40 or 80IU/ml

ETHIODIZED OIL

موارد مصرف این دارو برای عکسبرداری‌از رحم و لوله های رحمی برای تشخیص‌تومورهای داخل لوله و گردن رحم و سایراختلالات داخل لوله‌های رحمی مصرف‌می‌شود. این دارو همچنین برای‌عکسبرداری از سیستم لنفاوی به منظورتشخیص تومورهای سرطانی و ارزیابی‌آنها به کار می‌رود.
مکانیسم اثر: داروهای حاجب یددار درحین عبور از مجاری مختلف بدن با جذب‌اشعه X میزان تمایز بافتی را افزایش داده وساختمانهای داخلی بدن را ترسیم می‌کنند.میزان ید این دارو ۳۷ درصد است
موارد منع مصرف در صورت حساسیت‌مفرط به دارو، نباید مصرف گردد. همچنین‌این دارو نباید برای عکسبرداری ازبرونشها یا از راههای داخل عروقی یاداخل نخاعی استفاده شود. عکسبرداری ازرحم و لوله‌های رحمی در موارد ذیل‌ممنوع است حاملگی داخل رحمی خونریزی داخل رحمی یا ۳۰ روز پس ازکورتاژ یا نمونه برداری مخروطی از گردن‌رحم برای بیماران مبتلابه بیماری التهابی‌حاد لگنی ضایعات مشخص گردن رحم‌یاالتهاب لایه داخلی گردن رحم همراه باخونریزی داخل رحمی عکسبرداری ازمجاری لنفاوی در موارد ذیل ممنوع است بیماران با شانت راست به چپ قلبی مبتلایان به بیماریهای پیشرفته ریوی و دربیمارانی که پرتونگاری ریوی داشته‌اند.
هشدارها: ۱ ـ در تمام اوقات تجهیزات کامل‌فوریتهای پزشکی و احیاء باید به آسانی‌قابل دسترسی باشد و پزشک تجویز کننده‌باید در تشخیص و درمان علائم به هرمیزان توانائی کافی داشته باشد.
۲ ـ در بیمارانی که به ید و سایر داروهای‌حاجب یددار حساسیت نشان داده‌اند بااحتیاط مصرف گردد.
۳ ـ بدلیل احتمال بروز مرگهای ناشی ازآمبولی در بیماران دارای نقص ظرفیت‌انتشار ریوی و یا کاهش جریان خون‌ریوی با احتیاط مصرف شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باید بدقت و با رعایت‌اصول آسپتیک از دارو استفاده شود.
۲ ـ تا ۲۴ ساعت بعد از عکسبرداری از رحم‌و لوله‌های آن برای تشخیص نشت داروبه حفره صفاقی بیمار باید تحت نظر باشد.
۳ ـ این دارو را باید در دمای ۱۵-۳۰ درجه‌سانتیگراد و به دور از نور نگهداری کرد.
تداخل های دارویی از آنجاکه داروهای‌حاجب یددار ممکن است نتایج آزمایشات‌عمل غده تیروئید را تغییر دهند، در صورت‌لزوم اینگونه آزمایشات باید قبل از تجویزدارو انجام شود.
عوارض جانبی ممکن است در پرتونگاری‌از رحم و لوله های آن واکنشهای‌حساسیتی واکنشهای جسم خارجی وتشدید بیماری التهابی حاد لگنی رخ دهد.در پرتونگاری از مجاری لنفاوی احتمال‌آمبولی ریوی وجود دارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان برای عکسبرداری از رحم ولوله‌های رحمی باید در مرحله قبل ازتخمک گذاری (بر اساس ثبت درجه حرارت‌پایه بدن و بیشتر از دو روز بعد از قطع‌جریان قاعدگی انجام شود. ۵ میلی‌لیتردارو را با فشار در داخل رحم و لوله های‌آن تزریق می‌کنند، در صورتی‌که لوله‌های‌رحم پس از عکسبرداری پر به نظر برسندنتیجه مطلوب است در صورت لزوم‌می‌توان تا ۲ میلی‌لیتر دیگر نیز استفاده‌نمود.
برای عکسبرداری از مجاری لنفاوی داروباید با سرعت کم (۰/۱ ml/min تا ۰/۲)توسط کانول در یک مجرای لنفاوی مناسب‌تزریق شود. ابتدا ۱-۲ میلی‌لیتر تزریق ودر صورت مناسب بودن محل تزریق ۶-۸میلی‌لیتر دیگر نیز تزریق شود. برای نمایان‌کردن گره‌های لنفاوی زیربغلی وفوق‌ترقوه‌ای مقدار ۲-۴ میلی‌لیتر بداخل‌اندام فوقانی تزریق شود. برای پرتونگاری‌عروق لنفاوی آلت تناسلی مرد ۲-۳میلی‌لیتر، برای ناحیه گردن رحم ۱-۲میلی‌لیتر، برای عروق یک طرفه اندام‌فوقانی ۲-۴ میلی‌لیتر، برای اندام تحتانی‌۶-۸ میلی لیتر تزریق شود.
کودکان با احتیاط تزریق شود و حداکثر۰/۲۵mg/kg یا در حد ۱-۶ میلی لیتراستفاده گردد.
اشکال دارویی
Injection: 10ml

FLUORESCEIN SODIUM

موارد مصرف فلورسئین به صورت‌موضعی برای اندازه‌گیری فشار سطح‌محدب چشم پیدا کردن ضایعات سطح‌چشم تعیین محل زخم و اجسام خارجی‌در چشم و قرار دادن لنز سخت به کارمی‌رود. همچنین بصورت تزریق داخل‌وریدی و به عنوان ماده کمکی درآنژیوگرافی شبکیه چشم ارزیابی عروق‌عنبیه تشخیص بافتهای مرده وتومورهای مختلف چشم تعیین زمان‌گردش خون چشم و مشاهده جریان مایع‌داخل چشم مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: وقتی بطور موضعی بر روی‌چشم استفاده شود، مناطق خراشیده یازخمی قرنیه و مایعات چشمی را رنگی‌می‌کند. ضایعات در نور معمولی سبز ودرنور آبی زرد روشن به نظر می‌رسد.اجسام خارجی در چشم که توسط بافت‌پوشیده نشده باشند توسط یک حلقه‌سبزرنگ مشخص می‌شوند.
موارد منع مصرف در صورت حساسیت‌به فلوروسئین یا هر یک از اجزاء فرآورده‌و یا همراه با عدسیهای تماسی نرم نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در افرادی که
دارای حساسیتها و آلرژی شدید بوده
و یا آسم دارند باید با احتیاط مصرف
گردد وهمیشه درابتدا بامقادیرکم آزمایش‌شود.
۲ ـ این دارو عدسیهای تماسی نرم پوست‌و البسه را رنگی می‌کند.
۳ ـ در صورت تزریق داخل وریدی وسایل لازم برای احیاء (اپی‌نفرین‌۱۰۰۰:۱، آنتی‌هیستامین‌ها، استروئیدها،آمینوفیلین تزریقی و اکسیژن باید دردسترس باشد. در صورت بروز حساسیت‌مصرف دارو راباید قطع کرد.
عوارض جانبی بامصرف این دارو، گاهی‌اوقات تهوع و سردرد، ناراحتی گوارشی استفراغ و گاهی علائم حساسیت مانندکاهش فشارخون ایست قلبی و ایسکمی ویا کهیر غول‌آسا مشاهده می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ اگر محلول حاوی‌رسوب بود، از مصرف آن خودداری شود.
۲ ـ بعد از مصرف این فرآورده رنگ ادرار(به مدت ۲۴-۳۶ ساعت به زرد روشن‌تغییر می‌نماید.
۳ ـ وقتی فلوروسئین استفاده شد، چشم راباید با سرم نمکی استریل شستشو داد وحداقل یک ساعت از گذاشن مجدد عدسی‌تماسی خودداری شود.
۴ ـ در هنگام تزریق باید از هر گونه نشت‌عروقی جلوگیری کرد، زیرا نشت عروقی‌فلوروسئین موجب ضایعات بافتی و دردشدید در بازو می‌شود.
مقدار مصرف به صورت موضعی درموضع بر روی یک استریپ که توسط آب‌استریل خیس شده و بر روی ملتحمه جشم‌قرار داده شده است چکانده می‌شود وسپس استریپ را برداشته و بیمار چندین‌بار پلک می‌زند.
به‌صورت تزریقی در بزرگسالان‌۵۰۰-۷۵۰ میلی‌گرم و در کودکان مقدار۷/۵mg/kg بسرعت در ورید ساعد تزریق‌می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 10%
Strip: 1mg/strip

IOHEXOL

موارد مصرف ایوهگزول از راه داخل‌نخاعی برای میلوگرافی سینه سرویکس ولومباروتوموگرافی کامپیوتری از راه‌داخل عروقی برای‌آنژیوکاردیوگرافی ونوگرافی اوروگرافی دفعی توموگرافی‌کامپیوتری مغز و بدن از راه داخل‌مجرابرای پانکراتوگرافی برگشتی کولانژیوپانکراتوگرافی برگشتی و از راه‌داخل مایع‌سینوویال برای‌آرتروگرافی‌مفصل مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: ایوهگزول یک ترکیب‌غیریونیزه آلی‌ید می‌باشد. ترکیبات آلی یددر هنگام عبور از مجاری مختلف بدن باجذب اشعه X باعث تشخیص ساختار بافت‌موردنظر می‌شوند. شدت جذب اشعه به‌غلظت ید بستگی دارد.
فارماکوکینتیک وقتی داخل نخاعی تزریق‌می‌شود، به سرعت در قسمتهای مختلف‌مغز توزیع می‌شود که در بیماران نرمال‌ظرف چند ساعت به داخل خون می‌رود وحذف می‌شود. در داخل عروق به سرعت‌در مایعات خارج سلولی توزیع می‌شود،اما در جائی رسوب نمی‌کند. ضمن? از این‌طریق از سد خونی ـ مغزی عبور نمی‌کند،گرچه در تومورهای مغزی به دلیل از بین‌رفتن سد خونی ـ مغزی در محل تومورتوزیع می‌گردد و نیمه عمر دارو تقریب? ۲ساعت (در صورت سلامت کلیه می‌باشد.
موارد منع مصرف در صورت وجودحساسیت به ترکیبات حاوی ید، سابقه‌آسم یا آلرژی دهیدراتاسیون این دارو رانباید از هیچکدام از راههای مصرف تجویزنمود.
همچنین برای هر یک از راهها موارد منع‌مصرف بطور اختصاصی در زیر ذکر شده‌است خونریزی زیر عنکبوتیه سابقه‌صرع بیماریهای عفونت بیماری مولتیپل‌اسکلروزیس (از راه داخل نخاعی ;پرکاری غده تیروئید، فئوکروموسیتوما،کم خونی داسی شکل (از راه داخل‌عروقی ; نارسائی قلبی و افزایش فشارخون ریوی (برای آنژیوکاردیوگرافی ;آرترواسکلروز پیشرفته فشار خون‌شدید، کهولت سن ترومبوزیس هموسیستینوریا (برای آرتریوگرافی مغز);بیماری برگر، ایسکمی شدید (برای‌آرتریوگرافی محیطی ; آنوری دیابت‌قندی (برای اوروگرافی دفعی ; عفونت‌مجاور مفصل مورد نظر (برای پرتونگاری‌از مفصل
هشدارها: ۱ ـ احتمال بروز دهیدراتاسیون‌در اطفال وجود دارد. در اطفالی که‌کم‌ادراری زیادی‌ادرار و یا دیابت دارند،این مشکل بیشتر دیده می‌شود.
۲ ـ احتمال بروز نارسائی کلیوی دربیماران سالخورده وجود دارد.
۳ ـ این دارو در بیماران مبتلا به‌فئوکروموسیتوم ممکن است باعث تشدیدحمله فشار خون گردد.
عوارض جانبی عوارض جانبی معمولا به‌غلظت دارو، ویسکوزیته میزان و سرعت‌تجویز بستگی دارد. معمولا عوارض‌ایوهگزول مانند بقیه ترکیبات حاجب یددارغیریونیزه کمتر از انواع یونیزه آن است احتمال بروز ترومبوآمبولی منجر به‌انفارکتوس میوکارد وجود دارد. در افرادمبتلابه دهیدراتاسیون سردرد دامنه‌دارممکن است پس از تزریق داخل نحاعی‌بروزنماید.
عوارض جانبی شایع شامل سردرد شدید،کمردرد، سختی گردن تهوع و سرگیجه‌می‌باشد. در تزریق داخل نخاعی التهاب‌غیر عفونی مننژ، گیجی درد عصب‌سیاتیک درد درناحیه پشت و درد و تورم‌مفصل مشاهده می‌شود.
تداخل های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای‌و یا مهار کننده منوآمینواکسیداز باعث‌افزایش اثرآنها می‌شود. تجویز داخل‌نخاعی این دارو برای بیماری که فنوتیازین‌مصرف می‌کند، ممکن است باعث بروزحملات صرعی گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو در افرادی‌که به پنی‌سیلین حساسیت دارند با احتیاطمصرف گردد.
۲ ـ به منظور جلوگیری از دهیدراتاسیون باید قبل از آزمایش به مقدار کافی مایعات‌به بیمار داده شود.
۳ ـ دو ساعت قبل از آزمایش بیمار باید ازخوردن خودداری کند، فقط می‌توان درصورت لزوم از مایعات استفاده کرد.
۴ ـ پس از مصرف این دارو احتمال
بروز تداخل در آزمایش تیروئید وجوددارد.
۵ ـ سعی شود که پس از مصرف دارو ازتحرک زیاد بیمار جلوگیری شود.
مقدار مصرف
داخل عروقی برای میلوگرافی بسته به‌ناحیه تزریق در حدود ۶-۱۷ میلی‌لیترمحلول دارو حاوی ۲۴۰-۳۰۰mg/ml یدمصرف می‌شود. برای آنژیوکاردیوگرافی‌۲۰-۷۵ میلی‌لیتر محلول دارو حاوی‌۳۵۰mg/ml ید به طور یکجا تزریق‌می‌گردد. برای آرتروگرافی انتخابی‌کرونری ۳-۱۴ میلی‌لیتر محلول داروحاوی ۳۵۰mg/ml استفاده می‌شود. برای‌آنژیوگرافی ۴-۴۵ میلی‌لیتر از محلول داروحاوی ۴۰mg/ml (بسته به عضو موردنظر) مصرف می‌شود. برای اوروگرافی‌دفعی معادل ۲۰۰-۳۵۰mg/kg وزن بدن‌محلول دارو حاوی ۳۰۰-۳۵۰mg/ml یداستفاده می‌شود. برای CT مغز ۱۲۰-۲۵۰میلی لیتر محلول دارو حاوی ۲۴۰mg/ml یدو برای CTبدن ۵۰-۲۰۰ میلی لیتر محلول‌دارو حاوی ۳۰۰mg/ml ید مصرف می‌شود.
داخل مجرا: برای پانکراتوگرافی وکولانژیوگرافی برگشتی ۱۰-۵۰ میلی‌لیتراز محلول دارو حاوی ۲۴۰mg/ml استفاده‌می‌گردد.
داخل مایع سینوویال برای پرتونگاری ازمفصل ۰/۵-۱۵ میلی‌لیتر بسته به مفصل‌مورد نظر از محلول دارو حاوی‌۲۴۰mg/ml ید مصرف می‌شود.
در کودکان میزان مصرف دارو بر اساس‌سن کودک و با نظر پزشک تعیین می‌گردد.
اشکال دارویی
حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)240mgI/ml
حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)300mgI/ml
حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)350mgI/ml

MEGLUMINE COMPOUND

موارد مصرف این دارو به‌عنوان داروی‌تشخیصی در بیماریهای عروقی اختلالات‌مجاری صفراوی اختلالات مغزی اختلالات ورید باب یا ورید طحال واختلالات مجاری ادرار مصرف می‌شود.همچنین به‌عنوان ماده حاجب در تشخیص‌بیماریهای مفصل و دیسک افزایش دهنده‌کنتراست در مقطع‌نگاری کامپیوتری ازبدن اختلالات‌گوارشی و بیماریهای‌قلبی‌استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: ترکیبات آلی ید در هنگام عبوراز مجاری مختلف بدن با جذب اشعه Xباعث تشخیص ساختار بافت موردنظرمی‌شوند. شدت جذب اشعه به غلظت یدبستگی دارد.
فارماکوکینتیک این دارو به‌مقدار کمی ازمجرای گوارشی جذب می‌شود. بعدازتزریق بین‌مهره‌ای داخل مفصلی داخل‌عضلانی یا داخل طحال به سرعت جذب‌شده و پس‌از تزریق وریدی در عروق‌به‌سرعت در مایعات بین‌سلولی توزیع‌می‌گردد. اتصال آن‌به پروتئینهای پلاسماکم‌است و در صورت عملکرد طبیعی کلیه نیمه عمر پلاسمائی آن ۳۰-۶۰ دقیقه‌می‌باشد. دفع دارو از طریق کلیه است
موارد منع مصرف در موارد سابقه‌حساسیت مفرط به ید یا مواد حاجب یددار،برای میلوگرافی برای آنژیوگرافی مغزی‌یا توموگرافی کامپیوتری مغز در بیماران‌مبتلا به خونریزی زیر عنکبوتیه و برای‌هیستروسالپنژگرافی در حضور عفونت یاالتهاب حفره لگنی هنگام خونریزی‌قاعدگی و بارداری از این دارو نبایداستفاده کرد.
هشدارها: ۱ ـ با مصرف دیاتریزوات‌مگلومین تزریقی به خصوص در صورت‌تزریق‌های مکرر، احتمال بروز تشنج درشیرخواران وجود دارد.
۲ ـ به علت اثر اسموتیک این داروها در دفع‌و از دست رفتن آب بدن از طریق ادرار، درشیرخواران خردسالان یا بیماران‌سالخورده به خصوص در صورت ابتلای‌به پرادراری کم ادراری دیابت یا کاهش‌قبلی آب بدن ممکن است بدتر شود.
۳ ـ در صورت وجود تصلب شرائین‌مغزی افزایش فشار داخل جمجمه ضایعات اولیه یا متاستاتیک مغز با احتیاطمصرف گردد.
عوارض جانبی عوارض جانبی معمولا به‌غلظت دارو، ویسکوزیته میزان و سرعت‌تجویز بستگی دارد. بدلیل مقادیر کم یدموجود در فرآورده یا آزاد شده از آن‌ممکن است موجب پرکاری غده تیروئیدگردد. در صورت تزریق این دارو با غلظت‌۶۰% در داخل فضای زیر عنکبوتیه ممکن‌است تشنج و مرگ بروز کند. بروزنارسائی حاد کلیوی پس از تزریق داخل‌عروقی دیاتریزوات در طول پرتونگاری‌دفعی از مجاری ادراری به خصوص دربیماران مبتلا به آسیب کلیوی ناشی ازبیماریهای دیگر گزارش شده است ضعف‌شدیدو غیرعادی ناشی از کاهش فشارخون خس‌خس یا اشکال در تنفس احساس گرمی و برافروختگی غیرعادی‌پوست تهوع و استفراغ طعم فلزی سرگیجه سردرد، التهاب بینی سرفه خارش اختلال بینائی عطسه بزرگی غددبزاقی کاهش یا افزایش ضربان قلب اختلالات ECG، آریتمی قلبی شوک وایست قلبی از عوارض عمومی نسبتا شایع‌هستند. از عوارض موضعی می‌توان ازدردو آسیب بافتی در ناحیه تزریق ترومبوفلبیت ترومبوزیس اسپاسم‌وریدی و آمبولیسم نام برد.
تداخل های دارویی ترکیباتی که برای‌پرتونگاری از کیسه صفرا مصرف‌می‌شوند در صورتی که همزمان یا مدت‌کوتاهی بعداز تزریق وریدی‌دیاتریزوآت‌ها مصرف شوند، ممکن است‌خطر بروزمسمومیت کلیه را افزایش دهند.مصرف همزمان با داروهای تنگ کننده‌عروق می‌تواند خطرات بروز اثرات عصبی‌این دارو را افزایش دهد.
مصرف ترکیبات حاجب یددار ممکن است‌با تستهای عملکرد تیروئید، آزمایشات‌انعقاد خون و بعضی از تستهای خاص‌ادرار تداخل داشته باشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در میلوگرافی یامعاینه کیست‌ها یا سینوس‌های پشتی که‌ممکن است با فضای زیر عنکبوتیه مرتبطباشند، استفاده از این مواد حاجب توصیه‌نمی‌شود.
۲ ـ برای جلوگیری از آسپیراسیون‌محتویات معده پیش از انجام آزمون غذامصرف نشود، اما خوردن مایعات رقیق‌منعی ندارد.
۳ ـ برای بیماران آسمی‌یا افراد با سابقه‌آلرژی بیماران مبتلابه نارسائی‌کلیوی‌یاکبدی و بیماران مستعدبه ابتلاء به‌نارسائی کلیوی با احتیاط مصرف شود.
۴ ـ قبل از تجویز مقدار اصلی تزریق داخل‌وریدی ۰/۵-۱ میلی لیتر از فرآورده به‌منظور تست حساسیت توصیه می‌شود.اگرچه وسایل لازم برای جلوگیری ازواکنشهای حساسیتی باید در دسترس‌باشند.
۵ ـ در افراد خیلی جوان یا پیر و بیماران‌ناتوان بیماران مبتلا به فشارخون بالا،بیماری قلبی پیشرفته فئوکوموسیتوم کم‌خونی داسی‌شکل و پرکاری غده‌تیروئید، احتمال بروز عوارض جانبی‌افزایش می‌دهد.
مقدار مصرف در بزرگسالان برای‌پرتونگاری از مجرای گوارشی مقدار۳۰-۹۰ میلی‌لیتر بصورت خوراکی ویامقدار ۲۴۰ میلی‌لیتر از محلول ۷۶% ازراه‌مقعدی مصرف می‌شود. برای‌تصویربرداری از بدن (CT) 240 میلی‌لیترمحلول رقیق شده ۱۵-۳۰ دقیقه قبل‌ازآزمایش مصرف می‌شود. محلول‌رقیق‌شده را می‌توان از حل‌کردن ۲۵میلی‌لیتر آن در یک لیتر آب آشامیدنی‌به‌دست آورد. مقدار مصرف آن برای‌پرتونگاری از مجرای گوارشی در کودکان‌تا سن ۵ سال مقدار ۳۰ میلی‌لیتر و درکودکان ۵-۱۰ سال مقدار ۶۰ میلی‌لیتر
به صورت خوراکی است برای پرتونگاری‌از قلب و عروق مقدار ۳۰-۵۰ میلی لیتر
از محلول ۷۶% ازطریق کاتتر بسرعت طی‌۱-۲ ثانیه در یک ورید بزرگ محیطی و
یا در حفرات قلب یا عروق بزرگ مرتبطتزریق می‌شود. در آنژیوگرافی مغز
برای نمایان ساختن عروق مغزی مقدار۱۰ میلی‌لیتر از محلول ۶۰% به وسیله‌جراحی در شریان سبات اصلی تزریق‌می‌شود.
برای پرتونگاری از آئورت مقدار
۱۵-۴۰ میلی لیتر از محلول ۷۶% از طریق‌کاتتر برگشتی به صورت یکجا تزریق‌می‌شود. در پرتونگاری انتخابی ازشریانهای کلیوی مقدار ۵-۱۰ میلی لیتر ازمحلول ۷۶% از طریق کاتتر در شریان‌کلیوی تزریق می‌شود و در صورت نیازاین مقدار تکرار می‌گردد. در سایر
موارد از محلول ۷۶% با نظر پزشک‌استفاده گردد. مقدار مصرف دارو درکودکان نیز با توجه به وزن بدن با نظرپزشک تعیین می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection: 76%, 60% (MeglumineDiatrzoate + Sodium Diatrzoate)
Oral Solution: 40% (400 mg/ml)(Meglumine Diatrzoate + SodiumDiatrzoate)

METRIZAMIDE

موارد مصرف این دارو با تزریق داخل‌نخاعی برای انجام میلوگرافی ناحیه کمر،سینه گردن یا تمام ستون فقرات مصرف‌می‌شود. تزریق مستقیم آن با استفاده ازروشهای رادیولوژی استاندارد برای نمایان‌ساختن سیسترن قاعده‌ای مغز استفاده‌می‌شود. موارد مصرف دیگر این داروعبارتند از: سیسترنوگرافی از فضاهای‌زیرعنکبوتیه مشخص‌کردن بطنهای مغز بارادیولوژی استاندارد، تزریق داخل عروقی‌برای آنژیوکاردیوگرافی در کودکان وآرتریوگرافی شریانهای محیطی‌بزرگسالان آرتریوگرافی سر و گردن وپرتونگاری از مفاصل همچنین به عنوان‌افزایش دهنده کنتراست در مقطع‌نگاری‌کامپیوتری از بدن مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: ترکیبات آلی ید در هنگام عبوراز مجاری مختلف بدن با جذب اشعه Xباعث تشخیص ساختار بافت موردنظرمی‌شوند. شدت جذب اشعه به غلظت یدبستگی دارد. از اثرات دیگر این دارو مهاررقابتی جایگاه گلوکز در هگزوکیناز مغزی‌است
موارد منع مصرف در صورت وجودحساسیت به ید و ترکیبات حاوی ید،دهیدراتاسیون بیماریهای کلیوی یا کبدی‌و نارسائی شدید کلیوی این دارو را نباید ازهیچکدام از راههای مصرف تجویز نمود.
همچنین برای هر یک از راهها موارد منع‌مصرف بطور اختصاصی در زیر ذکر شده‌است
فئوکروموسیتوما (داخل عروقی ، دیابت‌قندی و عدم تشکیل ادرار (اوروگرافی‌دفعی ، عفونت در نزدیک مفصل مورد نظر(پرتونگاری از مفصل .
هشدارها: به علت اثر اسموتیک این داروهادر دفع و از دست رفتن آب بدن از طریق‌ادرار، در شیرخواران خردسالان یابیماران سالخورده به خصوص درصورت ابتلای به پرادراری کم ادراری دیابت یا کاهش قبلی آب بدن ممکن است‌بدتر شود.
عوارض جانبی عوارض جانبی معمولا به‌غلظت دارو، ویسکوزیته میزان و سرعت‌تجویز بستگی دارد. عوارض جانبی این‌دارو معمولا محدود و کوتاه مدت است درافراد صرعی احتمال بروز تشنجات‌صرعی ناشی از تزریق دارو مشاهده شده‌است یکی از عوارض این دارو از دست‌رفتن آب بدن بیمار به خصوص‌خردسالان و یا سالخوردگان است که‌نسبت به این عارضه حساستر می‌باشند.از عوارض شایع این دارو در تزریق
داخل نخاعی سردرد، تهوع و استفراغ‌می‌باشد.
تداخل های دارویی مصرف همزمان این‌دارو به صورت تزریق داخل نخاعی باداروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی داروهای کاهنده اشتها، کافئین فنوتیازین‌ها، داروهای مقلد سمپاتیک وگزانتین‌ها و مهارکننده‌های‌منوآمینواکسیداز ممکن است باعث افزایش‌حملات صرعی گردند. مصرف همزمان‌گلوکوکورتیکوئیدها با این دارو در تزریق‌زیر عنکبوتیه ممکن است منجر به بروزالتهاب گردد، اگرچه تجویز این دو داروگاهی اوقات با فاصله مناسب صورت‌می‌گیرد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای بیماران مبتلا به‌آلرژی یا آسم دیابت بیماریهای پیشرفته‌عروقی بیماریهای عفونی باید با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ در طول مدت تزریق و چند ساعت بعداز آن باید از حرکت بیمار جلوگیری کرد.
۳ ـ بیمار باید از تحرک و بلعیدن طی تزریق‌برای آرتریوگرافی سر و گردن خودداری‌کند.
۴ ـ محلولهای تزریقی یکبار مصرف است‌و بنابراین باقیمانده آن باید دور ریخته‌شود.
مقدار مصرف ۳/۷۵ گرم متریزامید حاوی‌۱/۸۱ میلی‌گرم ید می‌باشد و برای رقیق‌کردن آن از محلولهای ۰/۰۰۵ درصدبیکربنات سدیم استفاده می‌گردد. درمیلوگرافی در ناحیه کمر ۱۰-۱۵ میلی‌لیتر،در میلوگرافی ناحیه سینه ۱۲ میلی‌لیتر، درمیلوگرافی ناحیه گردن ۱۰ میلی‌لیتر و درمیلوگرافی تمام ستون فقرات و کمر نیز ۱۰میلی‌لیتر از این دارو تزریق می‌گردد. درسیسترنوگرافی کامپیوتری (تزریق درناحیه کمر) ۴-۶ میلی‌لیتر تجویز می‌شود.
در آرتریوگرافی شریانهای محیطی‌۲۵-۶۵ میلی‌لیتر، در ناحیه سر و گردن‌۳۰-۶۰ میلی‌لیتر تزریق می‌شود که‌می‌توان در سه‌بار تزریق و حداکثر تا ۱۲۰میلی‌لیتر از محلول این دارو استفاده کرد.میزان ید معادل در میلوگرافی‌۲۲۰-۳۰۰mg/ml و در آرتریوگرافی‌۳۷۰mg/ml می‌باشد. حداکثرمقدار یدتزریقی در مورد داخل نخاعی ۳ گرم و درمورد تزریق داخل عروقی ۸۷/۵ گرم است در کودکان در میلوگرافی ناحیه کمر یاسینه و سر و گردن با توجه به سن بیمار از۲ ماهگی تا ۱۸ سال از مقادیر ۱۰ ـ ۲ میلی‌لیتر تا ۱۰ میلی لیتر تزریق می‌گردد. میزان‌ید آن نیز در حدود ۱۷۰-۲۳۰mg/ml تنظیم‌می‌گردد. در سیسترنوگرافی از طریق‌تزریق مستقیم در کودکان با سن تا دو ماه‌مقدار ۲-۳ میلی‌لیتر از محلول حاوی‌۱۷۰-۲۲۰mg/ml ید و در بیماران با سن‌۸-۱۸ سال ۳-۶ میلی‌لیتر از همین محلول‌مصرف می‌گردد. برای ونتریکولوگرافی وموارد دیگر مقدار مصرف بسته به سن‌بیمار جداگانه تعیین می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection: 3.75g/20ml

METYRAPONE

موارد مصرف متی راپون برای تشخیص‌نارسائی غده فوق کلیوی ناشی از نقص درمحور هیپوفیز – هیپوتالاموس مصرف‌می‌شود. این دارو برای تشخیص میزان‌ذخیره ACTH هیپوفیز قدامی استفاده‌می‌شود، اما بدلیل غیر اختصاصی بودن‌آن فقط در مواردی که تست مستقیم‌امکان‌پذیر نیست مثل افرادی که تست‌هیپوگلیسمی انسولینی در آنها منع شده‌است استفاده می‌شود. متی راپون‌همچنین به عنوان داروی تشخیصی برای‌تعیین سندرم کوشینگ ناشی از سرطان‌غده فوق کلیوی هیپرپلازی غده فوق‌کلیوی و بیماری کوشینگ مصرف‌می‌شود.
متی راپون برای درمان کوتاه مدت‌سندروم کوشینگ نیز مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو موجب مهار آنزیم ۱۱بتا ـ هیدروکسیلاز می‌شود و بدینوسیله‌سنتز گلوکورتیکوستروئیدها (کورتیزون وکورتیزول و همچنین آلدوسترون را مهارمی‌کند. کاهش سطح پلاسمائی‌گلوکوکورتیکوئیدها باعث تحریک هیپوفیزقدامی و ترشح کورتیکوتروپین می‌شود.کورتیکوتروپین به نوبه خود باعث تحریک‌تولید بیشتر ۱۱ – دزوکسی کورتیکوسترون‌و پیش سازهای دیگر می‌شود که در کبدمتابولیزه و از راه ادرار دفع می‌شوند که ازاین طریق قابل اندازه‌گیری هستند. بنابراین‌متی‌راپون در بیماران مبتلا به سندروم‌کوشینگ به منظور آزمایش مکانیسم خودتنظیمی هیپوتالاموس هیپوفیز استفاده‌می‌شود. اگرچه آزمایش مهار دگزامتازون‌ممکن است ترجیح داده شود.
فارماکوکینتیک متی راپون به سرعت و به‌خوبی از دستگاه گوارش جذب می‌گردد.نیمه عمر آن ۲۰-۲۶ دقیقه است و حداکثرغلظت پلاسمائی آن طی یکساعت به دست‌می‌آید. متابولیسم این دارو توسط کبد وکلیه انجام می‌شود.
موارد منع مصرف متی راپون ممکن است‌منجر به بروز نارسائی حاد کلیه گردد
و بنابراین برای افرادی که بی‌کفایتی‌فعالیت غده فوق کلیوی دارند، نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ متابولیسم متی‌راپون ممکن‌است در بیماران مبتلا به بیماری کبدی به‌تاخیرافتد.
۲ ـ قبل‌از استفاده‌از این دارو باید کلیه را ازنظر نارسائی اولیه مورد بررسی قرارداد،زیرا در صورت وجود نارسائی‌اولیه این‌دارو ممکن‌است باعث‌ایجاد نارسائی حادکلیوی گردد.
۳ ـ زنان باردار یا بیماران مبتلا به کم‌کاری‌تیروئید ممکن‌است‌به متی‌راپون کمترازحدمعمول پاسخ‌دهند.
عوارض جانبی واکنشهای آلرژیک تهوع استفراغ ناراحتی شکمی کاهش فشارخون سردرد، سرگیجه و خواب آلودگی‌از عوارض جانبی این دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی فنی توئین باعث‌افزایش متابولیسم متی‌راپون و کاهش‌غلظت پلاسمائی آن به سبب القاء آنزیمی‌در کبد می‌گردد. بیمارانی که استروژن‌ها،پروژسترون‌ها، کورتیکوستروئیدها،فنوتیازین ها، کلردیازپوکساید،کلرپرومازین آمی‌تریپ‌تیلین متی سرژایدیا فنوباربیتال مصرف می‌کنند، ممکن‌است‌به متی‌راپون کمتراز حد معمول پاسخ‌دهند. داروهای ضدبارداری‌خوراکی‌ممکن‌است باعث افزایش و یا کاهش اثرمتی‌راپون گردند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ آزمایش متی راپون‌برای بررسی ذخیره ACTHدرونی به‌اندازه آزمایش کاهش قند خون ناشی ازانسولین قابل اعتماد نیست و در بیماران‌سالخورده ترجیح داده می‌شود.
۲ ـ دارو همراه شیر یا غذا مصرف شود.
۳ ـ در صورت بروز تاری دید به پزشک‌مراجعه شود.
۴ ـ قبل و یا طی درمان با متی‌راپون ازمصرف کورتیکوستروئیدها خودداری‌شود.
مقدار مصرف بعد از اثبات پاسخ‌دهی غده‌فوق کلیوی برای بزرگسالان متی‌راپون ازراه خوراکی به مقدار ۷۵۰mg هر ۴ ساعت‌برای شش نوبت استفاده می‌شود. برای‌کودکان متی‌راپون از راه خوراکی به مقدار۱۵mg/kg (حداقل ۲۵۰mg) هر ۴ ساعت‌برای شش نوبت استفاده می‌شود. دربیماران با غده هیپوفیز سالم دفع -۱۷هیدروکسیکورتیکوستروئیدها، ۲-۴ برابرافزایش و دفع ۱۷ – کتواسیدها، ۲ برابرافزایش نشان می‌دهد.
متی راپون برای درمان سندروم کوشینگ‌و با مقدار ۲۵۰mg-6g در شش مقدارمنقسم مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Scored Tablet: 250mg

PENTAGASTRIN

موارد مصرف پنتاگاسترین به عنوان‌داروی کمکی برای تشخیص عملکردترشحی اسید معده در بیماران مشکوک به‌فقدان اسید معده گاستریت آتروفیک و یاکارسینوم معده افراد با قطع عصب واگ ویا قسمتی از معده آنها برداشته شده است مصرف می‌شود. این دارو همچنین درتشخیص زخم دوازدهه و تشخیص تومورزولینگر-الیسون مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: پنتاگاسترین یک پلی پپتیدصناعی است که بدلیل مشابهت باگاسترین طبیعی سلولهای مسئول ترشح‌اسیدمعده را واداربه ترشح اسید می‌نماید.
فارماکوکینتیک پس‌از تزریق به‌سرعت جذب‌می‌گردد. اثر آن پس‌از ۱۰دقیقه قابل مشاهده‌است حداکثر پاسخ ۲۰-۳۰دقیقه بعدازتجویز ظاهر می‌شود، طول اثرآن حداکثر۶۰-۸۰دقیقه است واز راه‌کلیه دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف در افراد با زخمهای‌عمیق و یا سوراخ‌شدگی حاد، انسدادی و یاخونریزی دهنده دستگاه گوارش حساسیت یا ایدیوسنکرازی نسبت به‌پنتاگاسترین نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در افراد مبتلا به بیماری فعال‌مجاری صفراوی کبدی یا لوزالمعده بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ مقادیر بیش از میزان توصیه شده باعث‌مهار تولید اسید معده می‌گردد.
۳ ـ سلامت مصرف دارو در بارداری وبرای کودکان اثبات نشده است
عوارض جانبی ایجاد گاز در معده تهوع واستفراغ درد معده و احساس دفع فوری‌مدفوع از عوارض جانبی شایع دارومی‌باشند. همچنین دربعضی افراد واکنش‌حساسیتی پوستی ایجاد می‌کند.
تداخل های دارویی مصرف همزمان‌ضداسیدها و داروهای آنتی‌کولینرژیک وهمچنین سایمتیدین و رانیتیدین به دلیل‌تاثیر در میزان ترشح و آزادسازی‌اسیدمعده در آزمایش تشخیصی تداخل‌می‌کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ شب قبل از انجام‌آزمایش از خوردن غذا و چهار ساعت‌پیش از انجام آن از نوشیدن مایعات‌خودداری شود
۲ ـ از مصرف داروهای آنتی‌اسید پیش ازآزمایش خودداری شود.
۳ ـ ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از مصرف‌داروهای آنتی کولینرژیک سایمتیدین رانیتیدین و هر دارویی که بر میزان
اسید معده تاثیر می‌گذارد خودداری
شود.
مقدار مصرف مقدار ۶mcg/kg/hr به‌صورت زیر جلدی و یا ۰/۶mcg/kg/hr به‌صورت انفوزیون وریدی (در سرم نمکی‌۰/۹%) تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection: 0.5mg/2ml

ALUMINIUM HYDROXIDE

موارد مصرف هیدروکسید آلومینیوم برای‌درمان علامتی سوزش معده ناشی ازترشح اسید، سوء هضم ناشی از اسید وترش کردن جلوگیری از عوارض برگشت‌محتویات معده به‌مری و همچنین جهت‌جلوگیری از تشکیل سنگهای ادراری‌فسفاته برای کاهش فسفات خون استفاده‌می‌گردد.
مکانیسم اثر: به‌عنوان ضداسید، این دارواسید معده را خنثی می‌نماید ولی به‌طورمستقیم روی تولید اسید تاثیری ندارد.هیدروکسید آلومینیوم موجود در این‌فرآورده با یون فسفات در روده پیوندیافته و فسفات آلومینیوم نامحلول تشکیل‌می‌دهد که از راه مدفوع دفع می‌گردد.بنابراین فسفات سرم و ادرار را کاهش‌می‌دهد.
فارماکوکینتیک مقادیر کمی از آلومینیوم‌موجود در این فرآورده جذب می‌گردد. اثراین دارو در صورت مصرف قبل از غذابه‌عنوان ضداسید ۶۰ـ۲۰ دقیقه و یک‌ساعت در صورت مصرف بعد از غذا تا سه‌ساعت باقی می‌ماند. دفع این دارو از راه‌مدفوع و در صورت جذب از طریق کلیه‌صورت می‌گیرد.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود کمی فسفات خون و انسداد روده‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در موارد زیر این دارو بااحتیاط مصرف شود: بیماری آلزایمر،وجود علایم آپاندیسیت یبوست انسدادمجرای معده ـ روده هموروئید و عیب کارکلیه
۲ ـ ظرفیت خنثی‌سازی اسید در موردهیدروکسید آلومینیوم در مقایسه باضداسیدهای حاوی منیزیم کمتر است
۳ ـ در صورت مصرف طولانی مدت‌به‌خصوص در بیماران با شکستگی‌استخوان باید رژیم جبران‌کننده فسفات‌داده شود.
عوارض جانبی در صورت مصرف طولانی‌مدت این دارو در بیماران با نارسایی مزمن‌کلیه ممکن است ایجاد تغییرات خلقی وروانی کند. بامصرف طولانی مدت ممکن‌است باعث ایجاد یبوست درد استخوانی‌ناشی از تخلیه فسفات کاهش اشتها،کاهش غیرعادی وزن و سفیدشدن مدفوع‌گردد.
تداخل‌های داروئی این دارو زمانی که‌همزمان با بسیاری از داروها مصرف‌گردد، می‌تواند در جذب آنها مداخله پیداکند و بنابراین باید از لحاظ مقدار مصرف‌و زمان مصرف مورد دقت بیشتری قرارگیرد. از جمله این داروها می‌توان ازکینیدین داروهای ضدانعقاد خوراکی ترکیبات ضددیسکینزی داروهای‌ضدموسکارینی سایمتیدین رانیتیدین گلیکوزیدهای دیژیتال ایزونیازید،کتوکونازول فنوتیازین‌ها، ویتامین A،تتراسایکلین‌ها، تیوگزانتین‌ها و فلوئورسدیم نام برد.
به‌طورکلی باید به بیمار توصیه نمود ازمصرف داروها طی ۲ ـ ۱ ساعت پس ازمصرف آنتاسیدها خودداری کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای درمان زخم‌های‌گوارشی بهترین اثر دارو زمانی خواهدبود که ۳ـ۱ ساعت بعد از غذا و یا هنگام‌خواب مصرف شود.
۲ ـ سوسپانسیون را قبل از مصرف بایدتکان داد و قرص را به‌خوبی جوید.
۳ ـ احتمال بروز یبوست با مصرف این‌دارو وجود دارد که می‌توان بااستفاده ازفیبرهای غذایی میزان آن را کاهش داد.
مقدار مصرف به‌عنوان ضداسید۱۲۰۰ـ۶۰۰ میلی‌گرم از سوسپانسیون یاقرص ۶ـ۴ بار در روز بین غذا و هنگام‌خواب مصرف می‌شود. به‌عنوان کمک‌درمان زخم گوارشی ۳۶۰۰ـ۹۶۰ میلی‌گرم‌از سوسپانسیون هر ۲ـ۱ ساعت در روزمصرف می‌شود. در موارد شدید ۴/۸ـ۲/۶گرم باآب رقیق کرده مصرف گردد.به‌عنوان پایین آورنده فسفات خون‌۴/۸ـ۱/۹ گرم از سوسپانسیون سه تا چهاربار در روز همراه با رژیم‌غذایی کم فسفات‌استفاده گردد. مقدار مصرف در کودکان‌توسط پزشک تعیین گردد.
اشکال دارویی
Chewable Tablet: 300 mg
Suspension: 320 mg / 5 ml

ALUMINIUM Mg

موارد مصرف این دارو برای درمان‌علامتی سوزش معده ناشی از ترشح اسید،سوء هضم ناشی از اسید و ترش کردن ودرمان علامتی برگشت محتویات معده به‌مری نیز به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: به‌عنوان ضداسید، این دارو ازطریق شیمیائی اسیدمعده را خنثی‌می‌نماید.
فارماکوکینتیک مقادیر کمی از آلومینیوم‌موجود در هیدروکسید آلومینیوم وهمچنین ۱۰ درصد منیزیم موجود درفرآورده جذب می‌گردد. اثر این دارو درصورت مصرف قبل از غذا به‌عنوان‌ضداسید ۶۰ـ۲۰ دقیقه و در صورت‌مصرف یکساعت بعد از غذا تا سه ساعت‌طول می‌کشد.
موارد منع مصرف این فرآورده در عیب‌شدید کار کلیه کمبود فسفات خون وانسداد روده نباید مصرف گردد.
هشدارها: در کودکان و بیمارانی که ناراحتی‌شدید کلیه دارند، بااحتیاط مصرف گردد.
عوارض جانبی این دارو در بیماران بانارسایی مزمن کلیه در صورت مصرف‌طولانی مدت ممکن است تغییرات خلقی وروانی ایجاد کند. بامصرف طولانی مدت‌ممکن است باعث ایجاد یبوست درداستخوانی ناشی از تخلیه فسفات کاهش‌اشتها، کاهش غیرعادی وزن و سفیدشدن‌مدفوع بشود.
تداخل‌های داروئی این دارو زمانی که‌همزمان با بسیاری از داروها مصرف‌گردد می‌تواند در جذب آنها مداخله کند وبنابراین باید از لحاظ مقدار مصرف وزمان مصرف مورد دقت بیشتری قرارگیرد.
به‌طورکلی باید به بیمار توصیه نمود ازمصرف سایر داروها طی ۲ ـ ۱ ساعت پس‌از مصرف آنتاسیدها خودداری کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای درمان زخم‌های‌گوارشی بهترین اثر زمانی خواهد بود که‌۳ـ۱ ساعت بعد از غذا یا هنگام خواب‌مصرف شود.
۲ ـ احتمال بروز یبوست با مصرف این‌دارو وجود دارد ولی می‌توان بااستفاده ازفیبرهای غذایی میزان آن را کاهش داد.
مقدار مصرف مقدار ۲۰ـ ۵ میلی‌لیترسوسپانسیون یا ۴ـ۱ قرص چهاربار درروز ۲۰ دقیقه تا یکساعت بعد از غذامصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Chewable Tablet: Aluminium Hydroxide200mg + Magnesium Hydroxide 200 mg
Suspension: (Aluminium Hydroxide225mg + Magnesium Hydroxide 200mg)/5ml

ALUMINIUM MgS

موارد مصرف این دارو برای درمان‌علامتی سوزش معده ناشی از ترشح اسید،سوء هضم ناشی از اسید و ترش کردن‌درمان علامتی برگشت محتویات معده به‌مری نیز به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: به‌عنوان ضداسید، این دارو ازطریق شیمیائی اسید معده را خنثی می‌نماید.
سایمتیکون موجود در این فرآورده نیز اثرضدنفخ دارد.
فارماکوکینتیک مقادیر کمی از آلومینیوم‌موجود در هیدروکسید آلومینیوم وهمچنین ۱۰ درصد منیزیم موجود درفرآورده جذب می‌گردد. اثر این دارو درصورت مصرف قبل از غذا به‌عنوان‌ضداسید ۶۰ـ۲۰ دقیقه و در صورت‌مصرف یکساعت بعد از غذا تا سه ساعت‌طول می‌کشد.
موارد منع مصرف در عیب شدید کار کلیه کمبود فسفات خون و انسداد روده نبایدمصرف گردد.
هشدارها: در کودکان و بیمارانی که‌ناراحتی شدید کلیه دارند، با احتیاطمصرف گردد.
عوارض جانبی این دارو در بیماران بانارسایی مزمن کلیه در صورت مصرف‌طولانی مدت ممکن است تغییرات خلقی وروانی ایجاد کند. بامصرف طولانی مدت‌ممکن است باعث ایجاد یبوست درداستخوانی ناشی از تخلیه فسفات کاهش‌اشتها، کاهش غیرعادی وزن و سفیدشدن‌مدفوع شود.
تداخل‌های داروئی این دارو زمانی که‌همزمان با بسیاری از داروها مصرف‌گردد می‌تواند در جذب آنها مداخله کند وبنابراین باید از لحاظ مقدار مصرف وزمان مصرف مورد دقت بیشتری قرارگیرد.
به‌طورکلی باید به بیمار توصیه نمود ازمصرف سایر داروها طی ۲ ـ ۱ ساعت پس‌از مصرف آنتاسیدها خودداری کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای درمان زخم‌های‌گوارشی بهترین اثر زمانی خواهد بود که‌۳ـ۱ ساعت بعد از غذا یا هنگام خواب‌مصرف شود.
۲ ـ احتمال بروز یبوست با مصرف این‌فرآورده وجود دارد، ولی می‌توان‌بااستفاده از فیبرهای غذایی میزان آن راکاهش داد.
مقدار مصرف مقدار ۲۰ـ ۵ میلی‌لیترسوسپانسیون یا ۴ـ۱ قرص چهار بار درروز ۲۰ دقیقه تا یکساعت بعد از غذا وهنگام غذا مصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Chewable Tablet: Aluminium Hydroxide200 mg + Magnesium Hydroxide 200 mg+ Simethicone 25 mg
Suspension: (Aluminium Hydroxide 225mg + Magnesium Hydroxide 200 mg +Simethicone 25 mg) / 5 ml

ANTIHEMORRHOID

موارد مصرف شکل پماد این دارو دردرمان علامتی هموروئید خارجی وهموروئید پرولامیس و سایر بیماریهای‌دردناک اطراف مقعد و در درمان خارش‌قسمت خارجی دستگاه تناسلی زنان وخارش مقعد مصرف می‌شود. شیاف این‌دارو در درمان هموروئید داخلی و دیگراختلالات مجرای مقعدی مانند التهاب‌راست روده شقاق مقعد و فیستول همراه‌آن مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده به‌دلیل داشتن‌ترکیبات بی‌حس‌کننده موضعی گلوکو ـکورتیکوئید و قابض اثر التیام‌دهنده دارد.
هشدارها: ۱ ـ در کودکان و سالخوردگان در صورت مصرف بیش از حد امکان بروزمسمومیت ناشی از بی‌حس کننده موضعی‌وجود دارد.
۲ ـ احتمال بروز عفونت در موضع پس ازمصرف بیش از حد دارو وجود دارد.
عوارض جانبی عوارض جانبی این‌فرآورده بیشتر در اثر مصرف بیش از حدآن حاصل می‌گردد و شامل عفونت ونکروز در ناحیه استعمال می‌باشد.
تداخل‌های داروئی داروهای مسددبتاآدرنرژیک از طریق کاهش جریان خون‌کبدی ممکن است سرعت متابولیسم‌لیدوکائین موجود در فرآورده را کاهش‌دهند. سایمتیدین از طریق کاهش‌متابولیسم داروهای موجود در این‌فرآورده ممکن است متابولیسم آنها رابه‌تاخیر بیاندازد.
نکات قابل توصیه در صورت بروز عفونت‌در موضع استعمال به‌پزشک مراجعه‌شود.
مقدار مصرف برحسب شدت بیماری ودستور پزشک روزانه چندین بار مصرف‌می‌گردد.
اشکال دارویی
Suppositories(/g)Rectal Ointment(/g)
۶۰ mg50 mgLidocaine
۵ mg2.75 mgHydrocortisone Acetate
۵۰ mg35 mgAluminium Subacetate
۴۰۰ mg180 mgZinc Oxide

BELLADONNA Pb

موارد مصرف این دارو به‌صورت کمکی دردرمان زخم معده سندرم روده‌تحریک‌پذیر و درمان کمکی در آنتروکولیت‌باکتریایی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: آتروپین هیوسیامین وهیوسین (آلکالوئیدهای بلادونا) دارای اثرضدموسکارینی هستند و فنوباربیتال اثرتسکینی برروی CNSدارد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی‌است دفع دارو عمدت? از راه کبد صورت‌می‌گیرد. طول مدت اثر دارو حدود ۶ـ۴ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود گلوکوم با زاویه بسته نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ احتمال بروز هیجان اضطراب خواب‌آلودگی یا اغتشاش شعوربویژه در سالمندان وجود دارد.
۲ ـ احتمال بروز خشکی دهان و احتباس‌ادرار وجود دارد.
۳ ـ در هیپرتروفی پروستات یا احتباس‌ادرار و گلوکوم بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی یبوست کاهش تعریق سرگیجه خواب‌آلودگی خشکی دهان بینی گلو و یا پوست از عوارض شایع دارومی‌باشند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌دارو با داروهای بیهوش‌کننده عمومی داروهای پایین آورده فشارخون ومضعف CNSاثر تضعیفی آنها را افزایش‌می‌دهد. این دارو همچنین باجذب‌گریزوفولوین و کینیدین و کتوکونازول‌تداخل دارد. این دارو اثر آنتی‌موسکارینی‌داروهای ضدهیستامینی دیسوپیرامید،هالوپریدول فنوتیازین‌ها و تیوگزانتین‌هارا افزایش می‌دهد همچنین با گلیکوزیدهای‌دیژیتال گوانتیدین متوکلوپرامید و ضددردهای مخدر شبه تریاک و داروهای‌ضدافسردگی سه حلقه‌ای تداخل دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو نیم تا یک ساعت‌قبل از غذا میل شود.
۲ ـ بافاصله یکساعت از داروهای ضداسیدو ضداسهال مصرف گردد.
۳ ـ احتمال بالا رفتن دمای بدن درفعالیت‌های شدید بدنی پس از مصرف این‌دارو وجود دارد.
۴ ـ احتمال خشکی دهان بینی و گلو وجوددارد.
۵ ـ احتمال بروز تاری دید یا خواب آلودگی‌با مصرف این دارو وجود دارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان ۱۰ـ ۵ میلی‌لیتر الگزیر سه یاچهار بار در روز یا ۲ـ۱ قرص ۴ـ۲ بار درروز مصرف می‌شود.
کودکان باوزن کمتر از ۹ کیلوگرم
۰/۷۵ ـ ۰/۵ میلی‌لیتر الگزیر هر ۶ ـ ۴ ساعت‌و کودکان بالای ۹ کیلوگرم تا ۴۵ کیلوگرم‌از ۲ میلی‌لیتر تا ۷/۵ میلی‌لیتر الگریز هر
۶ ـ ۴ ساعت مصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet, Elixir(/5 ml): Atropin Sulfate19.4mcg + Hyoscine HBr 6.5 mcg +Hyoscyamine Sulfate 103.7 mcg +Phenobarbital 16.2 mg

BISMUTH SUBCITRATE

موارد مصرف بیسموت برای درمان‌زخمهای معده و روده و همراه با
سایر داروها در درمان عفونت‌های‌گوارشی هلیکوباکتر پیلوری مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو اسید معده را تا حدی‌خنثی می‌کند و احتمالا اثر ضد هلیکوباکترآن مستقیم است همچنین تا حدی باعث‌تحریک تولید پروستاگلاندین در جدارمعده و دوازدهه می‌گردد.
فارماکوکینتیک به‌مقدار ناچیز از دستگاه‌گوارش جذب می‌گردد و معمولا پس ازمصرف طولانی آن غلظت پلاسمایی آن‌افزایش می‌یابد. دفع این دارو از راه کلیه‌است ولی مقداری از آن ممکن است دراستخوان و سایر بافت‌ها ذخیره گردد.
موارد منع مصرف این دارو در نارسایی‌حاد کلیوی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در سالخوردگان و افرادی که‌نارسائی خفیف کلیوی دارند با احتیاطمصرف گردد.
۲ ـ اگرچه این دارو همزمان باتتراسایکلین‌ها تجویز می‌گردد اما می‌توانداثربخشی آنها را کاهش دهد.
عوارض جانبی ممکن است باعث سیاهی‌زبان و یا مدفوع گردد. تهوع و استفراغ نیزپس از مصرف این دارو گزارش شده است
تداخل‌های داروئی در صورت مصرف‌همزمان با امپرازول جذب این دارو افزایش‌می‌یابد. این دارو همچنین باعث کاهش‌جذب تتراسیکلین‌ها می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت تجویزدارو با تتراسیکلین‌ها، حداقل با فاصله‌یک‌ساعت از هم مصرف گردد.
۲ ـ در صورت بروز عوارض گوارشی تهوع و استفراغ شدید به پزشک مراجعه‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۲ قرص روزانه یا یک‌قرص ۴ بار در روز برای ۲۸ روز مصرف‌می‌شود که در صورت لزوم یک دوره دیگرتجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet: 120 mg

CHOLESTYRAMINE

موارد مصرف این دارو در درمان زیادی‌کلسترول و LDL خون در بیمارانی که به‌درمان با رژیم غذایی یا سایر روشها پاسخ‌کافی نداده‌اند، مصرف می‌شود. این داروهمچنین برای پیشگیری اولیه بیماری‌کرونر قلب در مردان با سن ۳۵-۵۹ سال‌که مبتلا به زیادی اولیه کلسترول خون‌بوده و به درمان با رژیم غذایی یا سایرروشها پاسخ کافی نداده‌اند، در درمان‌خارش همراه با توقف نسبی صفرا وسیروز اولیه صفراوی و اسهال ناشی ازبیماری کرون یا واگوتومی یا پرتوهای‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: کلستیرامین یک رزین‌تعویض‌کننده آنیون است که از طریق پیوندبا اسیدهای صفراوی و ممانعت از بازجذب آنها تبدیل کلسترول به اسیدهای‌صفراوی در کبد را تسریع می‌کند.کلستیرامین به‌طور قابل توجهی میزان‌کلسترول ـ LDL را کاهش می‌دهد، ولی‌می‌تواند زیادی تری‌گلیسرید خون راتشدید نماید. کاهش اسیدهای صفراوی‌سرم و متعاقب آن کاهش اسیدهای‌صفراوی اضافی که در بافت پوست‌رسوب نموده‌اند، ممکن است منجر به‌کاهش خارش گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از مجرای گوارش‌جذب نمی‌شود. معمولا طی ۱-۲ هفته پس‌از شروع درمان کلستیرامین موجب‌کاهش غلظت پلاسمایی کلسترول می‌شود.بهبود خارش ناشی از توقف صفرا معمولاطی ۱-۳ هفته پس از شروع درمان دیده‌می‌شود. پس از قطع مصرف کلستیرامین غلظت کلسترول در حدود ۲-۴ هفته به‌میزان اولیه برگشته و خارش ناشی ازتوقف صفرا نیز طی ۱-۲ هفته بعد از قطع‌مصرف دارو، مجدد? ایجاد می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در توقف کامل‌جریان صفرا نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف همزمان ویتامین‌های‌محلول در چربی و اسیدفولیک ممکن است‌با مصرف مقادیر زیاد این دارو، به‌ویژه درکودکان ضروری باشد.
۲ ـ این دارو در صورت وجود یبوست وفنیل‌کتونوری باید با احتیاط مصرف شود.
۳ ـ مصرف این دارو در کودکان با سن‌کمتر از ۱۰ سال باید با احتیاط صورت‌گیرد، زیرا کلسترول برای نمو طبیعی‌کودکان ضروری است
۴ ـ این دارو برای سالخوردگان (بالای ۶۰سال که احتمال بروز عوارض جانبی‌گوارشی و تغذیه‌ای ناشی از این دارو درآنها بیشتر می‌باشد، باید با احتیاط تجویزشود.
عوارض جانبی تهوع و استفراغ یبوست یااسهال سوزش سردل نفخ و ناراحتی‌شکم با مصرف این دارو گزارش‌شده‌است
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان‌داروهای ضدانعقاد خوراکی با این داروممکن است با تخلیه ویتامین K از بدن
سبب افزایش قابل ملاحظه اثر داروهای‌ضدانعقاد گردد. از طرفی کلستیرامین‌ممکن است از طریق پیوند به داروهای‌ضدانعقاد در مجرای گوارشی سبب‌کاهش اثرات آنها گردد. کلستیرامین‌می‌تواند سبب کاهش نیمه عمر دیگوکسین‌گردد. مصرف همزمان این دارو با اشکال‌خوراکی تتراسیکلین مدرهای تیازیدی پروپرانولول هورمونهای تیروئید
و وانکومایسین خوراکی ممکن است منجربه پیوند کلستیرامین به این داروها وکاهش جذب آنها گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدون مشورت باپزشک از مصرف سایر داروها بایدخودداری شود.
۲ ـ قبل از قطع مصرف دارو، باید با پزشک‌مشورت شود، زیرا ممکن است غلظت‌چربی در خون به میزان قابل توجهی‌افزایش یابد.
۳ ـ برای درمان زیادی چربی خون کنترل‌رژیم غذایی از اهمیت بیشتری برخورداراست
۴ ـ قبل از مصرف بهتر است دارو را بایدمایعات مخلوط کرد به این ترتیب که داروبه مایع افزوده و ۲ ـ ۱ دقیقه صبر شود وپس از هم زدن مصرف کرده علاوه بر آب‌می‌توان از شیر، سوپ رقیق یا آب میوه‌استفاده کرد.
۵ ـ در صورت ضرورت مصرف سایرداروها، باید آنها را یک ساعت قبل
یا ۶ ـ ۴ ساعت بعد از کلستیرامین مصرف‌نمود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتدا ۴ گرم ۱ یا ۲ بار در روزقبل از غذا مصرف می‌شود و سپس‌برحسب پاسخ بیمار مقدار مصرف تنظیم‌می‌شود. به‌عنوان مقدار نگهدارنده ۸-۲۴g/day در ۲-۶ مقدار منقسم مصرف‌می‌شود. بیشینه مقدار مصرف در زیادی‌چربی خون تا g/day 24 و در درمان‌خارش ناشی از توقف صفرا، تا g/day 16است
همچنین در درمان اسهال به مقدار۲۴g/day ـ ۱۲ در ۴ ـ ۱ دوز منقسم برای
۴ ـ ۳ هفته مصرف می‌شود و سپس برحسب پاسخ بیمار مقدار مصرف تنظیم‌می‌شود. بیشینه مقدار مصرف در این‌مورد تا ۳۶g/day است
کودکان ابتدا ۴ گرم در ۲ مقدار منقسم وبه‌عنوان مقدار نگهدارنده g/day 8-24 در۲ یا چند مقدار منقسم مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
For Suspension: 4 g / sachet

CIMETIDINE

موارد مصرف سایمتیدین در درمان کوتاه‌مدت زخمهای فعال دوازدهه یا زخمهای‌فعال و خوش‌خیم معده حالات مرضی‌ترشح بیش از حد اسید معده مانند سندروم‌زولینگر ـ الیسون برگشت محتویات معده‌به مری و سایر مواردی که کاهش اسیدمعده برای آن مفید است مانند جراحی‌دستگاه گوارش مورد استفاده قرارمی‌گیرد.
مکانیسم اثر: این دارو از طریق رقابت باهیستامین در سطح گیرنده‌های H2 درسلول‌های جداره‌ای ترشح پایه‌ای وهمچنین تحریک ترشح اسید توسط غذا،پنتاگاسترین و سایر محرکهای ترشح‌اسید معده را مهار می‌کند.
فارماکوکینتیک این دارو به‌خوبی وبه‌سرعت از دستگاه گوارش جذب‌می‌گردد. متابولیسم آن کبدی است و درحدود ۳۰-۴۰ درصد دارو در اولین عبوراز کبد بی‌اثر می‌گردد. نیمه عمر آن ۲-۳ساعت است و حداکثر غلظت پلاسمایی پس‌از ۴۵-۹۰ دقیقه پس از تجویز خوراکی آن‌حاصل می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران سالخورده‌احتمال کاهش کلیرانس کلیوی و افزایش‌غلظت سرمی دارو وجود دارد.
۲ ـ در سیروز کبدی و ناراحتی‌های کلیوی‌متوسط تا شدید خطر بروز عوارض‌جانبی به‌خصوص عوارض عصبی دارووجود دارد.
۳ ـ به‌طور کلی مصرف سایمتیدین و سایرمسددهای گیرنده H2 برای پیش از ۸ هفته‌بندرت ضروری است برای مصارف‌طولانی مدت این داروها مطالعه‌ای صورت‌نگرفته است
عوارض جانبی اغتشاشش شعور(برگشت‌پذیر)، اختلالات خونی خستگی یاضعف غیر عادی ضربان آهسته سریع ونامنظم قلب (بویژه با تزریق وریدی مقادیرزیاد دارو)، کاهش توانایی جنسی اسهال سرگیجه یا سردرد، کرامپ عضلانی بثورات جلدی تورم سیناپسها در زنان ومردان آسیب برگشت‌پذیر کبد یا کلیه بامصرف این دارو گوارش شده‌اند.
تداخل‌های داروئی جذب سایمتیدین
در حضور آنتی‌اسیدها کاهش می‌یابد.متابولیسم داروهای ضدانعقاد
خوراکی بنزودیازپین‌ها به‌خصوص‌کلردیازپوکساید و دیازپام مترونیدازول فنی‌توئین پروپرانولول و گزانتین‌ها درصورت مصرف همزمان با سایمتیدین‌کاهش می‌یابد. سایمتیدین ممکن است دفع‌پروکائین آمید، آمیودارون و کینیدین راکاهش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بهتر است این
دارو با هر وعده غذا و قبل از خواب‌مصرف شود.
۲ ـ احتمال تشدید درد مفاصل پس ازتزریق دارو وجود دارد.
۳ ـ آمپول تزریقی سایمتیدین با سرمهای‌تزریقی سازگار است
۴ ـ تزریق وریدی مقادیر زیاد این داروتوصیه نمی‌شود زیرا خطر بروز اریتمی‌قلبی وجود دارد.
۵ ـ کشیدن سیگار موجب کاهش اثر این‌دارو می‌شود.
مقدار مصرف
خوراکی و تزریقی
بزرگسالان در درمان زخم دوازدهه ۳۰۰میلی گرم ۴ بار در روز (همراه هر وعده غذاو موقع خواب یا ۴۰۰ میلی گرم دوبار درروز (صبح و موقع خواب مصرف‌می‌شود. برای پیشگیری از بازگشت زخم‌دوازدهه ۳۰۰ میلی گرم دو بار در روز یا۴۰۰ میلی گرم موقع خواب برای مدت‌طولانی مصرف می‌شود.
در درمان زخم معده خوش خیم ۳۰۰میلی‌گرم ۴ بار در روز یا ۴۰۰ میلی گرم
دو بار در روز مصرف می‌شود. در ترش‌کردن معده یا سوزش سر دل ۲۰۰میلی‌گرم موقع بروز علایم مصرف‌می‌شود. برای کاهش ترشح اسید معده
در بیماری‌های نظیر سندرم زولینجر ـالسیون ۳۰۰ میلی گرم ۴ بار در روز
یا بر حسب نیاز بیمار تا رفع علایم
بالینی مصرف می‌شود. در درمان‌بازگشت محتویات معده به مری
۱۶۰۰mg/day ـ ۸۰۰ در مقادیر منقسم برای‌۱۲ هفته مصرف می‌گردد. همچنین دردرمان خونریزی معده ۳۰۰ میلی گرم ۴ باردر روز یا ۶۰۰ میلی گرم ۲ بار در روزمصرف می‌شود. بیشینه مقدار مصرف‌بزرگسالان ۲/۴ g/day است
کودکان در درمان زخم دوازدهه یا زخم‌معده mg/kg/day 40 ـ ۲۰ در ۴ مقدار منقسم با هر وعده غذا و موقع خواب ، و دردرمان بازگشت محتویات معده به مری‌mg/kg/day 80 ـ ۴۰ در ۴ مقدار منقسم یا براساس نیاز بیمار مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Film Coated Tablet: 200 mg
Syrup: 200 mg / 5ml
Injection: 200 mg / 2ml

CISAPRIDE

موارد مصرف سیساپراید برای درمان‌علائم و ضایعات ناشی از برگشت‌محتویات معده به مری بهبود عوارض‌ناشی از رفع کندی تخلیه معده در اثردیابت اسکلروز سیستمیک نوروپاتی‌اعصاب خودکار و در درمان سوء هاضمه‌دیسپپسی تجویز می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو موجب آزادشدن‌استیل کولین از اعصاب کولینرژیک دردستگاه گوارش می‌شود. بدین ترتیب این‌دارو فعالیت و انقباض عضلات اسفنکترتحتانی مری را افزایش می‌دهد و تخلیه‌معده را تسریع می‌کند که در نتیجه زمان‌عبور محتویات روده کوتاه می‌شود.
فارماکوکینتیک جذب این دارو سریع وکامل است متابولیسم دارو کبدی و دفع آن‌از طریق کلیه و مدفوع می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو در مواردی که‌تحریک معدی ـ روده‌ای خطرناک باشد(مانند خونریزی انسداد یا سوراخ شدت‌لوله گوارش نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مقدار مصرف این دارو دربیماران مبتلا به عیب کار کلیه یا کبد درابتدای درمان باید نصف مقادیر معمول‌باشد.
۲ ـ مصرف این دارو در بیماران‌سالخورده یا مبتلا به اختلالات قلبی باید بااحتیاط صورت گیرد.
عوارض جانبی کرامپ شکمی و اسهال افزایش دفعات دفع ادرار، سردرد، تشنج تکرر ادرار، اثرات خارج هرمی اختلال درعملکرد کبد و آریتمی بطنی از عوارض‌جانبی دارو هستند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان‌یکسری از داروها با سیساپراید خطر بروزآریتمی بطنی که ممکن است کشنده باشد،را افزایش می‌دهد. از اینرو مصرف‌همزمان سیساپراید با مسدودکننده‌های‌کانال کلسیم و داروهای آنتی هیستامین‌توصیه نمی‌شود. همچنین اریترومایسین فلوکونازول کتوکونازول و مایکونازول‌احتمالا از طریق مهار متابولیسم این دارو،غلظت پلاسمایی آن و خطر بروز آریتمی راافزایش می‌دهند. داروهای ضد درداوپیوئیدی و داروهای آنتی موسکارینی‌اثرات سیساپراید را خنثی می‌سازند.
سیساپراید اثر داروهای ضد انعقادخوراکی را ممکن است افزایش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در نارسایی کبد وکلیه مقدار مصرف دارو نصف شود.
۲ ـ توصیه می‌شود که این دارو ۱۵ دقیقه‌قبل از غذا و در موقع خواب (در موردعلائم شبانه همراه با یک آب یا نوشیدنی‌دیگر مصرف گردد.
مقدار مصرف در ضایعات مخاطی ناشی ازبرگشت محتویات معده به مری ۱۰میلی‌گرم ۳-۴ بار در روز یا ۲۰ میلی‌گرم‌دو بار در روز (طول دوره درمان ۱۲ هفته مصرف می‌شود. درمان نگهدارنده‌عبارتست از ۲۰ میلی‌گرم در موقع خواب یا۱۰ میلی‌گرم ۲ بار در روز (در صورتی‌که‌ضایعات خیلی شدید باشند ۲۰ میلی‌گرم‌دوبار در روز، در صورتی‌که کرامپ‌های‌شکمی شدید بروز کند مقدار ۲۰ میلی‌گرم‌نصف و دفعات مصرف دو برابر می‌شود).در کندی تخلیه معده ناشی از دیابت اسکلروز سیستمیک و نوروپاتی اعصاب‌خودکار، ۱۰ میلی‌گرم ۳-۴ بار در روز به‌مدت ۶ هفته مصرف می‌شود (در صورت‌لزوم می‌توان طول دوره درمان را بیشترکرد). در درمان علائم سوء هاضمه ۱۰میلی‌گرم ۳ بار در روز (طول دوره درمان‌معمولا ۴ هفته تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Scored Tablet: 5 mg, 10 mg
Suspension: 1 mg/ml

CLIDINIUM – C

موارد مصرف این دارو به‌طور کلی دردرمان زخمهای گوارشی و سندرم روده‌تحریک‌پذیر به‌کار می‌رود. این داروهمچنین به‌عنوان داروی کمکی در کاهش‌ترشحات اسیدمعده و در درمان‌آنتروکولیت حاد مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: کلیدینیوم بامهار گیرنده‌های‌موسکارینی باعث کاهش ترشحات وحرکات دودی دستگاه گوارش می‌شود.کلردیازپوکساید بااثر برروی گیرنده‌های‌گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) در CNSباعث کاهش تحریکات عصبی گردیده وبه‌صورت کمکی در کاهش ترشحات‌دستگاه گوارش موثر است
فارماکوکینتیک جذب گوارشی کلیدینیوم‌کم و متغیر است طول اثر آن در حدود سه‌ساعت است راه اصلی دفع کلیدینیوم ازطریق مدفوع است کلردیازپوکسایدبه‌خوبی جذب می‌شود و پس از جذب‌متابولیزه شده و گاهی تا چند هفته‌متابولیت‌های آن دفع می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ بیماران سالخورده‌به‌عوارض ضدموسکارینی کلیدینیوم واحتمال بروز ناگهانی گلوکوم حساسترهستند.
۲ ـ در عیب کار کبد، ناپایداری وضعیت‌قلبی عروقی فتق مری هیپرتروفی‌پروستات و کولیت اولسروز شدید انسدادروده میاستنی گراو، استعداد ابتلای به‌گلوکوم و احتباس ادرار با احتیاط مصرف‌می‌شود.
عوارض جانبی به‌دلیل اثرات آنتی‌موسکارینی احتمال افزایش سریع درجه‌حرارت بدن در مناطق گرم وجود دارد. ازعوارض شایع آن احساس نفخ کاهش‌تعریق و سرگیجه را می‌توان نام برد.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌فرآورده با داروهای مضعف CNS وداروهای پایین آورنده فشارخون با اثرتضعیف CNS ممکن است منجر به‌افزایش‌اثر تسکینی این داروها گردد. مصرف‌همزمان با آمانتادین داروهای‌ضدهیستامینی سایر داروهای ضدموسکارینی دیسوپیرامید، هالوپریدول ومهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO)موجب افزایش اثرات آرام‌بخش و ضدموسکارینی این داروها می‌گردد. مصرف‌همزمان این دارو با داروهای ضداسید یاداروهای ضداسهال جاذب ممکن است‌منجر به‌کاهش اثرات درمانی کلیدینیوم‌شود. مصرف همزمان دیگوکسین باکلیدینیوم به‌علت کاهش حرکات مجرای‌گوارش ممکن است منجر به‌افزایش غلظت‌سرمی دیگوکسین شود. تجویز همزمان‌این فرآورده با کتوکونازول ممکن است‌منجر به‌کاهش قابل ملاحظه‌ای در جذب‌کتوکونازول شود. کلیدینیوم ممکن است‌بااثرات متوکلوپرامید بر روی حرکات‌مجرای گوارش مقابله کند. مصرف‌همزمان کلیدینیوم با کلرور پتاسیم
ممکن است منجر به‌افزایش شدت ضایعات‌گوارشی حاصل از کلرور پتاسیم
شود.
مصرف همزمان کلیدینیوم با داروهای‌ضد میاستنی ممکن است موجب کاهش هرچه بیشتر حرکات روده‌ها شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ توصیه می‌شود این‌دارو نیم ساعت تا یکساعت قبل از غذامصرف شود.
۲ ـ در صورت بروز سرگیجه منگی خواب‌آلودگی یا تاری دید احتیاط شود.
۳ ـ از مصرف داروهای ضداسهال طی ۲ـ۱ساعت پس از مصرف این دارو خودداری‌گردد.
۴ ـ بامصرف این دارو ممکن است خشکی‌دهان بینی یا گلو بروز نماید.
۵ ـ در هنگام فعالیت بدنی یا در هوای گرم‌باید احتیاط کرد.
مقدار مصرف در بزرگسالان یک یا دوقرص ۴ـ۱ بار در روز ۶۰ـ۳۰ دقیقه قبل ازغذا مصرف شده و سپس مقدار مصرف‌دارو براساس نیاز و تحمل بیمار تنظیم‌می‌شود. در کودکان بنا به‌نظر پزشک‌مصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet: Clidinium Bromide 2.5 mg +Chlordiazepoxide HCI 5 mg

DICYCLOMINE

موارد مصرف دی‌سیکلومین به‌صورت‌کمکی در ناراحتی‌های دستگاه گوارش که‌همراه با اسپاسم عضلات صاف می‌باشداستفاده می‌گردد.
مکانیسم اثر: این دارو به‌دلیل اثرات‌ضدموسکارینی خود می‌تواند باعث‌شل‌شدن عضلات صاف و مهار اسپاسم وترشحات در دستگاه گوارش گردد.
فارماکوکینتیک پس از تجویز خوراکی یاعضلانی به‌سرعت جذب می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در موارد زیرنباید مصرف شود: گلوکوم با زاویه بسته بازگشت محتویات معده به مری انسدادفلجی روده انسداد روده بیماریهای‌انسدادی مجاری ادرار و میاستنی گراو،همچنین مصرف این دارو در کودکان باسن کمتر از ۶ ماه توصیه نمی‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در افراد سالخورده بابیماری‌انسدادی مجاری ادرار یا بزرگی پروستات‌بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ در موارد زیر بااحتیاط مصرف شود:
تاکیکاردی نارسائی قلبی انسداد فلجی‌روده کولیت اولسروز و تنگی پیلور.
۳ ـ بامصرف الگزیر این دارو، بروز
علائم تنفسی مانند اشکال در تنفس تنگی‌نفس کلاپس تنفسی و آپنه همچنین‌حملات تشنجی گزارش شده که احتمالابه‌دلیل آسپیره‌شدن دارو به‌داخل ریه‌هااست
عوارض جانبی خشکی دهان اشکال در بلع‌و نوشیدن و برافروختگی گشادشدن‌مردمک افزایش فشار داخل کره چشم خشک شدن پوست یبوست اشکال دردفع ادرار، برادیکاردی و به‌دنبال آن‌تاکیکاردی واکنشی و تپش قلب و آریتمی‌از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌دارو، باداروهای مضعف CNS می‌تواند اثرآنها را تشدید نماید. مصرف همزمان این‌دارو با داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای آنتی‌هیستامین‌ها، ضدجنون‌ها و داروهای‌دوپامینرژیک اثرات آنتی‌کلینرژیک این‌داروها تشدید می‌گردد. مصرف همزمان‌دی سیکلومین با کتوکونازول باعث کاهش‌جذب آن می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای کاهش تحریک‌معده این دارو همراه غذا یا شیر مصرف‌شود.
۲ ـ از مصرف داروهای ضداسید یاداروهای ضداسهال بافاصله کمتر از ۲ـ۱ساعت از مصرف این دارو، خودداری‌گردد.
۳ ـ در صورت فعالیت شدید بویژه درهوای گرم احتمال بالارفتن دمای بدن‌وجود دارد.
۴ ـ پس از مصرف این دارو از کار باوسایل‌و آلاتی که به‌هوشیاری نیاز دارند ازجمله‌رانندگی خودداری گردد.
۵ ـ از تزریق وریدی این دارو خودداری‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم سه باردر روز مصرف می‌شود.
کودکان در کودکان ۲۴ـ۶ ماهه ۱۰ـ ۵میلی‌گرم حداکثر ۴ـ۳ بار در روز قبل از غذامصرف می‌گردد. در کودکان ۱۲ـ۲ سال‌مقدار ۱۰ میلی‌گرم سه بار در روز مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Coated Tablet: 10 mg
Elixir: 10 mg/5 ml
Injection: 20 mg/2 ml

DIGESTIVE

موارد مصرف دایجستیو در درمان‌اختلالات گوارشی ناشی از بیماریهای‌کیسه صفرا یا کبد، بیماری مزمن معده یاروده اختلالات گوارشی ناشی از جراحی‌کیسه صفرا و روده‌ها و نفخ مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: به‌علت وجود فعالیت‌های‌آنزیماتیک (پروتئاز، آمیلاز و لیپاز) در این‌دارو هضم چربی‌ها و پروتئین‌ها و نشاسته‌در مجرای گوارش باسهولت بیشتری انجام‌می‌شود. فعالیت این دارو در زمینه هضم‌چربی‌ها از پانکراتین بیشتر است
موارد منع مصرف این دارو در آسیب‌شدید کلیوی انسداد مجاری صفراوی وعفونت کیسه صفرا نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ بیمارانی که نسبت‌به‌پروتئین‌های حیوانی عدم تحمل نشان‌می‌دهند ممکن است این دارو را نیز تحمل‌نکنند.
۲ ـ در صورت جویده‌شدن قرص احتمال‌بروز تحریک لبها و زبان وجود دارد.
عوارض جانبی بیشتر عوارض ناشی ازمصرف بیش از حد دارو می‌باشد که‌می‌تواند منجر به‌تحریک دهان و مری‌شود.
تداخل‌های داروئی جذب فرآورده‌های‌خوراکی حاوی آهن در مصرف همزمان‌بااین دارو کاهش می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو همراه با غذایا بلافاصله قبل یا بعد از غذا میل شود.
۲ ـ از جویدن قرصها خودداری شود.
۳ ـ در صورت بروز اسهال درد شکمی وناراحتی‌های دیگر گوارشی باپزشک‌مشورت گردد.
مقدار مصرف ۳ـ۲ قرص همراه باغذا یا پس‌از آن مصرف شود.
اشکال دارویی
Entric Coated Tablet: Pancreatin(Amylase 6000 fipu + Lipase 10500 fiup+ Protease 600 fipu) + Simethicone40mg

DIMETHICONE

موارد مصرف این دارو در کنترل علائم‌ناشی از احتباس گاز در دستگاه گوارش‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: دایمتیکون احتمالا باعث‌کاهش کشش سطحی حباب‌های گازمی‌شود.
فارماکوکینتیک این دارو بدون تغییر ازطریق مدفوع دفع می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ رعایت رژیم‌غذائی وانجام ورزش مناسب برای جلوگیری ازایجاد گاز و مشکلات ناشی از آن اهمیت‌دارد.
۲ ـ این دارو بهتر است بعد از غذا و هنگام‌خواب مصرف شود.
۳ ـ قرص‌های دایمتیکون باید کاملا جویده‌شوند.
۴ ـ مصرف این دارو در درمان قولنج‌نوزادان توصیه نمی‌شود.
مقدار مصرف مقدار ۴۰ میلی‌گرم از قطره یا۲ـ۱ قرص در روز بعد از غذا و هنگام خواب‌مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Drop: 40 mg/ml
Chewable Tablet: 40mg

DIPHENOXYLATE

موارد مصرف ترکیب دیفنوکسیلات وآتروپین به‌صورت کمکی در درمان‌علامتی اسهال‌های مزمن و حاد و همچنین‌کولیت اولسرز خفیف و مزمن مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: دیفنوکسیلات احتمالابه‌صورت موضعی و مرکزی باعث مهارحرکات دودی روده می‌شود. آتروپین که‌عمدت? به‌دلیل جلوگیری از سوء استفاده‌داروئی به‌این فرآورده اضافه می‌گردد،دارای خاصیت ضدموسکارینی می‌باشد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دیفنوکسیلات‌کبدی است و متابولیت اصلی دارو نیزاثری مشابه خود دارو دارد. نیمه‌عمردیفنوکسیلات ۲/۵ ساعت و نیمه‌عمرمتابولیت آن در حدود ۱۲ ساعت است زمان لازم برای شروع اثر یک ساعت ومدت اثر آن ۴ـ۳ ساعت می‌باشد. دفع دارواز طریق مدفوع و کلیه است
موارد منع مصرف در اسهال شدید ناشی‌از کولیت اولسراتیو یا ناشی از کولیت‌پسودوممبران نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ کودکان و بیماران‌سالخورده به‌ضعف تنفسی ناشی ازدیفنوکسیلات حساستر هستند.
۲ ـ در افراد مبتلا به‌دهیدراتاسیون و مبتلابه‌اسهال ناشی از میکروارگانیسم‌هابااحتیاط فراوان مصرف می‌گردد.
عوارض جانبی عوارض آن معمولا کم وشامل تاری دید، مشکل در دفع ادرار،خشکی پوست و دهان یاتب می‌باشد.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان‌باسایر داروهای اعتیادآور و مضعف CNSخطر اعتیاد را افزایش می‌دهد. مصرف‌همزمان با داروهای پائین آورنده‌فشارخون با اثر تضعیف CNS می‌تواند اثرمضعف CNSدیفنوکسیلات را افزایش‌دهد. اثر ضدموسکارینی آمانتادین هالوپریدول فنوتیازین‌ها و پروکائین‌آمیدممکن است اثرات آتروپین موجود در این‌فرآورده را افزایش دهد. مصرف همزمان‌باداروهای مهارکننده مونوآمینواکسیداز (MAO)ممکن است منجر به‌بروز ناگهانی‌بحران زیادی فشارخون شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت بروزتحریک معده همراه غذا مصرف شود.
۲ ـ در صورت مصرف طولانی مدت احتمال وابستگی به‌دارو وجود دارد.مصرف طولانی مدت این دارو، فقط درصورت بهبود علایم بالینی بیماری و زیرنظر پزشک باید صورت گیرد.
۳ ـ به‌دلیل بروز خواب‌آلودگی یا سرگیجه‌از انجام کارهایی که نیازمند دقت هستندازجمله رانندگی خودداری گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان برای شروع ۵ ـ ۲/۵ میلی‌گرم
(۲ ـ ۱ قرص از این دارو ۴ـ۳ بار در روز وبه‌عنوان مقدار نگهدارنده مقدار ۲/۵میلی‌گرم ۳ـ۲ بار در روز برحسب نیازمصرف شود.
کودکان در کودکان با سن بیش از ۱۲ سال‌به‌مقدار mg/kg/day 0/4 ـ ۰/۳ در مقادیرمنقسم تجویز گردد.
اشکال دارویی
Tablet: Diphenoxylate HCI 2.5 mg +Atropine Sulfate 0.025 mg

FAMOTIDINE

موارد مصرف فاموتیدین در درمان‌زخمهای خوش‌خیم معده و دوازدهه زخم‌ناشی از برگشت محتویات معده به‌مری وسندروم زولینگر ـ الیسون به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو از طریق رقابت‌باهیستامین در سطح گیرنده‌های H2 درسلول‌های جداره‌ای ترشح پایه‌ای اسیدمعده و همچنین تحریک ترشح اسید توسطغذا، پنتاگاسترین و سایر محرکهای ترشح‌اسیدمعده را مهار می‌کند.
فارماکوکینتیک این دارو به‌سرعت ولی‌به‌طور ناقص ۴۵ ـ ۴۰ درصد از مجرای‌گوارش جذب می‌گردد و به‌میزان کمی دراولین عبور کبدی خود متابولیزه می‌گردد.اتصال دارو به‌پروتئینهای پلاسما کم است اوج غلظت سرمی آن طی ۲ ساعت پس ازمصرف و طول اثر دارو ۱۲ ـ ۱۰ ساعت‌می‌باشد. بیشتر دارو به‌صورت تغییرنیافته از کلیه دفع می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ بیمارانی که به‌سایمتیدین‌عدم تحمل نشان می‌دهند، ممکن است این‌دارو را نیز تحمل نکنند.
۲ ـ در صورت وجود عیب کار کبد یا کلیه وبا احتیاط مصرف شود.
۳ ـ به‌طورکلی مصرف داروهای مسددگیرنده H2 بندرت برای بیش از ۸ هفته‌ضروری است برای مصارف طولانی مدت‌این داروها مطالعه‌ای صورت نگرفته است
عوارض جانبی عوارض این دارو شایع‌نیست و بیشتر شامل اسهال یا یبوست‌سرگیجه یا سردرد و نفخ شکم می‌باشد.
تداخل‌های داروئی جذب این دارو درحضور آنتی‌اسیدها کاهش می‌یابد.
با وجود آنکه رایمنتیدین در مقایسه باسایمتیدین یک مهارکننده ضعیف‌ترآنزیم‌های کبدی است با این وجود درمصرف همزمان سایر داروها با این داروباید احتیاط کرد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ کشیدن سیگار موجب‌کاهش اثر این دارو می‌شود.
۲ ـ برای بیماران سالخورده یا مبتلا به‌نارسایی کبدی یا کلیوی ممکن است به‌کاهش مقدار مصرف دارو نیاز باشد.
مقدار مصرف در زخم خوش‌خیم معده ودوازدهه ۴۰ میلی‌گرم هرشب به‌مدت ۸ـ۴هفته مصرف می‌شود. مقدار مصرف‌نگهدارنده آن ۲۰ میلی‌گرم در هر شب‌می‌باشد. در درمان عوارض بازگشت‌محتویات معده به مری ۴۰ـ۲۰ میلی‌گرم‌دوبار در روز برای مدت ۱۲ـ۶ هفته‌مصرف می‌شود. مقدار مصرف نگهدارنده‌آن ۲۰ میلی‌گرم دوبار در روز می‌باشد. درسندرم زولینگر ـ الیسون ۲۰ میلی‌گرم هر ۶ساعت تجویز می‌شود که مقدار مصرف رامی‌توان تا ۸۰۰mg/day در مقادیر منقسم‌افزایش داد.
اشکال دارویی
Film Coated Tablet: 20 mg
Film CoatedTablet: 40 mg

HYOSCINE-N-BUTYL BROMIDE

موارد مصرف این دارو در اسپاسم گوارشی‌یا ادراری ـ تناسلی قاعدگی دردناک همراه‌با اسپاسم اسپاسم حاد، مانند قولنج‌صفراوی یا کلیوی به‌کار برده می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو به‌دلیل اثرات ضدموسکارینی سبب شل‌شدن عضلات صاف‌اعضای حفرات شکمی و لگن می‌گردد.
فارماکوکینتیک به‌مقدار کمی از مجرای‌گوارش جذب می‌شود. طول مدت اثر آن‌کوتاهتر از آتروپین می‌باشد.
موارد منع مصرف ۱ ـ به‌دلیل بروزاحتمالی اثر گشادکننده مردمک چشم این‌دارو نباید در بیماران مبتلا به‌گلوکوم‌تجویز شود.
۲ ـ این دارو در بیماران مبتلا به پورفیری‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در افراد سالخورده بابیماری‌انسداد مجاری ادرار یا بزرگی پروستات‌بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ در موارد زیر بااحتیاط مصرف شود:
تاکیکاردی نارسائی قلبی انسداد فلجی‌روده کولیت اولسروز و تنگی پیلور.
عوارض جانبی بروز خشکی دهان کاهش‌موقت تطابق چشم و گاهی تاکیکاردی ازعوارض جانبی این دارو هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در طول مصرف این‌دارو، به‌دلیل احتمال بروز خواب‌آلودگی ازرانندگی و کار باابزار و آلاتی که نیازبه‌هوشیاری دارند، خودداری گردد.
۲ ـ محلول تزریقی این دارو را می‌توان بامحلول‌های تزریقی دکستروز وکلرورسدیم ۰/۹ درصد مخلوط نمود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان ۲۰ میلی‌گرم چهار بار در روزمصرف می‌شود.
کودکان در کودکان ۱۲ـ۶ سال مقدار ۱۰میلی‌گرم سه بار در روز تجویز شود.
تزریقی
مقدار ۲۰ میلی‌گرم بصورت عضلانی و یاوریدی (در اسپاسم شدید) تزریق می‌شودکه در صورت لزوم پس از نیم ساعت قابل‌تکرار است
شیاف
بزرگسالان روزی ۳ـ۱ شیاف مصرف‌می‌شود.
کودکان یک شیاف در روز مصرف‌می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet: 10 mg
Suppository: 10 mg
Pediatric Suppository: 7.5 mg
Injection: 20 mg/ml

IPECAC

موارد مصرف ایپکا به‌عنوان ماده قی‌آوردر درمان اضطراری مصرف مقادیر بیش‌از حد داروها و در درمان مسمومیتهاتجویز می‌شود.
مکانیسم اثر: اثر ایپکا عمدت? ناشی ازآلکالوئیدهای اصلی آن یعنی امتین وسفالین می‌باشد. این آلکالوئیدها از طریق‌موضعی سبب تحریک مخاط معده و ازطریق مرکزی سبب تحریک منطقه ماشه‌ای‌گیرنده‌های شیمیائی (CTZ) در بصل‌النخاع‌شده و سبب بروز استفراغ می‌گردند.
فارماکوکینتیک اثر دارو پس از ۳۰ ـ ۲۰دقیقه شروع می‌شود. طول مدت اثر دارو۳۰ـ ۲۵ دقیقه می‌باشد. دارو به‌آهستگی ازبدن دفع می‌گردد به‌طوریکه تا ۶۰ روز پس‌از مصرف آن را در ادرار می‌توان‌تشخیص داد.
موارد منع مصرف ۱ ـ این فرآورده درمسمومیت با مواد خورنده قوی (ماننداسیدها با قلیایی‌ها) و نیز مسمومیت با موادنفتی نباید مصرف شود.
۲ ـ از مصرف این فرآورده در مواردی که‌احتمال آسپیراسیون محتویات معده‌وجود دارد، مانند اغما یا عدم هوشیاری‌بیمار، و نیز در صورت شوک احتمال بروزتشنج و بیماری قلبی عروقی باید خودداری‌کرد.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی که احتمال‌آسپیراسیون وجود دارد از جمله اغماءبااحتیاط فراوان مصرف گردد.
۲ ـ در مسمومیت بااسیدها و مواد قلیایی‌قوی بااحتیاط فراوان و با در نظر گرفتن‌شرایط بیمار باید استفاده شود.
عوارض جانبی علائم مصرف بیش از حدعبارتند از اسهال تهوع و یااستفراغ مداوم کرامپ معده اشکال در تنفس خستگی‌غیرعادی و سفتی عضلات در صورت‌جذب دارو دارای اثرات قلبی است
تداخل‌های داروئی ذغال فعال شده شربت‌ایپکا را جذب کرده و اثر قی‌آور آن راکاهش می‌دهد. اگر استفاده هر دو داروضرورت داشته باشد ذغال فعال پس ازاستفراغ ناشی از ایپکا داده شود. مصرف‌داروهای ضداستفراغ اثر آن را کاهش‌می‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از مصرف همزمان‌دارو با شیر یا نوشابه‌های گازدارخودداری شود.
۲ ـ ذغال فعال شده فقط پس از بروزاستفراغ به‌دنبال مصرف شربت ایپکامصرف شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان قی‌آور، مقدار ۳۰ـ ۱۵میلی‌لیتر همراه بایک لیوان آب مصرف‌شود. می‌توان پس از ۳۰ دقیقه یک مقدارواحد دیگر مصرف نمود ولی در صورت‌عدم استفراغ باید شستشوی معده انجام‌گیرد.
کودکان باسن ۱۲ـ۶ ماه ۱۰ـ۵ میلی‌لیتر،همراه با نصف لیوان آب و در کودکان‌۱۲ ـ۱ سال مقدار ۱۵ میلی‌لیتر همراه بایک‌لیوان آب مصرف شود.
اشکال دارویی
Syrup: 0.14% Total Alkaloids

LAXATIVES

Glycerin Bisacodyl
Lactoluse
Magnesium Hydroxide
Sorbitol Mineral Oil
در حال حاضر پنج نوع ملین وجود دارد:
۱ ـ ملین‌های حجیم‌کننده
۲ ـ ملین‌های تحریک‌کننده
۳ ـ نرم‌کننده‌های مدفوع
۴ ـ ملین‌های اسموتیک
۵ ـ محلولهای تمیزکننده دستگاه گوارش
قبل از تجویز مسهل‌ها باید مشخص شودکه فرد دچار یبوست است و این عارضه‌ناشی از یک بیماری پس زمینه تشخیص‌داده شده نباشد. یبوست یعنی عبور مدفوع‌سفت در زمانی طولانی‌تر از حد معمول‌اجابت مزاج در روده بیمار به‌طوریکه‌منجر به‌ناراحتی فرد بیمار گردیده باشد.علاوه بر این ملین‌ها در مواردی که یبوست‌به‌دلیل استفاده از دارو ایجاد گردیده است در مواردی که پس از استفاده از داروهای‌ضدکرم نیاز به‌تخلیه است و همچنین پیش‌از جراحی‌های دستگاه گوارش استفاده‌می‌گردد.
در کودکان شیرخوار و همچنین درکودکانی که رژیم‌غذایی آنها فاقد فیبرهای‌غذائی و مایعات باشد، احتمال دارد که‌تعداد دفعات اجابت مزاج به‌طور طبیعی‌کاهش یابد. عدم دفع مدفوع بیش از سه‌روز معمولا می‌تواند موجب سفتی درد واسپاسم در هنگام دفع گردد و ضمن?به‌تدریج موجب عادت دستگاه گوارش‌به‌پاسخ دهی نسبت به‌حجم مدفوع گردد.اگر مقادیر مایعات و فیبرهای غذائی جهت‌ایجاد پاسخ اجابت مزاج کافی نباشد، دراین صورت احتمالا ملین‌های اسموتیک‌مانند لاکتولوز و یا ملین‌های حجیم‌کننده‌مفید خواهند بود. در مواردی که بیماربه‌ملین‌های اسموتیک و حجیم‌کننده مدفوع‌پاسخ نمی‌دهد، در این صورت می‌توان ازملین‌های محرک استفاده کرد. البته درصورت وجود انسداد این ملین‌ها مشکل‌زامی‌باشند.
مکانیسم اثر: ملین‌های حجیم‌کننده مدفوع‌از طریق جذب آب باعث افزایش حجم ورطوبت مدفوع می‌شوند و در نتیجه باعث‌تحریک حرکات دودی روده می‌شوند.ملین‌های نرم‌کننده باکاهش کشش سطحی‌باعث افزایش نفوذپذیری آب به‌داخل‌مدفوع و سپس نرم شدن مدفوع می‌گردند.ملین‌های اسموتیک باافزایش فشار اسمزی‌در روده باعث جذب مایعات و انبساطکولون می‌گردند و در نتیجه حرکات دودی‌روده افزایش می‌یابد. ملین‌های محرک‌باتحریک مستقیم جداره روده باعث‌افزایش حرکات دودی می‌گردند و به‌همین‌دلیل از جذب بیش از حد مایعات موجود درروده نیز جلوگیری به‌عمل می‌آورند.ملین‌های بااثر >لغزنده‌ساز< معمولاباتشکیل لایه‌های غیرقابل اختلاط باآب برروی سطح مدفوع موجود در روده‌قرارگرفته باعث احتباس آب در مدفوع‌می‌گردند.
موارد مصرف ملین‌های حجیم‌کننده دربیمارانی که کولوستومی ایلئوستومی‌شده یا هموروئید، فیستول اسهال مزمن وکولون تحریک‌پذیر دارند، به‌کار می‌رود.همراه با این نوع ملین‌ها باید مقادیرمتناسبی مایعات مصرف گردد تا از انسدادروده جلوگیری به‌عمل آید.
ملین‌های بااثر لغزنده‌ساز از جمله
پارافین مایع به‌صورت خوراکی دربیماران مبتلا به هموروئید مصرف‌می‌شوند و بعضی از انواع نیز مانندگلیسرول می‌تواند به‌صورت شیاف‌مصرف گردد.
ملین‌های اسموتیک مثل املاح منیزیم درمواردی که نیاز است محتویات روده‌به‌سرعت تخلیه گردد، استفاده می‌گردند.
موارد منع مصرف به‌طورکلی هیچ یک ازملین‌ها در موارد زیر نباید مصرف شوند:آپاندیسیت یا نشانه‌های آن خونریزی‌رکتوم با علت نامشخص نارسایی احتقانی‌قلب یا زیادی فشارخون دیابت تراکم‌مدفوع و انسداد روده
نکات قابل توصیه ۱ ـ به‌طور کلی از مصرف‌ملین‌ها باید خودداری کرد، مگر این که‌یبوست موجب بدتر شدن شرایط بیمار(بویژه مبتلایان به آنژین صدری یا احتمال‌بروز خونریزی رکتوم شود.
۲ ـ به‌طور کلی از مصرف ملین‌ها درکودکان باید خودداری کرد، مگر این که‌توسط پزشک تجویز شده باشد.

BISACODYL

موارد مصرف بیساکودیل به عنوان یک مسهل محرک برای درمان کوتاه مدت‌یبوست و تخلیه رکتوم و کولون قبل ازانجام آزمونها یا جراحی کولون مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو احتمالا بااثر مستقیم‌بر روی عضلات صاف روده باعث افزایش‌حرکات پریستالتیک روده می‌شود.
فارماکوکینتیک اثر این دارو پس از ۸ـ۶ساعت شروع می‌گردد.
موارد منع مصرف بیساکودیل در صورت‌وجود آپاندیسیت یا نشانه‌های آن یاخونریزی مقعد و نیز در انسداد روده‌باعلت نامشخص نباید مصرف شود. این‌دارو در صورت کولوستومی یاایلئوستومی نباید مصرف شود.
هشدارها: استفاده از این دارو در کودکان‌با سن کمتر از ۶ سال باید زیرنظر پزشک‌صورت گیرد.
عوارض جانبی از عوارض احتمالی این‌دارو می‌توان از آروغ‌زدن کرامپ اسهال تهوع و تحریک پوستی در اطراف مقعد نام‌برد.
تداخل‌های داروئی مصرف بیش از حد این‌دارو باعث دفع املاح پتاسیم می‌شود و اثرداروهای مدر در کاهش غلظت سرمی‌پتاسیم را کاهش می‌دهد. مصرف همزمان‌داروهای ضداسید و شیر با قرص‌های‌بیساکودیل ممکن است باعث حل شدن‌سریع روکش قرصها و در نتیجه بروزتحریک معده یا دوازدهه شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از جویدن یاخردکردن قرصهای بیساکودیل یا ازمصرف آن با داروهای ضداسیدخودداری گردد.
۲ ـ در صورت وجود علائم آپاندیسیت و تادو ساعت بعد از مصرف سایر داروها، ازمصرف این دارو خودداری گردد.
۳ ـ مصرف طولانی مدت این دارو ممکن‌است سبب وابسته‌شدن کار روده به‌آن‌گردد.
۴ ـ احتمال بروز بثورات جلدی و کرامپ‌به‌خصوص در صورت مصرف با معده‌خالی وجود دارد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان برای درمان یبوست مقدار
۱۰ – ۵ میلی گرم در شب مصرف می‌شودکه در صورت لزوم این مقدار تا ۲۰ ـ ۱۵میلی گرم افزایش می‌یابد. برای تخلیه‌روده‌ها قبل از اعمال رادیولوژی یا جراحی‌۱۰ میلی‌گرم در شب از دو شب قبل‌مصرف می‌شود.
کودکان در درمان یبوست در کودکان باسن کمتر از ۱۰ سال سن مقدار ۵ میلی‌گرم‌و برای تخلیه روده نصف مقادیر مصرف‌بزرگسالان مصرف می‌شود.
شیاف
بزرگسالان برای درمان یبوست ۱۰میلی‌گرم در صبح و برای تخلیه روده درصورت لزوم علاوه بر مصرف خوراکی‌دارو ۱۰ میلی‌گرم یک ساعت قبل از عمل‌جراحی یا عکسبرداری استعمال می‌گردد.
کودکان نصف مقدار مصرف بزرگسالان‌مصرف شود.
اشکال دارویی
Entric Coated Tablet: 5 mg
Suppository: 10 mg
Pediatric Suppository: 5 mg

GLYCERIN

موارد مصرف گلیسیرین به‌عنوان ملین‌هیپراسموتیک و نرم کننده برای پیشگیری‌از یبوست استفاده می‌گردد.
مکانیسم اثر: به‌دلیل اثر هیپراسموتیک آب‌را در روده جذب و محتویات روده راحجیم می‌کند که منجر به‌تحریک حرکات‌پریستالتیک روده و تحرک مدفوع نیزمی‌گردد.
فارماکوکینتیک زمان شروع اثر دارو پس ازمصرف از راه مقعد در حدود ۱ـ۰/۲۵ساعت است
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌کولوستومی یا ایلئوستومی نباید مصرف‌گردد.
عوارض جانبی ممکن است باعث از دست‌رفتن آب بدن تهوع و استفراغ شود.
تداخل‌های داروئی مصرف طولانی آن‌ممکن است به‌دلیل دفع پتاسیم اثر
داروهای مدر نگهدارنده پتاسیم را کاهش‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت وجودعلائم آپاندیسیت و تا دو ساعت بعد ازمصرف سایر داروها، از مصرف آن‌خودداری شود.
۲ ـ مصرف طولانی مدت این دارو که‌به‌صورت عادت درآمده باشد، ممکن است‌باعث وابسته‌شدن کار روده به‌آن گردد.
مقدار مصرف یک شیاف استعمال و به‌مدت‌۱۵ دقیقه به‌حالت درازکش باقی بمانند.
اشکال دارویی
Suppositoy: %70 w/w (3 g)
Pediatric Suppository: %70 w/w (1 g)

LACTULOSE

موارد مصرف لاکتولوز به‌عنوان ملین‌هیپراسموتیک دفع مدفوع را آسان می‌کند.این دارو برای کاهش آمونیاک خون نیزمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: لاکتولوز در روده توسطباکتری‌های طبیعی روده به‌اسید لاکتیک اسید فرمیک و اسید استیک تبدیل می‌شودو فشار هیپراسموتیک ایجاد می‌کند. این‌عمل باعث جذب آب و افزایش حجم‌محتویات روده و در نتیجه افزایش حرکات‌پریستالتیک روده می‌شود.
فارماکوکینتیک زمان شروع اثر این دارو درحدود ۴۸ـ۲۴ ساعت می‌باشد (دارو جذب‌سیستمیک نمی‌شود).
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود، در آپاندیسیت یا نشانه‌های آن خونریزی رکتوم با علت نامشخص انسدادروده و نیز در زیادی گالاکتوز خون نبایدمصرف شود.
عوارض جانبی عوارض جانبی لاکتولوز کم‌و شامل کرامپ اسهال ایجاد گاز وافزایش تشنگی می‌باشد.
تداخل‌های داروئی مصرف طولانی مدت‌آن ممکن است به‌دلیل افزایش دفع باعث‌افزایش دفع املاح پتاسیم گردیده و
اثر مدرهای نگهدارنده پتاسیم را کاهش‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای بهبود طعم‌لاکتولوز بهتر است آن را باشیر یا آب میوه‌مصرف نمایند.
۲ ـ در صورت وجود علائم آپاندیسیت و تادو ساعت بعد از مصرف سایر داروها، ازمصرف لاکتولوز خودداری شود.
۳ ـ استفاده طولانی مدت از این دارومی‌تواند منجر به‌وابستگی به‌این داروگردد. به‌طورکلی از مصرف ملین‌ها به‌مدت بیش از یک هفته (بدون مشورت‌پزشک باید خودداری کرد.
مقدار مصرف در بزرگسالان به‌عنوان‌ملین g/day 20ـ۱۰ مصرف می‌شود که درصورت نیاز، این مقدار تا g/day 40 افزایش‌داده می‌شود. به‌عنوان کاهنده آمونیاک‌خون g/day 30ـ۲۰ مصرف می‌شود. مقدارمصرف را می‌توان هر روز یا یک روز درمیان برای ایجاد ۳ـ۲ بار اجابت مزاج درروز تنظیم نمود.
مقدار مصرف لاکتولوز (به‌صورت شربت در کودکان ۵ ـ ۲/۵ سال g/day 6 و درکودکان ۱۲ـ۶ سال g/day 10ـ ۵ و ۱۶ـ۱۲سال g/day 20ـ۱۰ مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Syrup: 10 g / 15 ml
Powder for Syrup: 10 g / sachet

MAGNESIUM HYDROXIDE

موارد مصرف ۱ ـ این دارو را می‌توان به‌عنوان ضد اسید مصرف نمود.
۲ ـ هیدروکسید منیزیم (و سولفات منیزیم در درمان کوتاه مدت یبوست مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: اثر ضداسید این دارو همانندبقیه آنتی‌اسیدها ناشی از خنثی‌سازی‌اسیدمعده توسط دارو است ولی نمی‌توانداثر مستقیم روی تولید اسید معده داشته‌باشد. به عنوان مسهل یا جذب آب به داخل‌روده ناشی از فشار اسموتیک حرکات‌دودی روده و دفع مدفوع را تسهیل می‌کند.
فارماکوکینتیک هیدروکسید منیزیم یک‌ضداسید سریع‌الاثر می‌باشد. ۱۰ درصدمنیزیم مصرف شده در دارو جذب‌می‌گردد. اثر این فرآورده به‌عنوان ملین‌۳ـ۰/۵ ساعت بعد از مصرف شروع‌می‌شود.
موارد منع مصرف در عیب شدید کار کلیه ترکیبات حاوی منیزیم نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ ظرفیت خنثی‌سازی اسید این‌فرآورده کم می‌باشد.
۲ ـ مصرف مکرر و زیاد به‌عنوان ضد اسیدباعث بروز اثرات مسهلی این دارومی‌گردد.
۳ ـ به‌دلیل اثر اسموتیک این دارو و جذب‌آب از خون باید همراه بایک لیوان آب‌مصرف گردد.
۴ ـ در کودکان بااحتیاط مصرف گردد،زیرا احتمال افزایش منیزیم خون وجوددارد.
عوارض جانبی بامصرف طولانی این‌فرآورده احتمال بروز اختلال الکترولیتی باعلایم سرگیجه منگی ضربان نامنظم قلب تغییرات خلقی و روانی خستگی و ضعف‌وجود دارد. این اثرات در صورت وجودنارسائی کلیه به دلیل تجمع منیزیم دربدن تشدید می‌گردد. اسهال تهوع واستفراغ از دیگر عوارض آن است
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان‌ضداسیدها باسایر داروها می‌تواند درجذب آنها مداخله کند و بنابراین باید ازلحاظ مدت زمان مصرف مورد دقت‌بیشتری قرارگیرد. از جمله این داروهامی‌توان از کینیدین داروهای ضدانعقادخوراکی ترکیبات ضددیسکینزی داروهای ضدموسکارینی سایمتیدین گلیکوزیدهای دیژیتال ایزونیازید،کتوکونازول لوودوپا، متنامین فنوتیازین‌ها، فسفات‌ها، سالیسیلات‌ها،پلی‌استیرن سولفونات ویتامین D،تتراسیکلین‌ها و تیوگزانتین‌ها نام
برد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف این دارو درکودکان به‌عنوان ضداسید در هر نوبت بایدحداقل بانصف لیوان آب یاسایر مایعات‌همراه باشد.
۲ ـ قبل از استفاده از سوسپانسیون‌بایستی شیشه دارو به‌خوبی تکان داده‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان ضداسید ۱۵ـ۵میلی‌لیتر چهار بار در روز بایک لیوان آب وبه‌عنوان مسهل ۶۰ـ۳۰ میلی‌لیتر به‌صورت‌مقدار واحد همراه با یک لیوان آب یا سایرمایعات مصرف می‌گردد.
کودکان در کودکان تا ۱۲ سال به‌عنوان‌ضداسید ۵ ـ ۲/۵ میلی‌لیتر حداکثر ۴ بار درروز و به‌عنوان مسهل در کودکان تا یک‌سال ۵ میلی‌لیتر و در کودکان ۱۲ـ۱ سال مقدار ۳۰ـ ۷/۵ میلی‌لیتر به‌صورت مقدارواحد مصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Suspension: 8%

MINERAL OIL

موارد مصرف مینرال اویل به‌عنوان ملین‌نرم‌کننده برای پیشگیری و درمان کوتاه‌مدت یبوست مصرف می‌گردد.
مکانیسم اثر: این دارو با تشکیل لایه‌غیرقابل اختلاط باآب برروی سطح مدفوع‌و روده باعث افزایش احتباس آب درمدفوع و تسهیل دفع آن می‌شود.
فارماکوکینتیک زمان لازم برای شروع اثراین دارو از راه خوراکی ۴۸ ـ ۲۴ ساعت‌می‌باشد. این دارو از دستگاه گوارش جذب‌نمی‌شود.
موارد منع مصرف علاوه بر موارد کلی‌ذکر شده بر تمام مسهل‌ها، مینرال اویل رادر صورت وجود اشکال در بلع نبایدمصرف کرد. زیرا احتمال آسپیراسیون‌دارو به مجاری تنفسی وجود دارد.
هشدارها: در کودکان و افراد سالخورده وبیماران بستری احتمال آسپیراسیون‌قطرات روغن و بروز پنومونی لیپوئیدی‌وجود دارد.
عوارض جانبی تحریک پوست اطراف‌ناحیه مقعد از عوارض این دارو می‌باشد.
تداخل‌های داروئی مصرف طولانی مدت‌این دارو ممکن است به‌دلیل دفع پتاسیم
اثر مدرهای نگهدارنده پتاسیم را کاهش‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بهتر است این دارودر موقع خواب مصرف گردد.
۲ ـ در صورت وجود علائم آپاندیسیت و تادو ساعت بعد از مصرف سایر داروها، ازمصرف آن خودداری شود.
۳ ـ این دارو بدون نظر پزشک بیشتر از یک‌هفته مصرف نگردد.
۴ ـ مصرف طولانی مدت این دارو که‌به‌صورت عادت درآمده باشد ممکن است‌باعث وابسته شدن کار روده به‌آن گردد.
۵ ـ از مصرف طولانی مدت این داروبه‌دلیل مختل‌کردن جذب ویتامین‌های E, D,A و Kخودداری شود.
۶ ـ مصرف زیاد این دارو باعث نشت دارواز مقعد و آلوده‌کردن لباسها می‌گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۴۵ ـ ۱۵ میلی لیتر یکباردر روز مصرف می‌شود.
کودکان در کودکان با سن بیش از ۶ سال‌۱۵ ـ ۱۰ میلی لیتر یکبار در روز مصرف‌می‌شود.
مصرف این فرآورده در کودکان با سن‌کمتر از ۶ سال توصیه نمی‌شود.
اشکال دارویی
Emulsion: Bulk

SORBITOL

موارد مصرف ۱ ـ سوربیتول به عنوان ملین‌هیپراسموتیک در درمان کوتاه مدت اسهال‌مصرف می‌شود.
۲ ـ سوربیتول به عنوان شیرین کننده درفرآورده‌های دارویی بکار می‌رود.
فارماکوکینتیک جذب سوربیتول از مجرای‌گوارش بسیار ضعیف است این ماده درکبد متابولیزه شده و به‌فروکتوز تبدیل‌می‌شود. بخشی از سوربیتول نیز به‌گلوکزمتابولیزه می‌شود.
موارد منع مصرف سوربیتول در بیماران‌مبتلا به‌عدم تحمل ارثی فروکتوز یا دربیماران مبتلا به‌عیب کار کلیه یا آسیب‌شدید کبد نباید مصرف شود.
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیاد این‌دارو ممکن است سبب بروز نفخ درد شکم‌و اسهال شود.
مقدار مصرف به‌عنوان ملین اسموتیک ازراه خوراکی یا رکتال مقادیر ۵۰ ـ۲۰ گرم ازدارو مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Powder: 5 g / Sachet

MESALAZINE

موارد مصرف مزالازین در درمان وپیشگیری حالت‌های خفیف تا متوسطکولیت اولسروز یا بیماری کرون مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو احتمالا بامهار آنزیم‌سیکلواکسیژناز باعث کاهش تولیدپروستاگلاندین‌ها و در نتیجه کاهش‌التهاب در بیماری التهابی روده‌ها می‌شود.
فارماکوکینتیک حدود ۳۰ـ۲۰ درصد یک‌مقدار مصرف خوراکی جذب و باقی‌مانده‌آن در روده هیدرولیز می‌شود. داروی‌جذب شده نیز به‌سرعت در مخاط روده وکبد هیدرولیز می‌شود.
هشدارها: این دارو در صورت وجوداختلال‌های خونی و تنگی پیلور با احتیاطمصرف شود.
موارد منع مصرف مزالازین در صورت‌وجود حساسیت مفرط به سالیسیلات‌ها وعیب کار کلیه نباید مصرف شود.
عوارض جانبی تهوع اسهال و درد شکم سردرد، بهتر شدن علائم کولیت بندرت‌پانکراتیت هپاتیت یا نفریت برگشت‌پذیر یاسندرم نفروتیک بثورات جلدی و کهیر،اختلال خونی (کاهش کلبول‌های سفیدخون یا پلاکت‌ها یا آنمی اپلاستیک ،میوکاردیت سندرم شبه لوپوس وآلوئولیت از عوارض گزارش شده این داروهستند.
نکات قابل توصیه این دارو باید قبل از غذا وهنگام خواب بامقدار کافی آب مصرف‌شود.
مقدار مصرف مقدار g/day 1 چهار بار درروز در مقادیر منقسم به‌مدت حداکثر تا ۸هفته تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Entric Coated Tablet: 250 mg, 500 mg

METOCLOPRAMIDE

موارد مصرف متوکلوپرامید در درمان‌تهوع و استفراغ ناشی از جراحی یا
شیمی درمانی برگشت محتویات معده‌به‌مری آهسته بودن تخلیه معده جلوگیری از پنومونی ناشی ازآسپیراسیون سردرد، عروقی سکسکه‌مقاوم و گاستروپارازیز دیابتیک مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: متوکلوپرامید احتمالاشل‌شدن عضلات صاف معدی ناشی ازدوپامین را مهار می‌کند و بنابراین باعث‌تقویت اثرات کولینرژیک می‌شود. اثرات‌ضدتهوع دارو ناشی از افزایش آستانه‌فعالیت گیرنده‌های شیمیائی (CTZ)می‌باشد.
فارماکوکینتیک جذب متوکلوپرامیدازدستگاه گوارش سریع است متابولیسم آن‌کبدی و نیمه عمر دارو ۶ـ۴ ساعت است زمان شروع اثر دارو از راه خوراکی‌۶۰ـ۳۰ دقیقه تزریق عضلانی ۱۵ـ۱۰ دقیقه‌و تزریق وریدی ۳ـ۱ دقیقه است طول اثردارو ۲ـ۱ ساعت و دفع آن عمدت? کلیوی‌است
موارد منع مصرف در صورت ابتلاء بیماربه‌صرع خونریزی گوارشی انسدادمکانیکی یا پرفوراسیون مجرای گوارش یافئوکروموسیتوم نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت عیب شدید کارکلیه یا کبد باید بااحتیاط مصرف
شود.
۲ ـ در صورت عیب شدید کار کلیه یا کبدمقدار مصرف دارو باید به‌حدود نصف‌کاهش یابد.
عوارض جانبی تغییرات فشارخون تاکی‌کاردی عوارض خارج هرمی و دیسکنزی اسهال سرگیجه بیقراری خستگی یاضعف غیر عادی از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های داروئی مصرف متوکلوپرامیدباسایر داروهای مضعف CNS باعث‌تشدید عوارض سداتیو دارو می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تزریق وریدی‌متوکلوپرامید باید به‌آهستگی و طی ۲ـ۱دقیقه انجام شود.
۲ ـ شکل خوراکی دارو باید ۳۰ دقیقه قبل ازهر وعده غذا و موقع خواب مصرف شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان برای درمان گاستروپارازیزناشی از دیابت ۱۰ میلی‌گرم ۳۰ دقیقه قبل‌از شروع علائم یا قبل از غذا و هنگام خواب تا حداکثر ۴ بار در روز مصرف می‌شود.در درمان برگشت محتویات معده به‌مری‌۱۵ـ۱۰ میلی‌گرم ۳۰ دقیقه قبل از شروع‌علائم یا قبل از غذا و هنگام خواب تاحداکثر ۴ بار در روز مصرف می‌شود. دردرمان سکسکه مقدار ۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم ۴بار در روز به‌مدت یک هفته تجویزمی‌شود. در صورت نیاز مقدار اولیه ۱۰میلی‌گرم به‌صورت تزریق عضلانی تجویزمی‌شود. حداکثر مقدار مصرف دارو۰/۵ mg/kg/day است
کودکان در درمان تاخیر تخلیه معده یابه‌عنوان محرک پریستالتیک در کودکان‌۱۴ـ ۵ سال مقدار ۵ ـ ۲/۵ میلی‌گرم ۳ بار درروز ۳۰ دقیقه قبل از غذا و هنگام خواب‌تجویز می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان در درمان تاخیر تخلیه معده یامحرک پریستالتیک ۱۰ میلی‌گرم تزریق‌وریدی می‌شود. در درمان سکسکه ابتدا۱۰ میلی‌گرم تزریق آهسته وریدی می‌شودو سپس به‌صورت خوراکی ادامه می‌یابد.به‌عنوان ضدتهوع در شیمی درمانی‌۲mg/kg برای ۳۰ دقیقه قبل از شیمی‌درمانی تجویز می‌شود که در صورت نیازهر ۲ یا ۳ ساعت تکرار می‌شود. در صورت‌نیاز می‌توان mg/kg 1 از دارو را به‌صورت‌انفوزیون وریدی تجویز کرد. به‌عنوان‌ضدتهوع بعد از جراحی ۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم‌نزدیک پایان جراحی تزریق عضلانی‌می‌شود.
کودکان به‌عنوان ضدتهوع و در درمان‌تاخیر تخلیه معده یا محرک پریستالتیک‌mg/kg 1 به‌صورت مقدار واحد تجویزمی‌شود که در صورت نیاز یک ساعت بعدتکرار می‌شود.
اشکال دارویی
Drop: 60 mg / 15 ml
Injection: 10 mg / 2 ml
Tablet: 25 mg

OMEPRAZOLE

موارد مصرف امپرازول در درمان‌زخم‌های خوش خیم معده و دوازدهه زخم‌های وابسته به‌هلیکوباکتری پیلوری سندروم زولینجر ـ الیسون کاهش اسیدمعده در جراحی و پیشگیری یا کوتاه مدت‌بازگشت محتویات معده به مری و درمان‌بیماری به‌کار برده می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو بامهار پمپ‌K+/H+/ATPase باعث مهار تولید اسیددر معده می‌گردد.
فارماکوکینتیک جذب دارو سریع است ودارو باکاهش اسیدمعده به‌جذب خود کمک‌می‌کند. متابولیسم آن کبدی است و از راه‌کلیه دفع می‌گردد. نیمه عمر آن بین ۱ـ ۰/۵ساعت می‌باشد.
هشدارها: این دارو باید در بیماران
مبتلا به یا دارای سابقه ابتلای به
بیماری مزمن کبدی با احتیاط مصرف‌گردد.
عوارض جانبی از عوارض شایع این دارومی‌توان سردرد، اسهال بثورات جلدی کهیر و سرگیجه را نام برد.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌دارو باداروهای ضدانعقاد خوراکی مانندوارفارین باعث افزایش اثر وارفارین‌می‌گردد. مصرف همزمان این دارو بادیازپام و داروهای ضدصرع مثل‌فنی‌توئین باعث افزایش اثر آن می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت بروزسوءهاضمه اسهال و کهیر طی درمان به‌پزشک مراجعه شود.
۲ ـ در صورت اثبات وجود سرطان معده ازمصرف این دارو باید خودداری گردد.
۳ ـ کپسول دارو باید بلافاصله قبل از غذاغ‌و ترجیح? در صبح مصرف شود.
مقدار مصرف در ناراحتی‌ها و زخم‌های‌خوش خیم معده و دوازدهه مقدارmg/day 20 به‌مدت ۸ـ۴ هفته مصرف‌می‌شود. در موارد شدید می‌توان مقدارمصرف را به mg/day 40 افزایش داد. درصورت نیاز مقدار نگهدارنده mg/day 20مصرف می‌شود. در زخم‌های گوارشی‌همراه با هلیکوباکترپیلوری مقدار مصرف‌فوق همزمان با آنتی‌بیوتیک مناسب‌مصرف می‌گردد.
در سندرم زولینجر ـ الیسون بامقدار اولیه‌mg/day 60 شروع می‌شود. مقدار معمول‌در چنین مواردی بسته به‌نیاز بیمار بین‌mg/day 120ـ۲۰ می‌باشد. برای کاهش‌اسید معده پیش از جراحی ابتدا ۶۰میلی‌گرم در عصر روز قبل از جراحی‌مصرف می‌گردد و ۶ـ۲ ساعت قبل ازجراحی ۴۰ میلی‌گرم دیگر مصرف‌می‌شود. در بازگشت محتویات معده به‌مری mg/day 20 روزانه به‌مدت ۸ـ۴ هفته‌که در صورت نیاز تا ۴۰ میلی‌گرم قابل‌افزایش است مصرف می‌شود.
کودکان مصرف این دارو در کودکان‌توصیه نمی‌شود.
اشکال دارویی
Capsule: 20 mg

PANCREATIN

موارد مصرف پانکراتین به‌عنوان مکمل‌آنزیم‌های لوزالمعده برای هضم چربی‌ها وکربوهیدرات‌ها در التهاب مزمن لوزالمعده فیبروزسیستیک انسداد مجاری لوزالمعده‌و سرطان لوزالمعده یا مجرای کلدوک وبعد از برداشت لوزالمعده که منجربه‌ترشح ناقص آنزیم‌های مربوطه می‌گردداستفاده می‌شود. همچنین این دارو دردرمان استئاتوره ناشی از برداشتن تمام‌قسمتی از معده و یا روده نیز استفاده‌می‌شود.
مکانیسم اثر: به‌علت وجود پروتئاز،آمیلازولیپاز در این دارو هضم چربی‌ها وپروتئین‌ها و نشاسته در مجرای گوارش باسهولت بیشتری انجام می‌شود.
هشدارها: بیمارانی که نسبت‌به‌پروتئین‌های حیوانی عدم تحمل نشان‌می‌دهند، ممکن است این دارو را نیز تحمل‌نکنند.
عوارض جانبی بیشتر عوارض ناشی ازمصرف بیش از حد دارو می‌باشد که‌می‌تواند منجر به تحریک دهان و مری وناحیه قبل از دفع در روده شود.
تداخل‌های داروئی جذب فرآورده‌های‌خوراکی حاوی آهن در صورت مصرف‌همزمان بااین دارو کاهش می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بهتر است این دارو باغذا میل شود.
۲ ـ از جویدن قرصها باید خودداری شود.
۳ ـ اثر این دارو بااسید معده کاهش‌می‌یابد. بنابراین باید بعد از غذا مصرف‌شود.
۴ ـ در صورت بروز اسهال درد شکمی وناراحتی‌های دیگر گوارشی باپزشک‌مشورت گردد.
۵ ـ گرما یا غذای داغ موجب غیر فعال شدن‌دارو می‌گردد.
۶ ـ در بیماران مبتلا به اختلال‌های مری یادر بیمارانی که قرص را در حالت خوابیده‌مصرف می‌کنند، برای کاهش احتمال‌باقیماندن قرص در مری پس از مصرف‌قرص مقداری غذای جامد مصرف کنند.
مقدار مصرف روزی یک قرص همراه باغذایا قبل از آن مصرف شود. در صورت نیاز،می‌توان مقدار مصرف را به‌دو قرص یابیشتر افزایش داد.
اشکال دارویی
Entric Coated Tablet: Amylase 25000FIPU + Lipase 36000 FIPU + Protease2000 FIPU

PROPANTHELINE BROMIDE

موارد مصرف پروپانتلین به عنوان داروی‌کمکی در درمان زخم‌های گوارشی واختلالات گوارشی ناشی از اسپاسم عضلات‌صاف معدی ـ روده‌ای مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو به طور رقابتی‌گیرنده‌های موسکارینی را مسدود کرده وباعث مهار حرکات عضله صاف و کاهش‌ترشحات معده می‌گردد.
فارماکوکینتیک حدود ۵۰ درصد از راه‌خوراکی جذب می‌گردد و بقیه آن دردستگاه گوارش هیدرولیز می‌شود. نیمه‌عمر آن ۹ ساعت است محل اصلی‌متابولیسم این دارو در کبد است و به‌آهستگی از کلیه دفع می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران سالخورده‌احتمال بروز اختلال حافظه هیجان آشفتگی خواب‌آلودگی یا اغتشاش شعوروجود دارد.
۲ ـ به دلیل بروز خشکی دهان احتمال بروزپوسیدگی دندانها در مصارف طولانی مدت‌وجود دارد.
۳ ـ در بیماریهای انسدادی روده آشالازی‌و تنگی پیلور، گلوکوم با زاویه باریک التهاب مری ناشی از برگشت محتویات‌معده به مری احتباس ادرار و بزرگی‌پروستات با احتیاط مصرف گردد.
عوارض جانبی احتمال بروز افزایش‌حرارت بدن در صورت مصرف این دارودر مناطق گرمسیر یا در صورت فعالیت‌شدید بدن وجود دارد. از عوارض شایع‌این دارو می‌توان از یبوست احساس نفخ کاهش تعریق خشکی دهان سردرد ونبض سریع نام برد.
تداخل‌های دارویی دفع ادراری پروپانتلین‌در صورت استفاده از داروهای قلیایی‌کننده ادرار از جمله استازولامید به تاخیرمی‌افتد. در صورت مصرف این دارو باآمانتادین ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای داروهای ضد هیستامینی سایر داروهای‌ضد موسکارینی دیسوپیرامید،هالوپریدول و تیوگزانتین‌ها اثرضدموسکارینی آنها تشدید می‌گردد. ضداسیدها و داروهای ضد اسهال جاذب جذب این دارو را کاهش می‌دهند. مصرف‌همزمان این دارو با داروهای ضد دردمخدر شبه تریاک ممکن است منجر به‌افزایش خطر یبوست شدید، انسداد و فلج‌روده‌ها و یا احتباس ادرار شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای افزایش جذب این دارو ۱ ـ ۰/۵ ساعت قبل از غذا مصرف‌گردد.
۲ ـ احتمال افزایش حساسیت چشمها به‌نور و بروز خشکی دهان وجود دارد.
۳ ـ در هوای گرم یا در صورت فعالیت‌شدید بدنی احتمال افزایش دمای بدن‌وجود دارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۱۵ میلی‌گرم قبل از غذاسه بار در روز و ۳۰ میلی‌گرم موقع خواب‌بر اساس نیاز بیمار تجویز می‌شود.حداکثر میزان مصرف در بزرگسالان‌۱۲۰mg/day است
کودکان در کودکان مقدار ۰/۴mg/kgچهاربار در روز براساس نیاز و تحمل‌بیمار تجویز می‌شود. (قرص این داروبرای مصرف کودکان چندان مناسب‌نیست زیرا نمی‌توان قرص را تقسیم کرد).
اشکال دارویی
Coated Tablet: 15mg

RANITIDINE

موارد مصرف رانیتیدین در درمان کوتاه‌مدت زخمهای فعال دوازدهه یا زخمهای‌فعال و خوش خیم معده (در مقادیر کم‌برای پیشگیری از عود زخم دوازدهه‌مصرف می‌شود)، حالات مرضی ترشح‌بیش از حد اسید معده مانند سندروم‌زولینگر ـ الیسون برگشت محتویات معده‌به‌مری و سایر مواردی که کاهش اسیدمعده برای آن مفید است مانند جراحی دردستگاه گوارش مورد استفاده قرارمی‌گیرد.
مکانیسم اثر: این دارو از طریق رقابت باهیستامین در سطح گیرنده‌های H2درسلول‌های جداره‌ای ترشح پایه‌ای اسیدمعده و همچنین تحریک ترشح اسید معده‌توسط غذا، پنتاگاسترین و سایرمحرک‌های ترشح اسید معده را مهارمی‌کند.
فارماکوکینتیک رانیتیدین به سرعت ازمجرای گوارش جذب می‌گردد و در اولین‌عبور کبدی متابولیزه می‌گردد. اوج غلظت‌سرمی آن در حدود ۳ ـ ۲ ساعت پس ازمصرف می‌باشد. طول اثر دارو برای‌کاهش ترشح اسید ۴ ساعت و در هنگام‌شب حدود ۱۲ ساعت می‌باشد. این دارو ازراه کلیه دفع می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ بیمارانی که به سایمتیدین‌عدم تحمل نشان می‌دهند، ممکن است این‌دارو را نیز تحمل نکنند.
۲ ـ در سیروز کبدی و ناراحتی‌های کلیوی‌متوسط تا شدید خطر بروز عوارض‌جانبی به‌خصوص عوارض عصبی دارووجود دارد.
۳ ـ مصرف این دارو بیش از ۱۲ هفته‌مداوم توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی عوارض این دارو بیشترشامل اسهال یا یبوست سرگیجه یاسردرد و نفخ شکم است
تداخل‌های داروئی جذب این دارو درحضور آنتی‌اسیدها کاهش می‌یابد.
با وجود آنکه رانیتیدین در مقایسه باسایمتیدین یک مهارکننده ضعیف‌ترآنزیم‌های کبدی است با این وجود درمصرف همزمان سایر داروها با این داروباید احتیاط کرد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ کشیدن سیگار موجب‌کاهش اثر این دارو می‌شود.
۲ ـ در بیماران سالخورده یا مبتلا به‌نارسایی کبدی یا کلیوی ممکن است به‌کاهش مقدار مصرف دارو نیاز باشد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان در درمان قرحه خوش خیم‌گوارشی قرحه ناشی از مصرف داروها،بازگشت محتویات معده به مری و سوءهاضمه مزمن مقدار ۱۵۰ میلی گرم ۲ باردر روز (صبح و شب یا ۳۰۰ میلی گرم‌موقع خواب برای مدت ۸ ـ ۴ هفته مصرف‌می‌شود.
در درمان سندرم زولینجر ـ الیسون ۱۵۰میلی گرم ۳ بار در روز تا حداکثر ۶g/dayدر مقادیر منقسم مصرف می‌شود.
کودکان در درمان قرحه گوارشی
۴ mg/kg ـ ۲ دوبار در روز تا حداکثرmg/day 300 مصرف می‌شود. مقدارمصرف نگهدارنده تا ۱۵۰ میلی گرم درشب می‌باشد.
تزریقی
برای کاهش ترشح اسید معده قبل از اعمال‌جراحی یا زایمان مقدار ۱۵۰ ـ ۵۰ میلی گرم‌۲ ـ ۰/۵ ساعت قبل از القای بیهوشی‌به‌صورت عضلانی یا تزریق آهسته‌وریدی مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Film Coated Tablet (as HCI): 150 mg
Injection (as HCI) : 25 mg/ml

SUCRALFATE

موارد مصرف این دارو برای درمان کوتاه‌مدت ۸ هفته‌ای زخم دوازدهه یا پیشگیری‌از آن و برای درمان کوتاه مدت زخم معده‌و تخفیف عوارض گوارشی داروهای‌ضدالتهاب غیراستروئیدی مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: سوکرالفیت احتمالا بااتصال‌به‌بقایای پروتئینی زخم مثل آلبومین وفیبرینوژن یک لایه محافظ برضد اسیدایجاد می‌کند. این دارو همچنین احتمالاباتشکیل لایه محافظ بر روی مخاط سالم‌آنها را در مقابل اثرات اسید حفظ می‌کند.
فارماکوکینتیک تقریب? ۵% دارو از راه‌خوراکی جذب می‌گردد. طول مدت اثرسوکرالفیت حدود ۵ ساعت است و عمدت?از راه مدفوع دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف در صورت عیب شدیدکار کلیه به دلیل احتمال جذب آلومینیوم‌موجود در این فرآورده نباید مصرف‌شود.
هشدارها: مصرف بیش از هشت هفته این‌دارو توصیه نمی‌گردد.
عوارض جانبی عارضه شایع این دارویبوست است عوارض باشیوع کمتر آن‌عبارت از کمردرد، اسهال سرگیجه یامنگی خواب‌آلودگی خشک شدن دهان سوء هاضمه تهوع و دردهای شکمی است
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌دارو با ضد اسیدها به‌دلیل پیوند آنها به‌یکدیگر اثر آنها را کاهش می‌دهد. درصورت مصرف همزمان با فنی‌توئین سیپروفلوکساسین اوفلوکساسین دیگوکسین و تئوفیلین ممکن است جذب‌این داروها و در نتیجه سطح خونی آنهاکاهش یابد. این دارو همچنین ممکن است‌جذب تتراسایکلین‌ها و ویتامین‌های محلول‌در چربی مثل K و E و D و A را کاهش دهد.
مقدار مصرف مقدار مصرف بزرگسالان‌یک گرم چهار بار در روز یک ساعت قبل ازهنگام خواب است
اشکال دارویی
Scored Tablet: 1 g
Scored Tablet: 500 mg
For Suspension: 1 g/sachet

SULFASALAZINE

موارد مصرف سولفاسالازین در پیشگیری‌و درمان بیماری التهابی روده از جمله‌کولیت اولسروز یا بیماری کرون مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: اثر سولفاسالازین در بیماری‌التهابی روده ممکن است به‌دلیل اثرات‌تضعیف‌کننده سیستم ایمنی باشد.سولفاسالازین توسط باکتری‌های روده به‌سولفاپیریدن و ۵ ـ آمینوسالیسیلیک
اسید (مزالازین تجزیه می‌شود و ممکن‌است این دو ترکیب مسئول اثرات داروباشند.
فارماکوکینتیک سولفاسالازین جذب‌ضعیفی دارد. ولی حدود ۸۰ـ۶۰ درصدسولفاپیریدین و ۲۵ درصد مزالازین ناشی‌از تجزیه سولفاسالازین در کولون جذب‌می‌شود. نیمه عمر سولفاسالازین ۱۰ـ ۵ساعت است دفع دارو عمدت? کلیوی است
موارد منع مصرف ۱ ـ در صورت وجودحساسیت به سولفونامیدها،سالیسیلات‌ها، فوروسماید، مدرهای‌تیازیدی سولفونیل اوره‌ها یامهارکننده‌های کربنیک اثر انیدراز این دارونباید مصرف شود.
۲ ـ این دارو در کودکان با سن کمتر از ۲سال نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت مصرف طولانی‌مدت دارو، انجام آزمون شمارش‌سلول‌های خونی ضروری است
۲ ـ امکان بروز سرگیجه بامصرف این‌دارو وجود دارد.
۳ ـ در موارد زیر مصرف این دارو باید بااحتیاط صورت گیرد: سابقه آلرژی بیماری کبدی یا کلیوی کمبود G6PD ووضعیت استیلاسیون آهسته
عوارض جانبی عوارض گزارش شده این‌دارو عبارتند از تهوع استفراغ ناراحتی‌قسمت فوقانی شکم سردرد و بثورات‌جلدی همچنین این بندرت ممکن است‌موجب بروز تب اختلال‌های خونی خفیف پانکراتیت هپاتیت بدتر شدن کولیت سندرم استیسون جانسون سندرم شبه‌لوپوس اریتماتوز، آلوئولیت فیبروتیک هماتوری واکنش‌های حساسیت به نور وسندرم نفروتیک شود.
تداخل‌های دارویی سولفاسالارین درصورت مصرف همزمان با داروهای ضدانعقاد خوراکی داروهای ضد تشنج داروهای ضد دیابت و متوترکسات ممکن‌است باعث افزایش اثر این داروها شود.
در صورت مصرف همزمان این دارو باسایر داروهای همولیتیک یا سمی برای کبدممکن است عوارض این داروها تشدیدگردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ هنگام مصرف این‌دارو باید هر روز مقدار کافی از مایعات‌مصرف شود تا حجم ادرار روزانه در افرادبالغ به‌حداقل حدود ۱/۵ لیتر برسد.
۲ ـ سولفالازین را باید همراه یا بلافاصله‌بعد از غذا مصرف کرد. برای کاهش‌عوارض گوارشی دارو بهتر است مصرف‌دارو با مقادیر کم شروع شود.
۳ ـ بیماران مبتلا به‌عیب کار کلیه ممکن‌است به‌مقدار مصرف کمتری از این دارونیاز داشته باشند.
۴ ـ در بعضی از بیماران که به‌داروواکنش‌های حساسیتی نشان می‌دهند،ممکن است باادامه مصرف حساسیت‌به‌دارو از بین برود.
۵ ـ این دارو ممکن است سبب تغییر ادراربه نارنجی شود.
۶ ـ این دارو ممکن است سبب تغییر رنگ‌لنزهای تماسی شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان در درمان بیماری التهابی‌روده یک گرم هر ۸ـ۶ ساعت مصرف‌می‌شود. (در شروع درمان برای کاهش‌عوارض گوارشی دارو می‌توان درمان رابه مقدار ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ـ ۶ ساعت‌مصرف نمود). به‌عنوان مقدار مصرف‌نگهدارنده باتوجه به‌نیاز و تحمل بیمار هر۶ ساعت ۵۰۰ میلی‌گرم مصرف می‌شود.مقدار مصرف نباید از g/day 4 بیشتر
شود.
کودکان در کودکان با سن بیشتر از ۲سال مقدار مصرف اولیه mg/kg 10ـ۶/۷هر ۴ ساعت mg/kg 15ـ۱۰ هر ۶ ساعت یاmg/day 20ـ۱۳/۲ هر ۸ ساعت است مقدارمصرف نگهدارنده mg/kg 7/5 هر ۶ ساعت‌است
رکتال
بزرگسالان مقدار ۳ گرم هر شب قبل ازخواب استعمال می‌شود در صورت‌مصرف همزمان خوراکی دارو، می‌توان‌مقدار ۱ ـ ۰/۵ گرم از دارو را صبح و شب‌بعد از تخلیه روده‌ها مصرف نمود. (داروباید ۱ ساعت در رکتوم باقی بماند).
اشکال دارویی
Enteric Coated Tablet: 500 mg
Enema: 3 g/100ml

ALLOPURINOL

موارد مصرف آلوپورینول برای پیشگیری‌از نقرس و سنگهای کلیوی با منشا اسیداوریک تجویز می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو بامهار آنزیم گزانتین‌اکسیداز تولید اسیداوریک را کاهش‌می‌دهد. باکاهش غلظت سرمی و ادراری‌اسید اوریک رسوب اورات کاهش می‌یابدو از بروز یا پیشرفت آرتریت نقرسی ونفروپاتی ناشی از اسید اوریک جلوگیری‌می‌کند.
فارماکوکینتیک از راه خوراکی ۸۰ درصددارو جذب می‌شود. آلوپورینول شبیه‌اسید اوریک توسط آنزیم گزانتین اکسیدازمتابولیزه می‌شود که متابولیت آن آلوزانتین خود مهارکننده آنزیم بوده‌دارای نیمه عمری طولانی است حدود ۷۰درصد دارو در اولین عبور از کبدبه‌متابولیت فعال آن تبدیل می‌شود. نیمه‌عمر آلوپورینول ۳ـ۱ ساعت و نیمه عمرمتابولیت آن به‌طور متوسط حدود ۱۵ساعت است دفع آلوپورینول کلیوی
است
موارد منع مصرف این دارو برای درمان‌حمله نقرسی و زیادی بدون علامت اسیداوریک خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ درمان با آلوپورینول هنگامی‌شروع شود که حمله حاد نقرسی خاتمه‌یافته است
۲ ـ در نارسایی کبد و کلیه بااحتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی بثورات جلدی اختلالات‌گوارشی ندرت? سرگیجه سردرد،خواب‌آلودگی اختلال چشایی زیادی‌فشار خون ریزش مو، سمیت کبدی پارستزی و نوروپاتی علائم شبه سندرم‌استیون ـ جانسون از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های داروئی در مصرف همزمان این‌دارو با کاپتوپریل خطر مسمومیت باکاپتوپریل به‌خصوص در صورت‌نارسایی کلیوی افزایش می‌یابد. اثروارفارین و نیز غلظت پلاسمایی‌سیکلوسپورین در مصرف همزمان بااین‌دارو، احتمالا افزایش می‌یابند. مصرف‌همزمان آلوپورینول با آزاتیوپرین ومرکاپتوپورین موجب افزایش اثرات وسمیت این دو دارو می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت بروزبثورات جلدی مصرف دارو قطع شود. اگربثورات خفیف بودند می‌توان بااحتیاطمصرف دارو را دوباره شروع کرد ولی اگربامصرف مجدد دارو بثورات جلدی بروزکرد، بلافاصله مصرف دارو قطع شود.
۲ ـ به‌دلیل طولانی بودن نیمه‌عمر متابولیت‌آلوپورینول مصرف یکبار در روز آن‌کفایت می‌کند. اما مقادیر مصرف بیش ازmg/day 300 باید به‌صورت منقسم‌مصرف شود.
۳ ـ تاحداقل یک ماه پس از تصحیح زیادی‌اسید اوریک خون باید کلشی‌سین یاNSAID (به‌غیر از اسید استیل سالیسیلیک‌و سالیسیلات‌ها) برای پیشگیری از حملات‌آرتریتی تجویز شود.
۴ ـ در طول مصرف این دارو باید مایعات‌به‌میزان کافی (۲ لیتر در روز) مصرف‌شود.
۵ ـ در بیماران سرطانی در صورتیکه‌مصرف آلوپورینول مورد نیاز باشد، بایدقبل از تجویز داروی ضدسرطان مصرف‌آلوپورینول آغاز شود.
۶ ـ در صورت مصرف همزمان‌آلوپورینول با مرکاپتوپورین یاآزاتیوپرین توصیه می‌شود که مقدارمصرف آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین به‌۱/۳ تا ۱/۴ مقدار مصرف معمول کاهش‌داده شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتدا ۱۰۰ میلی‌گرم یکبار درروز پس از غذا تجویز می‌شود. سپس طی‌۳ـ۱ هفته براساس غلظت پلاسمایی یاادراری اسیداوریک به‌تدریج تا حدودmg/day 300 افزایش می‌یابد. مقدارمصرف معمول نگهدارنده ۶۰۰ ـ ۲۰۰میلی‌گرم و در شرایط حاد ۹۰۰ ـ ۷۰۰میلی‌گرم در روز است مقادیر بیش از ۳۰۰میلی گرم در روز به صورت منقسم تجویزمی‌شود.
کودکان در نئوپلاسم و اختلالات آنزیمی روزانه mg/kg 20 ـ ۱۰ یا ۴۰۰mg/dayـ ۱۰۰ تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet: 100 mg, 300 mg

AMMONIUM CHLORIDE

موارد مصرف کلرور آمونیم به‌عنوان‌خلطآور، معمولا در ترکیب باسایرداروهای خلطآور و ضدسرفه مصرف‌می‌شود. کلرور آمونیم سبب ایجاد دیورزگذرا و اسیدوز خفیف می‌شود و سبب‌تسریع در دفع داروهای بازی می‌گردد. این‌دارو در درمان آلکالوز متابولیک شدید ونیز حفظ pH اسیدی ادرار در درمان‌بعضی از اختلالات مجرای ادرار مورداستفاده قرار می‌گیرد. این دارو به‌منظورافزایش حلالیت یون‌های کلسیم و فسفات‌برای کنترل بیماران مبتلا به‌سنگهای‌فسفاتی مجاری ادراری و همچنین افزایش‌یونیزاسیون کلسیم در تتانی ناشی ازآلکالوز مصرف شده است
مکانیسم اثر: کاتیون آمونیم توسط کبدبه‌اوره تبدیل شده و یک اتم هیدروژن آزادمی‌گردد که با یون بی‌کربنات آب و گازکربنیک تولید می‌نماید. آنیون کلرور بابازهای ثابت در مایع خارج سلولی پیوندمی‌یابد. جایگزینی بی‌کربنات باکلرورباعث تغییر نسبت بی‌کربنات به‌اسیدکربنیک شده و اسیدوز ایجاد می‌کند.همچنین باافزایش دفع الکترولیت‌ها و آب‌خارج سلولی کلرور آمونیم سبب کاهش‌مایع خارج سلولی شده و جابجایی مایعاتی‌را که سبب خیز شده‌اند، تسریع می‌کند.
فارماکوکینتیک کلرور آمونیم پس ازمصرف خوراکی به‌سرعت از مجرای‌گوارش جذب می‌شود و در طول ۶ـ۳ساعت جذب آن کامل می‌شود. این دارو درکبد متابولیزه و به‌اسید کلریدریک و اوره‌تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماران‌مبتلا به‌عیب شدید کار کبد یا کلیه واسیدوز اولیه نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در بیماران مبتلا به‌بی‌کفایتی ریه یا خیز قلبی باید بااحتیاطمصرف شود.
۲ ـ پیگیری وضعیت بیماران از نظر علائم ونشانه‌های مسمومیت با آمونیم در طول‌مصرف کلرور آمونیم باید صورت گیرد.
عوارض جانبی تحریک مخاط معده ناراحتی معده بی‌اشتهایی تهوع استفراغ‌و تشنگی پس از مصرف خوراکی وبه‌ویژه بامقادیر زیاد گزارش شده است مقادیر بسیار زیاد این دارو ممکن است‌سبب بروز اسیدوز و کمی پتاسیم خون‌شود.
نکات قابل توصیه این دارو باید پس از غذامصرف شود تا احتمال بروز عوارض‌گوارشی به‌حداقل برسد.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان اسیدی‌کننده ادرار،مدر و درمان آلکالوز، g/day 12ـ۴ درمقادیر منقسم هر ۶ـ۴ ساعت مصرف‌می‌شود. به‌عنوان مدر، دارو باید ۴ـ۳ روزمصرف شود، سپس مصرف آن برای چندروز قطع شود و بعد از آن مجدد? درمان‌به‌همین ترتیب شروع شود.
کودکان به‌عنوان اسیدی‌کننده ادرار،mg/kg/day 75 در چهار مقدار منقسم‌مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 500 mg

FINASTERIDE

موارد مصرف فیناسترید در درمان‌هیپرپلازی خوش خیم پروستات مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو آنزیم -۵آلفاردوکتاز را که مسئول تبدیل‌تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون‌می‌باشد، به‌طور اختصاصی مهار می‌کند.و باعث کاهش اندازه پروستات بهبودسرعت جریان ادرار و رفع علائم انسدادی‌می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از طریق خوراکی‌به‌خوبی جذب می‌شود. نیمی از دارو درکبد متابولیزه و از طریق مدفوع دفع‌می‌شود. نیمه عمر دارو حدود ۸ ساعت‌است و کمتر از یک درصد دارو از طریق‌ادرار دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود بیماری‌انسدادی دستگاه ادراری و سرطان‌پروستات با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ تجویز این دارو در سرطان پروستات ممکن است موجب کاهش نشانگرهای‌اختصاصی مثل آنتی‌ژن اختصاصی‌پروستات گردد.
۳ ـ به‌دلیل انتشار دارو در مایع منی درصورتی که همسر بیمار باردار باشد یااحتمال بارداری وجود دارد، استفاده ازکاندوم توصیه می‌گردد.
عوارض جانبی ناتوانی جنسی کاهش میل‌جنسی و حجم مایع انزال بزرگ شدن واحساس ناراحتی در پستان‌ها، واکنش‌های‌حساسیت مفرط (از جمله تورم لب وبثورات جلدی از عوارض این دارومی‌باشند.
نکات قابل توصیه شش ماه پس از تجویزاین دارو، باید پاسخ درمانی بررسی شود.گاه لازم است برای ظهور اثرات مفیددرمانی این دارو ماهها مصرف شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف روزانه ۵میلی‌گرم می‌باشد.
اشکال دارویی
Tablet: 5 mg

METHYLERGONOVINE

موارد مصرف متیل ارگونوین به‌منظورپیشگیری و درمان خونریزی پس اززایمان یا سقطجنین به‌کار برده می‌شود.در درمان سقط ناقص نیز ممکن است‌به‌کار برده شود.
مکانیسم اثر: میتل ارگونوین عضله رحم رامستقیم? تحریک می‌کند. انقباض دیواره‌رحم و اطراف رگهای خونریزی دهنده درمحل جفت سبب توقف خونریزی می‌شود.متیل ارگونوین شبیه دیگر آلکالوئیدهای‌ارگوت باتحریک گیرنده‌های سروتونین وآلفا آدرنرژیک سبب انقباض عروق‌سرخرگی می‌شود. اثرات اکسی‌توسیک‌متیل ارگونوین بیش از اثرات عروقی آن‌می‌باشد.
فارماکوکینتیک جذب خوراکی دارو سریع وبه‌میزان ۶۰ درصد و جذب عضلانی دارو ۷۸درصد می‌باشد. متابولیسم دارو کبدی بوده‌و دارای متابولیسم اولین عبور کبدی بالایی‌می‌باشد. پس از تجویز خوراکی اثر داروپس از ۱۰ـ ۵ دقیقه شروع و به‌مدت ۳ ساعت‌ادامه می‌یابد. در تزریق داخل عضلانی اثرپس از ۵ ـ۲ دقیقه شروع و برای ۳ ساعت‌باقی می‌ماند. در تزریق داخل وریدی شروع‌اثر فوری و طول اثر ۴۵ دقیقه می‌باشد.حذف دارو عمدت? کلیوی است
موارد منع مصرف این دارو در آنژین‌صدری ناپایدار، انفارکتوس میوکارد،بیماریهای قلبی ـ عروقی بیماری سرخرگ‌کرونر، سابقه بیماریهای عروق مغزی وحملات ایسکمیک ناپایدار، اکلامپسی پره‌اکلامپسی سابقه افزایش شدیدفشارخون بیماریهای انسدادی عروق‌محیطی و سندروم رینود نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ دارو را قبل از زایمان یا خروج‌جفت نباید بکار برد.
۲ ـ در اختلالات کبدی و کلیوی کاهش‌کلسیم خون تنگی دریچه میترال شانت‌های دهلیزی ـ بطنی و عفونت‌بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی مهمترین عوارض جانبی‌دارو شامل آهسته‌شدن ضربان قلب دردقفسه سینه واکنش‌های آلرژیک اسپاسم‌عروق محیطی تهوع و استفراغ (خصوص?پس از تزریق داخل وریدی ، دردمعده یاشکم اسهال سرگیجه تعریق ووزوزگوش می‌باشند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان بابیهوش‌کننده‌های عمومی خصوص?هالوتان سبب افزایش انقباض عروق‌محیطی می‌شود. هالوتان باغلظت بالاتر از۱ درصد بااثرات اکسی‌توسیک متیل‌ارگونوین تداخل کرده و باعث تشدیدخونریزی رحمی می‌شود. مصرف‌همزمان با بروموکریپتین و دیگرآلکالوئیدهای ارگوت می‌تواند سبب‌افزایش فشارخون افزایش احتمال سکته‌مغزی تشنج و انفارکتوس میوکارد شود.متیل ارگونوین سبب کاهش اثرات‌نیتروگلیسرین و سایر داروهای ضدآنژین‌می‌شود، و در ضمن اثر داروهای‌منقبض‌کننده عروق و افزایش دهنده فشارخون (مقلدهای سمپاتیک را افزایش‌می‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ خطر ارگوتیسم وقانقاریا بامصرف طولانی مدت دارو وجوددارد.
۲ ـ از آنجا که عفونت سبب افزایش‌حساسیت به دارو می‌شود، بروز هر نوع‌عفونت باید به‌پزشک اطلاع داده شود.
مقدار مصرف
خوراکی ۰/۲۰/۴ میلی‌گرم ۴ـ۲ بار در روزکه تا برطرف شدن خطر خونریزی ادامه‌می‌یابد. معمولا مصرف دارو به‌مدت ۴۸ساعت کافی می‌باشد ولی در برخی ازبیماران (خصوص? در درمان سقط ناقص ممکن است مصرف دارو تا ۷ روز ادامه‌یابد.
تزریقی مقدار موردنیاز دارو از طریق‌تزریق داخل وریدی یا داخل عضلانی ۰/۲میلی‌گرم می‌باشد که در صورت لزوم ۴ـ۲ساعت بعد (تا ۵ نوبت قابل تکرار
است
اشکال دارویی
Injection: 0.2 mg/ml
Tablet: 0.25 mg

OXYBUTYNIN CHLORIDE

موارد مصرف اکسی‌بوتینین برای درمان‌تکرر و بی‌اختیاری ادرار، بی‌ثباتی عصبی‌مثانه و شب‌ادراری مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو مسددگیرنده‌های‌موسکارینی کولینرژیک است و از این‌طریق باعث شل شدن عضلات صاف مثانه‌و دستگاه ادراری می‌شود. همچنین به‌طورمستقیم و غیراختصاصی دارای اثرشل‌کنندگی برعضلات صاف می‌باشد.
فارماکوکینتیک از طریق خوراکی به‌سرعت‌جذب می‌شود. متابولیسم آن در کبد انجام‌شده و از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در مواردانسداد یا از بین رفتن تون روده کولیت‌اولسراتیو شدید یا مگاکولون سمی انسدادعمده در مجرای خروجی مثانه گلوکوم ومیاستنی گراویس نباید مصرف شود.
هشدارها: در موارد زیر این دارو بایدبااحتیاط فراوان تجویز شود: سالمندان مبتلایان به‌نارسایی کبدی یا کلیوی پرکاری تیروئید، بیماری قلبی (به‌صورتی‌که افزایش ضربان قلب برای بیمارنامطلوب باشد)، هیپرتروفی پروستات فتق هیاتوس به‌همراه رفلاکس ازوفاژیت وپورفیری
عوارض جانبی خشکی دهان یبوست تاری دید، تهوع ناراحتی شکم برافروختگی صورت (به‌خصوص دربچه‌ها)، مشکل در ادرار کردن سردرد،گیجی خشکی پوست اسهال آریتمی وتشنج از عوارض جانبی این دارو هستند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان این‌دارو با دیسوپیرامید، داروهای‌ضدافسردگی سه حلقه‌ای و مهارکننده‌های‌مونوآمینواکسیداز، آنتی‌هیستامین‌ها،فنوتیازین‌ها و آمانتادین موجب افزایش‌اثرات ضدموسکارینی می‌گردد. این داروموجب کاهش جذب گوارشی کتوکونازول‌گردیده و با اثرات گوارشی متوکلوپرامید وسیساپراید مخالفت می‌کند. این داروباایجاد خشکی دهان
اثر نیتراتهای زیرزبانی را کاهش
می‌دهد.
نکات قابل توصیه این دارو دارای عوارض‌جانبی زیادی می‌باشد به‌همین دلیل مقدارمصرف آن به‌خصوص در سالمندان بایدبه‌طور دقیق تعیین شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ۵ میلی‌گرم ۳ـ۲ بار در روز،در صورت لزوم تاحداکثر ۵ میلی‌گرم ۴ باردر روز افزایش می‌یابد. در سالمندان درابتدا ۳ـ ۲/۵ میلی‌گرم دوبار در روز که‌براساس پاسخ و تحمل بیمار تا ۵ میلی‌گرم‌۲ بار در روز قابل افزایش است
کودکان بالاتر از ۵ سال در بی‌ثباتی‌عصبی مثانه ۳ـ ۲/۵ میلی‌گرم ۲ بار در روزکه تا ۵ میلی‌گرم ۲ بار در روز قابل افزایش‌است (حداکثر ۵ میلی‌گرم ۳ بار در روز). درشب‌ادراری (ترجیح? در سنین بالاتر از ۷سال ۳ـ ۲/۵ میلی‌گرم ۲ بار در روز که تا ۵میلی‌گرم ۳ـ۲ بار در روز قابل افزایش است آخرین مقدار مصرف روزانه قبل ازخواب مصرف شود) تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Scored Tablet: 5 mg

OXYTOCIN

موارد مصرف اکسی‌توسین به‌منظور القاءیا تشدید انقباضات رحمی در هنگام‌زایمان جلوگیری و درمان خونریزی پس‌از زایمان درمان سقط ناقص و سقطهای‌درمانی کاهش خروج شیر، تشخیص‌دیسترس جنینی و تشخیص عدم کفایت‌رحمی ـ جفتی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: رحم دارای گیرنده‌های‌حساس به‌اکسی‌توسین می‌باشد.اکسی‌توسین باافزایش غلظت کلسیم داخل‌سلولی انقباض عضله صاف رحم راتحریک و به این ترتیب باتقلید انقباضات‌طبیعی سبب القاء زایمان و کندشدن موقت‌جریان خون رحم می‌شود. شدت و وسعت‌انقباضات رحمی افزایش یافته و منجربه‌اتساع و محوشدن غشاء دهانه رحم‌می‌شود. با پیشرفت بارداری و ازدیادتعداد گیرنده‌های اکسی‌توسین پاسخ رحم‌به‌اکسی‌توسین نیز افزایش می‌یابد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو به‌وسیله‌اکسی‌توسیناز بافتی صورت می‌گیرد.اکسی‌توسیناز در جفت و پلاسما نیز وجوددارد. نیمه‌عمر دارو ۶ـ۱ دقیقه می‌باشد.
در تزریق داخل عضلانی اثر دارو پس از۵ ـ۳ دقیقه شروع و طول اثر ۳ـ۲ ساعت ودر تزریق داخل وریدی شروع اثر فوری وطول اثر یک ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف در صورت وجودانقباضات هیپرتونیک رحم انسدادمکانیکی برای زایمان مشکلات جنینی شرایطی که زایمان از طریق واژن نبایدصورت بگیرد، مقاومت رحم‌به‌اکسی‌توسین پره اکلامپسی شدید یابیماری قلبی ـ عروقی شدید و نارسایی‌کلیوی در زنان باسن بیش از ۳۵ سال وزنان باسابقه جراحی سزارین نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت عدم تناسب‌سرجنین و لگن مادر، القاء زایمان بایدبااحتیاط صورت گیرد.
۲ ـ در فشارخون خفیف یا متوسط ایجادشده به واسطه بارداری و بیماری قلبی ـعروقی دارو بااحتیاط مصرف شود.
۳ ـ در مسمومیت باآب و کاهش سدیم‌خون باید از انفوزیون حجم زیاد مایعات‌اجتناب گردد.
۴ ـ اثرات دارو باتجویز همزمان‌پروستاگلاندین‌ها افزایش می‌یابد و کنترل‌دقیق بیمار لازم می‌باشد.
۵ ـ در بیهوشی انسدادی دمی (caudal)ممکن است اثرات افزاینده فشارخون‌مقلدهای سمپاتیک تشدید شود.
عوارض جانبی اسپاسم رحم افزایش‌تحریک‌پذیری رحم (که معمولا بامقادیربالا صورت می‌گیرد و ممکن است سبب‌اختلالات جنینی به‌صورت خفگی مرگ افزایش تونیسیته انقباضات تتانیک آسیب‌بافتی یا پارگی رحم شود)، مسمومیت باآب و کاهش سدیم خون ناشی از مصرف‌مقادیر بالا تهوع استفراغ آریتمی بثورات‌جلدی و واکنش‌های آنافیلاکتیک ازعوارض جانبی مهم دارو می‌باشد.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان داروبااکسی‌توسیک‌های دیگر با افزایش کشش‌رحم ممکن است سبب پارگی رحم یا دهانه‌رحم شود، خصوص? اگر دهانه رحم اتساع‌پیدا نکرده باشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باکنترل دقیق ضربان‌قلب جنین و فعالیت رحم مقدار دارو رامطابق بانیاز هر فرد می‌توان تنظیم نمود.در صورت مشاهده افزایش فعالیت رحم یااختلالات جنینی دارو باید قطع شود.
۲ ـ از تزریق سریع داخل وریدی دارو بایداجتناب شود.
۳ ـ تجویز طولانی مدت مقادیر زیاد
دارو همراه باتزریق داخل وریدی حجم‌زیادی از مایعات ممکن است سبب‌مسمومیت باآب و کاهش سدیم خون شود.بنابراین باید از رقیق‌کننده‌های حاوی‌الکترولیت استفاده نموده و غلظت‌اکسی‌توسین را زیاد و مصرف مایعات رامحدود نمود.
۴ ـ در صورت مصرف همزمان سایرداروهای اکسی توسیک تا زمان کاهش‌یافتن اثرات آنها، اکسی توسین تجویزنشود.
مقدار مصرف به‌منظور القاء زایمان
milliunits/min 4ـ۱، از طریق انفوزیون‌داخل وریدی تجویز می‌شود. که به‌تدریج‌با فواصل بیش از ۲۰ دقیقه افزایش می‌یابدتا الگوی زایمان به‌حالت طبیعی نزدیک‌شود. حداکثر سرعت انفوزیون
milliunits/min 20 می‌باشد و نباید بیش ازu/day 5 مصرف شود. در جراحی سزارین ۵ واحد از دارو فور? پس از زایمان‌به‌صورت آهسته تزریق داخل وریدی‌می‌شود. برای جلوگیری و درمان‌خونریزی پس از زایمان ۵ واحد پس ازخروج جفت از طریق تزریق آهسته داخل‌وریدی تجویز می‌شود. در موارد حادبرای کنترل خونریزی رحم از انفوزیون‌داخل وریدی ۲۰ـ۵ واحد در ۵۰۰ میلی‌لیتررقیق‌کننده غیرهیدراته باسرعت مناسب‌استفاده می‌شود. در سقط ناقص سقطاجباری و فراموش شده ۵ واحد از طریق‌تزریق آهسته داخل وریدی تجویز می‌شودکه در صورت لزوم یا انفوزیون وریدی باسرعت milliunits/min 20 یا بیشتر ادامه‌می‌یابد.
اشکال دارویی
Injection: 5 U/ml, 10 U/ml

PHENAZOPYRIDINE HCI

موارد مصرف فنازوپیریدین برای درمان‌علائمی نظیر درد، سوزش احساس دفع‌فوری یا تکرار ادرار ناشی از تحریک‌مخاط مجاری ادراری تحتانی برای مدت‌کوتاه مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو دارای اثربیحس‌کننده و ضددرد موضعی برروی‌مخاط مجاری ادراری است
فارماکوکینتیک یکی از متابولیتهای این‌دارو استامینوفن است فنازوپیریدین تا ۹۰درصد طی ۲۴ ساعت به‌صورت تغییرنیافته یا متابولیت از طریق کلیه دفع‌می‌شود. در حدود ۸۰ درصد مقدارمصرف به‌صورت استامینوفن و حدود ۶۵درصد مقدار مصرف نیز به‌صورت تغییرنیافته دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در بیماران مبتلا به‌G6PD باید بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ در صورت مصرف همزمان‌فنازوپیریدین بایک داروی ضدباکتری دردرمان عفونت مجاری ادراری طول درمان‌بافنازوپیریدین نباید بیش از دو روز باشد.
عوارض جانبی سرگیجه سردرد،سوءهاضمه درد یا کرامپ معده متهموگلوبینمی ضعف یا خستگی‌غیرعادی زرد شدن چشمها یا پوست افزایش فشارخون اشکال در تنفس کاهش ناگهانی در میزان ادرار، تورم‌صورت انگشتها، پاها و احساس تشنگی‌بامصرف این دارو گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو، رنگ ادراررا به‌نارنجی متمایل به‌قرمز تغییر می‌دهد وممکن است سبب لک‌شدن لباس گردد.
۲ ـ برای کاهش دل آشوبه دارو را بایدهمراه باغذا یا پس از آن مصرف نمود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۲۰۰ میلی‌گرم ۳ بار درروز همراه یا پس از غذا مصرف می‌شود.
کودکان به‌عنوان ضددرد مجاری ادراری mg/kg 4، سه بار در روز همراه با غذامصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 100 mg

RITODRINE HCI

موارد مصرف ریتودرین برای جلوگیری اززایمان زودرس غیرپیچیده تجویز می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو به‌طور انتخابی‌گیرنده‌های بتاـ دوآدرنرژیک را تحریک وموجب شل شدن عضلات صاف رحم‌می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از راه خوراکی‌جذب شده و دارای متابولیسم‌گذر اول‌کبدی می‌باشد. در تزریق وریدی بعد از ۵دقیقه و از راه خوراکی بعد از ۶۰ـ۳۰ دقیقه‌اثر دارو شروع می‌شود. قسمت عمده این‌دارو بدون تغییر و قسمت کمی هم پس ازمتابولیزه شدن در کبد و از طریق ادرار دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف در صورت وجودبیماری قلبی اکلامپسی مرگ داخل رحمی‌جنین خونریزی پیش از زایمان جفت‌سرراهی پره اکلامپسی شدید، عفونت‌داخل رحمی تحت فشار بودن تاندون‌هادر ناحیه لگن سه ماهه اول و دوم بارداری‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در موارد زیر این داروبااحتیاط فراوان تجویز می‌شود: مشکوک‌بودن به‌بیماری قلبی زیادی فشارخون پرکاری تیروئید، کمی پتاسیم خون دیابت پره‌اکلامپسی خفیف تا متوسط، مصرف‌همزمان با داروهایی که اثرات جانبی مقلدسمپاتیک یا اثر آریتمی‌زایی دارند.
۲ ـ هنگام تجویز وریدی این دارو دربیماران دیابتی غلظت گلوگز خون بایستی‌کنترل شود.
۳ ـ در موقع مصرف این دارو، بایستی‌فشارخون و تعداد نبض کنترل شود و دقت‌شود که تعداد نبض از ۱۴۰ـ ۱۳۵ ضربه دردقیقه تجاوز نکند.
عوارض جانبی تهوع استفراغ برافروختگی تعریق لرزش اندام‌ها، کمی‌پتاسیم خون افزایش ضربان قلب افت‌فشارخون افزایش احتمال خونریزی‌رحمی ادم ریوی درد قفسه سینه وآریتمی از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های داروئی تجویز توام مقادیر زیاداین دارو به‌همراه مقادیرزیادکورتیکواستروئیدها، استازولامید،مدرهای موثر برقوس هنله مدرهای‌تیازیدی و مقادیر زیاد تئوفیلین موجب‌افزایش خطر بروز کمی پتاسیم خون‌می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به‌حداقل‌رسانیدن احتمال بروز ادم ریوی ناشی ازانفوزیون وریدی این دارو، بهتر است‌به‌عنوان رقیق‌کننده از گلوگز ۵% استفاده‌نموده و حجم مایع انفوزیون حداقل باشد.
۲ ـ برای به‌حداقل رساندن خطر افت فشارخون باید در طول مدت انفوزیون این دارو،بیمار در حالت خوابیده به‌طرف چپ بدن‌باشد.
مقدار مصرف
تزریقی در زایمان زودرس ابتدا ۵۰میکروگرم در دقیقه که به‌تدریج به‌۳۵۰ـ۱۵۰ میکروگرم در دقیقه افزایش‌می‌یابد انفوزیون وریدی می‌شود و تا۴۸ـ۱۲ ساعت پس از متوقف‌شدن‌انقباضات رحم باهمین مقدار انفوزیون‌ادامه می‌یابد (حداکثر سرعت مجازانفوزیون ۳۵۰ میکروگرم در دقیقه‌می‌باشد) یا مقدار ۱۰ میلی‌گرم هر ۸ـ۳ساعت که تا ۴۸ـ۱۲ ساعت پس از توقف‌انقباضات ادامه می‌یابد به‌صورت تزریق‌عضلانی تجویز شود.
خوراکی ۱۰ میلی‌گرم سی دقیقه قبل از اتمام‌انفوزیون وریدی که هر ۲ ساعت یکباربه‌مدت ۲۴ ساعت تکرار می‌شود و سپس‌۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم هر ۶ ـ ۴ ساعت تجویزمی‌شود. حداکثر مقدار مصرف روزانه ازراه خوراکی ۱۲۰ میلی‌گرم است
اشکال دارویی
Injection: 50 mg/5 ml
Scored Tablet: 10 mg

TRIPLE SULFA

موارد مصرف تریپل‌سولفا به‌عنوان ضدعفونی کننده در دستگاه تناسلی زنان‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: سولفونامیدها داروهای ضدعفونی‌کننده باکتریواستاتیک با طیف اثرگسترده هستند که به‌طور رقابتی آنزیم‌دی‌هیدرو پتروات سنتتاز باکتریائی رامهار می‌کنند. این عمل باعث مهار ساخت‌اسید فولیک می‌شود.
فارماکوکینتیک سولفونامیدهای موجود درفرآورده از طریق مخاط دستگاه واژینال‌جذب می‌شوند.
هشدارها: در صورت وجود کمبود G6PD،عیب کار کبد، عیب کار کلیه و یا پورفیری‌این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی واکنش‌های حساسیتی‌به‌دارو (خارش قرمزی پوست التهاب یاتحریکی که قبل از درمان وجود نداشته‌است با مصرف این دارو گزارش شده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ دوره درمان بایدکامل شود، حتی اگر ادامه درمان با زمان‌قاعدگی همراه باشد.
۲ ـ رعایت نکات بهداشتی مانند استفاده ازلباس زیر تازه شسته شده استفاده ازلباس زیرنخی به‌جای پلاستیکی و استفاده‌مرتب از حمام و دوش‌های واژینال‌بهداشتی برای درمان کامل ضروری است
مقدار مصرف مقدار یک اپلیکاتور (تقریب?۵ ـ۴ گرم از کرم واژینال دوبار در روزبه‌هنگام خواب و بیدارشدن به‌مدت ۶ـ۴روز استعمال می‌شود. مقدار مصرف رامی‌توان به‌نصف تا یک چهارم اپلیکاتوردوبار در روز کاهش داد. در مورد قرص‌واژینال یک قرص دوبار در روز به هنگام‌خواب و بیدارشدن به‌مدت ۱۰ روزمصرف می‌شود که مقدار مصرف را درصورت نیاز می‌توان تکرار کرد.
اشکال دارویی
Vaginal Tablet: Sulfathiazole 172.5 mg
+ Sulfacetamide 143.75 mg +
Sulfabenzamide 184 mg
Vaginal Cream : Sulfathiazole 3.4% +
Sulfacetamide 2.86% +
Sulfabenzamide 3.7%

BETAMETHASONE

موارد مصرف بتامازون برای درمان‌جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی‌استفاده می‌شود. این دارو همچنین دردرمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک‌در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی وادم مغزی نیز موثر است
مکانیسم اثر: این دارو باعبور از غشاءسلولی به‌گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم‌متصل شده و کمپلکس دارو ـ گیرنده واردهسته سلولی می‌شود. این کمپلکس‌بااتصال به‌نواحی خاصی از DNA موجب‌تحریک روند رونویسی mRNA و به‌دنبال‌آن ساخت آنزیم‌هایی می‌گردد که در نهایت‌مسئول اثرات سیستمیک‌کورتیکواستروئیدها می‌باشند. این دارو باجلوگیری از تجمع سلولهای التهابی درناحیه التهاب مهار فاگوسیتوز و آزادشدن‌آنزیم‌های مسئول در التهاب و مهار ساخت‌و آزاد شدن واسطه‌های شیمیایی التهاب‌اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می‌کنند.
فارماکوکینتیک بتامتازون سریع? وبه‌خوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود.شکل ترزریقی آن نیز از عضله به‌خوبی‌جذب می‌شود. به‌طور عمده در کبد ومقادیری نیز در کلیه و بافتهابه‌متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف ۱ ـ تزریق داخل مفصلی‌این دارو در مواردی مثل
جراحی ترمیمی مفاصل اختلالات انعقادی‌خون شکستگی داخل مفصلی عفونت‌اطراف مفصل یا سابقه ابتلاء به‌آن پوکی‌استخوان اطراف مفصل به‌دلایلی غیرآرتریت و مفصل ناپایدار نباید مصرف‌شود.
۲ ـ این دارو در پیشگیری از سندرم زجرتنفسی نوزادان در صورت وجودآمنیونیت عفونت یا تب عفونت باهرپس عدم کفایت جفت و پارگی زودرس غشاءنیز نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت‌بتامتازون در کودکان می‌تواند منجربه‌مهار رشد شود.
۲ ـ به‌دنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و به‌خصوص خانم‌های‌یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان وافزایش فشار خون بالا می‌رود.
۴ ـ در صورت نیاز به‌جراحی و یا درمان‌اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران‌دیابتی باید احتیاط کرد.
عوارض جانبی درمان دراز مدت بابتامتازون بیمار را از جهت ابتلابه‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و ازطرفی علائم عفونت نیز پنهان می‌شود.مصرف مقادیر بالای بتامتازون می‌توانداختلالات روانی را تشدید کند. آب مرواریدکاهش یا تاری دید و تکرر ادرار وپرنوشی قرحه گوارشی علائم شبه‌کوشینگ آکنه درد در ناحیه سرینی وافزایش فشار خون از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ریفامپین داروهای ضدصرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌بتامتازون و کاهش اثر دارو می‌گردد. این‌دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای‌پائین آورنده قندخون و یا داروهای کاهنده‌فشارخون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به‌حداقل‌رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی‌بتامتازون باید بعد از غذا مصرف
شود.
۲ ـ از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد ازاستفاده طولانی (بیش از ۳ هفته پرهیزشود.
۳ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت به‌طور مرتب باید انجام
گیرد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان به‌میزان ۵ mg/day ـ ۰/۵ و درکودکان باعدم کفایت آدرنال ۱۷/۵mcg/kgیا ۰/۵mcg/m2 در سه مقدار منقسم‌استفاده می‌شود و در سایر موارد۲۵۰mcg/kgـ۶۰ یا mg/m2 7/5ـ۲ در سه
یا چهار مقدار منقسم شده استفاده‌می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان به‌صورت تزریق داخل‌مفصلی داخل ضایعه یا تزریق در بافت‌نرم حداکثر تا ۹ میلی‌گرم بتامتازون (۱۲میلی‌گرم بتامتازون دی سدیم فسفات مصرف می‌شود. در صورت نیاز این مقدارتکرار می‌شود. از راه عضلانی یا تزریق یاانفوزیون آهسته داخل وریدی نیز ۲۰ـ۴میلی‌گرم که در ۲۴ ساعت می‌توان این‌مقدار را حداکثر ۴ بار تکرار نمود، مصرف‌می‌شود.
در بزرگسالان مقدار ۱۲ـ ۱/۵ میلی‌گرم ازشکل طولانی اثر دارو (LA)داخل مفصل‌تزریق می‌شود که در صورت نیاز می‌توان‌آن را تکرار کرد. داخل پوست یا ضایعه به‌مقدار mg/m2 1/2 تا حداکثر ۶ میلی‌گرم که‌هر هفته می‌تواند تکرار شود. به‌صورت‌داخل عضلانی مقدار ۹ mg/dayـ ۰/۵می‌تواند استفاده شود.
کودکان به‌صورت تزریق داخل وریدی‌آهسته و به‌میزان یک میلی‌گرم در کودکان‌یکسال و پائین‌تر تا ۲ میلی‌گرم در سنین‌۵ ـ۱ سال و ۴ میلی‌گرم در سنین ۱۲ـ۶ سال‌تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 0.5 mg
Injection: 4 mg/ml
Injection: (Betamethason LA)
[Betamethasone Acetate 3 mg +
Betamethasone (as disodium phosphate)3 mg/ml]

BROMOCRIPTINE

موارد مصرف برموکریپتین در کنترل‌بیماری پارکینسون (اما نه در کنترل علائم‌خارج هرمی ناشی از داروها) و اختلالات‌غدد درون ریز مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو باتحریک مستقیم‌گیرنده‌های دوپامینی می‌تواند در کنترل‌پارکینسون مفید و مؤثر باشد.
فارماکوکینتیک جذب دارو از دستگاه‌گوارش متغیر است دارای نیمه‌عمر ۳ساعت می‌باشد. در صفرا ترشح و از طریق‌مدفوع دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در مواردحساسیت به‌الکالوئیدهای ارگوت توکسمی حاملگی و هیپرتانسیون پس اززایمان بیماری روانی شدید و بیماری‌عروق کرونر نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو، در بیماران دارای‌سابقه اختلالات روانی (به‌خصوص‌اختلالات سایکوتیک یا بیماری قلبی‌عروقی یا سندرم رینود، نارسایی کبدی یاکلیوی و پورفیری بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ در چند روز اول درمان اثر کاهنده‌فشارخون دارو، ممکن است در بعضی ازبیماران شدید باشد.
۳ ـ در هنگام رانندگی و کار با ماشین آلاتی‌که نیاز به‌هوشیاری دارند، احتیاط شود.
عوارض جانبی تهوع استفراغ یبوست سردرد، گیجی افت فشار خون وضعیتی خواب‌آلودگی اسپاسم عروق انگشتان‌دست و پا به‌خصوص در بیماران گرفتارسندرم رینود، توهم تحریک‌سایکوموتور، دیسکینزی خشکی دهان گرفتگی ساق پا، نشت مایع جنب و فیبروزاز عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی اریترومایسین باعث‌افزایش غلظت پلاسمایی برموکریپتین‌شده و احتمال سمیت آن را افزایش می‌دهد.داروهای مقلد سمپاتیک خطر سمیت‌برموکریپتین را افزایش می‌دهند. به‌دلیل‌تضعیف سیستم ایمنی از واکسیناسیون‌بیمار یا افراد خانواده وی با واکسن‌های‌حاوی ویروس‌های زنده اجتناب شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در طول مصرف داروبیمار ازنظر بزرگ‌شدن هیپوفیزبه‌خصوص در طول حاملگی باید بررسی‌شود.
۲ ـ در خانم‌های در سن باروری سالی‌یکبار و در خانم‌های پس از سن یائسگی هرشش ماه یکبار دستگاه تولیدمثل موردبررسی و معاینه قرار گیرد.
۳ ـ در طول مصرف این دارو از روش‌های‌غیرهورمونی جلوگیری از حاملگی‌استفاده شود چون قرص‌های خوراکی‌ممکن است باعث افزایش غلظت پرولاکتین‌گردند.
۴ ـ در طول مصرف این دارو، بیمار از نظربروز فیبروز رتروپریتونئال نارسایی کبدو کلیه باید زیرنظر قرار داشته باشد.
۵ ـ در صورت بروز زیادی فشار خون سردرد، مداوم و علائم سمیت CNS(تشنج سردرد شدید، اختلالات روانی ، مصرف‌دارو فور? قطع شود.
۶ ـ برای کاهش تحریکات گوارشی داروباغذا میل شود.
مقدار مصرف هفته اول ۱/۲۵ـ۱ میلی‌گرم‌هر شب هفته دوم ۲/۵ـ۲ میلی‌گرم هرشب هفته سوم ۲/۵ میلی‌گرم دوبار در روز،هفته چهارم ۲/۵ میلی‌گرم سه بار در روز وسپس براساس پاسخ بیمار هر ۱۴ـ۳ روز،mg/day 2/5 به‌میزان مصرف اضافه شودتا حداکثر مقدارمصرف روزانه به ۴۰ـ۱۰میلی‌گرم برسد.
اشکال دارویی
Scored Tablet: 2.5 mg

CALCITONIN

موارد مصرف کلسی‌تونین در درمان‌بیماری پاژت و نیز به‌عنوان داروی کمکی‌در افزایش کلسیم خون پوکی استخوان دردوران یائسگی و نیز پوکی استخوان‌ثانویه به‌اختلالات هورمونی مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: در بیماری پاژت کلسی‌تونین‌با ممانعت اولیه از تحلیل رفتن استخوان‌سرعت تجزیه و ساخت استخوانی راحتی‌الامکان کم نموده و سبب کاهش میزان‌آلکالین فسفاتاز و ترشح هیدروکسی‌پرولین در ادرار می‌شود. در افزایش‌کلسیم خون و استئوپروز، کلسی‌تونین‌بامهار مستقیم تحلیل استخوانی غلظت‌کلسیم سرم را کاهش می‌دهد. در ضمن‌ممکن است تعداد و فعالیت استئوکلاستها ونیز تخریب استئوسیت‌ها کاهش یابد.کلسی‌تونین همچنین بااثر مستقیم برکلیه وباواسطه cAMP بازجذب توبولی کلسیم فسفات و سدیم را مهار نموده و موجب‌افزایش دفع این عناصر می‌گردد.
فارماکوکینتیک دارو به‌سرعت و عمدت? درکلیه‌ها متابولیزه می‌شود. به‌دنبال یک‌نوبت مصرف خوراکی نیمه عمرکلسی‌تونین انسانی حدود ۶۰ دقیقه‌می‌باشد. دفع دارو کلیوی است
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌سابقه حساسیت به‌پروتئین‌ها وکلسی‌تونین و نیز در بیماران باسابقه‌آلرژی حتی با تست پوستی منفی واکنش‌به‌کلسی‌تونین نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در استفاده مداوم ازکلسی‌تونین با منشاء ماهی ممکن است‌آنتی بادی خنثی‌کننده دارو در بدن ایجادشود.
۲ ـ در صورت وجود آلرژی به‌پروتئین‌ها،تست پوستی باید انجام شود.
عوارض جانبی از عوارض جانبی مهم‌دارو، استفراغ گرگرفتگی سوزش وخارش دستها و پاها، بی‌اشتهایی احساس‌طعم ناخوشایند، واکنش‌های التهابی درمحل تزریق و واکنش‌های آلرژیک‌خصوص? دانه‌های جلدی و کهیر می‌باشد.
تداخل‌های دارویی در درمان افزایش‌کلسیم خون تجویز همزمان فرآورده‌های‌حاوی کلسیم و ویتامین D بااثرکلسی‌تونین مقابله می‌کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تاریخچه آلرژی‌به‌کلسی‌تونین و پروتئین‌های دیگر بایدمورد توجه قرار گیرد.
۲ ـ در مواردی که بیمار خود دارو رامصرف می‌کند، تزریق زیرجلدی‌مناسب‌تر است
۳ ـ در بیماران مبتلا به‌افزایش کلسیم خون‌ممکن است نیاز به‌محدودیت مصرف‌کلسیم و ویتامین D باشد.
مقدار مصرف در درمان افزایش کلسیم‌خون ابتدا units/kg 4 در روز از طریق‌تزریق زیرجلدی یا داخل عضلانی تجویزمی‌شود که مطابق با پاسخ بالینی وبیوشیمیایی تنظیم می‌گردد. در بیماری‌پاژت استخوان ۸۰ واحد، سه بار در هفته تا۱۶۰ واحد در روز در یک مقدار یا مقادیرمنقسم از طریق تجویز زیرجلدی یا داخل‌عضلانی و در بیماران با درد استخوان یاسندرم nerve compression، مقدار۱۶۰ـ۸۰ واحد در روز برای ۶ ـ ۳ ماه لازم‌می‌باشد.
اشکال دارویی
Injection: 50 IU/ml, 100 IU/ml
Nasal Spray: 100 IU/dose, 200 IU/dose

CHLORPROPAMIDE

موارد مصرف کلرپروپامید برای درمان‌دیابت ملیتوس و دیابت بی‌مزه هیپوفیزی‌نسبی (به‌عنوان درمان خط دوم به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: سولفونیل اوره‌ها با تحریک‌مستقیم ترشح انسولین از سلولهای بتای‌لوزالمعده گلوگز خون را کاهش می‌دهند.در طولانی مدت این داروها حساسیت به‌انسولین را در بافتهای محیطی مانند کبد،عضله چربی و سلولهای دیگر مانندمونوسیت‌ها و اریتروسیت‌ها افزایش‌می‌دهند که نتیجه آن کاهش گلیکوژنولیز وگلوکونئوژنز در کبد است کلرپروپامید اثرمقادیر جزئی هورمون آنتی‌دیورتیک را دربیماران مبتلا به دیابت بی‌مزه هیپوفیزی‌تقویت می‌کند.
فارماکوکینتیک جذب دارو از دستگاه‌گوارش کامل و سریع است ولی غذا آن رابه تأخیر می‌اندازد. نیمه عمر آن ۳۶ ساعت‌است متابولیسم کبدی دارو ناقص بوده و۲۰ درصد دارو به‌صورت تغییر نیافته دفع‌می‌شود. متابولیت‌های دارو از راه ادراردفع می‌شوند.
موارد منع مصرف این دارو در موارد زیرنباید مصرف شود: اسیدوز، سوختگی‌شدید، اغمای دیابتیک کتواسیدوزدیابتیک اغمای غیرکتونیک هیپراسمولار،شرایطی که باعث تغییرات زیاد قند خون‌می‌شوند، شرایطی که نیاز به انسولین را به‌سرعت تغییر می‌دهند، شرایط ایجادکننده‌کاهش قند خون بیماریهای کبدی و کلیوی پورفیری و نارسائی احتقانی قلب
هشدارها: ۱ ـ در شرایطی مانند انفارکتوس‌میوکارد، اغما، عفونت تروما، در جراحی ودوران بارداری باید به‌طور موقت انسولین جایگزین سولفونیل اوره‌ها شود.
۲ ـ در شرایط افزایش قند خون (مانندتغیرات هورمونهای جنسی در زنان تب بالا،عفونت پرکاری آدرنال و استرسهای‌روانی ممکن است افزایش مقدار مصرف‌دارو یا تغییر آن به انسولین مورد نیاز باشد.
۳ ـ در پرکاری تیروئید، کنترل قند خون‌مشکل‌تر بوده و ممکن است نیاز به افزایش‌مقدار مصرف دارو باشد.
۴ ـ مصرف دارو در افراد مسن به دلیل‌نیمه عمر طولانی توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی به‌دنبال مصرف دارواختلالات گوارشی سردرد، افزایش وزن کاهش قندخون واکنش‌های افزایش‌حساسیت دیده شده‌است کلرپروپامیدموجب افزایش اثر هورمون آنتی‌دیورتیک‌شده و بندرت موجب کاهش سدیم‌می‌شود.
تداخل‌های دارویی در صورت مصرف‌همزمان با ضد انعقادهای خوراکی
مقدار مصرف دو دارو باید تنظیم شود.
در مصرف همزمان با آسپاراژیناز،کورتیکواستروئیدها، مدرهای تیازیدی
و لیتیم به دلیل فعالیت ذاتی این
ترکیبات در بالا بردن قند خون تنظیم
مقدار مصرف دارو لازم است مصرف‌همزمان کلرپروپامید با تیازیدها
خطر هیپوناترمی را خصوص? در بیماران‌مسن افزایش می‌دهد. در صورت مصرف‌همزمان داروهایی مانند گوانتیدین مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز،
کینین کینیدین و مقادیر بالای‌سالیسیلات‌ها، کلرامفنیکل ومهارکننده‌های بتا آدرنرژیک مقدارمصرف مورد نیاز کلرپروپامید تغییرمی‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ آلرژی به سولفونیل‌اروه‌ها، سولفونامیدها و تیازیدها را بایدمورد توجه قرار داد.
۲ ـ با تغییر رژیم غذایی فعالیت بدنی وبیماری میزان قند خون و برنامه درمانی‌تغییر می‌کند.
۳ ـ دارو به همراه صبحانه مصرف شود.
مقدار مصرف ابتدا mg/day 250 (در افرادمسن ۱۰۰-۱۲۰ میلی‌گرم که مطابق باپاسخ بیمار تا mg/day 500 می‌تواندافزایش یابد.
اشکال دارویی
Tablet: 250 mg

CHORIONIC GONADOTROPHIN (HCG)

موارد مصرف گنادوتروپین جفتی هم دردرمان و هم در تشخیص کریپتورکیدیسم نهان بیضگی قبل از بلوغ که به دلیل‌انسداد آناتومیک نباشد، مصرف می‌شود.این فرآورده همچنین در درمان ناباروری‌ناشی از بی‌کفایتی عملکرد هیپوفیز درمردان و نیز نازائی در خانم‌ها، به تنهایی ویا در ترکیب با منوتروپین‌ها یا کلومیفن‌استفاده می‌شود. علاوه بر این درتشخیص کم‌کاری غدد جنسی در مردان نارسایی جسم زرد و نیز به‌منظور تحریک‌تخمک‌گذاری در عمل باروری خارج از بدن IVF) کاربرد دارد.
مکانیسم اثر: عمل این هورمون اغلب همانندLH می‌باشد. با تقلید پیک طبیعی LH، درزنان موجب تحریک تخمک‌گذاری و درمردان موجب افزایش تولید آندروژن‌توسط بیضه‌ها می‌گردد.
فارماکوکینتیک در خانم‌ها، اغلب ۳۲-۳۶ساعت پس از تجویز، تخمک‌گذاری رخ‌می‌دهد. نیمه عمر دارو دو فازی بوده (۱۱ و۲۳ ساعت و طی ۲۴ ساعت ۱۰-۱۲% داروبه‌صورت تغییر نیافته از طریق کلیه‌ها دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف به‌طور کلی در صورت‌وجود بزرگی یا تومور هیپوفیز، بلوغ‌زودرس در حین درمان کریپتورکیدیسم وجود خونریزیهای واژینال با علت‌نامشخص تومورهای فیبروئید رحم کیست‌های تخمدانی متمایز از سندرم‌پلی‌کیستیک تخمدانی ترومبوفلبیت فعال کارسینومای پروستات و یا سایرنئوپلاسم‌های وابسته به آندروژن این‌دارو نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف توأم HCG، با سایرترکیبات محرک تخمک‌گذاری ممکن است‌موجب افزایش بروز عواقب ترومبوآمبولیک گردد.
۲ ـ در بیماران مبتلا به نارسائی قلبی یاکلیوی آسم میگرن و صرع این دارو بایدبا احتیاط مصرف شود.
۳ ـ از آن‌جا که مصرف مداوم دارو ممکن‌است تحریک بیش از حد تخمدان را موجب‌شود، باید حتی‌الامکان در حین درمان‌غلظت سرمی استروژن را کنترل نموده وآزمایشات اولتراسوند را انجام داد.
۴ ـ به‌منظور آگاهی از وقوع تخمک‌گذاری باید روزانه درجه حرارت بدن بیمار کنترل‌شود و در صورتی‌که به‌دنبال یک دوره‌درمانی تغییر دو فازی درجه حرارت بدن‌مشاهده شود، ولی قاعدگی رخ ندهد،آزمون حاملگی باید انجام شود.
۵ ـ مصرف توأم HCG با سایرمنوتروپین‌ها ممکن است موجب افزایش‌شیوع حاملگی‌های چند قلو و در نتیجه‌افزایش خطر تولد نوزادان نارس گردد.
عوارض جانبی شایع‌ترین عارضه بزرگ‌شدن تخمدان و کیست تخمدانی‌ضعیف تا متوسط است بروز سندرم حادتحریک بیش از حد تخمدان کمتر شایع‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ در هنگام مصرف‌دارو، بیمار باید از هر جهت تحت نظرپزشک باشد.
۲ ـ برای درمان کامل ممکن است به‌مصرف طولانی مدت دارو نیاز باشد.
۳ ـ باید به بیمار توصیه شود تا پس ازمصرف دارو، زمان مقاربت و نیز درجه‌حرارت بدن را به‌طور روزانه ثبت نماید.
مقدار مصرف مقدار مصرف باید براساس‌نیاز هر بیمار به‌طور انفرادی و باتوجه به‌پاسخ بالینی تنظیم گردد. در صورتی‌که‌پس از پایان دوره درمان تخمک‌گذاری‌صورت نپذیرد، باید رژیم دارویی مجدد?ارزیابی شود. چنانچه پس از ۳ دوره‌درمان باز هم تخمک‌گذاری صورت نگیرد،باید در تداوم مصرف دارو، یا نوع درمان‌تجدید نظر شود.
بزرگسالان مقدار مصرف برای درمان‌کم‌کاری بیضه‌ها ناشی از کمبودگنادوتروپین در مردان به میزان‌۱۰۰۰-۴۰۰۰ واحد ۲-۳ بار در هفته به‌شکل تزریق داخل عضلانی و به مدت چندهفته تا چند ماه است درمان را می‌توان تازمان حصول پاسخ درمانی ادامه داد.درمان ناباروری مردان از طریق تحریک‌القاء اسپرماتوژنز با HCGگاه به مدت ۶ماه یا بیشتر طول می‌کشد. در صورت‌مطلوب نبودن اثر درمانی می‌توان دارو رابه همراه سایر منوتروپین‌ها تا یک‌سال بعدنیز مصرف نمود. برای درمان بی‌کفایتی‌جسم زرد، از روز تخمک‌گذاری تا زمان‌پیش‌بینی شده برای بروز قاعدگی یا وقوع‌حاملگی روزانه ۱۵۰۰ واحد به شکل‌تزریق داخل عضلانی توصیه می‌شود. درصورت تأیید حاملگی این مقدار می‌تواند تاهفته دهم بارداری ادامه یابد. در IVF،۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ واحد، یک روز پس ازآخرین مقدار مصرف منوتروپین‌ها و یا۵-۹ روز پس از آخرین مقدار مصرف‌کلومیفن تجویز می‌شود. برای اهداف‌تشخیصی کم‌کاری بیضه ۲۰۰۰ واحد درروز به شکل تزریق داخل عضلانی و به‌مدت ۳ روز مصرف می‌شود
کودکان در درمان کریپتورکیدیسم قبل ازبلوغ میزان ۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ واحد ۲-۳ باردر هفته و حداکثر ۱۰ بار به شکل تزریق‌داخل عضلانی مصرف می‌شود.
توجه در صورت عدم پیشرفت‌درمان این دارو بیش از ۱۰ بار نبایدتجویز گردد.
اشکال دارویی
For Injection: 500 U, 1500 U, 5000 U

CLOMIPHEN CITRATE

موارد مصرف کلومیفن برای درمان‌ناباروری ناشی از کاهش یا فقدان‌تخمک‌گذاری در زنان و نیز ناباروری‌مردانی که تولید اسپرم در آنها کافی‌نیست به‌کار برده می‌شود. این ترکیب‌همچنین در درمان بی‌کفایتی عملکرد جسم‌زرد و نیز تشخیص نارسائی محورهیپوتالامیک ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیه مفیدمی‌باشد. به‌منظور ارزیابی عمل‌تخمدان‌هادر تخمک‌گذاری نیز استفاده‌شده‌است
مکانیسم اثر: کلومیفن عمدت? دارای اثرات‌ضداستروژنی بوده و بعض? خواص‌استروژنی نیز دارد. این دارو با اتصال‌رقابتی به گیرنده‌های استروژن در سطح‌هیپوتالاموس مانع اثر مهاری استروژن‌بر آزادشدن گنادوتروپین‌ها و در نتیجه‌افزایش LH و FSH می‌گردد. این امر خودموجب بلوغ فولیکول‌های تخمدانی افزایش‌پیک LH قبل از تخمک‌گذاری تخمک‌گذاری‌و در نهایت تکامل جسم زرد می‌شود. درناباروری مردان نیز از طریق افزایش‌ترشح LH و FSH، اثر درمانی خود را اعمال‌می‌کند.
فارماکوکینتیک دارو از دستگاه گوارش‌به‌خوبی جذب می‌شود. متابولیسم دارو درکبد صورت گرفته و نیمه عمر آن حدود۵-۷ روز است معمولا طی ۴-۱۰ روز پس‌از مصرف آخرین مقدار دارو،تخمک‌گذاری صورت می‌گیرد. قسمت‌اعظم دارو از صفرا و مدفوع و بخش اندکی‌از کلیه‌ها دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف این دارو در مبتلایان به‌نارسائی عملکرد کبد، افسردگی وجودکیست‌های تخمدانی غیر از سندرم پلی‌کیستیک تخمدان و ترومبوفلبیت نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف طولانی مدت دارومی‌تواند موجب بروز تومورهای تخمدان‌گردد.
۲ ـ کلومیفن با کاهش تولید و تغییرموکوس دهانه رحم ممکن است با عمل‌اسپرم و متعاقب آن باروری و حاملگی‌تداخل نماید.
۳ ـ احتمال بروز چندقلوزایی با مصرف‌دارو وجود دارد.
عوارض جانبی مهم‌ترین عوارض عبارتنداز تشکیل کیست تخمدان بزرگ شدن بیش‌از حد تخمدان بزرگ شدن بافت فیبروئیدرحم و بروز سندرم قبل از قاعدگی
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو باید به میزان‌مناسب و در ساعت مشخصی از روزمصرف شود.
۲ ـ در صورت فراموش کردن یک وعده‌مصرف دارو، بهتر است بلافاصله پس ازبه‌خاطر آوردن مصرف شود. در صورتی‌که در زمان مصرف بعدی بیمار عدم‌مصرف دارو را به‌خاطر آورد، مقدارمصرف بعدی دارو به میزان دو برابراستفاده شود. در صورت فراموش کردن‌بیش از یک‌بار، به پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف در درمان ناباروری درزنان دارو به میزان mg/day 50 و به مدت‌۵ روز، تجویز می‌شود. مصرف دارو بایداز روز پنجم قاعدگی شروع شود. درصورت عدم بروز حاملگی می‌توان دوره‌درمان را در ۳-۴ سیکل بعد تکرار نمود که‌در آن صورت مقدار تجویز را می‌توان به‌mg/day 75-100 و به مدت ۵ روز افزایش‌داد. در زنان حساس به کلومیفن و یامبتلایان به سندرم پلی‌کیستیک تخمدان بایستی مقادیر کمتر تجویز شوند.
اشکال دارویی
Tablet: 50 mg

CONJUGATED ESTROGENS

موارد مصرف استروژنهای کنژوگه‌به‌عنوان جانشین درمانی در حالات کمبوداستروژن کم‌کاری غدد تناسلی آتروفی‌واژن نارسایی اولیه تخمدان درمان علائم‌وازموتور در دوران یائسگی و نیزپیشگیری از استئوپروز بعد از یائسگی‌مصرف می‌شود. به‌علاوه این دارو ممکن‌است برای درمان خونریزی رحم سرطان‌پستان یا پروستات نیز به‌کار رود.
مکانیسم اثر: استروژنها با اتصال به‌گیرنده‌های خود در هسته سلول میزان‌ساخت RNA و پروتئین‌های مختلف را دربافتهای هدف افرایش می‌دهند. این‌پروتئین‌ها مسئول بروز اثرات استروژنهاهستند.
فارماکوکینتیک استروژنهای کنژوگه ازدستگاه گوارش به‌خوبی جذب گردیده وعمدت? در کبد به متابولیت‌های غیرفعال‌تبدیل می‌شوند که غالب? از راه ادرار ومقداری نیز از طریق مدفوع دفع می‌گردند.
موارد منع مصرف این دارو در مواردترومبوفلبیت فعال یا اختلالات‌ترومبوآمبولیک سرطانهای وابسته به‌استروژن بیماریهای کبدی خونریزی‌واژن شیردهی و نیز سندروم‌های دوبین ـجانسون و روتور نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف طولانی مدت‌استروژنها به تنهایی خطر بروز سرطان‌آندومتر را افزایش می‌دهد.
۲ ـ در بیماریهایی نظیر میگرن زیادی‌فشار خون آسم صرع ترومبوفلبیت‌مزمن یا سابقه آن زیادی چربی خون بیماری مثانه وجود ندول یا بیماری‌فیبروکیستیک پستان با احتیاط تجویزگردد.
۳ ـ مصرف دارو در فیبروئیدهای رحمی ممکن است اندازه فیبروئید را افزایش دهد.
۴ ـ استروژنها ممکن است علائم‌آندومتریوز را تشدید نمایند.
۵ ـ در بیمارانی که قبلا به سرطان آندومترمبتلا بوده و تحت درمان قرار گرفته‌اند، بااحتیاط زیاد به‌کار رود.
عوارض جانبی با مصرف استروژنها:تهوع استفراغ سفتی بزرگ شدن پستان‌و سندروم پیش از قاعدگی ممکن است‌ایجاد گردد. احتباس مایعات تغییر دراعمال کبد، یرقان ناشی از بند آمدن صفرا،بثورات جلدی و کلوآسما، افسردگی سردرد به‌ویژه در هنگام فعالیت شدید ونیز افزایش تحریک بافتی افزایش غلظت‌فاکتورهای انعقادی خطر بروزترومبوآمبولی و افزایش یا تشدید فشارخون از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی ریفامپین گریزوفولوین و داروهای ضد صرع نظیرکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپیریمیدون متابولیسم استروژنها راتسریع می‌نمایند. استروژنها با تأثیر برفعالیت فاکتورهای انعقادی با اثر داروهای‌ضدانعقاد نظیر وارفارین مقابله می‌نمایند.اثر ضدفشار خون وقفه‌دهنده‌های گیرنده‌بتا آدرنرژیک یا مهارکننده‌های آنزیم‌تبدیل‌کننده آنژیوتانسین و احتمالا سایرداروهای پایین‌آورنده فشار خون به‌وسیله استروژنها کاهش می‌یابد. غلظت‌پلاسمایی سیکلوسپورین با مصرف این‌دارو افزایش می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو در کودکان‌به دلیل بسته شدن پیش از موعداپی‌فیزهای استخوان که رشدشان هنوزکامل نشده‌است با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ استروژنها ممکن است موجب‌هیپرپلازی و التهاب لثه شوند.
۳ ـ در صورت بروز اختلال تنفسی اختلال‌در تکلم یا جهت‌یابی درد در سینه یا کتف کاهش قدرت بینایی یا سردرد شدید و نیزوجود توده در پستان زرد شدن چشم‌ها یاپوست سریع? به پزشک مراجعه شود.
۴ ـ مصرف خوراکی دارو همراه یابلافاصله بعد از غذا عوارض گوارشی آن‌را به حداقل می‌رساند.
۵ ـ معاینات پستان و بیوپسی آندومتر وهمچنین تست اعمال کبدی مرتب? انجام شود.
مقدار مصرف استروژنهای کنژوگه دردرمان عوارض یائسگی و نیز پیشگیری ازاستئوپروز به میزان ۰/۶۲۵-۱/۲۵mg/day(همراه با پروژسترون به مدت ۱۰-۱۲ روزدر هر دوره در صورتی‌که رحم سالم‌باشد) به‌کار می‌روند.
اشکال دارویی
Injection: 25 mg/ 5 ml
Tablet: 0.625 mg, 1.25 mg
Vaginal Cream: 0.625 mg/g

CONTRACEPTIVE HD

موارد مصرف این دارو عمدت? به منظورجلوگیری از بارداری به‌کار می‌رود ولی درپیشگیری از بروز سرطان تخمدان یاآندومتر، کاهش کیست‌های تخمدانی بیماری خوش‌خیم فیبروکیستیک پستان منظم ساختن سیکل قاعدگی کاهش حجم‌خون قاعدگی کاهش فشارهای روحی قبل‌از قاعدگی و کاهش تعداد دفعات قاعدگی‌دردناک نیز مفید می‌باشد.
مکانیسم اثر: ترکیبات استروژنی (اتینیل‌استرادیول و پروژستینی لوونورژسترل موجود در این فرآورده بامهار ترشح LH و FSH و حذف پیک LHدرمیانه سیکل سطوح استروئیدهای اندوژن‌را کاهش داده و مانع رهاشدن تخمک‌می‌گردند. در ضمن مانع لانه‌گزینی تخمک‌و انتقال تخمک بارور شده در لوله‌های‌رحمی می‌گردند. در عین حال با تغییرضخامت مخاط گردن رحم عبور اسپرم راناممکن می‌سازند.
فارماکوکینتیک این ترکیب بخوبی از راه‌خوراکی جذب شده ترکیبات استروژنی وپروژستینی موجود در آن عمدت? در کبدمتابولیزه و از طریق ادرار دفع می‌گردند.نیمه عمر لوونورژسترل حدود ۱۶ ساعت‌و در مورد اتینیل استرادیول ۱۳-۲۷ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود یا سابقه بیماری‌های‌ترومبوآمبولیک بیماری‌های عروقی مغز،سکته قلبی بیماری شریان کرونر، بالابودن مادرزادی چربی‌های خون سرطان‌پستان شناخته شده یا قابل پیش‌بینی سرطان دستگاه تناسلی زنانه و یا سایرسرطان‌های وابسته به هورمون خونریزی مهبلی تشخیص داده نشده یاغیرعادی تومورهای کبدی و نارسایی‌عملکرد کبد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی مانند سردردهای‌میگرنی زیادی فشار خون دیابت سابقه‌یرقان انسدادی در دوران بارداری یا هنگام‌مصرف قبلی این داروها و بیماریهای‌صفراوی و نیز خانم‌های جوان زیر ۲۰سال و یا کسانی که می‌خواهند به مدت‌طولانی قبل از نخستین بارداری از این‌داروها استفاده کنند، توصیه نمی‌شود.
۲ ـ مصرف این فرآورده به مدت طولانی‌در سنین زیر ۴۵ سال احتمالا خطر بروزسرطان پستان را افزایش می‌دهد.
۳ ـ با مصرف این فرآورده احتمال بروززیادی فشار خون وجود دارد.
۴ ـ استفاده از این دارو، ممکن است تست‌تحمل گلوگز را تغییر دهد.
۵ ـ این دارو ممکن است نتایج آزمایشگاهی‌مربوط به ارزیابی هورمون‌های تیروئید،گلوکوکورتیکوئیدها و هورمون‌های‌جنسی را دچار تغییر سازد.
۶ ـ در صورت نیاز به جراحی به دلیل‌امکان بروز ترومبوآمبولیسم پس ازجراحی بهتر است مصرف این فرآورده‌چند هفته یا چند ماه قبل از جراحی قطع‌شود.
۷ ـ در افراد با سابقه ابتلاء به دیابت ناشی‌از حاملگی و یا فیبروئیدهای رحمی بااحتیاط مصرف شود.
۸ ـ در صورت استفراغ یا اسهال شدید به‌دلیل کاهش جذب گوارشی دارو و احتمال‌کاهش اثربخشی آن بهتر است در طول‌مدت بیماری و تا یک هفته پس از قطع آن ازیک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده شود.
عوارض جانبی بروز ترومبوآمبولیسم‌وریدی زیادی فشار خون بروز لکه‌های‌قهوه‌ای یا بیرنگ در پوست بدن ورم وافزایش حساسیت پستانها، افزایش شیوع‌بیماری‌های صفراوی و تشکیل سنگ کیسه‌صفرا، تهوع استفراغ سردرد ملایم یاسردردهای میگرنی شدید، افزایش وزن خون‌ریزی‌ها نامنظم طی سیکل قاعدگی آکنه و پرمویی از عوارض جانبی این داروهستند.
تداخل‌های دارویی برخی از ترکیبات‌ضدباکتری مثل ریفامپین و آنتی‌بیوتیکهای‌وسیع‌الطیف مانند آمپی‌سیلین وتتراسیکلین‌ها، ترکیبات ضدصرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپیریمیدون ترکیبات ضدقارچ مانندگریزئوفولوین موجب افزایش متابولیسم‌قرص‌های خوراکی ضدبارداری می‌گردندولی اثربخشی این فرآورده چندان تغییرنمی‌یابد. این دارو با اثر ضدانعقاد داروهای‌ضدانعقاد خوراکی مثل وارفارین مقابله‌می‌کند. غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین‌نیز در تجویز همزمان با این دارو، افزایش‌می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت مصرف‌همزمان داروهائی که متابولیسم این دارورا تسریع می‌نمایند مصرف این دارو نسبت‌به سایر قرص‌های خوراکی ضدبارداری‌ارجحیت دارد.
۲ ـ مصرف دارو در هنگام شب و قبل
از خواب از عوارض گوارشی دارومی‌کاهد.
۳ ـ قرص‌ها باید هر روز، در ساعت معین‌مصرف شوند. در صورت فراموش کردن‌یک نوبت مصرف به محض به‌خاطرآوردن مصرف شود. در غیر این‌صورت‌در نوبت بعدی ۲ قرص مصرف گردد. درصورت فراموش نمودن مصرف قرص‌هادر ۲ روز متوالی باید در ۲ روز بعدی هرروز ۲ قرص و از روز سوم طبق روال‌عادی مصرف شود. در صورت فراموش‌شدن مصرف قرص‌ها، بیش از ۳ روزمتوالی باید از سایر روش‌های جلوگیری‌از بارداری استفاده کرد تا در دوره بعدی‌سیکل مصرف قرص‌ها مجدد? به‌طورمنظم شروع شود.
۴ ـ در صورت انجام اعمال جراحی درافرادی که ار این دارو استفاده می‌نمایند،بایستی بیمار را از نظر تغییرات میزان‌انعقاد خون تحت کنترل قرار داد.
۵ ـ در صورت نیاز به تغییر این قرص‌ها به‌انواع دیگر قرص‌های ضدبارداری بایدمصرف قرص‌های جدید بلافاصله پس ازمصرف آخرین قرص سری قبل شروع‌شود.
۶ ـ در صورت نیاز به جایگزینی این‌قرص‌ها، با فرآورده‌هایی که حاوی‌پروژستین تنها هستند، مصرف این داروباید از اولین روز خونریزی سیکل ماهیانه‌شروع شود.
مقدار مصرف مصرف قرص‌ها از اولین‌روز سیکل ماهیانه روزانه یک قرص به‌مدت ۲۱ روز توصیه می‌شود. پس از یک‌هفته وقفه مجدد? مصرف بسته جدیدقرص‌ها آغاز می‌شود.
اشکال دارویی
Coated Tablets: Ethinyl Estradiol 0.05 mg+ Levonorgestrel 0.25 mg

CONTRACEPTIVE LD

موارد مصرف این دارو عمدت? به‌منظورجلوگیری از بارداری به‌کار می‌رود ولی درپیشگیری از بروز سرطان تخمدان یاآندومتر، کاهش کیست‌های تخمدانی بیماری خوش‌خیم فیبروکیستیک پستان منظم ساختن سیکل قاعدگی کاهش حجم‌خون قاعدگی کاهش فشارهای روحی قبل‌از قاعدگی و کاهش تعداد دفعات قاعدگی‌دردناک نیز مفید است
مکانیسم اثر: ترکیبات استروژنی (اتینیل‌استرادیول و پروژستینی لوونورژسترل موجود در این فرآورده بامهار ترشح LH و FSH و حذف پیک LHدرمیانه سیکل سطوح استروئیدهای اندوژن‌را کاهش داده و مانع رهاشدن تخمک‌می‌گردند. در ضمن مانع لانه گزینی تخمک‌و انتقال تخمک بارور شده در لوله‌های‌رحمی می‌گردند. در عین حال با تغییرضخامت مخاط گردن رحم عبور اسپرم راناممکن می‌سازند.
فارماکوکینتیک این ترکیب به‌خوبی از راه‌خوراکی جذب شده ترکیبات استروژنی وپروژستینی موجود در آن عمدت? در کبدمتابولیزه از طریق ادرار دفع می‌گردند.نیمه عمر لوونورژسترل حدود ۱۶ ساعت‌و در مورد اتینیل استرادیول ۱۳-۲۷ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود یا سابقه بیماری‌های‌ترومبوآمبولیک بیماری‌های عروقی مغز،سکته قلبی بیماری شریان کرونر،بالابودن مادرزادی چربی‌های خون سرطان شناخته شده پستان یا قابل‌پیش‌بینی سرطان دستگاه تناسلی زنانه ویا سایر سرطان‌های وابسته به هورمون خونریزی مهبلی تشخیص داده نشده یاغیرعادی تومورهای کبدی و نارسایی‌عملکرد کبد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی مانند سردردهای‌میگرنی زیادی فشار خون دیابت سابقه‌یرقان انسدادی در دوران بارداری یا
هنگام مصرف قبلی این داروها وبیماریهای صفراوی نیز بسته به شرایطفرد، مصرف این فرآورده توصیه‌نمی‌شود.
۲ ـ در صورت نیاز به جراحی به دلیل‌امکان بروز ترومبوآمبولیسم پس ازجراحی بهتر است مصرف این دارو چندهفته یا چند ماه قبل از جراحی قطع شود.
۳ ـ در افرادی با سابقه ابتلاء به دیابت‌ناشی از حاملگی و یا فیبروئیدهای رحمی‌با احتیاط مصرف شود.
۴ ـ در صورت استفراغ یا اسهال شدید به‌دلیل کاهش جذب گوارشی دارو و احتمال‌کاهش اثربخشی آن بهتر است در طول‌مدت بیماری و تا یک هفته پس از قطع آن ازیک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده شود.
عوارض جانبی بروز ترومبوآمبولیسم‌وریدی افزایش شیوع بیماری‌های‌صفراوی و تشکیل سنگ کیسه صفرا،تهوع استفراغ سردرد ملایم یاسردردهای میگرنی شدید، خونریزی‌های‌نامنظم طی سیکل قاعدگی افزایش وزن آکنه و پرمویی از عوارض جانبی این داروهستند.
تداخل‌های دارویی برخی از ترکیبات‌ضدباکتری مثل ریفامپین و آنتی‌بیوتیکهای‌وسیع‌الطیف مانند آمپی‌سیلین وتتراسیکلین‌ها، ترکیبات ضدصرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپیریمیدون ترکیبات ضدقارچ مانندگریزئوفولوین با تسریع متابولیسم‌قرص‌های خوراکی ضدبارداری موجب‌کاهش اثربخشی این فرآورده می‌گردند.این دارو با اثر ضدانعقاد داروهای‌ضدانعقاد خوراکی مثل وارفارین ضدیت‌می‌کند. غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین‌نیز در تجویز همزمان با این دارو، افزایش‌می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در زنان جوان زیرسن ۲۰ سال و طی دوران قبل از نخستین‌حاملگی و نیز زنان مسن و چاق این دارو، برسایر داروهای ضدبارداری ارجحیت دارد.
۲ ـ در صورت مصرف همزمان داروهائی‌که متابولیسم دارو را تسریع می‌نمایند بایددر طول درمان و یا حداقل یک هفته پس ازاتمام دوره درمان از یک روش دیگرجلوگیری از بارداری نیز استفاده شود ودر صورت عدم امکان از فرآورده نوع HDاستفاده گردد.
۳ ـ مصرف دارو در هنگام شب و قبل ازخواب از عوارض گوارشی دارو می‌کاهد.
۴ ـ قرص‌ها باید هر روز، در ساعت معین‌مصرف شوند. در صورت فراموش کردن‌یک نوبت مصرف به محض به‌خاطرآوردن مصرف شود. در غیر این‌صورت‌در نوبت بعدی ۲ قرص مصرف گردد. درصورت فراموش نمودن مصرف قرص‌هادر ۲ روز متوالی باید در ۲ روز بعدی هرروز ۲ قرص و از روز سوم طبق روال‌عادی مصرف شود. در صورت فراموش‌شدن مصرف قرص‌ها بیش از ۳ روزمتوالی باید از سایر روش‌های جلوگیری‌از بارداری استفاده کرد تا در دوره بعدی‌سیکل مصرف قرص‌ها مجدد? به‌طورمنظم شروع شود.
۵ ـ در صورت انجام اعمال جراحی درافرادی که از این دارو استفاده می‌نمایند،باید بیمار را از نظر تغییرات میزان انعقادخون تحت کنترل قرار داد.
۶ ـ در صورت نیاز به تغییر این قرص‌ها به‌انواع دیگر قرص‌های ضدبارداری بایستی‌مصرف قرص‌های جدید بلافاصله پس ازمصرف آخرین قرص سری قبل شروع‌شود.
۷ ـ در صورت نیاز به جایگزینی این‌قرص‌ها با فرآورده‌هایی که حاوی‌پروژستین تنها هستند، مصرف این داروباید از اولین روز خونریزی سیکل ماهیانه‌شروع شود.
مقدار مصرف مصرف قرص‌ها از اولین‌روز سیکل ماهیانه و روزانه یک قرص به‌مدت ۲۱ روز توصیه می‌شود. پس از یک‌هفته وقفه مصرف بسته جدید قرص‌هاآغاز می‌شود.
اشکال دارویی
Coated Tablets: Ethinyl Estradiol 0.03 mg+ Levonorgestrel 0.15 mg

CONTRACEPTIVE TRIPHASIC

موارد مصرف این دارو عمدتا به منظورجلوگیری از بارداری بکار می‌رود ولی درپیشگیری از بروز سرطان تخمدان یاآندومتر، کاهش کیست‌های تخمدانی بیماری خوش خیم فیبروکیستیک پستان منظم ساختن سیکل قاعدگی کاهش حجم‌خون قاعدگی کاهش فشارهای روحی قبل‌از قاعدگی و کاهش تعداد دفعات قاعدگی‌دردناک نیز مفید است
مکانیسم اثر: ترکیبات استروژنی (اتینیل‌استرادیول و پروژستینی لوونورژسترل موجود در این فرآورده‌بامهار ترشح LH و FSH و حذف پیک LHدر میانه سیکل سطوح استروئیدهای‌آندوژن را کاهش می‌دهد و مانع رها شدن‌تخمک می‌گردند. در ضمن مانع لانه گزینی‌تخمک و انتقال تخمک بارور شده درلوله‌های رحمی می‌گردند. در عین حال باتغییر ضخامت مخاط گردن رحم عبوراسپرم را ناممکن می‌سازند.
فارماکوکینتیک این ترکیب بخوبی از راه‌خواکی جذب شده ترکیبات استروژنی وپروژستینی موجود در آن عمدتا در کبدمتابولیزه و از طریق ادرار دفع می‌گردند.نیمه عمر لوونورژسترل حدود ۱۶ ساعت‌و در مورد اتینیل استرادیول ۲۷ ـ ۱۳ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود یا سابقه بیماری‌های‌ترومبوآمبولیک بیماری‌های عروقی مغز،سکته قلبی بیماری شریان کرونر، بالابودن مادرزادی چربی‌های خون سرطان‌شناخته شده پستان یا قابل پیش‌بینی سرطان دستگاه تناسلی زنانه و یا سایرسرطان‌های وابسته به هورمون خونریزی مهبلی تشخیص داده نشده یاغیر عادی تومورهای کبدی و نارسایی‌عملکرد کبد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی مانند سردردهای‌میگرنی زیادی فشار خون دیابت سابقه‌یرقان انسدادی در دوران بارداری یا هنگام‌مصرف قبلی از این داروها و بیماریهای‌صفراوی نیز بسته به شرایط فرد، مصرف‌این فرآورده توصیه نمی‌شود.
۲ ـ در صورت نیاز به جراحی به دلیل‌امکان بروز ترومبوآمبولیسم پس ازجراحی بهتر است مصرف این دارو چندهفته یا چند ماه قبل از جراحی قطع شود.
۳ ـ درافرادی با سابقه ابتلاء به دیابت‌ناشی از حاملگی و یا فیبروئیدهای رحمی‌با احتیاط مصرف شود.
۴ ـ در صورت استفراغ یا اسهال شدید به‌دلیل کاهش جذب گوارشی دارو و احتمال‌کاهش اثر بخشی آن بهتر است در طول‌مدت بیماری و تا یک هفته پس از قطع آن ازیک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده شود.
عوارض جانبی بروز ترومبوآمبولیسم‌وریدی افزایش شیوع بیماری‌های‌صفراوی و تشکیل سنگ کیسه صفرا،تهوع استفراغ سردرد ملایم یاسردردهای میگرنی شدید، خونریزی‌های‌نامنظم طی سیکل قاعدگی افزایش وزن آکنه و پرمویی از عوارض جانبی این داروهستند.
تداخل‌های دارویی برخی از ترکیبات ضدباکتری مثل ریفامپین و آنتی‌بیوتیکهای‌وسیع‌الطیف مانند آمپی‌سیلین وتتراسیکلین‌ها، ترکیبات ضد صرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپیریمیدون ترکیبات ضد قارچ مانندگریزئوفولوین با تسریع متابولیسم‌قرص‌های خوراکی ضد بارداری موجب‌کاهش اثربخشی این فرآورده می‌گردند.این دارو با اثر ضد انعقاد داروهای ضدانعقاد خوراکی مثل وارفارین ضدیت‌می‌کند. غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین‌نیز در تجویز همزمان با این دارو، افزایش‌می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در زنان جوان زیرسن ۲۰ سال و طی دوران قبل از نخستین‌حاملگی و نیز زنان مسن و چاق این دارو،بر سایر داروهای ضدبارداری ارجحیت‌دارد.
۲ ـ در صورت مصرف همزمان داروهائی‌که متابولیسم دارو را تسریع می‌نمایند بایددر طول و یا حداقل یک هفته پس از اتمام‌دوره درمان از یک روش دیگر جلوگیری ازبارداری نیز استفاده شود و در صورت‌عدم امکان از فرآورده نوع HD استفاده‌گردد.
۳ ـ مصرف دارو در هنگام شب و قبل
از خواب از عوارض گوارشی دارومی‌کاهد.
۴ ـ قرص‌ها باید هر روز، در ساعت معین‌مصرف شوند. درصورت فراموش کردن‌یک نوبت مصرف به محض بخاطر آوردن‌مصرف شود. در غیر اینصورت در نوبت‌بعدی ۲ قرص مصرف گردد. در صورت‌فراموش نمودن مصرف قرص‌ها در ۲ روزمتوالی باید در ۲ روز بعدی هر روز ۲قرص و از روز سوم طبق روال عادی‌مصرف شود. در صورت فراموش شدن‌مصرف قرص‌ها بیش از ۳ روز متوالی باید از سایر روش‌های جلوگیری ازبارداری استفاده کرد تا در دوره بعدی‌سیکل مصرف قرص‌ها، بطور منظم شروع‌شود.
۵ ـ در صورت انجام اعمال جراحی درافرادی که از این دارو استفاده
می‌نمایند، باید بیمار را از نظر
تغییرات میزان انعقاد خون تحت کنترل‌قرار داد.
۶ ـ در صورت نیاز به تبدیل این قرص‌ها به‌انواع دیگر قرص‌های ضدبارداری بایستی‌مصرف قرص‌های جدید بلافاصله پس ازمصرف آخرین قرص سری قبل شوع‌شود.
۷ ـ در صورت نیاز به جایگزینی این‌قرص‌ها با فرآورده‌هایی که حاوی‌پروژستین تنها هستند، مصرف این داروباید از اولین روز خونریزی سیکل ماهیانه‌شروع شود.
مقدار مصرف مصرف قرص‌ها از اولین‌روز سیکل ماهیانه و روزانه یک قرص بمدت ۲۱ روز توصیه می‌شود. پس از یک‌هفته وقفه مصرف بسته جدید قرص‌هاآغاز می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet : 6 Tablet (Levonorgestrel 0.05 mg
+ Ethinylestradiol 30 mcg)+ 5 Tablet
(Levonorgestrel 0.075 mg +
Ethinylestradiol 40 mcg)+ 10 Tablet
(Levonorgestrel 0.125 mg +
Ethinylestradiol 30 mcg)

CYPROTERONE ACETATE

موارد مصرف سیپروترون برای کنترل‌تمایلات جنسی بیش از حد مردان و درمان‌تسکینی سرطان پروستات مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو با انسداد گیرنده‌های‌آندروژنی به‌عنوان یک ضد آندروژن که‌دارای فعالیت ضدپروژستینی نیز می‌باشد،عمل می‌نماید.
فارماکوکینتیک سیپروترون به میزان‌ناچیزی از مجرای گوارش جذب وبه‌سرعت متابولیزه می‌شود. این دارو به‌آهستگی از مدفوع و ادرار دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف این دارو در بیماری‌کبد، دیابت شدید همراه با تغییرات عروقی کم‌خونی بیماریهای تحلیل برنده یا بدخیم افسردگی شدید، سابقه اختلالات‌ترومبوآمبولیک و جوانان با سن کمتر از۱۸ سال به‌دلیل احتمال وقفه رشد و نمواستخوانها و بیضه‌ها، نباید مصرف شود.با این وجود برای درمان سرطان‌پروستات منع مصرف ندارد.
هشدارها: ۱ ـ شمارش سلولهای خون درابتدا و طی درمان سنجش منظم کار کبد وقشر غده فوق‌کلیه و بررسی و شمارش‌اسپرم‌ها در طول درمان در پیگیری‌وضعیت بیمار اهمیت دارند.
۲ ـ اثر تسکینی اولیه دارو ممکن است سبب‌بروز سستی و ناتوانی شود.
عوارض جانبی خستگی و سستی اشکال‌در تنفس تغییر وزن کاهش تولید سبوم تغییر وضعیت موها و ژینکوماستی ازعوارض جانبی دارو هستند.
مقدار مصرف برای کنترل تمایلات جنسی‌بیش از حد مردان مقدار ۵۰ میلی‌گرم دوباردر روز پس از غذا تجویز می‌شود. برای‌درمان تسکینی سرطان پروستات درصورت شروع مصرف گونادورلین مقدارmg/day 300 در ۲-۳ مقدار منقسم تجویزمی‌گردد که در صورت لزوم به mg/day200 کاهش می‌یابد. برای درمان گرگرفتگی ناشی از درمان با گونادورلین یااورکیدکتومی مقدار mg/day 50-150 در۱-۳ مقدار منقسم تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 50 mg

CYPROTERONE COMPOUND

موارد مصرف این دارو در درمان آکنه‌مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌ها درزنان و یا زنانی‌که در ضمن درمان آکنه تمایل به استفاده‌از داروهای ضد بارداری خوراکی نیزدارند بکار می‌رود. این دارو همچنین دردرمان پرمویی وابسته به آندروژن درخانم‌ها بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: این ترکیب دارای یک جزءآنتی‌آندروژنی (سیپروترون و یک جزءاستروژنی (اتینیل استرادیول می‌باشد.ضدیت با آثار آندروژنها موجب کاهش‌ترشح سبوم و یا کاهش رشد موهامی‌گردد. فعالیت پروژستینی سیپروترون‌و اثر استروژنی اتینیل‌استرادیول نیز درجلوگیری از بارداری موثر واقع می‌شود.
موارد منع مصرف این ترکیب در صورت‌وجود اختلالات ترومبولیک یا سابقه آن ویا وجود هر نوع بیماری و حالات مرضی‌که خطر بروز ترومبوز را افزایش می‌دهد،میگرن حاد، حملات گذرای ایسکمیک‌مغزی بیماری‌های کبدی و از جمله سندرم‌دوبین ـ جانسون و سندرم روتور، هپاتیت پورفیری آدنوم کبد، سنگهای صفراوی متعاقب تخلیه مول هیدراتی فرم سابقه‌کهیر، یرقان انسدادی کارسینوم پستان یادستگاه تناسلی و خونریزی‌های مهبل باعلت نامشخص نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف این دارو توسط زنان‌سیگاری بویژه افرادی بالاتر از ۳۵ سال خطر بروز بیماری‌های شریانی را افزایش‌می‌دهد.
۲ ـ در مبتلایان به زیادی فشار خون و یاافراد چاق با احتیاط تجویز گردد.
۳ ـ در صورت سابقه خانوادگی ابتلا به‌بیماریهای شریانی در بستگان درجه
یک زیر سن ۴۵ سال و یا ابتلاء به
وریدهای واریسی افسردگی شدید،بیحرکت ماندن به مدت طولانی کم خونی‌داسی شکل و بیماریهای التهابی روده‌مانند بیماری کرون با احتیاط تجویز
شود.
عوارض جانبی بدنبال مصرف داروعوارضی مانند تهوع استفراغ سردرد،درد و سفتی پستان‌ها، تغییراتی در وزن‌بدن تغییراتی در میل جنسی افسردگی کلوآسما، زیادی فشار خون تحریک‌لنزهای تماسی اختلال عملکرد کبد،تومورهای کبدی کاهش حجم خون‌قاعدگی و لکه‌بینی در اوایل سیکل قاعدگی‌گزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ترکیبات القاء کننده فعالیت‌آنزیم‌های کبدی مانند کاربامازپین فنی‌توئین فنوباربیتال پیریمیدون گریزئوفولوین و ریفامپین‌ها موجب‌تسریع متابولیسم این دارو و در نتیجه‌کاهش کارآیی درمانی آن می‌گردد.مصرف همزمان با برخی ازآنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف مانندآمپی‌سیلین باعث کاهش جذب مجدد
اتینیل استرادیول از روده بزرگ
و کاهش اثرات درمانی این دارو می‌گردد.
نکات قابل توصیه در صورت فراموش‌کردن مصرف دارو در زمان معین باید به‌محض بخاطر آوردن مصرف شود. درصورتیکه تاخیر در مصرف دارو بیش از۱۲ ساعت باشد، بهتر است از مصرف آن‌نوبت خودداری شود و ضمن ادامه‌مصرف بقیه قرص‌ها، به روال قبلی از یک‌روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده شود.
مقدار مصرف شروع مصرف قرص‌ها ازروز اول سیکل قاعدگی و روزانه یک قرص‌و به مدت ۲۱ روز می‌باشد. در صورت‌نیاز، پس از یک فاصله درمانی ۷ روزه‌مصرف بسته بعدی قرص‌ها ادامه می‌یابد.دوره درمان گاه تا چند ماه طول
می‌کشد.
اشکال دارویی
Tablet : Cyproterone Acetate 2 mg +Ethinylestradiol 35 mcg

DANAZOLE

موارد مصرف دانازول برای درمان‌آندومتریوز، منوراژی و دیگر اختلالات‌قاعدگی کیست‌های خوش خیم و دردهای‌دوره‌ای شدید پستان ژینکوماستی (درصورتیکه روشهای دیگر غیر مؤثر باشد)و در درمان طولانی مدت آنژیوادم ارثی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: دانازول با مهار آزاد شدن‌گناد و تروپینهای هیپوفیز ممکن است‌محور هیپوفیز ـ تخمدان را مهار کند.دانازول آزاد شدن FSH، LH را مهار کرده‌و در نتیجه تولید استروژن تخمدان را کم‌می‌کند. همچنین ممکن است مستقیما تولیداستروئیدهای تخمدانی را مهار نماید و به‌گیرنده‌های آندروژن پروژسترون وگلوکوکورتیکوئید و نیز به گلوبولین‌متصل شونده به کورتیکو استروئید وهورمونهای جنسی اتصال یابد و سرعت‌کلیرانس متابولیک پروژسترون را زیادکند.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی ودفع آن کلیوی می‌باشد. نیمه عمر داروتقریبا ۴/۵ ساعت است
موارد منع مصرف در بیماریهای شدیدکبدی کلیوی و قلبی بیمارهای‌ترومبوآمبولیک خونریزی واژینال با علت‌ناشناخته تومورهای وابسته به آندروژن‌و پورفیریا نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در کودکان افراد مسن افزایش غیر طبیعی گلبولهای قرمز، صرع دیابت زیادی فشار خون میگرن اختلالات لیپوپروتئین و سابقه ترومبوزباید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ در صورت بروز صفات ثانویه جنسی‌مردانه و زنانه مصرف دارو باید قطع شود(در صورت مصرف مداوم ممکن است این‌صفات غیرقابل برگشت باشند.)
۳ ـ طی درمان با این دارو، باید از روشهای‌غیر هورمونی استفاده شود.
عوارض جانبی تهوع سرگیجه بثورات‌جلدی درد پشت عصبانیت سردرد،افزایش وزن اختلالات قاعدگی گرگرفتگی کوچک شدن پستان اسپاسم عضلات‌اسکلتی ریزش مو و مقاومت به انسولین ازعوارض جانبی مهم دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی دانازول اثر ضدانعقادی داروهای ضد انعقاد کومارینی
یا مشتقات اینداندیون را افزایش داده
و ممکن است باعث خونریزی شود.همچنین ممکن است با افزایش غلظت قندخون و مقاومت به انسولین با داروهای‌پایین آورنده قند خون تداخل داشته باشد.افزایش غلظت پلاسمایی و خطر سمیت‌کلیوی سیکلوسپورین نیز گزارش شده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ امکان بروزواکنشهای حساسیت به نور وجود دارد.
۲ ـ در صورت وجود احتمال بارداری دارو را قطع نموده و با پزشک تماس‌بگیرید.
مقدار مصرف مقدار مصرف دارو۲۰۰-۸۰۰mg/day در چهار مقدار منقسم‌می‌باشد. در زنان مصرف دارو باید طی‌دوران قاعدگی و ترجیحا در روز اول‌شروع شود. در درمان آندومتریوز، مقدارمصرف اولیه mg/day 400 در چهار مقدارمنقسم می‌باشد که مطابق با پاسخ بیمارتنظیم می‌شود و معمولا به مدت شش ماه‌ادامه می‌یابد. در درمان منوراژی‌۲۰۰mg/day به مدت ۳ ماه در دردهای‌شدید دوره‌ای پستان ۳۰۰ mg/day ـ ۲۰۰به مدت ۶ ـ ۳ ماه در کیست خوش خیم‌پستان mg/day 300 به مدت ۶ ـ ۳ ماه و دردرمان ژینکوماستی ۴۰۰ mg/day درمقادیر منقسم به مدت ۶ ماه مصرف‌می‌شود. برای کاهش ضخامت آندومترقبل از جراحی مقدار مصرف ۸۰۰mg/dayـ ۴۰۰ به مدت ۶ ـ ۳ هفته می‌باشد.
اشکال دارویی
Capsule : 100 mg, 200 mg

DESOXYCORTICOSTERONE ACETATE

موارد مصرف این دارو یک مینرالوکورتیکوئید است که در درمان نارسایی‌غده فوق کلیه مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: آدرنوکورتیکوئیدها با عبوراز غشاء سلولی با گیرنده‌های اختصاصی‌کمپلکس تشکیل داده و با تحریک‌رونویسی mRNA باعث ساخت‌پروتئین‌هایی می‌شوند که مسئول بروزاثرات فیزیولوژیک آنها است
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی وکلیوی است و بصورت متابولیت از طریق‌کلیه دفع می‌شود. طول اثر دارو ۲ ـ ۱ روز ونیمه عمر آن حدود ۷۰ دقیقه است
عوارض جانبی سرگیجه سردرد شدید،زیادی فشار خون تورم پاها و ضعف‌غیرعادی از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان دارو باآمفوتریسین B یا استازولامید ممکن است‌باعث کمی شدید پتاسیم خون گردد. مصرف‌همزمان با دیگوکسین ممکن است باعث‌بروز آریتمی قلبی شود. مصرف همزمان‌دزوکسی کورتیکوسترون با داروهای مدریا مکمل‌های پتاسیم ممکن است باعث‌تغییرات شدید پتاسیم خون شود.
مقدار مصرف در درمان بی‌کفایتی غده‌فوق کلیوی mg/day 5 ـ ۱ تزریق عضلانی‌می‌شود.
اشکال دارویی
Injection : 5 mg/ml

DEXAMETHASONE

موارد مصرف دگزامتازون برای درمان‌جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی‌استفاده می‌شود. این دارو همچنین دردرمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک‌و در جهت سرکوب کردن سیستم‌ایمنی‌استفاده می‌شود. دگزامتازون درهیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی ادم‌مغزی شوک بیماریهای التهابی‌رماتیسمی و همچنین جهت تشخیص‌سندرم کوشینگ و افسردگی اندوژن بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: دارو با عبور از غشاء سلولی‌به گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم متصل‌شده و کمپلکس دارو ـ گیرنده وارد هسته‌سلولی میشود. این کمپلکس با اتصال به‌نواحی خاصی از DNA موجب تحریک‌روند رونویسی mRNA و بدنبال آن ساخت‌آنزیم‌هایی می‌گردد که در نهایت مسئول‌اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدهامی‌باشند. کورتیکواستروئیدها باجلوگیری از تجمع سلولهای التهابی درناحیه التهاب مهار فاگوسیتوز و آزادشدن‌آنزیم‌های مسئول درالتهاب و مهار ساخت‌و آزاد شدن واسطه‌های شیمیایی التهاب اثرات ضد التهابی خود را اعمال می‌کند.
فارماکوکینتیک دگزامتازون سریعا وبخوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود.فرم تزریقی آن نیز از عضله بخوبی جذب‌می‌شود. بطور عمده در کبد و مقادیری نیزدر کلیه و بافتها به متابولیت‌های غیر فعال‌تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف ۱ ـ تزریق داخل مفصلی‌این دارو در مواردی مانند جراحی ترمیمی‌مفاصل اختلالات انعقادی خون شکستگی‌داخل مفصلی عفونت اطراف مفصل یاسابقه ابتلا به آن پوکی استخوان اطراف‌مفصل به دلایل غیر از آرتریت و مفصل‌ناپایدار نباید مصرف شود.
۲ ـ در پیشگیری از سندرم زجر تنفسی‌نوزادان در صورت وجود آمنیونیت عفونت یا تب عفونت با هرپس عدم کفایت‌جفت و پارگی زودرس غشاء رحم نیز نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت‌دگزامتازون در کودکان میتواند منجر به‌مهار رشد شود.
۲ ـ بدنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و بخصوص خانم‌های‌یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان وافزایش فشار خون بالا میرود.
۴ ـ در صورت نیاز به جراحی یادرمان‌های اضطراری ونیز در افراد دیابتی‌باید احتیاط نمود.
۵ ـ در افرادی که دارو را با مقادیر تضعیف‌کننده سیستم ایمنی دریافت می‌کنند ازتزریق واکسن‌های حاوی ویروس‌های‌زنده باید پرهیز شود.
عوارض جانبی درمان دراز مدت بادگزامتازون بیمار را برای ابتلا به‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند واز طرفی‌علائم عفونت نیز پنهان می‌شود. مصرف‌مقادیر بالای دگزامتازون می‌توانداختلالات روانی را تشدید کند. آب مرواریدکاهش یا تاری دید و تکرر ادرار وپرنوشی قرحه گوارشی علائم شبه‌کوشینگ آکنه درد در ناحیه سرینی وافزایش فشار خون از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ریفامپین داروهای ضد صرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌دگزامتازون و کاهش اثر دارو می‌گردد.این دارو ممکن است باعث کاهش اثرداروهای پائین آرونده قند خون و یاداروهای کاهنده فشار خون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به حداقل‌رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی‌دگزامتازون باید بعد از غذا مصرف شود.
۲ ـ از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد ازاستفاده طولانی (بیش از ۳ هفته پرهیزگردد.
۳ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایدمحدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت بطور مرتب باید انجام گیرد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان میزان تجویز معمولی
۲۰mg/day ـ ۰/۵ می‌باشد.
تزریقی
کودکان بصورت تزریق داخل عضلانی یاتزریق آهسته وریدی و یا آنفوزیون‌آهسته داخل ورید در ابتدا ۲ـ۰/۵
میلی‌گرم می‌باشد. در درمان ادم مغزی
و از راه تزریق داخل وریدی در ابتدا
۱۰ میلی‌گرم تزریق و سپس از طریق‌تزریق داخل عضلانی هر ۶ ساعت و بسته‌به نیاز بیمار به مدت ۱۰ ـ ۲ روز، مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Elixir : 0.5 mg/5ml
Tablet : 0.5 mg
Injection : 8 mg/2ml

DIAZOXIDE (Oral)

موارد مصرف دیازوکساید از راه خوراکی در درمان کمی مزمن قند خون مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: اثر دیازوکساید عمدت? ناشی‌از مهار آزاد شدن انسولین از لوزالمعده‌است علاوه بر این خارج از لوزالمعده هم‌اثر خود را اعمال می‌کند.
فارماکوکینتیک این دارو پس از مصرف‌خوراکی به سرعت جذب می‌شود. پیونداین دارو به پروتئین بسیار زیاد است (بیش‌از ۹۰ درصد). اثر دارو پس از یک ساعت شروع می‌شود. طول اثر دارو در افرادسالم ۸ ساعت یا کمتر است
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط فراوان مصرف شود:
بیماری ایسکمیک قلب عیب کار کلیه پارگی حاد آئورت زیادی جبرانی‌فشارخون مانند فشارخون همراه با تنگی‌آئورت یا نشت شریانی نارسایی عروق‌کرونر و کاهش نیروی ذخیره قلب
۲ ـ آزمایش خون و پیگیری فشارخون‌بیمار در طول درمان دراز مدت با این داروضروری است
۳ ـ بیمارانی که به نسبت به مدرهای‌تیازیدی و سولفونامیدها عدم تحمل نشان‌می‌دهند، ممکن است این دارو را نیز تحمل‌نکنند.
عوارض جانبی بی‌اشتهایی تهوع استفراغ افزایش اوره خون کاهش فشارخون خیز،تاکی‌کاردی آریتمی اثرات خارج هرمی وپرمویی (با مصرف طولانی مدت بامصرف این دارو گزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌فنی‌تویین با دیازوکساید، به علت کاهش‌اثرات این داروها و همچنین کاهش اثرات‌بالابرنده قند خون دیازوکساید، توصیه‌نمی‌شود. مصرف داروهای پایین آورنده‌فشارخون و داروهای گشاد کننده عروق‌محیطی همراه با دیازوکساید، ممکن است‌منجر به بروز اثر اضافی پایین آورنده‌فشارخون شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بهتر است دارو هرروز در یک زمان معین مصرف شود.
۲ ـ انتخاب دقیق رژیم غذایی به کنترل‌بیماری کمک می‌کند.
۳ ـ میزان قند ادرار خون و همچنین کتون‌در ادرار باید تعیین گردد.
۴ ـ برای بررسی پیشرفت درمان به‌ویژه‌در طول چند هفته اول درمان مراجعه به‌پزشک ضروری است
۵ ـ در صورت نیاز به هر گونه عمل جراحی از جمله جراحی دندان یا درمان‌اضطراری پزشک را باید از مصرف دارومطلع ساخت
۶ ـ از مصرف سایر داروها، بخصوص‌داروهای مقلد سمپاتیک که نیاز به نسخه‌ندارند، باید خودداری گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان افزاینده قند خون ابتدا mg/kg 1 هر ۸ ساعت مصرف می‌شودکه مقدار مصرف سپس بر اساس پاسخ‌بالینی بیمار تنظیم می‌گردد. به‌عنوان
مقدار نگهدارنده mg/kg/day 8 ـ ۳ در ۲مقدار منقسم هر ۱۲ ساعت یا در ۳ مقدارمنقسم هر ۸ ساعت مصرف می‌شود.بیشینه مقدار مصرف در بزرگسالان تا۱۵ mg/kg/day است
کودکان به‌عنوان افزاینده قند خون ابتداmg/kg 3/3 هر ۸ ساعت مصرف می‌شودکه مقدار مصرف سپس بر اساس پاسخ‌بالینی بیمار تنظیم می‌گردد. به‌عنوان مقدارنگهدارنده mg/kg/day 15 ـ ۸ در ۲ مقدارمنقسم هر ۱۲ ساعت یا در ۳ مقدار منقسم‌هر ۸ ساعت مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule : 50 mg, 100 mg

DYDROGESTERONE

موارد مصرف دیدروژسترون برای درمان‌آندومتریوز، سقط عادتی خونریزی‌غیرفونکسیونل رحم قاعدگی دردناک فقدان قاعدگی سندرم پیش از قاعدگی وبه‌منظور جانشین درمانی هورمونی‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: پس از پیوند به‌گیرنده‌های‌سیتوپلاسمی و ایجاد کمپلکس استروئید ـگیرنده نسخه‌برداری آغاز شده و ساخت‌پروتئین‌ها افزایش می‌یابد. این پروتئین‌هامسئول آثار فارماکولوژیک دارومی‌باشند. این دارو نیز مانند سایرپروژستین‌ها مانع رهایش گنادوتروپین‌هااز هیپوفیز و در نتیجه مانع بلوغ فولیکولی‌و تضعیف تخمک‌گذاری می‌گردد.
فارماکوکینتیک دیدروژسترون از دستگاه‌گوارش به‌خوبی جذب می‌شود و متابولیسم‌آن کبدی بوده و از راه کلیه‌ها دفع می‌شود.
موارد منع مصرف در کارسینوم پستان یااعضاء تناسلی بیماری کبدی سقطفراموش شده و اختلالات ترومبوتیک نبایدمصرف شود.
هشدارها: در حین مصرف دارو ممکن است‌خونریزیهای قاعدگی نامنظم دیده شود که‌در آن صورت بهتر است میزان مصرف راافزایش داد.
عوارض جانبی ترومبوفلبیت آمبولی‌ریوی ترومبوز شبکیه لکه‌بینی خونریزی نابجا، تغییر اشتها و ورم قوزک‌پا از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌دیدروژسترون و بروموکریپتین موجب‌ترشح بیش از حد و خود به‌خودی جریان‌شیر می‌گردد. داروهای القاکننده فعالیت‌آنزیم‌های کبدی مثل کاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین و ریفامپین موجب‌کاهش کارآئی دارو می‌شوند.
مقدار مصرف در آندومتریوز ۱۰ میلی‌گرم‌۳ـ۲ بار در روز طی روزهای ۲۵ـ۵ سیکل‌قاعدگی و یا به‌طور مداوم مصرف‌می‌شود. در سقط عادتی ۱۰ میلی‌گرم‌دوبار در روز از روزهای ۲۵ـ۱۱ سیکل تاوقوع آبستنی و سپس به‌طور مداوم تا هفته‌۲۰ حاملگی مصرف و سپس به‌تدریج‌میزان مصرف کاهش داده می‌شود. برای‌توقف خونریزی غیرفونکسیونال رحم ۱۰میلی‌گرم دوبار در روز (به‌همراه یک‌استروژن و به‌مدت ۷ـ۵ روز تازمان قطع‌خونریزی مصرف می‌شود. برای‌جلوگیری از خونریزی ۱۰ میلی‌گرم دوباردر روز (همراه یک استروژن در روزهای‌۲۵ـ۱۱ سیکل مصرف می‌شود. در قاعدگی‌دردناک مقدار مصرف آن ۱۰ میلی‌گرم‌دوبار در روز در روزهای ۲۵ـ ۵ سیکل‌می‌باشد. در فقدان قاعدگی ۱۰ میلی‌گرم‌دوبار در روز از روزهای ۲۵ـ۱۱ سیکل‌به‌شرط تجویز همزمان استروژن از روز۲۵ـ۱ سیکل مصرف می‌شود. در سندرم‌پیش از قاعدگی mg/day 10 از روز ۲۶ـ۱۲سیکل مصرف می‌شود که در صورت نیازمی‌توان مقدار مصرف دارو را افزایش داد.
اشکال دارویی
Tablet: 5 mg

ESTRADIOL

موارد مصرف استرادیول به‌عنوان‌جانشین درمانی در کمبود هورمون‌استروژن و نیز در حالاتی نظیرهیپوگونادیسم واژینیت آتروفیک نارسایی اولیه تخمدانی درمان علائم‌وازوموتور دوران یائسگی و پیشگیری ازاستئوپروز بعد از یائسگی به‌کار می‌رود.این دارو همچنین ممکن است در درمان‌خونریزی رحمی سرطان پستان یاپروستات مصرف گردد.
مکانیسم اثر: استرادیول بااتصال به‌گیرنده‌استروژنی در سیتوپلاسم میزان ساخت‌DNA، RNA و پروتئین‌های مختلف را دربافتهای هدف افزایش می‌دهد. همچنین‌میزان آزادشدن GnRH از هیپوتالاموس‌تحت تاثیر استروژن کاهش می‌یابد و منجربه‌کاهش آزادشدن FSH و LH از غده‌هیپوفیز می‌گردد.
فارماکوکینتیک استرادیول از راه دستگاه‌گوارش به‌خوبی جذب می‌شود و سریع?در کبد به‌متابولیت‌هایی بافعالیت کمترمانند استرون و استریول تبدیل شده و بانیمه‌عمر حدود یک ساعت عمدت? از راه‌ادرار دفع می‌گردد. مقداری نیز وارد صفراشده که گردش کبدی ـ روده‌ای دارد.
موارد منع مصرف استرادیول در مواردی‌چون وجود یا احتمال سرطان پستان به‌جزموارد انتخابی برای درمان متاستاز،نئوپلازی‌های وابسته به‌استروژن ویااحتمال وجود آن یا وجود آبستنی خونریزی‌های ناشناخته و غیرمعمول‌دستگاه تناسلی ترومبوفلبیت فعال اختلالات ترومبوآمبولیک و بیماریهای حادکبدی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف طولانی مدت‌استروژنها به‌تنهایی خطر بروز سرطان‌آندومتر را افزایش می‌دهد.
۲ ـ در بیماریهایی نظیر میگرن زیادی‌فشارخون آسم صرع ترومبوفلبیت‌مزمن یاسابقه آن زیادی چربی خون بیماری مثانه وجود ندول یا بیماری‌فیبروکیستیک پستان بااحتیاط تجویزگردد.
۳ ـ استرادیول ممکن است اندازه‌فیبروئیدهای رحمی را افزایش داده وآندومتریوز را تشدید نماید.
۴ ـ در بیمارانی که قبلا مبتلا به‌سرطان‌آندومتر بوده و درمان شده‌اند، بااحتیاطتجویز شود.
عوارض جانبی عوارض گوارشی نظیرتهوع و استفراغ سفتی و بزرگ شدن‌پستان سندرم شبیه پیش از قاعدگی احتباس مایعات تغییر در اعمال کبد، یرقان‌انسدادی بثورات جلدی و ملاسما یاکلواسمای غیرقابل برگشت افسردگی وسردرد به‌ویژه در هنگام فعالیت شدید، ونیز افزایش تحریک بافتی قرمزی و خارش‌ناشی از لنزها تماسی در چشم افزایش‌فعالیت فاکتورهای انعقادی خطر بروزترومبوآمبولیسم افزایش یا تشدیدفشارخون بامقادیر زیاد یامصرف مکرردارو از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی ریفامپین گریزوفولوین داروهای ضد صرع نظیرکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپیریمیدون باالقاء فعالیت آنزیم‌های کبدی‌متابولیسم استرادیول را تشدید می‌نمایند.استرادیول از طریق افزایش فعالیت‌فاکتورهای انعقادی بااثر داروهای‌ضدانعقاد نظیر وارفارین مقابله می‌نماید.اثر کاهنده فشارخون داروهای‌مسدودکننده گیرنده بتاآدرنرژیک ومهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده‌آنژیوتانسین و احتمالا سایر داروهای‌ضدفشار خون به‌وسیله استرادیول کاهش‌می‌یابد. غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین‌توسط استرادیول افزایش می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف استرادیول‌در کودکان بسته‌شدن اپی‌فیز استخوان راتسریع می‌نماید. لذا در کسانیکه رشد آنهاهنوز کامل نشده بااحتیاط بکار رود.
۲ ـ هیپرپلازی لثه و ایجاد یا تشدیدژنژیویت و التهاب لثه ممکن است به‌وسیله‌استروژنها ایجاد گردد. لذا تمیزنمودن وکنترل تولید پلاکهای دندان این عارضه رابه‌حداقل کاهش می‌دهد.
۳ ـ در صورت بروز اختلال تنفسی اختلال‌در تکلم یا جهت‌یابی درد در سینه یا کتف کاهش بینایی یا سردرد شدید و نیز وجودتوده در پستان و زردشدن چشم‌ها یاپوست سریع? به‌پزشک مراجعه شود.
۴ ـ برای کاهش عوارض گوارشی بهتراست دارو همراه یا بلافاصله بعد از غذامصرف شود.
۵ ـ در صورت مصرف طولانی مدت دارو،معاینات پستان بیوپسی آندومتر و تست‌اعمال کبد مرتب? انجام شود.
مقدار مصرف
خوراکی استرادیول به‌عنوان جانشین‌درمانی هورمونی در مواردی از قبیل‌واژینیت آتروفیک هیپوگونادیسم برداشتن تخمدانها، نارسایی اولیه‌تخمدانها یا دوران یائسگی (کاهش علائم ،به‌میزان mg/day 2ـ ۰/۵ به‌صورت دوره‌ای‌یا مداوم به‌کار می‌رود. در سرطان پستان غیرقابل جراحی و پیشرفته استرادیول‌به‌میزان ۱۰ میلی‌گرم ۳ بار در روز و برای‌حداقل ۳ ماه مصرف می‌گردد. همچنین درکارسینومای پروستات پیشرفته وغیرقابل جراحی به‌میزان ۲ـ۱ میلی‌گرم ۳بار در روز تجویز می‌گردد. به‌منظورپیشگیری از استئوپروز، استرادیول‌به‌میزان mg/day 0/5 به‌صورت دوره‌ای یامداوم به‌کار می‌رود.
تزریقی استرادیول والرات به‌طریق تزریق‌داخل عضلانی و به‌میزان ۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم هر ۴ هفته یکبار، براساس نیاز بیمار،به‌منظور جانشین درمانی تجویز می‌گردد.در سرطان پیشرفته و غیرقابل جراحی‌پروستات به‌میزان ۳۰ میلی‌گرم هر ۲ـ۱هفته که برحسب نیاز بیمار تنظیم می‌شودمصرف می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection: 10 mg/ml
Tablet: 1 mg, 2 mg

ETHINYLESTRADIOL

موارد مصرف اتینیل استرادیول به‌عنوان‌جانشین درمانی هورمونی در حالات‌کم‌کاری غدد تناسلی یا دوران یائسگی‌برای کاهش علائم وازوموتور و نیز درنئوپلاسم‌های پیشرفته و غیرقابل جراحی‌پستان یا پروستات به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو بااتصال‌به‌گیرنده‌های داخل سلولی استروژن‌میزان ساخت RNA و پروتئین‌های مختلف‌را در بافتهای هدف افزایش می‌دهد. این‌پروتئین‌ها در بروز آثار فارماکولوژیکی‌استروژنها نقش عمده‌ای دارند.
فارماکوکینتیک اتینیل استرادیول از راه‌خوراکی تحت تاثیر متابولیسم عبور اول‌کبدی قرار گرفته و به‌میزان ۵۰ ـ۴۰ درصدجذب می‌گردد. نیمه عمر آن ۲۷ـ۱۳ ساعت‌می‌باشد. در کبد به‌متابولیت‌های غیرفعال‌تبدیل می‌شود و از ادرار و صفرا دفع‌می‌گردند.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌احتمال یا وجود سرطان پستان (به‌جزموارد انتخابی برای درمان متاستاز)، درنئوپلازیهای وابسته به‌استروژن یا احتمال‌آن احتمال یا وجود آبستنی خونریزی‌ناشناخته و غیرمعمول دستگاه تناسلی ترومبوفلبیت فعال اختلالات‌ترومبوآمبولیک و بیماریهای حاد کبدی‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف طولانی مدت این‌دارو به‌تنهائی خطر بروز سرطان آندومتررا افزایش می‌دهد.
۲ ـ اتینیل استرادیول ممکن است اندازه‌فیبروئیدهای رحمی را افزایش داده و یاآندومتریوز را تشدید نماید.
۳ ـ در بیماریهای نظیر میگرن زیادی‌فشار خون آسم صرع ترومبوفلبیت‌مزمن یا سابقه آن زیادی چربی خون بیماری مثانه وجود ندول یا بیماری‌فیبروکیستیک پستان بااحتیاط تجویزگردد.
۴ ـ در بیمارانی که قبلا به‌سرطان آندومترمبتلا بوده و تحت درمان قرار داشته‌اند،بااحتیاط زیاد به‌کار رود.
عوارض جانبی عوارض گوارشی نظیرتهوع و استفراغ شایع می‌باشد، به‌علاوه‌سفتی و بزرگ شدن پستان شبه سندرم‌قبل از قاعدگی احتباس مایعات تغییر دراعمال کبد، یرقان ناشی از توقف صفرا وعوارض پوستی نظیر بثورات جلدی وکلوآسما، افسردگی سردرد به‌ویژه درهنگام فعالیت شدید، افزایش تحرک بافتی افزایش غلظت فاکتورهای انعقادی خطربروز ترومبوآمبولیسم و افزایش یاتشدیدفشار خون از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی داروهایی نظیرریفامپین گریزوفولوین و داروهای ضدصرع نظیر کاربامازیین فنوباربیتال و فنی‌تویین با القاء آنزیم‌های کبدی متابولیسم‌اتینیل استرادیول را تشدید می‌نمایند. این‌دارو از طریق افزایش فعالیت فاکتورهای‌انعقادی با اثر داروهای ضدانعقاد نظیروارفارین مقابله می‌نمایند. اثر کاهنده‌فشارخون مسددهای گیرنده بتاآدرنرژیک یا مهارکننده‌های آنزیم‌تبدیل‌کننده آنژیوتانسین و احتمالا سایرداروهای ضدفشارخون به‌وسیله این داروکاهش می‌یابد. غلظت پلاسمایی‌سیکلوسپورین بامصرف این دارو افزایش‌می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو بسته‌شدن‌اپی‌فیز را در کودکان تسریع می‌نماید لذا درکسانیکه رشد آنها هنوز کامل نشده‌بااحتیاط به‌کار رود.
۲ ـ در طول درمان هیپرپلازی و التهاب لثه‌ممکن است بروز نماید.
۳ ـ در صورت بروز اختلال تنفسی اختلال‌در تکلم یا جهت‌یابی درد در سینه یا کتف کاهش قدرت بینایی یا سردرد شدید و نیزوجود توده در پستان زردشدن چشم‌ها یاپوست سریع? به‌پزشک مراجعه شود.
۴ ـ بهتر است همراه یا بلافاصله بعد از غذامصرف گردد تا عوارض گوارشی‌به‌حداقل کاهش یابد.
۵ ـ در صورت مصرف طولانی مدت دارو،معاینات پستان بیوپسی آندومتر و نیزتست‌های عملکرد کبد مرتب? انجام شود.
مقدار مصرف در صورت نیاز به‌جانشین‌درمانی هورمونی اتینیل استرادیول‌به‌میزان mcg/day 20ـ۱۰ به‌کار می‌رود.همچنین در درمان سرطانهای پستان یاپروستات (پیشرفته و غیرقابل جراحی به‌ترتیب به‌میزان ۱ میلی‌گرم سه بار درروز و ۳ـ ۱/۵ میلی‌گرم یک بار در روزمصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 0.05 mg, 0.5 mg

FLUDROCORTISONE ACETATE

موارد مصرف این دارو یک مینرالوکورتیکوئید است که در درمان‌نارسایی غده فوق کلیه مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: آدرنوکورتیکوئیدها باعبوراز غشاء سلولی با گیرنده‌های اختصاصی‌کمپلکس تشکیل داده و باتحریک رونویسی‌mRNA باعث ساخت پروتئین‌ها می‌شوندکه مسئول بروز اثرات فیزیولوژیک آنهااست
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی وکلیوی است و به‌صورت متابولیت از طریق‌کلیه دفع می‌شود. نیمه عمر دارو ۳۰ دقیقه‌و طول اثر آن کوتاه مدت است
عوارض جانبی سرگیجه سردرد شدید،زیادی فشارخون تورم پاها و ضعف‌غیرعادی از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان داروبا آمفوتریسین B یا استازولامید ممکن‌است باعث کمی شدید پتاسیم خون گردد.مصرف همزمان با دیگوکسین ممکن است‌باعث بروز آریتمی قلبی شود مصرف‌همزمان فلودروکورتیزون با داروهای مدریا مکمل‌ها پتاسیم ممکن است باعث‌تغییرات شدید پتاسیم خون شود.
مقدار مصرف در درمان نارسایی غده فوق‌کلیه مقدار mg/day 0/1 همراه باگلوکوکورتیکوئید مصرف می‌شود. درصورت بروز زیادی فشارخون مقدارمصرف باید mg/day 0/05 کاهش یابد. درسندرم آدرنوژنیتال mg/day 0/2 ـ ۰/۱ ودر درمان کمی ایدیوپاتیک فشارخون درحالت ایستاده mg/day 0/2 ـ ۰/۰۵ مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 0.1 mg

FOSFESTROL

موارد مصرف فسفسترول یک استروژن‌است که در درمان جانشینی استروژن‌هادر مواردی مانند واژینیت کم‌کاری‌تخمدان نارسائی اولیه تخمدان و دردرمان کارسینوم متاستاز یافته پستان وپروستات مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: استروژن‌ها بااتصال‌به‌گیرنده‌های اختصاصی باعث
ساخت پروتئین‌هایی می‌شوند که مسئول‌بروز اثرات این داروها است
استروژن‌ها باکاهش آزادشدن LHRHمیزان هورمون‌های FSHو LH را کاهش‌می‌دهند.
فارماکوکینتیک متابولیسم این دارو کبدی‌است و به‌طور عمده از طریق کلیه دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف در صورت ابتلاءبه‌سرطان پستان (متاستاز نیافته ، یرقان‌انسدادی نئوپلاسم‌های وابسته به‌استروژن بیماری‌های ترومبوآمبولیک وخونریزی باعلت نامشخص دستگاه‌تناسلی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف استروژن‌ها درمردان ممکن است باعث ایجاد کارسینوم‌پستان شود.
۲ ـ به‌علت اثر استروژن‌ها در بسته‌شدن‌اپی‌فیز مصرف این دارو در کودکان نابالغ‌باید بااحتیاط فراوان صورت گیرد.
در صورت وجود آندومتریوز، بیماری‌کیسه صفرا، زیادی کلسیم خون پورفیری‌یا فیبروئید باید بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی اختلال در قاعدگی واختلالات گوارشی از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌استروژن‌ها با داروهای ضدانعقادخوراکی ممکن است باعث کاهش اثرات این‌داروها گردد. مصرف همزمان با داروهای‌سمی برای کبد باعث تشدید آسیب کبدی‌می‌شود. مصرف همزمان استروژن‌ها بافنوباربیتال کاربامازپین فنی‌توئین باعث‌کاهش اثرات استروژن‌ها می‌شود. مصرف‌استروژن با داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای باعث افزایش غلظت سرمی این‌داروها می‌شود. استروژن‌ها اثرات پائین‌آورنده فشارخون داروهای ضدفشارخون را کاهش می‌دهند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ درمان با استروژن‌هارا باید باکمترین مقدار مصرف شروع
کرد.
۲ ـ به‌جز موارد خاص (مانند درمان‌سرطان درمان با استروژن‌ها بایدبه‌صورت مصرف دوره‌ای (مانند ۳ هفته‌مصرف دارو و یک هفته عدم مصرف صورت پذیرد.
۳ ـ درمان با استروژن‌ها ممکن است‌موجب تهوع به‌خصوص هنگام صبح‌گردد. معمولا مصرف غذاهای جامد تاحدی این حالت را تسکین می‌دهد.
مقدار مصرف
خوراکی در درمان کارسینوم پروستات
۵۰ میلی‌گرم ۳ بار در روز تجویز می‌شود.مقدار مصرف را می‌توان به‌تدریج تا
۲۰۰ میلی‌گرم ۳ بار در روز افزایش
داد.
تزریقی در درمان کارسینوم پروستات‌mg/day 50 انفوزیون وریدی می‌شود. درصورت نیاز می‌توان مقدار مصرف را به‌g/day 1 افزایش داد. به‌عنوان مقدارنگهدارنده ۵۰۰mg/day ـ ۲۵۰ انفوزیون‌وریدی می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 250 mg/5 ml
Tablet: 100 mg

GLIBENCLAMIDE

موارد مصرف گلی‌بنکلامید برای کنترل‌زیادی قندخون در بیماری دیابت مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: سولفونیل اوره‌ها در دیابت‌ملیتوس غیروابسته به‌انسولین باتحریک‌مستقیم ترشح انسولین بتای پانکراس گلوکز خون را کاهش می‌دهند. مصرف‌طولانی مدت این داروها حساسیت‌به‌انسولین را در بافتهای محیطی مانند کبد،عضله چربی و سلولهایی مانندمونوسیت‌ها و اریتروسیت‌ها افزایش‌می‌دهد که نتیجه آن کاهش گلیکوژنولیز وگلوکونئوژنز در کبد است
فارماکوکینتیک جذب دارو سریع ولی‌وابسته به‌شرایط فردی بسیار متغیرمی‌باشد. گلی بنکلامید دارای پیوندپروتئینی خیلی بالا و نیمه‌عمر حدود ۱۰ساعت می‌باشد. طول اثر دارو ۲۴ ساعت‌است
موارد منع مصرف این دارو در مواردی‌چون اسیدوز، سوختگی شدید، اغمای‌دیابتیک کتواسیدوز دیابتیک اغمای‌غیرکتونیک هیپراسمولار، شرایطی که‌باعث تغییرات زیاد قندخون می‌شوند،شرایطی که نیاز به‌انسولین را به‌سرعت‌تغییر می‌دهند، بیماریهای کبدی و کلیوی وپورفیری نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود بیماریهایی‌مانند انفارکتوس میوکارد، اغماء، عفونت تروما، جراحی و طی دوران بارداری بایداز انسولین استفاده شود.
۲ ـ در شرایط ایجادکننده افزایش قندخون‌مانند تغییرات هورمونهای جنسی در زنان تب بالا، عفونت پرکاری غده فوق کلیه واسترسهای روانی ممکن است افزایش‌مقدار مصرف دارو یا مصرف انسولین‌ضروری باشد.
۳ ـ درپرکاری تیروئید کنترل قندخون‌مشکل‌تر شده و ممکن است نیاز به‌افزایش‌مقدار مصرف دارو باشد.
۴ ـ مصرف دارو در افراد مسن به‌دلیل‌نیمه‌عمر طولانی توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی بامصرف دارو اختلالات‌دستگاه گوارش سردرد، افزایش وزن کاهش خفیف قندخون به‌ویژه در هنگام‌شب واکنش‌های افزایش حساسیت‌گزارش شده است
تداخل‌های دارویی در مصرف همزمان‌باضد انعقادهای خوراکی مقدار
مصرف دو دارو باید تنظیم شود. درمصرف همزمان با آسپارژیناز،کورتیکواستروئیدها، مدرهای تیازیدی ولیتیم تنظیم مقدار مصرف دارو به‌دلیل‌فعالیت ذاتی این ترکیبات در افزایش‌قندخون لازم می‌باشد. داروهایی مانندگوانتیدین مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز، کینیدین کینین و مقادیر بالای‌سالیسیلات‌ها و کلرامفنیکل به‌دلیل فعالیت‌ذاتی در کاهش قندخون و به‌دلیل اثربالابرنده قندخون مهارکننده‌های بتاآدنرژیک مقدار مصرف موردنیاز دارو راتغییر می‌دهند. سایمتیدین رانیتیدین وهمچنین سیپروفلوکساسین اثرات پایین‌آورنده قندخون گلی‌بنکلامید را تشدیدمی‌کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باتغییر رژیم غذائی فعالیت بدنی و بیماری میزان قندخون وبرنامه درمانی تغییر می‌کند.
۲ ـ دارو به‌همراه صبحانه مصرف گردد.
مقدار مصرف ابتدا mg/day 5 (در افرادمسن ۲/۵ میلی‌گرم مصرف می‌شود ومناسب با پاسخ بیمار تا mg/day 15می‌تواند افزایش یابد.
اشکال دارویی
Tablet: 5 mg

GLUCAGON

موارد مصرف گلوکاگون به‌عنوان داروی‌جانشین مناسب برای گلوکز تزریقی دردرمان کاهش قندخون و به‌عنوان داروی‌کمکی در رادیوگرافی دستگاه گوارش‌به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: گلوکاگون گلیکوژنولیز وگلوکونئوژنز کبدی را افزایش می‌دهد وسبب افزایش cAMP می‌شود. نتیجه این‌اعمال افزایش غلظت گلوکز پلاسما،شل‌شدن عضلات صاف و اثر اینوتروپیک‌مثبت قلبی می‌باشد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو در کبد وکلیه انجام می‌شود و نیمه عمر آن ۱۰ دقیقه‌می‌باشد. اثر دارو (افزایش قندخون ۲۰ـ ۵دقیقه پس از تزریق داخل وریدی ۱۵ دقیقه‌پس از تزریق داخل عضلانی و ۴۵ـ۳۰دقیقه پس از تزریق زیرجلدی شروع‌می‌شود. طول مدت اثر دارو ۹۰ دقیقه‌است
موارد منع مصرف در فئوکروموسیتوم تومور ترشح‌کننده انسولین و تومورترشح‌کننده گلوکاگون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در کمی قندخون ناشی ازگرسنگی و نارسایی غده فوق کلیه موثرنمی‌باشد (ذخایر کبدی گلیکوژن برای اثردارو لازم است .
۲ ـ مصرف دارو به‌منظور کمک‌به‌تشخیص دیابت می‌تواند سبب افزایش‌قندخون شود.
عوارض جانبی مهمترین عوارض جانبی‌دارو، تهوع استفراغ اسهال کاهش‌پتاسیم خون و بندرت واکنش‌های افزایش‌حساسیت می‌باشند.
تداخل‌های دارویی گلوکاگون بامقادیر بالاسبب افزایش اثر ضدانعقادی داروهای‌ضدانعقاد کومارینی یا مشتقات اینداندیون‌می‌شود.
نکات قابل توصیه در صورتیکه بیمارهوشیار نباشد پس از تزریق دارو بایدبیمار رابه‌دلیل خطر بروز استفراغ به‌یک‌طرف برگرداند.
مقدار مصرف
کودکان و بزرگسالان ۱ـ ۰/۵ میلی گرم ازطریق زیرجلدی داخل عضلانی یا داخل‌وریدی تزریق می‌شود. در صورت عدم‌مشاهده پاسخ تا ۱۵ دقیقه گلوگز داخل‌وریدی باید تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 1 mg/ml

GONADORELIN

موارد مصرف گنادورلین برای درمان‌آمنوره و ناباوری ناشی از آزادشدن‌غیرطبیعی هورمون آزادکننده‌گنادوتروپین‌ها (GnRH) در زنان و نیزبررسی عملکرد هیپوفیز در بزرگسالان‌به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو در مصرف بافواصل زمانی منظم باتحریک گیرنده‌های‌GnRH در هیپوفیز موجب آزادشدن‌گنادوتروپین‌ها (LH, FSH) می‌گردد. تجویزمداوم دارو در نهایت موجب مهار رهایش‌گنادوتروپین‌ها می‌شود.
فارماکوکینتیک این دارو یک پپتید ده
اسید آمینه‌ای است که از طریق وریدی یازیرجلدی تزریق می‌شود. نیمه‌عمر آن درتزریق وریدی حدود ۴ دقیقه می‌باشد.
این دارو در هیپوتالاموس و هیپوفیزتوسط پپتیدازها تجزیه می‌شود وبه‌صورت متابولیت از طریق کلیه‌ها دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف این ترکیب نباید درموارد حساسیت به‌گنادورلین نارسایی‌اولیه تخمدان خونریزی غیرطبیعی وتشخیص داده نشده واژینال مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این فرآورده ممکن است دربرخی افراد ایجاد حساسیت نماید.
۲ ـ تجویز مکرر گنادورلین ممکن است‌منجر به‌از بین رفتن حساسیت هیپوفیز وکاهش پاسخ LH شود.
عوارض جانبی تهوع سردرد، دردشکم افزایش خونریزی قاعدگی واکنش‌های‌حساسیت مفرط در موقع تجویز مکررمقادیر زیاد دارو و تحریک در محل تزریق‌زیرجلدی از عوارض جانبی این دارومی‌باشد.
تداخل‌های دارویی فنوتیازین‌ها و سایرآنتاگونیست‌های دوپامین باافزایش‌پرولاکتین ممکن است موجب کاهش اثردارو شوند. آندروژن‌ها،گلوکوکورتیکوئیدها، استروژن‌ها وپروژستین‌ها با تاثیر بر ترشح‌گنادوتروپین‌ها از هیپوفیز، نتیجه آزمون‌گنادورلین را تغییر می‌دهند.
مقدار مصرف در فقدان قاعدگی و ناباوری‌ناشی از آزادشدن غیرطبیعی GnRH درزنان از طریق انفوزیون منظم نبضی‌زیرجلدی ابتدا ۲۰ـ۱۰ میکروگرم طی یک‌دقیقه سپس هر ۹۰ دقیقه این مقدار تکرارمی‌شود تا زمانی که بارداری رخ دهد، یاتاحداکثر ۶ ماه از طریق انفوزیون نبضی ومنظم داخل وریدی (به‌همراه هپارین مشابه انفوزیون زیرجلدی تجویز می‌شود.جهت بررسی عملکرد هیپوفیز از طریق‌تزریق وریدی یا زیرجلدی مقدار ۱۰۰میکروگرم تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
For Injection (as Acetate): 0.1 mg,
۰.۸ mg, 3.2 mg

HYDROCORTISONE

موارد مصرف هیدروکورتیزون برای‌درمان جایگزینی هورمونی در نارسایی‌غده فوق کلیوی استفاده می‌شود. این داروهمچنین در درمان علامتی بیماریهای‌التهابی مانند بیماری التهابی روده وهموروئید و نیز واکنش‌های ازدیادحساسیت مانند شوک آنافیلاکتیک‌آنژیوادم و در جهت سرکوب کردن‌سیستم ایمنی استفاده می‌شود.هیدروکورتیزون در هیپرپلازی مادرزادی‌غده فوق کلیه ادم مغزی و شوک نیز موثراست این دارو همچنین جهت تشخیص‌سندرم کوشینگ و افسردگی اندوژن به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو باعبور از غشاءسلولی به‌گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم‌متصل شده و کمپلکس دارو ـ گیرنده واردهسته سلولی می‌شود. این کمپلکس‌بااتصال به‌نواحی خاصی از DNA موجب‌تحریک روند رونویسی mRNA و به‌دنبال‌آن ساخت آنزیم‌هایی می‌گردد که در نهایت‌مسئول اثرات سیستمیک‌کورتیکواستروئیدها می‌باشند. این داروباجلوگیری از تجمع سلولهای التهابی درناحیه التهاب مهار فاگوسیتوز و آزادشدن‌آنزیم‌های مسئول در التهاب و مهار ساخت‌و آزادشدن واسطه‌های شیمیایی التهاب‌اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می‌کند.
فارماکوکینتیک هیدروکورتیزون سریع? وبه‌خوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود.شکل تزریقی آن نیز از عضله به‌خوبی‌جذب می‌شود. به‌طور عمده در کبد ومقادیری نیز در کلیه و بافتهابه‌متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف ۱ ـ تزریق داخل مفصلی‌این دارو در مواردی مثل جراحی ترمیمی‌مفاصل اختلالات انعقادی خون شکستگی‌داخل مفصلی عفونت اطراف مفصل یاسابقه ابتلا به‌آن پوکی استخوان اطراف‌مفصل به‌دلایلی غیر آرتریت و مفصل‌ناپایدار نباید مصرف شود.
۲ ـ این دارو در پیشگیری از سندرم زجرتنفسی نوزادان در صورت وجودآمنیونیت عفونت یا تب عفونت با هرپس عدم کفایت جفت و پارگی زودرس غشاءنیز نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت آن درکودکان می‌تواند منجر به‌مهار رشد شود.
۲ ـ به‌دنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و به‌خصوص خانم‌های‌یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان وافزایش فشارخون بالا می‌رود.
۴ ـ در صورت نیاز به‌جراحی و یا درمان‌اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران‌دیابتی باید احتیاط کرد.
عوارض جانبی درمان درازمدت باهیدروکورتیزون بیمار را از جهت ابتلابه‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و ازطرفی علائم عفونت نیز پنهان می‌شود.مصرف مقادیر بالای هیدروکورتیزون‌می‌تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب‌مروارید کاهش یا تاری دید و تکرر ادرار وپرنوشی قرحه‌گوارشی علائم‌شبه‌کوشینگ آکنه درد در ناحیه سرینی‌و افزایش فشارخون از عوارض جانبی‌دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ریفامپین داروهای ضدصرع مانندکاربامازپین فنوباریبتال فنی‌توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌هیدروکورتیزون و کاهش اثر دارومی‌گردد. این دارو ممکن است باعث کاهش‌اثر داروهای پائین آورنده قندخون و یاداروهای کاهنده فشارخون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به‌حداقل‌رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی‌هیدروکورتیزون باید بعد از غذا مصرف‌شود.
۲ ـ از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد ازاستفاده طولانی (بیش از ۳ هفته پرهیزشود.
۳ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت به‌طور مرتب باید انجام گیرد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان در بیماری آدیسون و یامتعاقب برداشتن غده فوق کلیوی به‌میزان‌۳۰mg/dayـ۲۰ در دو مقدار منقسم تجویزمی‌گردد. مقدار بیشتر در هنگام صبح ومقدار کمتر در هنگام عصر مصرف می‌شود.
کودکان به‌منظور جانشین درمانی‌هورمونی به‌میزان mg/day 30ـ۱۰ و درمقادیر منقسم تجویز می‌گردد.
تزریقی
بزرگسالان در نارسایی حاد غده فوق‌کلیوی به‌صورت تزریق داخل وریدی‌به‌مقدار ۱۰۰ میلی‌گرم هر ۸ـ۶ ساعت همراه‌با کلرورسدیم ۰/۹% انفوزیون می‌گردد. درسایر موارد، دارو به‌صورت تزریق یاانفوزیون آهسته داخل وریدی به‌میزان‌۵۰۰ ـ۱۰۰ میلی‌گرم ۳ تا ۴ بار در روزباتوجه به‌نیاز بیمار تجویز می‌گردد.
کودکان به‌صورت تزریق آهسته داخل‌وریدی و به‌میزان ۲۵ میلی‌گرم در کودکان‌کمتر از یکسال ۵۰ میلی‌گرم در کودکان‌۵ ـ۱ سال و ۱۰۰ میلی‌گرم در کودکان ۱۲ـ۶سال تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Enema: 100 mg/60 ml
For Injection: 100 mg, 500 mg
Tablet: 10 mg

INSULIN

موارد مصرف انسولین در درمان دیابت‌ملیتوس درمان کتواسیدوز دیابتیک وتشخیص کمبود هورمون رشد به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: انسولین ذخیره و متابولیسم‌کربوهیدراتها، پروتئین و چربیها را کنترل‌می‌کند. انتقال فعال گلوکز را از غشای‌سلولی بافت چربی و عضله افزایش می‌دهدو موجب تبدیل گلوکز و اسید چرب آزادداخل سلولی به شکل ذخایر گلیکوژن وتری گلیسیرید می‌شود همچنین تبدیل‌گلوکز کبدی به گلیکوژن را افزایش داده وخروج گلوکز از کبد را مهار می‌کند. تزریق‌داخل وریدی انسولین با کاهش قند خون ترشح هورمون رشد را تحریک می‌کند.
فارماکوکینتیک در تزریق زیرجلدی شروع‌اثر انسولین رگولار ۳۰-۶۰ دقیقه پس ازتزریق و طول اثر آن ۸ ساعت می‌باشد وپس از ۲-۴ ساعت به حداکثر اثر خودمی‌رسد. شروع اثر انسولین ایزوفان‌بای‌فازیک پس از ۳۰ دقیقه طول اثر آن ۲۴ساعت و حداکثر اثر آن پس از ۴-۸ ساعت‌دیده می‌شود. شروع اثر انسولین NPHانسانی (ایزوفان پس از ۳-۴ ساعت طول‌اثر آن ۱۸-۲۴ ساعت و حداکثر اثر آن پس‌از ۶-۱۲ ساعت می‌باشد. انسولین دربیشتر بافتهای بدن توزیع می‌شود،متابولیسم آن کبدی و کلیوی است نیمه‌عمر دارو ۵-۶ دقیقه و ۳۰-۸۰% دفع آن‌کلیوی می‌باشد.
موارد منع مصرف در اسهال فلج معده انسداد روده استفراغ و دیگر شرایطی که‌سبب عدم جذب غذا می‌شود و یا شرایطی‌که موجب کاهش قند خون می‌شود مانندبی‌کفایتی آدرنال و هیپوفیز نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماری‌های کلیوی باتوجه به تغییرات کلیرانس انسولین دربیماریهای کبدی با توجه به تغییرات‌متابولیسم انسولین و تغییرات غلظت قندخون تنظیم میزان مصرف لازم می‌باشد.
۲ ـ در شرایط ایجادکننده هیپرگلیسمی‌مانند تغییرات هورمونی در زنان تب پرکاری غده فوق کلیوی عفونت واسترسهای روانی ممکن است نیاز به‌انسولین افزایش یابد.
۳ ـ پرکاری تیروئید، فعالیت بدن وکلیرانس انسولین را زیاد کرده و کنترل قندخون را مشکل می‌کند.
۴ ـ جراحی یا تروما ممکن است قند خون راافزایش و یا کاهش داده و تنظیم مقدارمصرف انسولین لازم باشد.
عوارض جانبی واکنش‌های موضعی ودیستروفی بافت چربی در محل تزریق کاهش قند خون با مصرف مقادیر بالا
و نیز افزایش وزن دیده شده است پروتامین موجود در فرآورده‌های‌انسولین ممکن است واکنش‌های آلرژیک‌ایجاد کند.
تداخل‌های دارویی بلوک کننده‌های‌بتاآدرنرژیک ممکن است سبب بالا رفتن‌قند خون یا کاهش قند خون شوند. بلوک‌کننده‌های اختصاصی بتا یک کمتر عوارض‌فوق را ایجاد می‌کنند ولی می‌توانند علائم‌کاهش قند خون را مخفی کنند. کورتیکواستروئیدها اثرات انسولین را خنثی‌می‌کنند. بنابراین تنظیم مقدار مصرف دارولازم می‌باشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در دوران بارداری وشیردهی ممکن است نیاز به انسولین تغییرکند، بنابراین کنترل قند خون لازم
می‌باشد.
۲ ـ در کودکان قبل از سن بلوغ و افراد مسن‌به دلیل حساسیت بیشتر به انسولین خطرپایین آمدن قند خون بیشتر است
۳ ـ سرنگ مناسب برای تعیین مقدارمصرف دقیق انسولین باید انتخاب شود،محل تزریق دقیق? مشخص شده و درتزریقات مکرر محل تزریق تغییر داده‌شود.
۴ ـ با تغییر رژیم غذایی فعالیت بدنی یابیماری نیاز به انسولین تغییر می‌کند.
مقدار مصرف مطابق با نیاز بیمارزیرجلدی داخل عضلانی یا داخل وریدی‌تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: Insulin Regular 100 IU/ml
Injection: Insulin Isophane (NPH)
۱۰۰ IU/ml
Injection: Insulin Biphasic 100 IU/ml
Injection: Insulin Zinc 100 IU/ml

LEVONORGESTREL

موارد مصرف لوونورژسترل برای‌جلوگیری از بارداری مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو با جلوگیری از ترشح‌گونادوتروپین‌ها از هیپوفیز قدامی تخمک‌گذاری و بلوغ فولیکولی را مهار می‌کند.لوونوژسترل همچنین با افزایش چسبندگی‌مخاط گردن رحم و ایجاد تغییر در آندومترمانع باروری و لانه گزینی می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از راه
خوراکی بخوبی جذب می‌شود، در کبدمتابولیزه شده و از راه ادرار
دفع می‌شود در شکل کاشتنی آزاد شدن‌اولیه دارو از کپسولهای کاشته شده درزیرجلد، به میزان ۸۰ میکروگرم در
۲۴ ساعت می‌باشد که ظرف ۱۸ ـ ۶ ماه به‌میزان تقریبا ثابت ۳۰ میکروگرم در ۲۴ساعت رسیده و تا ۵ سال در همین حد باقی‌می‌ماند.
موارد منع مصرف در صورت بارداری خونریزی تشخیص داده نشده واژن بیماری شدید شریانی آدنومای کبدی پورفیری بعد از برداشتن مول هیداتی فرم تا زمانی که میزان گونادوتروپین‌های‌پلاسما و ادرار به حد طبیعی برگردد)،سرطان پستان و دستگاه تناسلی نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت ابتلای بیمار به‌بیماری قلبی سابقه بارداری نابجا،سندرم‌های سو جذب کیست‌های فعال‌تخمدانی بیماری فعال کبدی یرقان‌انسدادی عود کننده و یاسابقه یرقان دردوران بارداری دارو با احتیاط مصرف‌شود.
۲ ـ دو تا ۳ سال پس از کاشتن کپسول‌های‌حاوی دارو در زیر جلد، اثربخشی آن‌کاهش و احتمال آبستنی افزایش می‌یابد.
عوارض جانبی عوارض مهم دارو عبارتنداز نامنظم شدن قاعدگی تهوع استفراغ سردرد، احساس ناراحتی در پستان افسردگی اختلالات پوستی تغییرات وزن‌بدن اولیگومنوره و منوراژی
تداخل‌های دارویی کاربامازپین گریزئوفولوین فنی‌توئین فنوباربیتال پریمیدون و بخصوص ریفامپین با افزایش‌فعالیت آنزیم‌های کبدی متابولیسم‌لوونورژسترل را افزایش می‌دهند وموجب کاهش اثربخشی آن می‌گردند.لوونورژسترل نیز با مهار متابولیسم‌سیکلوسپورین موجب افزایش غلظت‌پلاسمایی آن می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت مصرف‌همزمان این دارو با ریفامپین حتما باید ازیک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده نمود.
۲ ـ با اینکه این فرآورده نسبت به‌قرص‌های ترکیبی اثربخشی کمتری درجلوگیری از بارداری دارد، اما در زنان‌میانسال افراد سیگاری افراد مبتلا به‌زیادی فشار خون بیماری‌های دریچه‌ای‌قلب دیابت یا میگرن سودمندتر ازقرص‌های ترکیبی می‌باشد.
۳ ـ در صورت استفاده قبلی از قرص‌های‌ترکیبی جلوگیری از بارداری بایدبلافاصله بعد از قطع مصرف فرآورده‌ترکیبی مصرف لوونورژسترل شروع‌شود تا مانع بارداری شود.
۴ ـ برای جلوگیری از بارداری پس اززایمان سه هفته پس از زایمان بایدمصرف این دارو شروع شود.
۵ ـ قرص‌ها باید هر روز در یک زمان معین‌مصرف شوند. در صورتی که مصرف یک‌قرص در ساعت معین فراموش شد، به‌محض به یاد آوردن باید مصرف شود وقرص‌های بعدی طبق روال معمول مصرف‌شوند اما اگر مصرف قرص بیشتر از ۳ساعت به تاخیر افتاد، علاوه بر خوردن‌قرص‌های بعدی از آن روز بمدت یک هفته‌از یک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیزاستفاده شود.
۶ ـ استفراغ و اسهال شدید در جذب شکل‌خوراکی این دارو اختلال ایجاد می‌کنندواثربخشی آن را کاهش می‌دهند. به همین‌دلیل طی استفراغ و اسهال شدید و تا یک‌هفته پس از قطع آن باید از یک روش دیگرجلوگیری از بارداری نیز استفاده شود.
۷ ـ طی دوره مصرف این دارو، فشار خون‌فرد باید دائما کنترل شود.
۸ ـ در مورد فرآورده‌های کاشتنی ۵ سال‌پس از کاشتن کپسولها در زیر جلد، بایدآنها را به روش جراحی ساده از زیر جلدبرداشت
مقدار مصرف روزانه یک قرص بطور مداوم‌و از روز اول سیکل قاعدگی مصرف‌می‌شود. فرم کاشتنی حاول ۶ کپسول است‌که در ۵ روز اول سیکل قاعدگی ماهیانه یا ۲۱روز پس از زایمان با روش‌های جراحی درزیر جلد کاشته می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 0.03 mg
۳۶ mg‚Implants : 6

LEVOTHYROXINE SODIUM

موارد مصرف لووتیروکسین برای‌تشخیص و درمان کم‌کاری تیروئید،پیشگیری و درمان گواتر و سرطان‌تیروئید و نیز بررسی عملکرد تیروئید بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: هورمونهای تیروئیدی دارای‌دو اثر آنابولیک و کاتابولیک می‌باشند و درمتابولیسم طبیعی رشد و تکامل خصوص? تکامل سیستم عصبی کودکان‌نقش دارند.
فارماکوکینتیک جذب دارو متغیر و ناقص‌است (بین ۵۰-۷۰ درصد) خصوص? وقتی‌با غذا مصرف شود. زمان رسیدن به‌حداکثر اثر ۳-۴ هفته است و پس از قطع‌دارو اثر آن برای ۱-۳ هفته باقی می‌ماند.نیمه عمر دارو بسته به وضعیت تیروئیدبیمار متفاوت است و در افراد با عملکردطبیعی تیروئید حدود ۶-۷ روز، درمبتلایان به کم کاری تیروئید ۹-۱۰ روز ودر پرکاری تیروئید ۳-۴ روز می‌باشد.
موارد منع مصرف این دارو درتیروتوکسیکوز، سابقه پرکاری تیروئید،حساسیت به هورمونهای تیروئیدی وبیماریهای قلبی ـ عروقی (آنژین صدری آترواسکلروزیس بیماری سرخرگ‌کرونر، زیادی فشار خون و انفارکتوس‌میوکارد) نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت نارسایی هیپوفیزقدامی یا غده فوق کلیوی قبل از شروع‌مصرف دارو (برای جلوگیری از نارسایی‌حاد غده فوق کلیوی درمان باکورتیکواستروئید باید شروع شود.
۲ ـ در افراد مسن بیماران قلبی ـ عروقی بیماران مبتلا به دیابت با احتیاط تجویزمی‌شود.
۳ ـ در بیماران دیابتی ممکن است به‌افزایش مقدار مصرف داروهای ضد دیابت‌نیاز باشد.
۴ ـ در دوران بارداری ممکن است‌اندازه‌گیری تیروتروپین سرم برای تنظیم‌مقدار مصرف دارو لازم باشد.
۵ ـ بیماران با میکزدم یا کم‌کاری طولانی‌مدت تیروئید ممکن است به اثرات‌هورمونهای تیروئیدی حساس‌تر باشند.
عوارض جانبی عوارض معمولا با مصرف‌مقادیر بالای دارو ایجاد شده و به صورت‌درد آنژینی آریتمی قلبی طپش قلب کرامپ‌های عضلانی تاکی کاردی اسهال استفراغ لرزش بی‌قراری تحریک‌پذیری بی‌خوابی سردرد، گرگرفتگی تعریق کاهش وزن و ضعف عضلانی بروزمی‌نماید.
تداخل‌های دارویی در صورت تجویزهمزمان با داروهای ضد انعقاد، تنظیم‌مقدار مصرف آنها براساس زمان‌پروترومبین لازم است کلستیرامین سبب‌تأخیر و جلوگیری از جذب دارو می‌شود،بنابراین بین تجویز دو دارو باید ۴-۵ساعت فاصله باشد. مصرف همزمان باداروهای مقلد سمپاتیک اثر دارو را زیادمی‌کند و در افراد مبتلا به بیماری‌سرخرگ‌کرونر که داروی مقلد سمپاتیک‌دریافت می‌کنند، خطر تشدید بیماری‌کرونر وجود دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو به میزان تجویزشده و در زمان معینی از روز مصرف‌شود.
۲ ـ در موارد جراحی و اورژانس پزشک‌باید از مصرف دارو مطلع گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان در ابتدا ۵۰-۱۰۰mcg/day(50 میکروگرم برای افراد بالای ۵۰ سال که ترجیح? قبل از صبحانه مصرف‌می‌شود و تا رسیدن به متابولیسم نرمال‌هر ۳-۴ هفته ۵۰ میکروگرم به آن اضافه‌می‌شود (معمولا تا رسیدن به‌۱۰۰-۲۰۰mcg/day)، در صورت وجودبیماری قلبی ابتدا ۲۵mcg/day یا ۵۰میکروگرم یک روز در میان که هر هفته ۲۵میکروگرم افزایش می‌یابد.
کودکان برای درمان کم‌کاری تیروئیدمادرزادی ۲۵mcg/day که تا ظهور علائم‌خفیف سمیت هر ۲-۴ هفته ۲۵ میکروگرم‌افزایش می‌یابد، سپس برای رفع علائم‌مقدار مصرف را باید کمی کاهش داد. درمیکزدم جوانی (کودکان بالای یکسال مقدار مصرف اولیه ۲/۵-۵mcg/dayمی‌باشد.
اشکال دارویی
Tablet: 0.1 mg

LIOTHYRONINE SODIUM

موارد مصرف لیوتیرونین برای تشخیص ودرمان کم‌کاری تیروئید، پیشگیری ودرمان گواتر و سرطان تیروئید و همچنین‌بررسی عملکرد تیروئید بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: هورمونهای تیروئیدی دارای‌دو اثر آنابولیک و کاتابولیک می‌باشند و درمتابولیسم طبیعی رشد و تکامل خصوص? تکامل سیستم عصبی کودکان‌نقش دارند.
فارماکوکینتیک تقریب? ۹۵ درصد دارو ازراه خوراکی جذب می‌شود. اتصال‌پروتئینی دارو بالا (بیش از ۹۹ درصد)می‌باشد و مقادیر کمی از آن در کبدمتابولیزه و در صفرا ترشح می‌شود. زمان‌رسیدن به حداکثر اثرات درمانی ۴۸-۷۲ساعت است و پس از قطع دارو، اثر آن تا۷۲ ساعت باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف این دارو درتیروتوکسیکوز، سابقه پرکاری تیروئید،حساسیت به هورمونهای تیروئیدی وبیماریهای قلبی ـ عروقی (آنژین صدری آترواسکلروز، بیماری سرخرگ کرونر،زیادی فشار خون و انفارکتوس میوکارد)نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در افراد مسن بیماران قلبی ـعروقی بیماران مبتلا به دیابت با احتیاطتجویز شود.
۲ ـ در بیماران دیابتی ممکن است نیاز به‌افزایش مقدار مصرف داروهای ضد دیابت‌باشد.
۳ ـ در دوران بارداری ممکن است‌اندازه‌گیری تیروتروپین سرم برای تنظیم‌مقدار مصرف دارو لازم باشد.
۴ ـ بیماران با میکزدم یا مبتلایان به‌کم‌کاری طولانی مدت تیروئید ممکن است‌به اثرات هورمونهای تیروئیدی حساس‌ترباشند.
عوارض جانبی درد آنژینی آریتمی قلبی طپش قلب کرامپ‌های عضلانی تاکی‌کاردی اسهال استفراغ لرزش بی‌قراری تحریک‌پذیری بی‌خوابی سردرد،گرگرفتگی تعریق کاهش وزن و ضعف‌عضلانی از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی در صورت مصرف‌همزمان با داروهای ضد انعقاد خوراکی تنظیم مقدار مصرف آنها براساس زمان‌پروترومبین لازم است کلستیرامین سبب‌تأخیر و جلوگیری از جذب دارو می‌شود،بنابراین بین تجویز دو دارو باید ۴-۵ ساعت‌فاصله باشد. مصرف همزمان با داروهای‌مقلد سمپاتیک اثر دارو را زیاد می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو به میزان تجویزشده و در زمان معینی از روز مصرف‌شود.
۲ ـ هنگامی که اثر سریع یا قابل برگشت‌موردنظر باشد و نیز اگر جذب گوارشی یاتبدیل محیطی T4 به T3 دچار اختلال شده‌باشد، این دارو بر لووتیروکسین ترجیح‌داده می‌شود. تنظیم مقدار مصرف این‌دارو مشکل‌تر است و ممکن است عوارض‌قلبی ایجاد کند.
۳ ـ اگر علائم پرکاری تیروئید رخ دهد، بایددارو به مدت ۲-۳ روز قطع شود و سپس‌مقدار کمتری از دارو شروع گردد.
مقدار مصرف ابتدا mcg/day 20 که به‌تدریج تا mcg/day 60 در ۲-۳ مقدار منقسم‌افزایش می‌یابد. افراد مسن باید مقدار اولیه‌را به میزان کمتری دریافت کنند و بتدریج‌افزایش داده شود.
اشکال دارویی
Scored tab: 25 mcg

MEDROXYPROGESTERONE ACETATE

موارد مصرف مدروکسی پروژسترون دردر درمان سرطان پستان در دوران‌یائسگی هیپرپلازی آندومتر و نیز سندرم‌پلی‌کیستیک تخمدان مصرف می‌شود. دردرمان کارسینومای متاستاتیک کلیوی کار سینومای آندومتر و آندومتریوزکنترل آمنوره ثانویه خونریزیهای نامنظم‌رحم به عنوان جانشین درمانی هورمونی‌در زنان یائسه و نیز ارزیابی میزان تولیدآندروژن و استروژن بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو دارای خواص‌پروژستینی آندروژنی و گلوکوکورتیکوئیدی است
فارماکوکینتیک نیمه عمر دارو حدود۱۶-۲۴ ساعت می‌باشد. متابولیسم داروعمدت? کبدی است و قسمت اعظم آن از راه‌مدفوع دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود آبستنی خونریزی واژن اختلال‌کبدی و یا بیماریهای فعال کبد، بیماری حادشریانی سرطان پستان و یا دستگاه‌تناسلی و نیز پورفیری نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ به دنبال قطع مصرف‌مدروکسی پروژسترون تزریقی بویژه درزنان چاق تاخیر عملکرد جسم زرد دیده‌می‌شود.
۲ ـ در بیماران دیابتی مبتلایان به زیادی‌فشار خون و یا بیماریهای قلبی و کلیوی‌دارو با احتیاط تجویز شود.
۳ ـ در صورت کاهش بینایی اگزوفتالمی دوبینی میگرن و اختلال ترومبوتیک‌مصرف تمام پروژستین‌ها باید قطع شود.
۴ ـ در زنانی که از این دارو برای جلوگیری‌از بارداری استفاده نموده‌اند بطورمتوسط تا ۱۰ ماه پس از قطع مصرف امکان باروری وجود ندارد.
۵ – زنان زیر ۳۵ سال که از دارو برای‌جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنند، طی‌۴ سال اول مصرف با افزایش خطرسرطان پستان مواجه هستند.
عوارض جانبی با مصرف مقادیر بالای‌دارو، تورم صورت زانو و پاها دیده‌می‌شود. از دیگر عوارض دارو می‌توان ازآکنه کهیر، احتباس آب تغییر وزن اختلالات دستگاه گوارش تغییر میل جنسی ناراحتی پستان‌ها، علائم پیش از قاعدگی خونریزی نامنظم قاعدگی افسردگی بی‌خوابی طاسی و ریزش مو، پرموئی وواکنش شبه آنافیلاکتوئید را نام برد.
نکات قابل توصیه در صورت مشکوک شدن‌به آبستنی مصرف دارو فور? قطع شود.
مقدار مصرف
خوراکی
در کنترل آمنوره ثانویه ۵-۱۰mg/day به‌مدت ۵-۱۰ روز تجویز می‌شود که در هرزمانی از سیکل می‌تواند مصرف شود. درخونریزی غیرفونکسیونل رحم mg/day5-10 به مدت ۵-۱۰ روز تجویز می‌شودکه از روز ۱۶ و یا ۲۱ سیکل قاعدگی بایدآغاز شود. برای تحریک بروز قاعدگی‌mg/day 10 به مدت ۱۰ روز مصرف‌می‌شود که از روز ۱۶ سیکل آغاز می‌شود.در کارسینوم آندومتر و کلیه در ابتداء۴۰۰-۱۰۰۰ میلی‌گرم هفته‌ای یکبار تجویزمی‌شود و مقدار نگهدارنده آن ۴۰۰میلی‌گرم یا بیشتر یکبار در ماه می‌باشد.
در سرطان پستان خانم‌های یائسه‌mg/day 400 و در مقادیر منقسم مصرف‌می‌شود. در آندومتریوز، mg/day 10-40به مدت ۶-۹ ماه مصرف می‌شود.
به منظور ارزیابی ترشح استروژن‌آندوژن به میزان mg/day 10 به مدت‌۵-۱۰ روز مصرف می‌شود. در درمان‌هیپرپلازی آندومتر، mg/day 10 و به مدت‌۳-۶ ماه مصرف می‌شود. به منظورجانشین درمانی هورمونی در خانم‌های‌یائسه ۵-۱۰mg/day به مدت ۱۰-۱۴ روزدر اول سیکل قاعدگی همراه با تجویز توأم‌استروژن تجویز می‌شود.
تزریقی
به منظور جلوگیری از بارداری مقدار۱۵۰ میلی‌گرم هر سه ماه یکبار تزریق‌عضلانی می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 5mg, 250 mg
Injection: 150 mg/ml, 500 mg/5ml

MEGESTROL ACETATE

موارد مصرف مژسترول در درمان‌سرطان پستان و آندومتر، بی‌اشتهایی کاشکسی و کاهش شدید وزن و نیزسرطان پیشرفته پروستات مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو به گیرنده‌های خوددر داخل سلولهای سرطانی متصل وموجب تحریک ساخته شدن پروتئین‌های‌خاص در هسته سلول می‌شود. همچنین باافزایش اشتها و اثرات متابولیک خودموجب افزایش وزن می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از راه خوراکی‌بخوبی جذب می‌شود. مژسترول در کبدمتابولیزه و از طریق ادرار دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف در مواردی مثل‌خونریزی تشخیص داده نشده واژن نارسایی کبدی یا بیماری فعال کبدی بیماری شدید شریانی پورفیری سرطان‌پستان یا اعضای تناسلی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: در مبتلایان به زیادی فشار خون‌و بیماری قلبی یا کلیوی باید با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی آکنه کهیر، احتباس‌مایعات تغییر وزن اختلال گوارشی تغییردر میل جنسی احساس ناراحتی درپستان علائم شبیه سندرم پیش ازقاعدگی سیکل قاعدگی نامنظم افسردگی بی‌خوابی خواب‌آلودگی طاسی پرمویی واکنش‌های شبه‌آنافیلاکسی از عوارض‌مهم این دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی ریفامپین موجب‌افزایش متابولیسم کبدی مژسترول‌می‌شود. این دارو متابولیسم‌سیکلوسپورین را مهار می‌کند و موجب‌افزایش غلظت پلاسمایی آن می‌شود.داروهایی مانند کاربامازپین فنوباربیتال‌و فنی‌توئین نیز با افزایش سرعت‌متابولیسم کبدی مژسترول غلظت‌پلاسمایی و در نتیجه اثربخشی آن راکاهش می‌دهند.
نکات قابل توصیه در صورت مشکوک‌بودن به آبستنی مصرف دارو باید قطع وبه پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف در سرطان پستان
۱۶۰mg/day به‌صورت مقدار واحد یا درمقادیر منقسم در سرطان آندومتر۴۰-۳۲۰mg/day در مقادیر منقسم درسرطان پیشرفته پروستات ۱۲۰mg/dayبه همراه روزانه ۰/۱ میلی‌گرم‌دی‌اتیل‌استیل بسترول و در بی‌اشتهایی وکاهش شدید وزن mg/day 800 در ماه اول‌و سپس mg/day 400-800 بمدت سه ماه مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 40 mg

MENOTROPINS (HMG)

موارد مصرف منوتروپین‌ها همراه با HCGبه منظور تحریک تخمک‌گذاری و باروری‌در آن دسته از بیماران مبتلا به اختلال‌عملکرد تخمدانی که دچار نارسائی اولیه‌تخمدان نباشند، استفاده می‌شود. بطورکلی منوتروپین‌ها در بیماران مبتلا به‌کم‌کاری غدد جنسی ناشی از هیپوتالاموس‌که به کلومیفن پاسخ نداده‌اند، داروی‌انتخابی برای القاء تخمک‌گذاری می‌باشند.مصرف همزمان منوتروپین و HCGبه‌منظور تحریک و تسریع تکامل سلولهای‌تخمک در تکنیک‌های باروری خارج از بدن IVF) بکار برده می‌شود. این ترکیب‌دارویی همچنین به منظور تحریک‌اسپرماتوژنز در مردان مبتلا به کم‌کاری‌بیضه‌ها ناشی از کمبود گنادوتروپین اولیه‌یا ثانویه استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: منوتروپین‌ها حاوی LH وFSH می‌باشند. ترکیب ایندو هورمون‌موجب تحریک رشد فولیکول و بلوغ آن‌می‌گردد. تجویز متوتروپین‌ها، بدنبال‌تجویز HCG و افزایش‌غلظت‌تستوسترون موجب القاء اسپرماتوژنز می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از طریق کلیه دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف در صورت وجودخونریزی غیر طبیعی واژن با علت‌نامشخص و همچنین در کیست تخمدان یابزرگی بیش از حد تخمدان‌ها که مربوط به‌سندرم تخمدان پلی کیستیک نمی‌باشد،نباید از منوتروپین‌ها استفاده شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده از منوتروپین‌ها برای‌القاء تخمک‌گذاری در زنان نابارور، همراه‌با شیوع بالای حاملگی چندقلو یا چندقلوزائی می‌باشد. این امر می‌تواند خطرتولد نوزدان نارس و سایر مشکلات همراه‌با حاملگی چندقلو را افزایش دهد.
۲ ـ رژیم دارویی بسته به پاسخ هر بیمارمتغیر بوده و چنانچه تخمدانها بطورغیرطبیعی بزرگ شده یا غلظت استرادیول‌سرم در روز آخر درمان با منوتروپین‌ها،بیش از حد افزایش یافته باشد، نباید HCGرا تجویز نمود.
عوارض جانبی از عوارض شایع مصرف‌دارو در خانمها می‌توان به بزرگ شدن‌تخمدانها یا کیست تخمدانی خفیف تامتوسط، درد، تورم و تحریک در ناحیه‌تزریق بروز بثورات جلدی در سطح بدن یادر محل تزریق و نیز چند قلوزائی اشاره‌نمود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو باید به میزان‌مناسب تجویز گردد و در حین درمان بیمار کاملا تحت‌نظر و کنترل پزشک قرارگیرد.
۲ ـ وجود مشکلاتی همچون خونریزی‌های‌غیر طبیعی واژن و نیز کیست یا بزرگی‌تخمدان‌ها موجب تغییر پاسخ بیمار به‌درمان دارویی می‌شود.
۳ ـ طی درمان درجه حرارت روزانه بدن ونیز زمان مقاربت باید دقیق? ثبت گردد.
مقدار مصرف میزان داروی تجویزی بایستی بطور انفرادی و براساس نیاز هربیمار، بر مبنای پاسخ بالینی وی تنظیم‌گردد. در صورت عدم وقوع تخمک‌گذاری‌پس از یک دوره درمان رژیم درمانی رامی‌توان مجدد? تکرار نمود. در صورتیکه‌پس از ۲ دوره درمان باز هم تخمک‌گذاری‌رخ ندهد، باید حتی‌المقدور از شیوه‌های‌دیگر درمان استفاده گردد.
به منظور القاء تخمک‌گذاری ۷۵ واحد LHو۷۵ واحد FSH، یکبار در روز و به مدت ۷روز یا بیشتر به شکل تزریق عضلانی‌تجویز می‌شود که بدنبال آن ۵۰۰۰تا۱۰/۰۰۰ واحد HCG یک روز پس ازآخرین مقدار مصرف منوتروپین‌ها،تجویز می‌شود. در صورت نیاز، می‌توان‌مقدار مصرف دارو را به ۷۵-۱۵۰ واحدFSH و ۷۵-۱۵۰ واحد LH هر ۴ ساعت‌یکبار و به مدت ۵ روز افزایش داد.
در درمان ناباروری مردان و کم‌کاری‌بیضه‌ها ناشی از کمبود گنادوتروپین‌ها ۷۵واحد FSH و ۷۵ واحد LH بطریق تزریق‌داخل عضلانی ۳ بار در هفته (به اضافه‌۲۰۰۰ واحد HCG دو بار در هفته و به‌مدت حداقل ۴ ماه تجویز می‌شود. درصورتیکه اسپرماتوژنز، پس از چهار ماه‌افزایش نیافته باشد، میزان تجویز را باید به‌میزان ۱۵۰ واحد FSH و ۱۵۰ واحد LH، سه‌بار در هفته (بدون ایجاد تغییر در میزان‌HCG)، افزایش داد.
اشکال دارویی
Injection: 75 IU FSH + 75 IU LH

METFORMIN HCl

موارد مصرف مت‌فورمین در درمان دیابت‌غیروابسته به انسولین بکار می‌رود. این‌دارو بویژه برای درمان بیماران دیابتی‌غیروابسته به انسولین که به رژیم غذایی‌پاسخ نداده‌اند و همچنین در بیمارانی که‌اضافه وزن دارند، به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: مت‌فورمین از طریق کاهش‌گلوکونئوژنز و افزایش مصرف محیطی‌گلوگز اثر می‌کند. از آنجا که تنها در حضورانسولین آندوژن موثر می‌باشد تنها درافرادی موثر است که بخشی از سلول‌های‌پانکراس آنها سالم باشد. تصور می‌شودکه مت‌فورمین تعداد و یا قدرت اتصال‌انسولین به گیرنده‌های غشاء سلول بویژه‌گیرنده‌های محیطی را افزایش می‌دهد.
فارماکوکینتیک فراهمی زیستی دارو ۵۰-۶۰درصد است ولی غذا، سرعت و میزان جذب‌دارو را کاهش می‌دهد. نیمه عمر دارو ۶/۲ساعت است و بطور عمده به‌صورت تغییرنیافته از کلیه‌ها دفع می‌شود.
موارد منع مصرف دارو در مواردی مانندبیماریهای کبدی و کلیوی بیماریهای قلبی استعداد ابتلا به اسیدوز لاکتیک عفونت‌شدید، سوختگی شدید، جراحی تروما،دهیدراتاسیون اغمای دیابتی وکتواسیدوز دیابتی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در افراد مسن به دلیل احتمال‌وجود بیماریهای عروق محیطی و یااختلال عملکرد کلیوی دارو باید با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ در شرایطی مانند اسهال استفراغ فلج‌معده انسداد روده و دیگر شرایطی که‌جذب غذا را به تأخیر می‌اندازد، ممکن است‌تغییر مقدار مصرف دارو لازم بوده و یاانسولین جایگزین آن شود.
۳ ـ در پرکاری یا کم‌کاری تیروئید تنظیم‌مقدار مصرف دارو لازم است
عوارض جانبی مهمترین عوارض جانبی‌ناشی از مت‌فورمین بی‌اشتهایی تهوع استفراغ اسهال (معمولا زودگذر)،اسیدوزلاکتیک (قطع درمان لازم می‌باشد) و کاهش‌جذب ویتامین B12 می‌باشند.
تداخل‌های دارویی سایمتیدین آمیلوراید،بلوک کننده‌های کانال کلسیم دیگوکسین مرفین پروکائین آمید، کینین رانیتیدین تریامترن تری‌متوپریم و وانکومایسین که‌توسط انتقال توبولار کلیوی دفع می‌شوند،غلظت پلاسمایی مت‌فورمین را افزایش‌داده و با کلیرانس کلیوی آن تداخل می‌کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف مت‌فورمین‌باید به مدت ۲ روز قبل از جراحی یااستفاده از مواد حاجب برای آزمایشات‌پزشکی قطع شود.
۲ ـ در صورت بروز علائم اسیدوز لاکتیک اسهال درد و کرامپهای عضلانی تنفس‌کوتاه و سریع خستگی ضعف وخواب‌آلودگی و یا استفراغ سریع? به‌پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف دارو به میزان ۵۰۰ میلی‌گرم‌هر ۸ ساعت یا ۸۵۰ میلی‌گرم هر ۱۲ ساعت‌همراه یا بعد از غذا مصرف می‌شود.حداکثر مقدار مصرف g/day 2-3 درمقادیر منقسم می‌باشد.
اشکال دارویی
Tablet: 500 mg

METHIMAZOLE

موارد مصرف متی‌مازول در درمان‌پرکاری تیروئید مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو از طریق ممانعت ازاتصال ید به تیروزین و جفت شدن‌یدوتیروزین‌ها باعث مهار ساخت هورمون‌تیروئید می‌شود.
فارماکوکینتیک جذب خوراکی متی‌مازول‌سریع است ولی تحت تأثیر غذا قرارمی‌گیرد. نیمه عمر متی‌مازول حدود ۴-۱۴ساعت است شروع اثر چند روز یا چندهفته بعد از شروع مصرف دارو است دفع‌متی‌مازول عمدت? کلیوی است
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود ضعف مغزاستخوان عیب کار کبد یا عفونت باید بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ امکان بروز حساسیت متقاطع بین‌داروهای ضد تیروئید وجود دارد.
۳ ـ دوره درمان با دارو معمولا (شش ماه‌تا چند سال است
۴ ـ در صورت بروز علائم آگرانولوسیتوز(گلودرد، تب یا بثورات جلدی باید سریع?به پزشک مراجعه شود.
عوارض جانبی آگرانولوستیوز (تب لرز،گلودرد) زردی چشم و پوست (یرقان‌انسدادی از عوارض جانبی مهم داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای ضد انعقاد خوراکی با متی‌مازول‌ممکن است باعث افزایش اثرات ضدانعقادی این داروها شود. مصرف همزمان‌داروهای مضعف مغز استخوان بامتی‌مازول ممکن است باعث تشدیدعوارض جانبی دارو شود.
نکات قابل توصیه دارو باید هر روز درساعت مشخص مصرف شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان در پرکاری‌تیروئید (با توجه‌به شدت آن mg/day 15-60 به عنوان‌مقدار شروع در ۳ مقدار منقسم به مدت‌۶-۸ هفته مصرف می‌شود. مقدار مصرف‌نگهدارنده ۵-۳۰mg/day در ۲-۳ مقدارمنقسم است در بحران تیروئید سمی‌۱۵-۲۰ میلی‌گرم هر ۴ ساعت در روز اول‌همراه با سایر اقدامات مصرف می‌شود.
کودکان در پرکاری تیروئید مقدار شروع‌mg/kg/day 0/4 در سه مقدار منقسم ومقدار مصرف نگهدارنده mg/kg/day 0/2در ۳ مقدار منقسم است
اشکال دارویی
Tablet: 5 mg

METHYL PREDNISOLONE

موارد مصرف متیل پردنیزولون برای‌درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق‌کلیوی استفاده می‌شود. این دارو همچنین‌در درمان علامتی اختلالات آلرژیک التهابی‌و در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی‌استفاده می‌شود. متیل پردنیزولون درهایپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه ادم‌مغزی و بیماریهای التهابی روماتیسمی نیزمؤثر است
مکانیسم اثر: این دارو با عبور از
غشاء سلولی به گیرنده‌های خود درسیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس داروگیرنده وارد هسته سلولی می‌شود. این‌کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی ازDNA موجب تحریک روند رونویسی‌mRNA و بدنبال آن ساخت آنزیم‌هایی‌می‌گردد که در نهایت مسئول اثرات‌سیستمیک کورتیکواستروئیدها می‌باشند.کورتیکو استروئیدها با جلوگیری از تجمع‌سلولهای التهابی در ناحیه التهاب مهارفاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم‌های مسئول‌در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن‌واسطه‌های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می‌کنند.
فارماکوکینتیک فراهمی زیستی دارو حدود۹۰ ـ ۸۰ درصد بوده و نیمه عمر آن ۲-۳ساعت می‌باشد. متیل‌پردنیزولون بطورعمده در کبد و مقادیری نیز در کلیه و بافتهابه متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف ۱ ـ به صورت تزریق‌داخل مفصلی در موارد جراحی ترمیمی‌مفاصل اختلالات انعقادی خون شکستگی‌داخل مفصلی عفونت اطراف مفصل یاسابقه ابتلا به آن پوکی استخوان اطراف‌مفصل به دلایلی غیر از آرتریت و مفصل‌ناپایدار نباید مصرف شود.
۲ ـ در پیشگیری از سندرم زجر تنفسی‌نوزادان در صورت وجود آمنیونیت عفونت سیستمیک یا تب عفونت با هرپس عدم کفایت جفت و پارگی زودرس غشاءنیز نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت متیل‌پردنیزولون در کودکان می‌تواند منجر به‌مهار رشد شود.
۲ ـ بدنبال مصرف این دارو ممکن است‌آزمایشات بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و بخصوص خانم‌های‌یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان وافزایش فشار خون بالا می‌رود.
۴ ـ تجویز سریع داخل وریدی مقادیربالای این دارو، ممکن است موجب کولاپس‌قلبی ـ عروقی گردد.
۵ ـ تجویز مقادیری از دارو که موجب‌تضعیف سیستم ایمنی می‌گردد، می‌تواندموجب کاهش پاسخ آنتی بادی سرم درهنگام تجویز همزمان واکسن‌های حاوی‌ویروس زنده گردد.
عوارض جانبی درمان درازمدت با متیل‌پردنیزولون بیمار را از جهت ابتلا به‌بیماری‌های عفونی مستعد می‌کند و ازطرفی علایم عفونت را نیز پنهان می‌سازد.مصرف مقادیر زیاد این دارو می‌توانداختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید،تکرر ادرار، پرنوشی قرحه گوارشی علایم شبه کوشینگ آکنه و افزایش‌فشارخون از عوارض جانبی دارو به شمارمی‌آیند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ریفامپین داروهای ضد صرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌متیل‌پردنیزولون و کاهش اثر دارومی‌گردد. این دارو ممکن است باعث کاهش‌اثر داروهای پائین‌آورنده قند خون و یاداروهای کاهنده فشار خون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از قطع ناگهانی‌مصرف دارو بعد از استفاده طولانی (بیش‌از ۳ هفته پرهیز شود.
۲ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۳ ـ معاینات چشم‌پزشکی در طول درمان‌درازمدت بطور مرتب باید انجام گیرد.
مقدار مصرف
بزرگسالان متیل‌پردنیزولون استات‌به‌صورت داخل صفاقی ـ داخل مفصلی یاتزریق در بافت نرم به میزان ۸۰ ـ ۴۰میلی‌گرم استفاده می‌شود. در صورت نیازاین مقدار در فواصل ۱-۵ هفته تکرار شود.مقدار مصرف شکل سوکسینات ۱۰-۴۰میلی‌گرم بصورت داخل عضلانی یا وریدی‌است که در صورت نیاز تکرار می‌شود.مقدار شکل استات در تزریق عضلانی‌۴۰-۱۲۰ میلی‌گرم است که در صورت نیازهر روز تا ۲ هفته قابل تکرار است
در موارد شدید مولتیپل اسکلروز مقدار،mg/day 176 به مدت یک هفته از شکل‌استات و یا mg/day 160 از شکل‌سوکسینات مصرف می‌شود و سپس ۷۱میلی‌گرم از استات و یا ۶۴ میلی‌گرم ازسوکسینات یک روز در میان به مدت یک‌ماه تزریق می‌شود.
کودکان در نارسائی غده فوق کلیه‌۰/۲mg/kg/day یا mg/m2/day 3/3 در ۳مقدار منقسم mcg/kg 39-59 روزی یکبارتجویز می‌شود.
اشکال دارویی
For Injection (As Sodium Succiuate):500mg
Injection (As Acetate): 40 mg/ml

METHYLTESTOSTERONE

موارد مصرف متیل تستوسترون بعنوان‌جانشین درمانی در مردان در موارد کمبودیا فقدان آندروژن‌ها، ناتوانی جنسی تاخیردر بلوغ پسران نهان بیضگی درمان کمکی‌و ثانویه سرطان پستان در زنان و درمان‌جانشینی در سندرم کلیماکتریک مردان‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو پس از ورود به داخل‌سلول به گیرنده‌های خود متصل و موجب‌تحریک ساخته شدن پروتئین‌های خاصی‌در هسته سلول می‌گردد بدین ترتیب‌موجب تحریک ساخته شدن اسپرم توسعه خصوصیات ثانویه جنسی مردانه‌و بلوغ جنسی می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو از راه خوراکی‌بخوبی جذب می‌شود. متابولیسم دارو درکبد بسیار آهسته صورت می‌گیرد. متیل‌تستوسترون دارای نیمه عمر حدود ۳ساعت است و از طریق ادرار دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در صورت‌وجود سرطان پستان در مردان سرطان‌پروستات افزایش کلسیم خون و نفروزکلیوی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود نارسایی‌قلبی کلیوی یا کبدی بیماری ایسکمیک‌قلب زیادی فشار خون صرع میگرن متاستازهای استخوانی (به دلیل خطرافزایش کلسیم خون و نیز درسالخوردگان یا قبل از بلوغ در پسران بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ به علت احتمال بسته شدن زودرس‌اپی‌فیز یا بلوغ جنسی زودرس این دارو درکودکان نابالغ با احتیاط تجویز گردد.
۳ ـ مصرف این دارو در مردان سالخورده‌ممکن است خطر برزگ شدن بافت یاسرطان پروستات را افزایش دهد.
عوارض جانبی مهم‌ترین عوارض داروعبارتند از: احتباس سدیم به همراه ادم افزایش کلسیم خون افزایش رشد توده‌استخوانی نعوظ مداوم بسته شدن‌زودرس اپی‌فیز، بلوغ زودس در پسرها،مهار ساخته شدن اسپرم در مردان بروزخواص جنسی مردان در زنان اختلال‌قاعدگی یرقان و ادم
تداخل‌های دارویی این دارو با کاهش‌غلظت فاکتورهای انعقادی اثر ضدانعقادی وارفارین را افزایش می‌دهد.همچنین ممکن است با کاهش غلظت قندخون اثر داروهای پایین آورنده قند خون‌را افزایش دهد. در صورت مصرف‌همزمان متیل تستوسترون غلظت‌پلاسمایی سیکلوسپورین را افزایش داده وخطر سمیت کلیوی آن را زیاد می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به حداقل‌رساندن دل آشوبه این دارو بهتر است‌همراه با غذا مصرف شود.
۲ ـ در صورت بروز علائم مردانه در زنان‌مقدار مصرف دارو را باید کاهش داد یامصرف دارو را قطع کرد.
مقدار مصرف برای جانشین درمانی‌هورمونی در مردان در مواردی مثل‌ناتوانی جنسی سندرم کلیماکتریک وهیپوگنادیسم mg/day 50 ـ ۱۰ و در نهان‌بیضگی ۱۰ میلی‌گرم ۳ بار در روز،مصرف می‌شود. در سرطان پستان درزنان ۵۰ میلی‌گرم ۴ـ۱ بار در روز مصرف‌می‌شود، که بعد از ۴ ـ ۲ هفته در صورت‌بروز پاسخ مقدار دارو به ۵۰ میلی‌گرم ۲بار در روز کاهش می‌یابد. در بلوغ به‌تاخیر افتاده در پسران ۲۵ ـ ۵ میلی‌گرم درروز بمدت ۶ ـ ۴ ماه تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet : 25 mg

NANDROLONE

موارد مصرف ناندرولون برای درمان‌استئوپروز دوران یائسگی و نیز آنمی‌آپلاستیک درمان روندهای کاتابولیک وسرطان پستان بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: دارو با افزایش ساخت‌پروتئین و تحریک اشتها، افزایش تولیداریتروپوئیتین و احتمالا اثر مستقیم بر مغزاستخوان افزایش میزان هموگلوبین وگلبولهای قرمز خون اثرات فارماکولوژیک‌خود را اعمال می‌نماید.
فارماکوکینتیک دفع دارو کلیوی بوده ومقدار کمی نیز از طریق مدفوع دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در مواردی‌چون عیب شدید کار کبد، سرطان‌پروستات سرطان پستان در مردان پورفیری نفروز، افزایش کلسیم خون سرطان پستان منتشر در زنان همراه باازدیاد کلسیم خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماریهای قلبی و کلیوی بیماریهای کبدی زیادی فشار خون دیابت صرع میگرن متاستاز استخوانی‌دارو با احتیاط تجویز شود.
۲ ـ در کودکان و نوجوانان خطر انسدادزودرس اپی‌فیز وجود داشته و احتمال‌بلوغ زودرس مردان و بروز صفات
ثانویه مردان در زنان نیز وجود دارد.
۳ ـ مصرف استروئیدهای آنابولیک درمردان مسن با خطر بزرگ شدن و سرطان‌پروستات همراه است
عوارض جانبی عوارض دارو عبارتند ازآکنه احتباس سدیم به همراه خیز، بروزصفات ثانویه جنسی مردانه مانند تغییرات‌صدا (گاهی غیرقابل برگشت ، فقدان‌قاعدگی مهار اسپرماتوژنز، انسداد اپی‌فیزقبل از بلوغ تستهای غیرطبیعی عملکردی‌کبدی تومورهای کبدی گهگاه بدنبال‌درمان طولانی مدت با استروئیدهای‌آنابولیک بروز می‌کنند.
تداخل‌های دارویی تجویز همزمان‌آدرنوکورتیکوئیدها، کورتیکوتروپین غذاها و داروهای حاوی سدیم باناندرولون موجب تشدید عوارض جانبی‌دارو می‌شود: ضد التهاب‌های غیراستروئیدی سالیسیلات‌ها و داروهای‌ضد انعقاد اثراتشان تقویت می‌شود.داروهای ضد دیابت موجب کاهش اثرات‌دارو شده و داروهای هپاتوتوکسیک‌عوارض کبدی دارو را افزایش می‌دهند.سوماتروپین نیز اثرات دارو بر بلوغ‌زودرس را تشدید می‌نماید.
نکات قابل توصیه ۱ ـ نئوپلاسم کبدی درمصرف طولانی مدت و با مقادیر بالای‌دارو گزارش شده است
۲ ـ برای افزایش اثر درمانی دارو باید ازرژیم غذائی غنی از پروتئین و کالری‌استفاده نمود.
مقدار مصرف
بزرگسالان دارو به میزان ۵۰ میلی‌گرم هرسه هفته از طریق تزریق عمیق داخل‌عضلانی تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection (As Decanoate): 25 mg/ml
Injection (As Propionate): 25 mg/ml

OXYMETHOLONE

موارد مصرف اکسی متولون یک استروئیدآنابولیک است که مانند سایراستروئیدهای انابولیک در درمان کم خونی‌ناشی از ضعف شدید مغز استخوان وپیشگیری از عواقب آنژیوادم ارثی و یادرمان تاخیر در رشد، مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: استروئیدهای انابولیک بادخالت در متابولیسم پروتئین‌ها و تحریک‌اشتها باعث تغییر ذخیره پروتئین‌می‌شوند. همچنین با افزایش تولیداریتروپوئیتین و افزایش میزان گلبول‌های‌قرمز و هموگلوبین باعث بهبود کم خونی‌می‌شوند.
موارد منع مصرف در صورت ابتلاء به‌سرطان پستان عیب شدید کار کبد،افزایش شدید کلسیم خون و سرطان‌پروستات نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود ناراحتی‌قلبی یا سابقه انفارکتوس میوکارد باید بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ این دارو ممکن است باعث کاهش قندخون در افراد دیابتی شود.
عوارض جانبی آکنه یا روغنی شدن پوست بزرگ شدن کلیتوریس در زنان یا آلت‌تناسلی مردانه خشن شدن صدا در زنان اختلالات قاعدگی و رشد غیر طبیعی مو،افزایش نعوظ در مردان تحریک پذیری‌مثانه حساس شدن پستان‌ها وژینکوماستی از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان اکسی‌متولون با داروهای ضد انعقاد ممکن است‌باعث افزایش اثرات این داروها شود.مصرف همزمان با سایر داروهای سمی‌برای کبد ممکن است باعث تشدید عوارض‌سمی دارو بر روی کبد شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ درمان با دارو باید باحداقل مقدار مصرف شروع شود.
۲ ـ مصرف رژیم غذائی متعادل از نظرپروتئین و کالری برای دست‌یابی به اثرات‌درمانی مناسب لازم است
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۵mg/kg/day ـ ۱مصرف می‌شود. برای درمان کم‌خونی‌ممکن است به ۶ ـ ۳ ماه درمان نیاز باشد.
کودکان در نوزادان و کودکان نارس‌مقدار ۱۸mg/kg/day یا ۵mg/m2 بصورت‌مقدار واحد مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet : 50 mg

PARATHORMON

موارد مصرف از این هورمون در درمان کم‌کاری حاد غده پاراتیروئید همراه با تتانی به منظور افزایش غلظت کلسیم پلاسمااستفاده می‌شود. در مصرف طولانی مدت‌این دارو، استفاده از کلسیم بهمراه ویتامین‌D ترجیح داده می‌شود. این دارو همچنین‌در تشخیص افتراقی کم‌کاری غده‌پاراتیروئید بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: هورمون پاراتیروئید با اثر برروی استخوان کلیه‌ها و دستگاه گوارش‌بر روی تعادل کلسیم پلاسما نقش دارد.این هورمون تخریب استخوان را افزایش‌می‌دهد و تشکیل ۱ و ۲۵ ـ دی هیدروکسی‌کوله کلسیفرول را در کلیه‌ها تحریک‌می‌کند. همچنین این هورمون دفع کلیوی‌فسفات غیرآلی و کلسیم و جذب روده‌ای‌کلسیم و فسفات را افزایش می‌دهد.
فارماکوکینتیک این هورمون تنها از راه‌تزریقی قابل استفاده است در کبد یا کلیه‌تجزیه و به اجزای پپتیدی تبدیل می‌گردد.کمتر از یک درصد دارو از راه ادرار دفع‌می‌شود. نیمه عمر کوتاهی دارد اثر آن به‌کندی شروع می‌شود ولی تا ۳۶ ساعت‌باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف در افرادی که غلظت‌خونی کلسیم آنها بالا می‌باشد، این دارونباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ تتانی ناشی از اختلالات‌متابولیسمی که ارتباط با کارکرد غیرطبیعی پاراتیروئید ندارد، نباید با این دارودرمان شود.
۲ ـ از آنجا که شروع اثر دارو کند است برای تخفیف سریع بیماری تجویز داخل‌وریدی کلسیم ضروری است
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیاد این‌دارو ممکن است موجب افزایش بیش از حدکلسیم پلاسما و در نتیجه موجب بروزضعف بی‌اشتهائی استفراغ اسهال و درنهایت اغماء و مرگ شود. در صورت بالابودن میزان کلسیم پلاسما به مدت طولانی امکان رسوب کلسیم در بافت‌های نرم نظیرکلیه‌ها وجود دارد.
مقدار مصرف در تتانی شدید ناشی از کم‌کاری پاراتیروئید، مقدار ۴۰ ـ ۲۰ واحد هر۱۲ ساعت یکبار مصرف می‌شود. درتشخیص افتراقی کم‌کاری غده پاراتیروئیدمقدار ۲۰۰ واحد پاراتورمون بصورت‌داخل وریدی تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Injection : 100 U/ml

PREDNISOLONE

موارد مصرف پردنیزولون برای درمان‌جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی‌استفاده می‌شود. این دارو همچنین دردرمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک‌و در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی‌استفاده می‌شود. پردنیزولون درهیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه بیماریهای التهابی روده بیماریهای‌رماتیسمی و ادم مغزی نیز موثر است
مکانیسم اثر: این دارو با عبور از غشاءسلولی به گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم‌متصل شده و کمپلکس دارو گیرنده واردهسته سلول میشود. این کمپلکس با اتصال‌به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک‌روند رونویسی mRNA و بدنبال آن ساخت‌آنزیم‌هایی می‌گردد که در نهایت مسئول‌اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدهامی‌باشند. کورتیکواستروئیدها باجلوگیری از تجمع سلولهای التهابی درناحیه التهاب مهار فاگوسیتوز و آزاد
شدن آنزیم‌های مسئول در التهاب و مهارساخت و آزاد شدن واسطه‌های شیمیایی‌التهاب اثرات ضد التهابی خود را اعمال‌می‌کند.
فارماکوکینتیک فراهمی زیستی دارو، حدود۹۰ـ۸۰% بوده و نیمه عمر آن ۳ ـ ۲ ساعت‌می‌باشد. پردنیزولون بطور عمده در کبد ومقادیری نیز در کلیه و بافتها به‌متابولیت‌های غیر فعال تبدیل می‌شود.متابولیت‌ها از کلیه دفع می‌شوند.
موارد منع مصرف در صورت وجودعفونت‌های سیستمیک که با وجودداروهای ضد میکروبی اختصاصی درمان‌نشده‌اند، نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت‌پردنیزولون در کودکان میتواند منجر به‌مهار رشد شود.
۲ ـ بدنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس – هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و بخصوص زنان یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان و افزایش‌فشار خون بالا میرود.
۴ ـ با تجویز مقادیر بیش از ۷/۵mg/dayممکن است علائمی شبیه سندرم کوشینگ‌ظاهر شود.
۵ ـ در افراد با سابقه ابتلا به سل زیادی‌فشار خون سکته اخیر قلبی نارسایی‌احتقانی قلب اختلال عملکرد کلیه و کبد،دیابت یا سابقه فامیلی این بیماری اختلالات روحی و روانی حاد، صرع زخم‌های گوارشی و کم‌کاری تیروئید بااحتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی درمان دراز مدت باپردنیزولون بیمار را از جهت ابتلا به‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و از طرفی‌علائم عفونت نیز پنهان می‌شود. مصرف‌مقادیر بالای پردنیزولون می‌توانداختلالات روانی را تشدید کند. کاهش و یاتاری دید، تکرر ادرار و پرنوشی قرحه‌گوارشی علائم شبه کوشینگ آکنه وافزایش فشار خون از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ریفامپین داروهای ضد صرع مانندکاربامازپین فنوبارییتال فنی توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌پردنیزولون وکاهش اثر دارو می‌گردد. این‌دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای‌پائین آورنده قند خون و یا داروهای‌کاهنده فشار خون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به حداقل‌رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی‌پردنیزولون باید بعد از غذا مصرف شود.
۲ ـ از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد ازاستفاده طولانی (بیش از ۳ هفته پرهیزشود.
۳ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایدمحدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت بطور مرتب بایدانجام گیرد.
مقدار مصرف در ابتدا ۲۰mg/day ـ ۱۰ (درصورت شدت بیماری حداکثر ۶۰mg/day)ترجیحا در هنگام صبح و بعد از صبحانه مصرف می‌شود. این مقدار مصرف ممکن‌است طی چند روز کاهش یافته و یا آنکه‌نیاز به تداوم مصرف به مدت چند هفته تاچند ماه باشد. درمان نگهدارنده بطورمعمول mg/day 15 ـ ۲/۵ بوده ولی ممکن‌است به مقادیر بالاتر نیز نیاز باشد.
اشکال دارویی
Tablet : 5 mg, 50 mg

PREDNISONE

موارد مصرف پردنیزون برای درمان‌جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی‌استفاده می‌شود. این دارو همچنین دردرمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک‌و در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی‌استفاده می‌شود. پردنیزون درهایپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه و ادم‌مغزی نیز موثر است
مکانیسم اثر: این دارو با عبور از
غشاء سلولی به گیرنده‌های خود درسیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو ـگیرنده وارد هسته سلولی میشود. این‌کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی ازDNA موجب تحریک روند رونویسی‌mRNA و بدنبال آن ساخت آنزیم‌هایی‌می‌گردد که در نهایت مسئول اثرات‌سیستمیک کورتیکواستروئیدها می‌باشند.کورتیکواستروئیدها با جلوگیری از تجمع‌سلولهای التهابی در ناحیه التهاب مهارفاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم‌های مسئول‌در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن‌واسطه‌های شیمیایی التهاب اثرات‌ضدالتهابی خود را اعمال می‌کنند.
فارماکوکینتیک فراهمی زیستی دارو حدود۹۰ ـ ۸۰ درصد و نیمه عمر آن ۴ ـ ۳ ساعت‌می‌باشد. پردنیزون بطور عمده در کبد ومقادیری نیز در کلیه و بافتها به‌متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.متابولیت‌های غیر فعال این دارو از طریق‌کلیه دفع می‌شوند.
موارد منع مصرف در صورت وجودعفونت‌های سیستمیک که با وجودداروهای ضد میکروبی اختصاصی درمان‌نشده‌اند، نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت‌پردنیزون در کودکان میتواند منجر به‌مهار رشد شود.
۲ ـ بدنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیوی‌دچار اختلال شود.
۳ ـ در افراد مسن و بخصوص زنان یائسه شانس ایجاد پوکی استخوان و افزایش‌فشار خون بالا می‌رود.
۴ ـ با تجویز مقادیر بیش از ۷/۵ mg/dayممکن است علائمی شبیه سندرم کوشینگ‌ظاهر شود.
۵ ـ در افراد با سابقه ابتلا به سل زیادی‌فشار خون سکته اخیر قلبی نارسایی‌احتقانی قلب اختلال عملکرد کلیه و کبد،دیابت یا سابقه فامیلی این بیماری اختلالات روحی و روانی حاد، صرع‌زخم‌های گوارشی و کم‌کاری تیروئید بااحتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی درمان دراز مدت باپردنیزون بیمار را از جهت ابتلا به‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و از طرفی‌علائم عفونت نیز پنهان می‌شود. مصرف‌مقادیر بالای پردنیزون می‌تواند اختلالات‌روانی را تشدید کند. کاهش و یا تاری دید،تکرر ادرار و پرنوشی قرحه گوارشی علائم شبه کوشینگ آکنه و افزایش فشارخون از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان داروبا ریفامپین داروهای ضد صرع مانندکاربامازپین فنوباربیتال فنی‌توئین وپریمیدون موجب تسریع متابولیسم‌پردنیزون و کاهش اثر دارو می‌گردد. این‌دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای‌پائین آورنده قند خون و یا داروهای‌کاهنده فشار خون گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای به حداقل‌رساندن تحریک گوارشی پردنیزون‌خوراکی باید بعد از غذا مصرف شود.
۲ ـ از قطع ناگهانی مصرف دارو و بعد ازاستفاده طولانی (بیش از ۳ هفته پرهیزشود.
۳ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۴ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت بطور مرتب باید انجام
گیرد.
مقدار مصرف در ابتدا mg/day 20 ـ ۱۰ (درصورت شدت بیماری حداکثر mg/day 60)ترجیحا در هنگام صبح و بعد از صبحانه مصرف می‌شود. این مقدار مصرف ممکن‌است طی چند روز کاهش یافته و یا آنکه‌نیاز به تداوم مصرف به مدت چند هفته تاچند ماه باشد. درمان نگهدارنده بطورمعمول mg/day 15 ـ ۲/۵ بوده ولی ممکن‌است به مقادیر بالاتر نیز نیاز باشد.
اشکال دارویی
Tablet : I mg, 50 mg

PROGESTERONE

موارد مصرف پروژسترون برای درمان‌آمنوره یا فقدان قاعدگی و خونریزیهای‌غیرطبیعی رحم که به علت عدم تعادل‌هورمونی ایجاد شده‌باشند و نیز در عدم‌وجود اختلال ارگانیک مثل فیبروئید زیرمخاطی و یا سرطان رحم و نیز به عنوان‌کنتراسپتیو در اشکال مختلف به‌کارمی‌رود. دیگر موارد مصرف پروژسترون‌شامل کنترل منوراژی افزایش ظرفیت‌تنفسی در بیماران دچار سندروم‌Pickwickian، زایمان زودرس آندومتریوز، سندروم پیش از قاعدگی و درزنان فاقد تخمدان برای آماده کردن رحم‌جهت پذیرش تخمک بارور شده در خارج‌از بدن می‌باشد.
مکانیسم اثر: این دارو با اتصال به‌گیرنده‌های خود در نزدیکی هسته سلول موجب افزایش ساخت پروتئین می‌گردد.پروژسترون با مهار آزاد شدن‌گنادوتروپین‌های هیپوفیزی از بلوغ‌فولیکول و تخمک‌گذاری جلوگیری و باایجاد تغییرات ترشحی در آندومتر موجب‌جلوگیری از بارداری می‌شود.
فارماکوکینتیک محلول روغنی‌پروژسترون بعد از تزریق به سرعت جذب‌می‌شود ولی سرعت جذب آن برای اثرمطلوب کافی نیست دارو عمدت? در کبدغیرفعال شده و از ادرار دفع می‌شود.پروژسترون دارای نیمه عمر حدود ۵دقیقه می‌باشد.
موارد منع مصرف در صورت وجوداختلالات ترومبوآمبولیک سرطان پستان خونریزی واژن و سقط فراموش شده نبایداز پروژسترون استفاده شود. تجویز داخل‌رحمی پروژسترون به جهت جلوگیری ازبارداری در مواردی مثل آبستنی سابقه‌آبستنی نابجا، وجود بیماریهای التهابی‌لگن و یا سابقه آن وجود و یا سابقه‌بیماریهای قابل انتقال آمیزشی مثل‌سوزاک و عفونت‌های کلامیدیایی آندوکاردیت بعد از زایمان و یا سقطعفونی اکتینومیکوز دستگاه تناسلی ایدزو نیز نیاز به درمان مزمن باکورتیکواستروئیدها نباید صورت گیرد.
هشدارها: ۱ ـ در صورت کاهش شدیدبینائی بیرون آمدگی چشم دوبینی میگرن بروز اختلالات ترومبوتیک مثل‌ترومبوفلبیت اختلالات مغزی عروقی آمبولی ریوی و ترومبوز شبکیه چشم بایدتجویز پروژسترون تزریقی قطع شود.
۲ ـ احتمال بروز آبستنی نابجا با کاشت‌داخل رحمی پروژسترون بیشتر از سایرروشهای جلوگیری از بارداری است این‌احتمال به‌ویژه در جراحی لگن آندومتریت‌و آندومتریوز افزایش می‌یابد.
۳ ـ قبل از تزریق پروژسترون بایستی‌آزمایشات فیزیکی پستان و معاینه‌وضعیت لگن انجام شود.
۴ ـ در صورت وجود بیماریهایی مثل‌صرع میگرن آسم اختلال قلبی و کلیوی ونیز سابقه افسردگی روانی و دیابت بااحتیاط تجویز شود.
۵ ـ در صورت نیاز به تجویز استروژن بهتر است تجویز پروژسترون را در دوهفته بعد از استروژن آغاز نمود. چنانچه‌طی تجویز پروژسترون خونریزی قاعدگی‌آغاز شود، بایستی تزریق پروژسترون‌قطع گردد.
عوارض جانبی خونریزیهای نامنظم لکه‌بینی تغییر در جریان خون قاعدگی فقدان قاعدگی خیز، تغییرات وزن تغییرترشحات دهانه رحم یرقان ناشی از توقف‌صفرا، بثورات جلدی کلوآسما و افسردگی‌از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌پروژستین‌ها با بروموکریپتین موجب‌ترشح بیش از حد و خودبه‌خودی شیرمی‌گردد. ترکیبات القاءکننده آنزیم‌های‌کبدی مثل کاربامازپین و فنی‌توئین موجب‌کاهش کارآیی پروژستین‌ها می‌شوند.
مقدار مصرف پروژسترون در آمنوره‌ثانویه به میزان ۵-۱۰ میلی‌گرم برای
۶-۸ روز متوالی داخل عضلانی تجویزمی‌شود. در صورتی که فعالیت تخمدان‌کافی باشد، ۴۸-۷۲ ساعت پس از قطع داروخونریزی دیده می‌شود. در خونریزی‌های‌ناشی از اختلال عملکرد رحمی
۵-۱۰ mg/day به مدت ۶ روز مصرف وخونریزی طی ۶ روز قطع می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 25 mg/ml, 50 mg/ml

PROPYLTHIOURACIL

موارد مصرف پروپیل تیواوراسیل برای‌درمان پرکاری تیروئید قبل از جراحی و یارادیوتراپی و نیز درمان کمکی درتیروتوکسیکوز یا طوفان تیروئیدی به‌کاربرده می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو باعث مهار ساخت‌هورمون‌های تیروئیدی می‌شود و درضمن تبدیل محیطی تیروکسین (T4) به‌تری یدوتیرونین (T3) را مهار می‌کند، به‌همین دلیل در طوفان تیروئیدی مؤثر است
فارماکوکینتیک جذب دارو سریع می‌باشد وبه‌طور فعال توسط غده تیروئید تغلیظمی‌شود. متابولیسم آن کبدی بوده ۳۳% ازمیزان خوراکی تجویز شده توسطمتابولیسم اولین گذر کبدی متابولیزه‌می‌شود و بقیه به‌صورت گلوکورونیده‌دفع می‌شود. نیمه عمر دارو در حدود ۱-۲ساعت است و کمتر از ۱% دارو به صورت‌تغییر نیافته در ادرار ترشح می‌شود.
موارد منع مصرف در صورت عیب کار کبدنباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در اختلالات کلیوی مقدارمصرف دارو باید کاهش یابد.
۲ ـ در ۵۰ درصد از بیماران حساسیت‌متقاطع بین داروهای ضدتیروئیدتیوآمیدی گزارش شده‌است
۳ ـ به‌دلیل اثر دارو در تضعیف مغزاستخوان در صورت بروز هرگونه‌عفونت بایستی شمارش گلبولهای سفیدخون انجام شود.
۴ ـ در صورت بروز نوتروپنی مصرف‌دارو بلافاصله قطع گردد.
عوارض جانبی عوارض دارو وابسته به‌مقدار بوده و طی ۴-۸ هفته پس از شروع‌مصرف ظاهر می‌شود. این عوارض شامل‌تهوع سردرد، تب خفیف و برگشت‌پذیر،بثورات جلدی درد مفصلی یرقان و ندرت?طاسی می‌باشد. آگرانولوسیتوز ازعوارض خطرناک دارو است
تداخل‌های دارویی کلیرانس متابولیک‌داروها در بیماران مبتلا به پرکاری‌تیروئید افزایش یافته و در صورت درمان‌مجدد? به وضعیت طبیعی برمی‌گردد. ازاین‌رو کاهش مقدار مصرف داروهایی‌مانند آمینوفیلین تئوفیلین و دیگوکسین‌پس از درمان لازم است داروهای حاوی‌ید مانند آمیودارون گلیسیرین یده و یدایدپتاسیم پاسخ به داروهای ضدتیروئید راکاهش می‌دهند از این رو افزایش مقدارمصرف یا طولانی‌تر شدن دوره درمان‌لازم می‌باشد. داروهای ضدتیروئید ممکن‌است اثر داروهای ضدانعقاد را افزایش و یاکاهش دهند. بنابراین مقدار مصرف‌داروهای ضدانعقاد باید براساس زمان‌پروترومبین تنظیم شود. داروهای‌ضدتیروئید برداشت ید رادیواکتیو راتوسط تیروئید کاهش می‌دهند.
نکات قابل توصیه در صورت بروزگلودرد، زخم دهان خون مردگی تب بی‌قراری یا وجود بیماری نامشخص بایدبه پزشک مراجعه کرد.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار مصرف اولیه دارو۳۰۰-۶۰۰mg/day تا زمان عادی شدن‌وضع بیمار می‌باشد سپس مقدار مصرف‌دارو به ۵۰-۱۵۰ میلی‌گرم در روز
کاهش می‌یابد. در افزایش ناگهانی
فعالیت تیروئید، ۲۰۰-۴۰۰ میلی‌گرم
هر ۴ ساعت در روز اول مصرف
می‌شود.
کودکان کودکان سنین ۶-۱۰ سال ۵۰-۱۵۰ میلی‌گرم به‌صورت خوراکی که‌در ۱-۴ مقدار منقسم در یک روز تجویزمی‌شود. برای کودکان سن ۱۰ سال وبالاتر، ۵۰-۳۰۰ میلی‌گرم روزانه در ۱-۴مقدار منقسم تجویز می‌شود. مقدارمصرف نگهدارنده بسته به پاسخ بیمارتنظیم می‌گردد. در تیروتوکسیکوزنوزادان mg/kg 10 در مقادیر منقسم روزانه مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 50 mg

SOMATROPIN

موارد مصرف سوماتروپین در درمان‌کوتاه قدی ناشی از کمبود هورمون رشد ازجمله در کوتاه قدی در سندروم ترنر به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: هورمون رشد یکی ازهورمونهای هیپوفیز قدامی می‌باشد.
فارماکوکینتیک نیمه عمر مصرف دارو
به دنبال تزریق داخل وریدی ۲۰-۳۰
دقیقه و پس از تزریق داخل عضلانی
یا زیرجلدی حدود ۳-۵ ساعت است طول‌اثر دارو ۱۲-۴۸ ساعت است متابولیسم‌دارو کبدی و دفع آن از طریق صفرامی‌باشد.
موارد منع مصرف در هیپوتیروئیدیسم‌درمان نشده یا تومورهای بدخیم‌خصوص? تومور داخل جمجمه‌ای که‌به‌طور فعال در ۱۲ ماه گذشته رشدکرده‌باشد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف دارو تنها در بیماران‌با اپی‌فیز باز مجاز می‌باشد.
۲ ـ در افراد مبتلا به دیابت ممکن است‌تنظیم مقدار مصرف داروی ضد دیابت‌لازم باشد.
عوارض جانبی تشکیل آنتی‌بادی واکنش‌های موضعی آلرژیک درد و تورم‌در ناحیه تزریق و افزایش خوش خیم فشارداخل جمجمه‌ای از عوارض جانبی داروهستند.
تداخل‌های دارویی استفاده همزمان‌مقادیر بالای استروئیدهای آنابولیک آندروژنها، استروژنها و هورمونهای‌تیروئیدی با این دارو سبب تسریع بسته‌شدن اپی‌فیزها می‌شود. مصرف طولانی‌مدت مقادیر درمان کورتیکوتروپین ACTH) و مقادیر بالای خوراکی‌کورتیکواستروئیدها، سبب مهار پاسخ به‌هورمون رشد می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ قبل از به‌کار بردن این‌فرآورده باید حساسیت به هورمون رشدو مصرف همزمان سایر داروها خصوص?کورتیکواستروئیدها و کورتیکوتروپین رادر نظر گرفت
۲ ـ دارو باید به مقدار مناسب تجویز شده ومیزان رشد به‌طور منظم توسط پزشک‌تعیین شود.
۳ ـ در صورتی که درمان با شکست مواجه‌شود، تست‌های سرولوژیک برای تعیین‌میزان آنتی‌بادی هورمون رشد انجام‌گردد.
۴ ـ سن استخوان طی درمان باید هر سال‌تعیین شود.
۵ ـ بررسی عملکرد تیروئید و ارزیابی‌بروز ضایعات داخل جمجمه‌ای لازم‌می‌باشد.
۶ ـ تزریق داخل عضلانی دارو بسیاردردناک می‌باشد.
مقدار مصرف
مقدار مصرف ۰/۵-۰/۷units/kg (درسندرم ترنر مقدار مصرف به units/kg 1 افزایش می‌یابد) در هر هفته می‌باشد که به‌۶-۷ مقدار منقسم برای تزریق زیرجلدی‌تقسیم می‌شود (یا به ۲-۳ مقدار برای‌تزریق داخل عضلانی .
اشکال دارویی
For Injection: 4 IU

TESTOSTERONE ENANTATE

موارد مصرف تستوسترون در درمان‌کمبود آندروژن ناشی از هیپوگنادیسم‌اولیه تأخیر بلوغ در مردان سرطان‌پستان کم‌خونی تأخیر در رشد، likensclerosus و میکرو سفالوس به‌کار برده‌می‌شود.
مکانیسم اثر: در سلول بافت هدف‌تستوسترون توسط آنزیم -۵ آلفا ردوکتازبه -۵ آلفا دی هیدروتستوسترون (DHT)تبدیل می‌شود. تستوسترون و DHT به‌گیرنده‌های درون سیتوپلاسمی متصل ومجموع? به جایگاه‌های خاصی در هسته‌سلول متصل می‌شوند. کمپلکس استروئیدـ گیرنده نسخه‌برداری را آغاز کرده و درنهایت سبب افزایش ساخت پروتئین‌می‌شود.
فارماکوکینتیک مانند سایر استرهای‌تستوسترون انانتات ابتدا به فرم فعال‌تستوسترون آزاد هیدرولیز شده که خودممکن است به دو متابولیت اصلی فعال‌DHT و استرادیول تبدیل شود. طول اثردارو بیش از سایر استرهای تستوسترون‌می‌باشد و نیمه عمر آن حدود ۱۰-۱۵ روزاست متابولیسم دارو کبدی بوده ومتابولیت‌ها عمدت? در ادرار ترشح‌می‌شوند. به‌دلیل وجود چرخه کبدی ـروده‌ای مقداری از دارو از طریق مدفوع‌دفع می‌شود.
موارد منع مصرف تستوسترون درصورت وجود سرطان پستان در مردان سرطان پروستات نارسایی قلبی بیماری‌های قلبی ـ کلیوی حاد، خیز، عیب‌کار کبد، سابقه انفارکتوس میوکارد،افزایش کلسیم خون و بزرگی پروستات باید با احتیاط مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در کودکان و نوجوانان درحال رشد خطر انسداد پیش از بلوغ‌اپی‌فیزهای استخوانی بلوغ جنسی‌زودرس در مردان و بروز صفات ثانویه‌جنسی مردانه در زنان وجود دارد. رشداستخوان باید هر شش ماه توسطرادیوگرافی دست و مچ کنترل شود.
۲ ـ در افراد مسن احتمال افزایش خطربزرگی یا سرطان پروستات با مصرف‌دارو وجود دارد.
۳ ـ در مردان احتمال ایجاد اولیگواسپرمی آزواسپرمی و ناباروری طی درمان بامقادیر بالا وجود دارد.
۴ ـ در بیماریهای کبدی قلبی و کلیوی بیماریهای ایسکمیک قلب زیادی فشارخون صرع میگرن و متاستاز استخوان‌دارو باید با احتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی احتباس سدیم به همراه ادم افزایش کلسیم خون افزایش رشداستخوان نعوظ غیرطبیعی و مداوم آلت‌تناسلی بلوغ زودرس و انسداد اپی‌فیز قبل‌از بلوغ در مردان بروز صفات ثانویه‌جنسی مردانه در زنان توقف‌اسپرماتوژنز در مردان نامنظم شدن‌سیکل قاعدگی در زنان و تحریک‌پذیری‌مثانه یا عفونت دستگاه ادراری در مردان‌از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی به‌دلیل افزایش اثرداروهای ضد انعقاد در مصرف همزمان باآندروژن‌ها مقادیر این داروها باید براساس‌زمان پروترومبین تنظیم شود. تنظیم مقدارمصرف داروهای ضددیابت و انسولین نیزبه دلیل کاهش قند خون لازم می‌باشد.مصرف همزمان دارو با داروهای‌هپاتوتوکسیک سبب افزایش بروز سمیت‌کبدی می‌شود. مصرف مقادیر بالای‌آندروژنها به همراه هورمون رشد انسداداپی‌فیزها را پیش از بلوغ تسهیل می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ کارسینومای‌هپاتوسلولار و نئوپلاسمهای کبدی بامصرف مقادیر بالا و دوره‌های درمانی‌طولانی مدت گزارش شده‌است
۲ ـ در درمان طولانی مدت احتمال ایجادناباروری در مردان وجود دارد.
مقدار مصرف در درمان هیپوگنادیسم‌مقدار مصرف اولیه ۲۵۰ میلی‌گرم هر ۲-۳هفته و میزان مصرف نگهدارنده ۲۵۰میلی‌گرم هر ۳-۶ هفته از طریق تزریق‌آهسته داخل عضلانی می‌باشد. در درمان‌سرطان پستان ۲۵۰ میلی‌گرم هر ۲-۳ هفته‌یک‌بار تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 100 mg/ml, 250 mg/ml

TRIAMCINOLONE ACETONIDE

موارد مصرف تریامسینولون برای درمان‌جایگزینی در نارسایی غده فوق‌کلیوی‌استفاده می‌شود. این دارو همچنین دردرمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک‌و در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی‌استفاده می‌شود. تریامسینولون درهیپرپلازی مادرزادی آدرنال ادم مغزی وبیماریهای روماتیسمی نیز مؤثر است
مکانیسم اثر: این دارو با عبور از غشاءسلولی به گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم‌متصل شده و کمپلکس دارو ـ گیرنده واردهسته سلولی می‌شود. این کمپلکس بااتصال به نواحی خاصی از DNA موجب‌تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال‌آن ساخت آنزیم‌هایی می‌گردد که در نهایت‌مسئول اثرات سیستمیک‌کورتیکواستروئیدها می‌باشند.کورتیکواستروئیدها با جلوگیری از تجمع‌سلولهای التهابی در ناحیه التهاب مهارفاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم‌های مسئول‌در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن‌واسطه‌های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می‌کنند.
فارماکوکینتیک فرم تزریقی تریامسینولون‌از عضله به‌خوبی جذب می‌شود. نیمه عمردارو حدود ۲-۳ ساعت می‌باشد. به‌طورعمده در کبد و مقادیری نیز در کلیه و بافتهابه متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.به‌دلیل وجود فلور در ساختمان‌تریامسینولون متابولیسم آن آهسته‌می‌باشد. متابولیت‌های غیرفعال این دارواز طریق کلیه دفع می‌شوند.
موارد منع مصرف در پیشگیری از سندرم‌زجر تنفسی نوزادان در صورت وجودآمنیونیت عفونت یا تب عفونت با هرپس‌نوع ۲،عدم کفایت جفت یا پارگی زودرس‌غشاء منع مصرف دارد.
هشدارها: ۱ ـ مقدار مصرف دارو بایستی‌دقیق? توسط پزشک تعیین شود.
۲ ـ استفاده طولانی مدت این دارو دربچه‌ها می‌تواند منجر به مهار رشد شود.
۳ ـ به‌دلیل وارد شدن در شیر به‌خصوص‌هنگام مصرف مقادیر بالا، در خلال‌شیردهی توصیه نمی‌شود.
۴ ـ به‌دنبال مصرف این دارو ممکن است‌تست‌های بررسی عملکرد محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق‌کلیوی‌دچار اختلال شود.
۵ ـ میزان مصرف دارو در بچه‌ها بایستی‌براساس میلی‌گرم دارو به ازاء سطح بدن‌کودک تعیین شود.
۶ ـ مقادیر بالای تریامسینولون به احتمال‌زیاد میوپاتی پروگزیمال ایجاد نموده و لذااز درمان‌های مزمن با این دارو بهتر است‌پرهیز گردد.
عوارض جانبی درمان دراز مدت باتریامسینولون بیمار را از جهت ابتلا به‌بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و از طرفی‌علائم عفونت نیز پنهان می‌شود. مصرف‌مقادیر بالای تریامسینولون می‌توانداختلالات روانی را تشدید کند. کاهش و یاتاری دید، تکرر ادرار و پرنوشی به‌دنبال‌مصرف دارو نیاز به توجه پزشکی دارند.در استفاده دراز مدت دارو، قرحه‌گوارشی علائم شبه کوشینگ آکنه درددر ناحیه سرینی و افزایش فشار خون‌محتمل می‌باشد.
تداخل‌های دارویی تریامسنولون باآمینوگلوتتماید، آمفوتریسین B،مهارکننده‌های آنزیم کربنیک انیدراز،آنتی‌اسیدها، عوامل ضد دیابت انسولین گلیکوزیدهای دیژیتالی دیورتیک‌ها،القاءکننده‌های آنزیم‌های کبدی میتوتان مکمل‌های پتاسیم ریتودرین غذاها و یاداروهای حاوی سدیم سوماترم وسوماتروپین و واکسن‌های حاوی‌ویروس‌های زنده توصیه نمی‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از قطع ناگهانی‌مصرف دارو بعد از استفاده طولانی (بیش‌از ۳ هفته بپرهیزید.
۲ ـ در طول درمان مصرف سدیم بایستی‌محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی‌پتاسیم توصیه می‌شود.
۳ ـ معاینات چشم پزشکی در طول درمان‌دراز مدت به‌طور مرتب باید انجام گیرد.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌صورت داخل مفصلی یاتزریق در غلاف تاندونی به میزان ۲/۵-۱۵میلی‌گرم و به‌صورت تزریق زیرپوستی یاداخل ضایعه‌ای تا ۱ میلی‌گرم در هر ناحیه‌تزریق استفاده می‌شود. در صورت نیازاین میزان می‌تواند بعد از یک هفته یا کمترتکرار شود. به‌صورت داخل عضلانی ۴۰ تا۸۰ میلی‌گرم استفاده شده و در صورت‌لزوم این مقدار می‌تواند بعد از ۴ هفته تکرارشود.
کودکان در کودکان ۶ تا ۱۲ سال داخل‌مفصل یا غلاف تاندونی به میزان ۲/۵-۱۵میلی‌گرم تزریق شده که در صورت لزوم‌می‌تواند تکرار شود. به‌صورت داخل‌عضلانی به میزان ۴۰ میلی‌گرم استفاده‌شده و در صورت لزوم در فواصل ۴هفته‌ای تکرار می‌شود. حداکثر مقدارتجویز به‌صورت مقدار واحد ۱۰۰میلی‌گرم می‌باشد.
اشکال دارویی
Injection: 40 mg/ml

VASOPRESSIN

موارد مصرف وازوپرسین در درمان‌دیابت بی‌مزه نوروژنیک خونریزی ازواریس‌های مری و نیز تشخیص دیابت‌بی‌مزه نوروژنیک از نوع نفروژنیک به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو با افزایش‌نفوذپذیری سلولی در مجاری جمع‌کننده‌ادرار سبب افزایش باز جذب آب و به‌دنبال‌آن کاهش حجم و افزایش اسمولالیته ادرارمی‌شود. در مقادیر بالاتر از مقدارفیزیولوژیک وازوپرسین موجب تنگ شدن‌عروق خونی و نیز انقباض عضلات صاف‌دستگاه گوارش می‌گردد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی وکلیوی است و نیمه عمر آن ۱۰-۲۰ دقیقه‌می‌باشد. طول اثر دارو ۲-۸ ساعت بوده و۵-۱۵% از دارو پس از تجویز داخل وریدی‌به صورت تغییر نیافته از کلیه‌ها ترشح‌می‌شود.
موارد منع مصرف دارو در بیماری‌های‌عروقی (خصوص? بیماری سرخرگ‌های‌کرونر) و زیادی فشار خون همچنین درنفریت مزمن با احتباس ازت نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در مقادیر بالا احتمال بروزاثرات اکسی‌توسیک وجود دارد. درصورت مصرف در دوران بارداری چون‌وازوپرسین توسط جفت غیرفعال‌می‌شود، ممکن است مقادیر بالاتری از آن‌لازم باشد.
۲ ـ در کودکان و افراد مسن خطرمسمومیت با آب و هیپوناترمی وجود دارد.
۳ ـ در مواردی چون بیماریهای قلبی آسم صرع میگرن و دیگر شرایطی که ممکن‌است با احتباس آب تشدید شود،آسیب‌های کلیوی و مواردی که باید ازافزایش مایعات جلوگیری کرد، با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی بی‌رنگ شدن پوست تهوع آروغ زدن کرامپ‌های شکمی تمایل به‌خروج مدفوع واکنش‌های افزایش‌حساسیت انقباض عروق کرونر ومسمومیت با آب از عوارض جانبی مهم‌دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی اثرات ضد ادراری درمصرف همزمان با کاربامازپین کلرپروپامید و کلوفیبرات تشدید می‌شود وتوسط دمکلوسایکلین لیتیم ونوراپی‌نفرین کاهش می‌یابد.
مقدار مصرف در درمان دیابت بی‌مزه‌مقدار ۵-۲۰ واحد هر ۴ ساعت از طریق‌تزریق زیرجلدی یا داخل عضلانی و درکنترل اولیه خونریزی واریسی مقدار ۲۰واحد در زمانی بیش از ۱۵ دقیقه از طریق‌ترزیق داخل وریدی تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 20 Pressor U/ml

ANTITOXINS

ANTISCORPION VENUM SERUM
ANTISNAKE VENUM SERUM
BOTULISM ANTITOXIN A+B+E TRIVALENT
BOTULISM ANTITOXIN E MONOVALENT
DIPHTERIA ANTITOXIN
TETANUS ANTITOXIN
آنتی‌توکسین‌ها پادتن‌هائی هستند که برای‌خنثی نمودن اختصاصی یک سم مصرف‌می‌شوند. هنگام مصرف آنتی‌توکسینهاباید به نکات زیر توجه نمود:
۱ ـ قبل از تجویز هر فرآورده بیولوژیک بایداز تزریقات قبلی هر نوع سرم به بیمار وواکنشهای آلرژیک قبلی بیمار اطلاع به دست‌آورد. آنتی‌توکسین‌ها در افراد با سابقه‌واکنشهای حساسیتی برعلیه فرآورده‌های‌بیولوژیک باید بااحتیاط مصرف شوند. قبل‌از تجویز، آزمون حساسیت باید انجام گیرد.بدلیل احتمال مرگ ومیر بعد از انجام آزمون‌داخل جلدی ابتدا باید آزمون خراش یاآزمون ملتحمه را انجام داد و در صورت‌منفی بودن یکی ازاین آزمونها، آزمون داخل‌پوستی را انجام داد. برای درمان علائم حادآلرژیک اپی‌نفرین باید در دسترس باشد.
۲ ـ آزمون خراش باید خراشی به میزان‌نیم سانتی‌متر ایجاد کرد و یک قطره ازفرآورده رقیق شده (۱۰۰:۱ در سرم نمکی روی آن قرار داد. برای کنترل نیز خراشی‌مشابه در طرف مقابل ایجاد و بر روی آن‌فقط سرم نمکی ریخته شود. بعد از ۲۰دقیقه خراشها با هم مقایسه شوند. کهیرمتورم احاطه شده با هاله‌ای از قرمزی‌نشانه واکنش مثبت است
۳ ـ آزمون ملتحمه یک قطره از فرآورده‌رقیق‌شده (۱۰:۱ در سرم نمکی را داخل‌کیسه ملتحمه یک طرف و برای کنترل یک قطره از سرم نمکی را در کیسه ملتحمه‌طرف دیگر ریخته می‌شود. در طی ۱۰-۳۰دقیقه واکنش مثبت با خارش سوزش قرمزی و ریزش اشک مشخص می‌گردد.این علائم با استفاده از قطره چشمی‌اپی‌نفرین کاهش می‌یابد. چشم کنترل بایدظاهری طبیعی داشته باشد. اگر هر دوچشم طبیعی باشند، نشانه واکنش منفی‌است
۴ ـ آزمون داخل جلدی برای بیماران بدون‌سابقه واکنش آلرژیک ویا با آزمون منفی‌خراش یا ملتحمه ۰/۰۲-۰/۱ میلی‌لیتر ازفرآورده رقیق‌شده (۱۰۰:۱ در سرم نمکی در یک طرف و همین مقدار سرم نمکی درطرف دیگر (کنترل داخل جلد تزریق‌می‌شود. برای بیماران دارای سابقه‌حساسیت باید رقت ۱۰۰۰:۱ مصرف شود.بعد از ۱۰-۳۰ دقیقه محلهای تزریق باید باهم مقایسه شوند. کهیر متورم احاطه شده‌با هاله‌ای از قرمزی نشانه واکنش مثبت‌می‌باشد. باید توجه داشت که مصرف‌همزمان آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است باآزمونهای حساسیت تداخل داشته باشند.
۵ ـ برای بیماران دارای آزمون مثبت‌حساسیت یا با واکنش مشکوک بایدحساسیت زدائی بدقت انجام گیرد. برای‌این منظور، بشرط عدم بروز واکنش بایدفرآورده رقیق شده را با فواصل ۱۵ دقیقه‌و بطور مکرر تزریق کرد. اگر واکنشی رخ‌داد باید یک ساعت صبر کرد و سپس‌آخرین مقدار پادزهر تزریق شده که‌واکنشی ایجاد نکرده را باید تکرار نمود.

ANTISCORPION VENOM SERUM

موارد مصرف این فرآورده در درمان‌علائم ناشی از سم عقرب مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی موادخالص ضدسم عقرب است و باعث خنثی‌شدن سم عقربهای Androctonuscrassicauda، Buthotus saulcyi،Mesobuthus eupeus، Odontobuthusdorjae، Scorpio maurusمی‌شود. انواع‌عقربهائی که سم آنها برای تولیدپادزهربکار می‌رود به منطقه جغرافیائی‌مورد نظر بستگی دارد و برای هر منطقه‌خاص فرآورده باید حاوی‌آنتی‌توکسین‌های عقربهای همان منطقه‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ هنگام تزریق اکسیژن ووسایل احیاء باید در دسترس باشند.
۲ ـ قبل از استفاده از سرم برای تشخیص‌حساسیت فرد مسموم نسبت به سرم‌اسب آزمون حساسیت باید انجام داد. درصورت بروز واکنشهای سیستمیک استفاده از سرم باید قطع و درمان مناسب‌شروع شود.
۳ ـ آزمون حساسیت مقدار ۰/۲ میلی‌لیتراز محلول رقیق شده (۱۰:۱ برای افرادبدون سابقه و ۱۰۰:۱ برای افراد با سابقه‌آلرژیک از سرم طبیعی اسب یا پادزهرزیرجلدی تزریق شود. برای نتیجه آزمون‌لازم است ۳۰ دقیقه صبر کرد و در صورت‌عدم واکنش ۰/۲ میلی لیتر از فرآورده رقیق‌نشده باید تزریق شود، در صورت عدم‌واکنش حساسیتی می‌توان مقدار کافی ازپادزهر عقرب را مصرف کرد.
عوارض جانبی بیماری سرم‌و واکنشهای‌حساسیتی و تاخیری (جوشهای‌پوستی تب دردمفاصل خیز) از عوارض‌جانبی‌این‌فرآورده می‌باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ فرآورده را باید دردمای ۲-۸ درجه سانتیگراد نگهداری و ازانجماد آن جلوگیری کرد.
۲ ـ تزریق داخل عضلانی باید به آهستگی‌انجام شود. در صورت نیاز به تزریق داخل‌وریدی باید خیلی آهسته تزریق گردد.
مقدار مصرف مقدار مصرف فرآورده به‌مقدار و نوع سم وارد شده به بدن مصدوم اقدامات فوریتی انجام شده قبلی و سابقه‌سلامت بیمار بستگی دارد. کودکان بیشتردر معرض خطر هستند. بیشتر مصدومین‌بعد از تزریق داخل‌وریدی یا داخل‌عضلانی‌یک یا دو آمپول پادزهر عقرب بهبودمی‌یابند. برای اثر سریعتر، راه داخل وریدی‌ترجیح داده می‌شود. بعضی از مصدومین‌نیاز به شش آمپول پادزهر عقرب دارند.
اشکال دارویی
Injection: 5ml

ANTISNAKE VENOM SERUM

موارد مصرف این فرآورده تنها درمان‌اختصاصی موجود برای نیش مارهای‌سمی محسوب می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌گلوبولین‌های اختصاصی ضد سم ماراست این گلوبولینها بر علیه سموم شش‌نوع مار Naja naja axiana، Viperalebetina، Echis carinitus، Pseudocerastespersicus، Vipera xanthina و Agkistrodon halysموثر هستند.
هشدارها: ۱ ـ هنگام تجویز، اکسیژن ووسایل احیاء باید در دسترس باشند.
۲ ـ شوک متعاقب مسمومیت را باید مانندشوک هیپوولمیک با تجویز فرآورده‌های‌خونی یا جانشین‌های پلاسما درمان نمود.
۳ ـ بدلیل حجم نسبت? کم مایعات بدن‌کودکان که سم در آن رقیق می‌شود، ممکن‌است کودکان به مقادیر بیشتری از پادزهرنیاز داشته باشند، لذا مقدار مورد نیازپادزهر نباید با محاسبه وزن کودک تعیین‌شود.
۴ ـ برای تشخیص حساسیت فرد مسموم‌نسبت به سرم اسب قبل از استفاده از سرم‌باید آزمون حساسیت را انجام داد. درصورت بروز واکنشهای سیستمیک استفاده از سرم باید قطع و درمان مناسب‌شروع شود.
۵ ـ آزمون حساسیت مقدار ۰/۰۲-۰/۰۳میلی‌لیتر از محلول رقیق شده (۱۰۰:۱) ازسرم طبیعی اسب یا پادزهر باید داخل‌جلدی تزریق شود. یک آزمون کنترل باتزریق سرم نمکی در اندام طرف مقابل به‌تفسیر نتیجه آزمایش کمک می‌کند.
عوارض جانبی بیماری سرم‌و واکنشهای‌حساسیتی و تاخیری (جوشهای‌پوستی تب درد مفاصل خیز) از عوارض جانبی‌این فرآورده می‌باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ فرآورده را باید دردمای ۲-۸ درجه سانتیگراد نگهداری ازانجماد آن جلوگیری کرد.
۲ ـ تعیین رقت نوع الکترولیت و سرعت‌انفوزیون به سن بیمار، وزن و وضعیت‌قلبی او، شدت مسمومیت میزان کل تخمین‌زده شده مایعات تزریقی مورد نیاز وفاصله بین گزش بیمار و شروع درمان‌بستگی دارد.
۳ ـ تزریق داخل وریدی (خیلی آهسته ارجح است تزریق داخل عضلانی باید درعضلات حجیم و ترجیح? در عضله سرینی‌انجام شود. از تزریق در نزدیکی اعصاب یادر داخل انگشتها خودداری شود.
مقدار مصرف با نظارت بر حال بیمار بایدابتدا ۵-۱۰ میلی‌لیتر را طی ۳-۵ دقیقه‌تزریق نمود. در صورت عدم بروزواکنشهای سیستمیک فوری انفوزیون رامی‌توان با حداکثر سرعت مناسب برای‌تجویز مایعات به‌صورت وریدی ادامه داد.
در موارد ذیل باید به صورت لازم اقدام‌نمود:
۱ ـ عدم مسمومیت (عدم بروز تظاهرات‌موضعی یا عمومی : ادامه درمان لازم‌نیست
۲ ـ مسمومیت جزئی (تورم موضعی وتغییرات موضعی دیگر و عدم وجودتظاهرات موضعی یا عمومی و نتایج طبیعی‌آزمونهای آزمایشگاهی : ۲۰-۴۰ میلی‌لیتر(۲-۴ ویال تزریق شود.
۳ ـ مسمومیت متوسط (گسترش تورم به‌خارج ناحیه گزش یک یا چند تظاهرسیستمیک و نتایج غیرطبیعی آزمونهای‌آزمایشگاهی کاهش هماتوکریت وپلاکتها): ۵۰-۹۰ میلی‌لیتر (۵-۹ ویال تزریق شود.
۴ ـ مسمومیت حاد (واکنشهای مشخص‌موضعی و تظاهرات شدید سیستمیک وتغییرات مشخص در یافته‌های‌آزمایشگاهی : ۱۰۰-۱۵۰ میلی‌لیتر(۱۰-۱۵ ویال تزریق شود.
۵ ـ اگر تورم گسترش بیشتری یافت وشدت علائم سیستمیک مسمومیت بیشترشد یا اینکه تظاهرات شدیدی پدید آمد،۱۰۰ـ۵۰ میلی‌لیتر(۵-۱۰ ویال داخل‌وریدی تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 10ml vials

BOTULISM ANTITOXIN

A+B+E TRIVALENT
موارد مصرف این فرآورده در پیشگیری‌بعد از آلودگی و درمان بیماری بوتولیسم‌ناشی از خوردن غذاهای آلوده مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: پادزهر سه ظرفیتی بوتولیسم‌باعث خنثی شدن سموم تولید شده توسطClostridium botulinum می‌شود. هرمیلی‌لیتر از این پادزهرحاوی بیش از ۵۰۰واحد پادزهربر علیه هر کدام از سه نوع سم‌A، B، Eمی‌باشد.
هشدارها: این فرآورده در درمان‌بوتولیسم نوزادان تاثیری ندارد.
عوارض جانبی شوک آنافیلاکتیک کاهش‌فشار خون کهیر، اختلال تنفسی و بیماری‌سرمی از عوارض جانبی این فرآورده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ قبل از تزریق آزمون‌حساسیت انجام شود.
۲ ـ بدلیل تشدید اثرات عصبی سم‌بوتولینوم از مصرف آنتی‌بیوتیک‌های‌آمینوگلیکوزیدی در مسمومین اجتناب‌شود.
۳ ـ فرآورده را باید در دمای بین ۲-۸درجه سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف برای درمان بوتولیسم ۲۰میلی‌لیتر از پادزهر را باید در ۱۰۰ میلی‌لیترسرم نمکی رقیق و به آهستگی (حداقل ۳۰دقیقه داخل وریدی تزریق کرد. درصورت لزوم بعد از ۴ ساعت ۱۰ میلی‌لیتردیگر تجویز شود و دفعات بعد با فواصل‌۱۲-۲۴ ساعت مصرف شود.
برای پیشگیری بعد از بلع غذای آلوده به‌Clostridium botulinum 20 میلی‌لیترازفرآورده باید داخل عضلانی تزریق شود.در صورت ظهور علائم پادزهر اضافی‌تزریق گردد.
اشکال دارویی
Injection: 1ml

BOTULISM ANTITOXIN E MONOVALENT

موارد مصرف این فرآورده در پیشگیری‌بعد از آلودگی و درمان بیماری بوتولیسم‌ناشی از خوردن غذاهای آلوده مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: پادزهر یک ظرفیتی بوتولیسم‌باعث خنثی‌شدن سم تولید شده توسط نوع‌E، Clostridium botulinumمی‌شود.
عوارض جانبی شوک آنافیلاکتیک کاهش‌فشار خون کهیر، اختلال تنفسی و بیماری‌سرمی از عوارض جانبی این فرآورده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل تشدید اثرات‌عصبی سم بوتولینوم از مصرف‌آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزیدی درمسمومین اجتناب شود.
۲ ـ قبل از تزریق آزمون حساسیت انجام‌شود.
۳ ـ فرآورده را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف برای درمان بوتولیسم ۲۰میلی‌لیتر از پادزهررا در ۱۰۰ میلی‌لیترسرم نمکی رقیق و باهستگی (حداقل ۳۰دقیقه داخل وریدی تزریق شود. درصورت لزوم بعد از ۴ ساعت ۱۰میلی‌لیتردیگر تجویز شود و دوزهای بعدی بافواصل ۱۲-۲۴ ساعت مصرف شوند.
برای پیشگیری بعد از بلع غذای آلوده به‌Clostridium botulinum 20 میلی‌لیتر ازفرآورده باید داخل عضلانی تزریق شود.در صورت ظهور علائم پادزهر اضافی‌تزریق گردد.
اشکال دارویی
Injection: 50000 units in 20ml

DIPHTHERIA ANTITOXIN EQUINE

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی انتقالی و به منظور پیشگیری موقت یادرمان عفونت دیفتری مصرف می‌شود.هر بیمار با علائم بالینی دیفتری باید فور? وقبل از هر گونه آزمایش باکتری شناسی‌پادزهر دیفتری دریافت نماید.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی موادخالص ضد سم دیفتری می‌باشد که بر علیه‌سم تولید شده توسط باکتری Corynebacterium diphtheriaبدست‌می‌آید.
هشدارها: ۱ ـ قبل‌از تزریق تست‌حساسیت‌انجام شود.
۲ ـ برای کنترل واکنشهای حساسیتی اپی‌نفرین ۱۰۰۰:۱ باید در دسترس باشد.
۳ ـ آزمون حساسیت مقدار ۰/۲ میلی‌لیتراز محلول رقیق شده (۱۰:۱ برای افرادبدون سابقه و ۱۰۰:۱ برای افراد با سابقه‌آلرژی از سرم طبیعی اسب یا پادزهر راباید زیرجلدی تزریق کرد. بعد از ۳۰ دقیقه‌در صورت عدم واکنش ۰/۲ میلی لیتر ازفرآورده رقیق نشده باید تزریق شود، درصورت عدم واکنش حساسیتی می‌توان‌مقدار کافی از این پادزهر را مصرف کرد.
۴ ـ بدلیل کوتاه بودن اثر این پادزهر(حداکثر ۳ هفته نباید از آن برای پیشگیری‌استفاده شود. اگرچه می‌توان برای‌کودکان واکسینه نشده و در معرض خطرابتلا استفاده کرد. در این صورت باید به‌طور همزمان برای ایجاد ایمنی فعال‌توکسوئید دیفتری نیز تزریق شود.
عوارض جانبی شوک آنافیلاکتیک کاهش‌فشار خون کهیر، اختلال تنفسی و بیماری‌سرمی از عوارض جانبی این دارو است
نکات قابل توصیه ۱ ـ مقدار مورد نیازپادزهر باید در اسرع وقت تزریق شود. هرساعت تاخیر مقدار لازم را افزایش و اثرات‌مفید پادزهر را کاهش می‌دهد.
۲ ـ برای شروع درمان نیازی به تائیدآزمایشگاهی نیست درمان را تا کنترل‌تمامی علائم موضعی و عمومی یا تا موقعی‌که عامل بیماریزای دیگری تشخیص داده‌شود، باید ادامه داد.
۳ ـ همزمان از آنتی‌بیوتیک‌های مناسب وبه مقدار کامل درمانی استفاده شود.
۴ ـ فرآورده را باید در دمای بین ۲-۸درجه سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد. قبل از تزریق آن را باید تا۳۲-۳۸ درجه سانتیگراد گرم کرد.
مقدار مصرف در صورت ابتلا حلق یاحنجره طی ۴۸ ساعت ۲۰۰۰۰-۴۰۰۰۰واحد و در ضایعات حلقی – بینی ۴۰۰۰۰-۶۰۰۰۰ واحد و در موارد بیماری‌گسترده برای بیش از ۳ روز یا در بیماران‌با گردن متورم ۸۰۰۰۰-۱۲۰۰۰۰ واحدباید داخل عضلانی تزریق شود. مقدارمصرف کودکان و بزرگسالان یکسان‌می‌باشد.
به منظور پیشگیری باید ۵۰IU/kg به‌صورت زیرجلدی یا داخل عضلانی تزریق‌کرد.
اشکال دارویی
Injection: 10000IU/vial

TETANUS ANTITOXIN EQUINE

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی انتقالی بر علیه بیماری کزاز در افرادزخمی که زخم آنها با اسپور باکتری کزازآلوده شده باشد، استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌گلوبولین‌های ضدسم اختصاصی بر علیه‌سم تولید شده توسط Clostridium tetaniاست
هشدارها: ۱ ـ قبل‌ازتزریق آزمون‌حساسیت انجام شود.
۲ ـ بدلیل کوتاه بودن اثر این پادزهر نبایداز آن برای پیشگیری استفاده شود. اگرچه‌می‌توان برای کودکان واکسینه نشده و درمعرض خطر ابتلا استفاده کرد. در این‌صورت باید به طور همزمان برای ایجادایمنی فعال توکسوئید کزاز نیز تزریق‌شود.
۳ ـ آزمون حساسیت مقدار ۰/۲ میلی‌لیتراز محلول رقیق شده (۱۰:۱ برای افرادبدون سابقه و ۱۰۰:۱ برای افراد با سابقه‌آلرژی از سرم طبیعی اسب یا پادزهر راباید زیرجلدی تزریق کرد. بعد از ۳۰ دقیقه‌در صورت عدم واکنش ۰/۲ میلی لیتر ازفرآورده رقیق نشده باید تزریق شود، درصورت عدم واکنش حساسیتی می‌توان‌مقدار کافی از این پادزهر را مصرف کرد.
عوارض جانبی شوک آنافیلاکتیک کاهش‌فشار خون کهیر، اختلال تنفسی و بیماری‌سرمی از عوارض جانبی این دارو است
نکات قابل توصیه ۱ ـ این پادزهر فقط سم‌باکتری Clostridium tetani را خنثی‌می‌کندو اثری‌برخود باکتری ندارد.بنابراین علاوه برتزریق پادزهر، سایردرمان‌های زخم ضروری است ضدعفونی زخم بوسیله ترکیبات ید اثرتخریبی قابل ملاحظه‌ای بر سم باکتری نیزدارد.
۲ ـ در صورتی که فرد به سرم حساسیت‌داشته یا قبلا با توکسوئید کزاز واکسینه‌شده باشد، بیمار باید فقط یک نوبت تزریق‌توکسوئید کزاز دریافت کند و نیازی به‌تزریق پادزهر نیست
۳ ـ به منظور درمان بیماری کزاز، علاوه برمصرف پادزهر، همزمان درمانهای‌جراحی و علامتی شامل مصرف‌آنتی‌بیوتیک‌ها، آرامبخش‌ها، ضدتشنج‌ها وشل‌کننده‌های عضلانی ضروری می‌باشد.
۴ ـ فرآورده را باید در دمای بین ۲-۸درجه سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
پیشگیری
بلافاصله بعد از ایجاد جراحت (و احتمال‌آلودگی زخم با باکتری کزاز مثل وجودخاک و بعد از انجام تست حساسیت مقدار۳۰۰۰ واحد از پادزهر راباید داخل‌عضلانی تزریق کرد.
درمان
در صورت بروز علائم کزاز، بعد از انجام‌ملاحظاتی در مورد حساسیت وواکنشهای سرمی باید ۲۰۰۰۰۰ واحدپادزهر را داخل وریدی تزریق کرد.روزهای بعد ۵۰۰۰۰ واحد پادزهر را بایدهر روز داخل عضلانی تزریق کرد، تاهنگامی که تمام علائم بیماری از بین برود.
اشکال دارویی
Injection: 3000, 5000 , 10000 IU per vial

IMMUNE GLOBULINES

ANTI-D IMMUNE GLOBULIN
HEPATITIS B IMMUNE GLOBULIN
IMMUNE GLOBULIN (IG)
IMMUNE GLOBULIN INTRAVENOUS (IGIV)
MEASLES IMMUNE GLOBULIN
RABIES IMMUNE GLOBULIN
TETANUS IMMUNE GLOBULIN
این فرآورده‌ها از پلاسما یا سرم انسانهای‌مصون‌شده حاصل تصفیه واستانداردمی‌شوند و برای ایجاد ایمنی‌انتقالی برعلیه‌یک یا چند بیماری به‌کار می‌روند. این‌مصونیت سریع حاصل می‌شود ولی برای‌مدت کوتاهی (۱-۳ ماه باقی می‌ماند. درهنگام مصرف ایمنوگلوبولین‌ها باید به‌نکات ذیل توجه نمود:
۱ ـ درد افراد حساس به ایمنوگلوبولین‌ها یاتایمروسال و بیماران مبتلا به نقص منفردایمنوگلوبولین A نباید ازاین فرآورده‌هااستفاده نمود. همچنین برای افراد بااختلالات انعقادی یا کاهش شدید پلاکتهانباید از فرآورده‌های داخل عضلانی‌مصرف نمود.
۲ ـ بجز IGIV، ایمنوگلوبولین‌هارا نبایدداخل وریدی تزریق نمود. با تزریق داخل‌وریدی ایمنوگلوبولین‌ها احتمال بروزواکنشهای آنافیلاکتوئید و کاهش سریع‌فشار خون وجود دارد.
۳ ـ از انجام آزمون جلدی خودداری شود،زیرا تزریق داخل جلدی گاماگلوبولین‌های‌غلیظ باعث ایجاد واکنش التهابی می‌شودکه ممکن است به عنوان یک واکنش آلرژیک‌مثبت تفسیر شود.
۴ ـ از مخلوط کردن ایمنوگلوبولین‌ها باداروهای دیگر خودداری شود.
۵ ـ تا سه ماه بعد از تجویز این فرآورده‌ها،باید از تجویز واکسن‌های ویروسی‌خودداری کرد. احتمالا لازم است که چنین‌افرادی مجدد? واکسینه شوند.

ANTI-D IMMUNE GLOBULIN

موارد مصرف این فرآورده به منظورجلوگیری از ایجاد واکنش به فاکتور Rh وجلوگیری از بیماری همولیتیک نوزادان دربارداری‌های بعدی استفاده می‌شود. ملاک‌تجویز در بارداری عبارتند از: مادر Rh-باشد و قبلا نسبت به فاکتور Rhحساس‌نشده باشد، نوزاد و یا پدر Rh+باشد.همچنین برای زنان حساس نشده بعد ازسقط خودبخود یا سقط القاء شده و یاهرگونه دستکاری نمونه برداری یاخونریزی ازمیان جفت استفاده می‌شود،مگر اینکه اثبات شود که جنین یا پدر Rh-باشد. در سقط یا بارداری خارج رحمی که‌تعیین گروه خونی جنین غیر ممکن است بافرض بر اینکه جنین Rh+ باشد، این‌فرآورده را تجویز می‌کنند، مگر اینکه اثبات‌شود که پدر Rh- است در افراد Rh-که‌اشتباه? خون Rh+ دریافت کرده‌اند، برای‌جلوگیری از واکنش بر علیه فاکتور Rhاستفاده از این ایمنوگلوبولین توصیه شده‌است
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی IgG ضد Rho(D)است و در افراد Rh-، با مهار پاسخ‌ایمنی نسبت به گلبول‌های قرمز Rh+، ازایجاد حساسیت نسبت به فاکتور Rho(D)جلوگیری می‌کند. در افراد Rh- و حساس‌نشده‌ای که خون Rh+ به بدن آنها واردمی‌شود این فرآورده بطور موثر واکنش‌ایمنی را کاهش می‌دهد.
موارد منع مصرف ۱ ـ برای افرادی
که سابقه واکنشهای آنافیلاکتیک یاواکنشهای شدید سیستمیک نسبت به‌گلوبولین‌های انسانی دارند، Anti-D نبایدمصرف شود.
۲ ـ برای نوزادان بعد از تولد، افراد Rh+،افراد Rh-که قبلا نسبت به فاکتور Rhحساس شده‌اند، نباید تجویز شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو باید عضلانی وترجیح? در عضله دلتوئید یا ران تزریق‌شود.
عوارض جانبی ناراحتی در محل تزریق تب درد عضلانی و خواب‌آلودگی ازعوارض جانبی این دارو می‌باشد.
تداخل‌های دارویی بدلیل وجود سایرایمنوگلوبولین‌ها همراه Anti-D، تا ۳ ماه بعداز تزریق از انجام واکسیناسیون مادرخودداری شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ قبل از تجویز وبلافاصله بعد از زایمان آزمایش تعیین‌گروه خونی نوزاد (ABO, Rh)و آزمایش‌مستقیم آنتی‌گلوبولین را باید انجام داد.
۲ ـ در صورت لزوم در زایمانها، سقطجنین یا انتقال خون باید طی ۷۲ ساعت‌فرآورده را تزریق نمود.
۳ ـ اگر قبل از زایمان Anti-D تزریق شده‌باشد، لازم است که مادر یک مقدار مصرف‌دیگر بعد از زایمان نوزاد Rh+دریافت کند.چنانچه‌این فرآورده در محدوده ۳ هفته‌قبل‌از زایمان به‌مادر تزریق شده‌باشد،بعداز زایمان نیازی به تزریق مجدد نیست مگراینکه مقدار خونریزی جنینی مادری‌بیش‌از ۳۰ میلی‌لیتر خون کامل باشد.
۴ ـ این فرآورده را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری واز انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
پروفیلاکسی بعد از زایمان حداقل یک‌ویال ایمنوگلوبولین را باید طی ۷۲ ساعت‌بعد از زایمان تزریق کرد. در صورتی که‌مقدار خونریزی جنین مادری بیش از ۳۰میلی‌لیتر باشد، به ازای هر ۳۰ میلی‌لیترخون کامل یا ۱۵ میلی‌لیتر گلبول قرمزمتراکم باید یک ویال اضافی تزریق شود.
پروفیلاکسی قبل از زایمان در هفته‌های‌۲۶-۲۸ بارداری یک ویال و در محدوده ۷۲ساعت بعد از زایمان نیز باید یک ویال ازراه داخل عضلانی تزریق شود.
حوادث انتقال خون به ازاء هر ۳۰میلی‌لیتر خون کامل یا ۱۵ میلی‌لیتر گلبول‌قرمزمتراکم باید یک ویال ۳۰۰mcg تزریق‌کرد.
متفرقه بعد از ترومای شکمی نمونه‌برداری از مایع آمنیون سقط جنین (اعم ازخودبخود یا القاء شده ، یا بارداری خارج‌رحمی در یا بعد از هفته سیزدهم بارداری باید یک ویال تزریق نمود. در صورت‌تزریق در هفته ۱۳-۱۸ بارداری یک مقدارمصرف mcg 300 دیگر نیز باید در هفته‌های ۲۶-۲۸ بارداری تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 300 mcg vials

HEPATITIS B IMMUNE GLOBULIN

موارد مصرف این فرآورده برای پیشگیری‌از بیماری هپاتیت B بعد از تماس تزریقی سوزن تزریق یا تصادفی ، تماس غشاءمخاطی (ترشح تصادفی مایع یا تماس‌خوراکی (استفاده از پیپت با مواد HBsAgمثبت مثل خون پلاسما یا سرم درنوزادان متولد شده از مادران HBsAgمثبت‌و افراد در معرض خطر با عفونت هپاتیت Bمصرف می‌شود.
تجویز ایمنوگلوبولین هپاتیت B قبل یاهمراه واکسن هپاتیت B نه تنها با ایجادپاسخ ایمنی فعال نسبت به واکسن تداخل‌ندارد، بلکه دستیابی سریع به سطوح لازم‌پادتن ضد هپاتیت را موجب می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی مقدارزیادی از پادتن ضد آنتی‌ژن سطحی‌ویروس هپاتیت Bمی‌باشد. تجویز مقدارتوصیه شده این فرآورده باعث فراهم‌نمودن سطح قابل تشخیص این‌ایمنوگلوبولین می‌شود که تقریبا برای‌مدت ۲ ماه یا بیشتر باقی می‌ماند.
هشدارها: ۱ ـ در افراد با سابقه واکنشهای‌حساسیتی سیستمیک این فرآورده باید بااحتیاط مصرف شود. اپی‌نفرین‌باید دردسترس باشد.
۲ ـ هنگام تزریق این فرآورده احتمال‌انتقال بیماریهای ویروسی وجود دارد.
عوارض جانبی درد موضعی در محل‌تزریق کهیر و آنژیوادم از عوارض جانبی‌عمده این دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های ویروسی تا سه ماه بعد ازتزریق ایمنوگلوبولین هپاتیت B، از تجویزواکسن‌های ویروسی باید امتناع کرد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل احتمال بروزواکنشهای شدید، از تزریق داخل وریدی‌اجتناب شود. ترجیح? در عضله ران یادلتوئید تزریق شود. بعلت احتمال خطرآسیب به عصب سیاتیک نباید در عضله‌سرینی تزریق شود.
۲ ـ فرآورده را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
پیشگیری بعد از تماس مقدار توصیه‌شده ۰/۰۶ml/kg می‌باشد و مقدار مصرف‌معمول برای بزرگسالان معادل ۳-۵میلی‌لیتر است مقدار مورد نیاز را
باید بلافاصله (یا حداکثر طی ۷ روز)
بعد از تماس عضلانی تزریق کرد. ۲۸-۳۰روز بعد این تزریق را باید تکرار
نمود.
پیشگیری در نوزادان متولد شده ازمادران HBsAgمثبت بلافاصله بعد ازتولد (یا حداکثر طی ۱۲ ساعت مقدار نیم‌میلی لیتر از دارو را باید در داخل عضله‌ران تزریق کرد.
افراد در معرض خطر با عفونت هپاتیت‌B: ایمنوگلوبولین هپاتیت B(برای نوزادان‌نیم میلی‌لیتر و برای بزرگسالان‌۰/۰۶ml/kg) را همزمان یا یک ماه قبل ازواکسن هپاتیت Bباید تزریق کرد.
اشکال دارویی
Injection: 0.5, 1 , 5ml vials

IMMUNE GLOBULIN INTRAMUSCUALR (IG)

موارد مصرف این فرآورده برای
پیشگیری یا درمان هپاتیت A، پیشگیری
یا تخفیف علائم سرخک جبران نقص‌ایمنوگلوبولین‌های طبیعی ایمنی انتقالی درافراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی در معرض‌ابتلاء به آبله مرغان و کاهش احتمال بروزعفونت سرخجه و ضایعات جنینی در دوران‌بارداری مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده محلولی ازایمنوگلوبولین‌ها، مخصوصا IgG،می‌باشد.
فارماکوکینتیک حداکثر سطوح خونی‌ایمنوگلوبولین IgGتقریبا دو روز بعد ازتزریق این فرآورده بدست می‌آید. نیمه‌عمر IgGدر گردش خون افراد با سطوح‌طبیعی IgG معادل ۲۳ روز است
موارد منع مصرف این فرآورده برای‌بیماران مبتلا به نقص منفرد IgAو یا نقص‌انعقادی یا کاهش تعداد پلاکتها نباید تجویزشود.
هشدارها: این فرآورده فقط باید به‌صورت‌داخل عضلانی (ترجیح? در عضله سرینی تزریق شود.
عوارض جانبی درد و حساسیت موضع‌تزریق کهیر و آنژیوادم از عوارض جانبی‌عمده این دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های زنده ویروسی تا سه ماه بعداز تزریق این فرآورده از تجویزواکسن‌های ویروسی امتناع شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت تماس‌بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی باسرخک باید بلافاصله این فرآورده راتزریق و از مصرف واکسن سرخک‌خودداری کرد.
۲ ـ بدلیل احتمال بروز واکنشهای شدید،باید از تزریق داخل وریدی اجتناب
کرد.
۳ ـ برای افراد با سابقه واکنشهای‌حساسیتی سیستمیک این فرآورده باید بااحتیاط مصرف شود.
۴ ـ هنگام تزریق این فرآورده احتمال‌انتقال بیماریهای ویروسی وجود دارد.
۵ ـ فرآورده را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری و از انجماد آن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
هپاتیت A: برای افرادی که با بیماران مبتلابه هپاتیت Aتماس دارند، یک مقدار مصرف‌۰/۰۲ml/kg توصیه می‌شود. برای‌مسافرینی که قصد عزیمت به مناطق آلوده‌را دارند، برای حضور کمتر از سه ماه بایدیک مقدار مصرف ۰/۰۲ml/kg تزریق شودو برای حضور بیش از سه ماه هر ۴-۶ ماه‌یکبار ۰/۰۶ml/kg تزریق شود.
سرخک به منظور جلوگیری یا تخفیف‌علائم سرخک در افراد حساس که کمتر ازشش روز قبل با سرخک تماس داشته‌است ۰/۲۵ml/kg تزریق و اگر کودک‌حساس مبتلا به نقص ایمنی نیز باشد،۰/۵ml/kg (حداکثر ۱۵ میلی‌لیتر) تزریق‌شود.
نقص ایمنوگلوبولین استفاده از IGIVارجحیت دارد، ولی در صورت فقدان IGIVمی‌توان IG را مصرف کرد. مقدار مصرف‌اولیه ۱/۳ml/kg و بعد هر ۳ یا ۴ هفته‌۰/۶۶ml/kg تزریق شود. بعضی از بیماران‌با فواصل کوتاهتری به IG نیاز
دارند.
آبله مرغان در صورت فقدان‌ایمنوگلوبولین ضد آبله مرغان بلافاصله‌۰/۶-۱/۲ml/kg تزریق شود.
سرخجه مقدار ۰/۵۵ml/kg طی ۷۲ ساعت‌بعد از تماس توصیه شده است
اشکال دارویی
Injection: 2 , 10ml vials

IMMUNE GLOBULIN INTRAVENOUS (IGIV)

موارد مصرف این دارو در درمان بیماران‌مبتلا به نقص سیستم ایمنی پوپورای‌ترومبوسیتوپنیک با منشاء ناشناخته لوسمی لنفوسیتیک مزمن سلول‌های B،سندرم کاواساکی جلوگیری از عفونت‌HIV در کودکان و در پیوند مغز استخوان‌به منظور جلوگیری از عفونت‌های‌سیستمیک مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده باعث ایجادسطوح پادتن‌های وسیعی می‌شود.
فارماکوکنتیک ۵ ـ ۲ روز بعد از تزریق‌عضلانی سطوح سرمی لازم از پادتن‌هاایجاد می‌شود و نیمه عمر آنها حدود ۳ هفته‌است
موارد منع مصرف برای افراد با سابقه‌واکنشهای حساسیتی یا واکنشهای شدیدسیستمیک نباید مصرف شود. این‌فرآورده برای بیماران مبتلا به نقص منفرد IgAیا نقص انعقادی‌یا کاهش‌تعداد پلاکتهانباید تجویز شود.
هشدارها: ۱ ـ سندرم مننژیت آسپتیک
بعد از تزریق IGIV مخصوصا با مقدارمصرف بالا گزارش شده است این سندرم‌که از چند ساعت تا ۲ روز بعد از تزریق IGIVشروع می‌شود، دارای علائمی مثل‌سردرد شدید، خواب آلودگی تب هراس‌از نور، حرکت دردناک چشمها، تهوع واستفراغ می‌باشد.
۲ ـ IGIV می‌تواند باعث افت سریع فشارخون و علائم بالینی آنافیلاکسی شود.بروز این واکنشها به سرعت انفوزیون‌بستگی دارد. علائم حیاتی را باید بطورمداوم کنترل کرد و مراقب هر گونه علامت‌در مدت انفوزیون بود.
۳ ـ واکنشهای پیشرونده التهابی بیشتر دربیماران آگاماگلوبولینمی یاهیپوگاماگلوبولینمی شدید اتفاق می‌افتد که‌برای اولین بار تحت درمان باایمنوگلوبولین‌ها قرار می‌گیرند یا ۸ هفته ازآخرین تزریق ایمنوگلوبولین به آنهامی‌گذرد.
عوارض جانبی بروز عوارض جانبی به‌سرعت انفوزیون بستگی دارد. تهوع استفراغ کرامپ های شکمی لرز، افزایش‌درجه حرارت بدن افزایش ضربان قلب بثورات و قرمزی پوست سردرد وسرگیجه از عوارض عمده IGIVمی‌باشد.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های زنده ویروسی تا سه ماه بعداز تزریق IGIV، باید از تجویز واکسن‌های‌ویروسی امتناع شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ فقط باید از راه داخل‌وریدی تزریق شود.
۲ ـ فرآورده باید در دمای اتاق و زیر ۳۰درجه سانتیگراد نگهداری شود.
مقدار مصرف مقدار مناسب IGIV برای‌درمان نقصان IgG بیماران بر مبنای تامین‌سطح طبیعی (حداقل ۲g/l) تعیین می‌گردد.مقدار ۱۰۰-۴۰۰mg/kg هر سه تا چهارهفته یکبار توصیه شده است اگرچه‌بعضی از بیماران ممکن است تا میزان‌۶۰۰mg/kg هر سه تا چهار هفته یکبار نیازداشته باشند. برای نوبت اول توصیه‌می‌شود مقدار ۲۰۰mg/kg با فواصل‌کوتاهتری تزریق شود و بعد مطابق فوق‌مصرف شود.
در سایر موارد مصرف باید به‌راهنمایی‌های ارائه شده توسط سازندگان‌فرآورده‌ها توجه شود.
اشکال دارویی
Injection: 1, 2.5, 5 , 10g

MEASLES IMMUNE GLOBULIN

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی انتقالی بر علیه بیماری سرخک مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین در افرادمستعد که با عفونت تماس داشته‌اند، برای‌پیشگیری و بهبودی سرخک مصرف‌می‌شود. همچنین در زنان باردار در سه‌ماهه اول بیماران مبتلا به سندرم نقص‌پادتن بیماران تحت درمان با مقادیر زیادکورتیکوستروئیدها یا سایر داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی بیماران مبتلا به‌بیماریهای شدید تب‌دار (مخصوص? اگردارای اختلالات مغزی باشند) به شرط آنکه‌تا بحال بر علیه سرخک واکسینه نشده‌باشند مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌ایمنوگلوبولین‌های لیوفیلیزه (عمدت? IgG)می‌باشد و از پلاسمای حاوی پادتن‌های‌خاص بر علیه ویروس سرخک بدست‌می‌آید.
هشدارها: ۱ ـ در افراد با سابقه واکنشهای‌حساسیتی سیستمیک باید با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ هنگام تزریق این دارو، احتمال انتقال‌بیماریهای ویروسی وجود دارد.
عوارض جانبی درد و سفتی در محل‌تزریق تب کهیر و آنژیوادم از
عوارض جانبی عمده این فرآورده‌می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های ویروسی تا سه ماه بعد ازتزریق این ایمنوگلوبولین از تجویزواکسن‌های ویروسی امتناع شود.
نکات قابل توصیه این فرآورده باید دردمای‌بین ۲-۸ درجه سانتیگراد و دور از نور وتحت خلاء یا گاز خنثی نگهداری شود.
مقدار مصرف
پیشگیری فوری در اسرع وقت بعد ازتماس (یا حداکثر طی ۵ روز بعد از آن ،۰/۲-۰/۴ml/kg باید داخل عضلانی تزریق‌شود. در صورت تداوم تماس همین مقدارباید بعد از ۲-۳ هفته تکرار شود.
درمان بیماری سرخک تزریق داخل‌عضلانی ۱-۱/۲ml/kg توصیه می‌شود.
جلوگیری از بروز عوارض جانبی بعداز واکسیناسیون برای این منظور تزریق‌داخل عضلانی ۰/۰۲ml/kg توصیه شده‌است این مقدار از پیشرفت ایمنی فعال برعلیه واکسن جلوگیری نمی‌کند.
اشکال دارویی
Injection: 200IU/ml

RABIES IMMUNE GLOBULIN

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی انتقالی بر علیه بیماری هاری همراه باواکسن هاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌ایمنوگلوبولین‌های انسانی (عمدت? IgG)می‌باشد که از پلاسمای افراد مصون شده‌بر علیه بیماری هاری بدست می‌آید.
فارماکوکینتیک از ۲۴ ساعت بعد از تزریق‌سطوح پادتن انتقالی قابل تشخیص خواهدبود و برای ۲۱ روز در سطح مطلوب باقی‌خواهد ماند.
هشدارها: ۱ ـ در افراد با سابقه واکنشهای‌حساسیتی سیستمیک باید با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ هنگام تزریق دارو، احتمال انتقال‌بیماریهای ویروسی وجود دارد.
عوارض جانبی درد و سفتی در محل‌تزریق تب کهیر و آنژیوادم از عوارض‌جانبی عمده این فرآورده می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های ویروسی تا سه ماه بعد ازتزریق ایمنوگلوبولین ضد هاری از تجویزواکسن‌های ویروسی امتناع شود. همچنین‌در صورت مصرف همزمان واکسن هاری باید از تکرار تزریق ایمنوگلوبولین‌خودداری شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای افراد مبتلا به‌نوعی خاص از کمبود IgA ، کمبود پلاکتها واختلالات انعقادی باید با احتیاط استفاده‌شود.
۲ ـ این فرآورده نباید تزریق وریدی شود.
۳ ـ این فرآورده باید دردمای بین ۲-۸درجه سانتیگراد و دور از نور نگهداری‌شود. از انجماد فرآورده جلوگیری شود ودر صورت انجماد آن را باید دور ریخت
مقدار مصرف هر چه سریعتر بعد از تماس مقدار (۲۰IU/Kg یا ۰/۱۳۳mg/ml، تجویزمی‌شود. نیمی از مقدار مورد نیاز را باید درمحل گزش پخش کرد و باقیمانده را درعضله سرینی تزریق کرد.
اشکال دارویی
Injection: 2 , 10ml vials, 150IU/ml

TETANUS IMMUNE GLOBULIN

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی انتقالی بر علیه بیماری کزاز در افرادزخمی که زخم آنها با اسپور باکتری کزازآلوده شده باشد، استفاده می‌شود.همچنین برای افراد زخمی در صورت‌مشخص نبودن سابقه واکسیناسیون کزازیا گذشت بیش از ۱۰ سال از آخرین نوبت‌تزریق نیز تجویز این فرآورده توصیه‌شده است مصرف همزمان این فرآورده باتوکسوئید کزاز بلامانع است
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌ایمنوگلوبولین‌های لیوفیلیزه (عمدت? IgG)می‌باشد و از پلاسمای حاوی پادتن‌های‌خاص بر علیه Chlostridium Tetaniبدست‌می‌آید.
فارماکوکنتیک پادتن کزاز دارای نیمه‌عمری معادل ۳/۵ تا ۴/۵ هفته می‌باشد. از۲۴ ساعت بعد از تزریق سطوح پادتن‌انتقالی قابل تشخیص خواهد بود و برای‌۲۱ روز در سطح مطلوب باقی خواهد ماند.
هشدارها: ۱ ـ در افراد با سابقه واکنشهای‌حساسیتی سیستمیک باید با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ هنگام تزریق این دارو، احتمال انتقال‌بیماریهای ویروسی وجود دارد.
عوارض جانبی درد و سفتی در محل‌تزریق کهیر و آنژیوادم از عوارض جانبی‌عمده این فرآورده می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بدلیل تداخل اثر باواکسن‌های ویروسی تا سه ماه بعد ازتزریق ایمنوگلوبولین ضد کزاز، باید ازتجویز واکسن‌های ویروسی امتناع کرد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باید از راه داخل‌عصلانی و ترجیح? در عضله ران یادلتوئید تزریق گردد. بعلت احتمال خطرآسیب به عصب سیاتیک نباید در عضله‌سرینی تزریق شود. فقط از راه داخل‌عضلانی استفاده شود.
۲ ـ آزمون جلدی نباید انجام شود، زیراتزریق داخل جلدی محلول‌های غلیظ IgGاغلب باعث واکنشهای التهابی موضعی‌می‌شوند که ممکن است با واکنشهای‌آلرژیک اشتباه شوند.
۳ ـ این فرآورده باید دردمای بین ۲-۸درجه سانتیگراد و دور از نور نگهداری واز انجماد آن جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
پیشگیری برای افراد با سن بیش از ۷ سال‌۲۵۰ واحد و برای کودکان کمتر از ۷ سال به‌ازای هر کیلوگرم وزن آنان ۴ واحد مصرف‌شود. اگرچه می‌توان همان مقدار بزرگسالان‌را برای کودکان نیز مصرف کرد. در این‌کودکان مصرف همزمان این فرآورده با DTPیا DT با سرنگ متفاوت و در محلی‌دیگر باید تزریق شود. در صورت زخمهای‌بزرگ و یا کثیف برای بزرگسالانی که بیش‌از ۱۰ سال از تزریق دوز یادآوری Tdیاتوکسوئید کزاز آنها می‌گذرد مصرف‌همزمان توکسوئید اجباری است درصورت گذشت بیش از ۲۴ ساعت از ایجادزخم یا آلودگی شدید زخم و یا درسوختگیها بدون توجه به وضعیت‌واکسیناسیون فرد باید ۵۰۰ واحد از این‌فرآورده را داخل عضلانی تزریق نمود.
درمان ۱۵۰ واحد به ازا هر کیلوگرم وزن‌فرد (در یک نوبت همراه با روشهای‌درمانی دیگر باید استفاده شود.
اشکال دارویی
Injection: 250 uints vials

AZATHIOPRINE

موارد مصرف آزاتیوپرین به‌عنوان داروی‌کمکی برای جلوگیری از رد پیوند کلیه وکبد و لوزالمعده مصرف می‌شود. این دارودر رماتیسمهای فعال و حاد که به داروهای‌ضدالتهاب معمولی جواب نمی‌دهند، به‌کارمی‌رود. به‌عنوان کاهنده سیستم ایمنی بدن‌در بیماریهایی با منشاء ایمونولوژیک ازجمله هپاتیت مزمن فعال سیروزصفراوی لوپوس اریتماتوزسیستمیک وگلومرولونفریت به‌کار برده می‌شود.
مکانیسم اثر: آزاتیوپرین آنتاگونیست‌متابولیسم پورین بوه و بنابراین احتمالاساخت DNA ، RNA و پروتئین‌ها را مهارمی‌کند. همچنین این دارو ممکن است درتقسیم میتوز تداخل نماید.
فارماکوکینتیک این دارو از دستگاه گوارش‌به‌خوبی جذب می‌گردد. متابولیسم آن‌کبدی است دفع آن کبدی و در درجه دوم‌کلیوی می‌باشد.
هشدارها: آزاتیوپرین در حیوانات‌سرطان‌زا بوده و ممکن است در انسان نیزسرطان‌زا باشد. بعضی از ناهنجاریهای‌کروموزومی نیز در انسان دیده شده است
عوارض جانبی عوارض احتمالی داروعبارتند از: واکنش‌های ازدیاد حساسیت ریزش مو، تضعیف مغز استخوان تب ولرز، گلو درد ناشی از کمبود گویچه‌های‌سفید و همچنین خستگی و ضعف غیرعادی‌ناشی از کم‌خونی (مگالوبلاستیک .
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان باآلوپورینول به‌دلیل وقفه آنزیم گزانتین‌اکسیداز ممکن است سمیت آزاتیوپرین راافزایش دهد. استفاده از داروهای‌تضعیف‌کننده مغز استخوان و اشعه‌می‌تواند منجر به ایجاد سرطان گردد.
نکات قابل توصیه در طول درمان با این‌دارو، انجام واکسیناسیون با واکسن‌های‌زنده توصیه نمی‌شود.
مقدار مصرف به‌عنوان پیش درمانی برای‌جلوگیری از پس زدن عضو پیوند شده‌مقدار مصرف اولیه به‌صورت خوراکی‌mg/kg 3-5 و یا mg/m2 120 از سطح بدن‌یک تا سه روز قبل از عمل جراحی تجویزمی‌شود. مقدار مصرف نگهدارنده‌به‌صورت خوراکی ۱-۲ mg/kg و یاmg/m2 45 سطح بدن می‌باشد. دربیماریهای التهابی روده هپاتیت سیروز،گلومرولونفریت سندروم نفروتیک میوپاتی التهابی میاستنی گراو،درماتومایوز عمومی و پمفیگوس‌به‌صورت خوراکی ۱mg/kg/day تجویزمی‌شود و طی مدت ۶ تا ۸ هفته به مقدار۲/۵mg/kg/day افزایش می‌یابد. برای‌رسیدن به مقدار نگهدارنده آن باید هرچهار هفته به‌مقدار ۰/۵ mg/kg/day ازمقدار مصرف آن کاست تا به حداقل مقدارمصرف مؤثر آن رسید.
در لوپوس اریتماتوز و روماتوئید آرتریت‌به‌صورت خوراکی mg/kg/day 1 و طی‌مدت ۶ تا ۸ هفته به مقدار mg/kg/day 2/5افزایش می‌یابد و سپس همانند مرحله قبل‌از مقدار مصرف آن کاسته تا به حداقل‌مقدار مصرف مؤثر آن برسد.
اشکال دارویی
Tablet: 50 mg
Injecion: 50 mg

CICLOSPORIN

موارد مصرف سیکلوسپورین درجلوگیری از رد پیوند کلیه کبد، قلب یاسایر ارگانها به همراه کورتیکوستروئیدهامصرف می‌شود. این دارو هم چنین درآرتریت روماتویید حاد، درماتیت آتوپیک‌و پسوریازیس به کار می‌رود.
مکانیسم اثر: اثر دارو احتمالا به‌دلیل مهارتولید و آزاد شدن اینترلوکین ۲- که برای‌پاسخ‌های ایمنی سلولی و همورال‌ضروری است می‌باشد.
فارماکوکینتیک جذب دارو از دستگاه‌گوارش متغیر و حدود ۳۰ درصد است متابولیسم شدید کبدی دارد و نیمه عمر آن‌در کودکان حدود ۷ ساعت و دربزرگسالان حدود ۱۹ ساعت است و به‌طورعمده از طریق صفرا و مدفوع دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود عفونت‌های‌ویروسی یا باکتریائی و عیب کار کبد یاکلیه باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ در صورت بروز عیب کار کلیه طی‌درمان مقدار مصرف دارو باید کاهش‌داده شود.
عوارض جانبی هیپرپلازی لثه‌ها، افزایش‌فشار خون و سمیت کلیوی از عوارض‌جانبی مهم و شایع سیکلوسپورین هستند.
تداخل‌های داروئی مصرف همزمان‌کتوکونازول آندروژن‌ها، سایمتیدین دانازول دیلتیازم اریترومایسین یااستروژن‌ها باعث افزایش غلظت سرمی‌سیکلوسپورین می‌شود. مصرف همزمان‌سیکلوسپورین با مدرهای نگهدارنده پتاسیم‌ممکن است باعث افزایش پتاسیم خون شود.مصرف همزمان سایر داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی با سیکلوسپورین ممکن‌است خطر بروز عفونت را افزایش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بیماران مصرف‌کننده‌سیکلوسپورین باید تحت نظر کامل پزشک‌باشد.
۲ ـ اندازه‌گیری غلظت سرمی‌سیکلوسپورین کرآتینین BUN و اسیداوریک طی درمان با دارو ضروری است
۳ ـ در صورت بروز هر نوع عفونت بایددرمان آن سریع? انجام شود. ممکن است‌به کاهش مقدار مصرف سیکلوسپورین‌نیاز باشد.
۴ ـ در صورت ظهور علائم رد پیوند بایدمقدار مصرف افزایش داده شود.
۵ ـ کودکان ممکن است به مقدار مصرف‌بیشتری از دارو نیاز داشته‌باشند.
مقدار مصرف
خوراکی مقدار mg/kg/day 12-15 مصرف‌می‌شود. مصرف دارو ۴-۱۲ ساعت قبل ازجراحی شروع و به مدت ۱-۲ هفته بعد ازعمل ادامه می‌یابد. مقدار مصرف سپس به‌میزان ۵% در هفته تا رسیدن به مقدارمصرف نگه‌دارنده (mg/kg/day 2-6)کاهش می‌یابد.
تزریقی مقدار mg/kg/day 3-5 به‌صورت‌انفوزیون آهسته وریدی ۲-۶ ساعت قبل ازجراحی تجویز می‌شود. انفوزیون وریدی‌مداوم و تا زمانی که بیمار قادر به مصرف‌شکل خوراکی دارو باشد ادامه می‌یابد.
اشکال دارویی
Capsule: 25 mg, 100 mg
For Injection: 50 mg/ml
Oral Solution: 100 mg/ml

INTERFERON BETA-1A

موارد مصرف مولتیپل اسکلروزیس برای‌درمان اشکال عود کننده بیماری و کاهش‌میزان پیشرفت ناتوانائی فیزیکی و کاهش‌تشدید بیماری مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اینترفرون beta-1a و beta-1bمحصولات پروتئینی هستند که از روش‌بازترکیبی حاصل و به منظور تزریق آماده‌شده‌اند. اینترفرون beta-1aگلیکوپروتئینی‌با ۱۶۶ اسید آمینه می‌باشد که از نظر توالی‌اسیدآمینه‌ها با اینترفرون انسانی یکسان‌است اینترفرون‌ها گروهی از پروتئین‌ها یاگلیکوپروتئین‌های طبیعی هستند که توسطسلول‌های اوکاریوت و در پاسخ به‌عفونتهای ویروسی یا سایر محرکهای‌بیولوژیک تولید می‌شوند. اینترفرون بتادارای خواص ضد ویروس ضدتکثیر وتنظیم کننده ایمنی می‌باشد. مکانیسم عمل‌آن در بیماری مولتیپل اسکلروزیس کاملامشخص نیست اثبات شده است که‌اینترفرون با اتصال به گیرنده های خودش‌در سطح سلول بیان یک سری ازمحصولات ژنی را باعث می‌شود. اعتقاد
بر این است که این محصولات میانجی‌های‌اعمال بیولوژیک اینترفرون بتا
می‌باشند.
فارماکوکینتیک متعاقب تزریق مقدار۱۵-۷۵ میکروگرم تولید مارکرهای پاسخ‌بیولوژیک (مثل نئوپترین و بتاـ۲میکروگلوبولین تحریک می‌شوند. سطوح‌این مارکرها در طی ۱۲ ساعت بعد ازتجویز به حداکثر میزان خود می‌رسد وبرای حداقل ۴ روز بالا باقی می‌ماند.حداکثر پاسخ بیولوژیک ۴۸ ساعت بعد ازتجویز مشاهده خواهد شد.
موارد منع مصرف حساسیت مفرط به‌دارو، آلبومین انسانی یا هر یک از اجزاءفرآورده از موارد منع مصرف این‌فرآورده می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ تاثیر و بی ضرری این دارودر درمان مولتیپل اسکلروزیس پیشرونده‌مزمن اثبات‌نشده است
۲ ـ بدلیل احتمال افزایش افسردگی وخودکشی در بیماران مبتلا به افسردگی‌باید با احتیاط مصرف شود. اگر در بیماری‌افسردگی بیشتر شد، باید به قطع درمان‌توجه داشت
۳ ـ در بیماران مبتلا به تشنج و برای‌بیماران قلبی این دارو باید با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی سردرد، تب علائم شبه‌آنفلونزا، عفونت مجاری تنفسی دردعضلانی و تهوع از عوارض جانبی عمده‌این دارو می‌باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این فرآورده بایددردمای ۲-۸ درجه سانتیگراد نگهداری‌شود. در صورت عدم وجود یخچال اینترفرون beta-1a را برای مدت ۳۰ روزمی‌توان در درجه حرارت ۲۵ درجه‌سانتیگراد نگهداری نمود. در صورت آماده‌سازی هرچه سریعتر و در عرض ۶ ساعت نگهداری دردمای ۲-۸ درجه سانتیگراد)مصرف شود.
۲ ـ قبل از شروع درمان و همچنین بافواصلی در حین درمان انجام آزمایشات‌ذیل توصیه می‌شود: هموگلوبین شمارش‌کامل و تمایزی گلبول‌های سفید، شمارش‌پلاکتها و آزماشات بیوشیمیائی خون مثل‌آزمونهای فعالیت کبد.
۳ ـ احتمال بروز علائم شبه آنفلونزا وجوددارد. این علائم شامل تب لرز،دردعضلانی تعریق می‌باشند.
۴ ـ ممکن است حساسیت به نور در بیمارایجاد شود. لازم است اقدامات حفاظتی دراین مورد بعمل آید.
مقدار مصرف ۱/۱ میلی‌لیتر از محلول رقیق‌کننده را باید به اینترفرون beta-1a افزود وبارامی چرخاند تا فرآورده بطور کامل حل‌شود. برای درمان مولتیپل اسکلروزیس‌باید مقدار ۳۰ میکروگرم هر هفته یکبارداخل عضلانی تزریق شود.
اشکال دارویی
Powder for injection:
۳۳mcg (6.6million IU)

INTERFERON BETA-1B

موارد مصرف برای استفاده در بیماران‌بستری مبتلا به نوع متناوب بیماری‌مولتیپل اسکلروزیس به منظور کاهش‌تناوب و وخامت این بیماری مصرف‌می‌شود. این نوع بیماری با حملات‌عودکننده اختلالات عصبی همراه بابهبودی کامل یا ناقص مشخص می‌شود.
مکانیسم اثر: اینترفرون beta-1a و beta-1bمحصولات پروتئینی هستند که به منظورتزریق آماده شده‌اند. اینترفرون beta-1bپروتئینی دارای ۱۶۵ اسید آمینه ولی فاقدزنجیره جانبی کربوهیدرات موجود دراینترفرون انسانی می‌باشد. اینترفرون هاگروهی از پروتئین‌ها یا گلیکوپروتئین‌های‌طبیعی هستند که توسط سلول‌های‌اوکاریوت و در پاسخ به عفونتهای‌ویروسی یا سایر محرکهای بیولوژیک‌تولید می‌شوند. اینترفرون بتا دارای‌خواص ضدویروس ضدتکثیر و تنظیم‌کننده ایمنی می‌باشد. مکانیسم عمل آن دربیماری مولتیپل اسکلروزیس کاملامشخص نیست اثبات شده است که‌اینترفرون با اتصال به گیرنده های خودش‌در سطح سلول بیان یک سری ازمحصولات ژنی را باعث می‌شود. اعتقاد براین است که این محصولات میانجی‌های‌اعمال بیولوژیک اینترفرون بتا می‌باشند.
فارماکوکینتیک با تزریق زیرجلدی غلظت‌سرمی این فرآورده بین ۱-۸ ساعت بعد ازتجویز به حداکثر میزان (۴۰IU/ml) خودمی‌رسد. فراهمی زیستی از راه زیرجلدی‌معادل ۵۰% می‌باشد.
نیمه عمر دارو بین ۸ دقیقه تا ۴/۳ ساعت وحجم توزیع آن برابر ۰/۲۵-۲/۸۸L/kgمی‌باشد. تزریق داخل وریدی دارو ۳ باردر هفته برای دو هفته باعث تجمع دارو درسرم بیماران نمی‌شود.
موارد منع مصرف حساسیت مفرط به‌دارو، آلبومین انسانی یا هر یک از اجزاءفرآورده از موارد منع مصرف این‌فرآورده می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ تاثیر و بی ضرری این دارودر درمان مولتیپل اسکلروزیس پیشرونده‌مزمن اثبات نشده‌است
۲ ـ بدلیل احتمال افزایش افسردگی وخودکشی در بیماران مبتلا به افسردگی‌باید با احتیاط مصرف شود. اگر در بیماری‌افسردگی بیشتر شد، باید به قطع درمان‌توجه داشت
۳ ـ در بیماران مبتلا به تشنج و برای‌بیماران قلبی این دارو باید با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی واکنشهای موضعی درمحل تزریق سردرد، تب لرز، سینوزیت علائم شبه آنفلونزا، درد عضلانی اسهال یبوست استفراغ و عوارض عصبی ازعوارض جانبی عمده این دارو می‌باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ نگهداری تمام اوقات‌این فرآورده باید دردمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری شود. در صورت‌آماده سازی باید فرآورده را در عرض ۳ساعت استفاده کرد.
۲ ـ آماده سازی ۱/۲ml از محلول رقیق‌کننده بداخل ویال تزریق شود، به آهستگی‌ویال چرخانیده شود تا دارو بطور کامل‌حل گردد. بعد از آماده سازی ویال حاوی‌محلول ۰/۲۵mg/ml می‌باشد.
۳ ـ قبل از شروع درمان و همچنین بافواصلی در حین درمان انجام آزمایشات‌ذیل توصیه می‌شود: هموگلوبین شمارش‌کامل و تمایزی گلبول‌های سفید، آزمونهای‌فعالیت کبد.
۴ ـ احتمال بروز علائم شبه آنفلونزا وجوددارد. این علائم شامل تب لرز، دردعضلانی و تعریق می‌باشد.
۵ ـ ممکن است حساسیت به نور در بیمارایجاد شود. لازم است اقدامات حفاظتی دراین مورد بعمل آید.
مقدار مصرف ۰/۲۵mg معادل ۸mIUیکروز در میان زیرجلدی تزریق شود.
اشکال دارویی
Powder for injection: 0.3mg (9.6 mIU)

INTERFERON GAMMA-1B

موارد مصرف این دارو برای کاهش
احتمال بروز و شدت عفونتهای همراه بابیماری گرانولوماتوز مزمن مصرف‌می‌شود
مکانیسم اثر: اینترفرون gamma-1b دارای‌یک زنجیره پپتیدی با ۱۴۰ اسیدآمینه‌می‌باشد. اینترفرون‌ها گروهی ازپروتئین‌ها یا گلیکوپروتئین‌های طبیعی‌هستند که توسط سلول‌های اوکاریوت ودر پاسخ به عفونتهای ویروسی یا سایرمحرکهای بیولوژیک تولید می‌شوند.اگرچه اینترفرون‌ها دارای خواص‌مشترکی می‌باشند، ولی اینترفرون گامادارای اثرات فعال کنندگی فاگوسیت‌ها (مثل‌تولید متابولیت‌های اکسیژن در داخل‌فاگوسیت‌ها) می‌باشد. تحقیقات نشان‌می‌دهد که اینترفرون گاما باعث افزایش‌متابولیسم اکسیداتیو ماکروفاژهای بافتی افزایش سایتوتوکسیسیتی وابسته به‌پادتن و فعالیت سلول‌های کشنده طبیعی‌می‌شود. برخلاف اینترلوکین ۴،اینترفرون گاما سطح IgE و تولید کلاژن راکاهش می‌دهد.
فارماکوکینتیک نیمه عمر این فرآورده ۳۸دقیقه ۲/۹ ساعت و ۵/۹ ساعت به ترتیب‌برای تزریق داخل‌وریدی داخل عضلانی وزیرجلدی می‌باشد. با تزریق زیرجلدی‌غلظت سرمی این فرآورده تقریبا ۷ ساعت‌بعد از تجویز به حداکثر خود می‌رسد. درحالیکه برای تزریق داخل عضلانی زمان‌لازم برای حداکثر غلظت برابر ۴ ساعت‌است
موارد منع مصرف در صورت حساسیت‌مفرط به اینترفرون گاما، محصولات‌باکتری E. coli یا هر یک از اجزاء فرآورده‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ هنگام مصرف برای بیماران‌مبتلا به تشنج یا اختلالات CNS و بیماران‌قلبی و بیماران مبتلا به ضعف مغزاستخوان احتیاط لازم بعمل آید.
۲ ـ در صورت بروز واکنش حادحساسیتی مصرف دارو فور?باید قطع واز روشهای درمانی مناسب استفاده شود.
عوارض جانبی تب لرز، جوشهای پوستی سردرد، ناراحتی های قلبی و عصبی وواکنشهای موضعی در محل تزریق ازعوارض جانبی عمده این دارو می‌باشد.
تداخل های دارویی هنگام مصرف همزمان‌با داروهای کاهنده فعالیت مغز استخوان‌باید احتیاط لازم را بعمل آورد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ انجام آزمایشات ذیل‌قبل از درمان و با فواصل ۳ ماهه در حین‌درمان بیماران مبتلا به گرانولوماتوزتوصیه می‌شود: آزمایشات خون شناسی شمارش کامل سلول‌های خونی شمارش‌تمایزی و پلاکتها) و آزمایشات‌بیوشیمیائی (آزمایشات مربوط به فعالیت‌کلیه و کبد) و آزمایش ادرار.
۲ ـ بهترین محل تزریق زیرجلدی در عضله‌دلتوئید یا ران می‌باشد.
۳ ـ ویال فرآورده یکبار مصرف بوده
لذا مقدار استفاده نشده را باید دور
ریخت
۴ ـ تمام اوقات این فرآورده باید در
دمای ۲-۸ درجه سانتیگراد نگهداری ولی‌از انجماد آن باید جلوگیری کرد. از بهم‌زدن شدید فرآورده خودداری شود. اگرفرآورده بیش از ۱۲ ساعت در حرارت اتاق‌قرار گرفت باید آن را دور ریخت
مقدار مصرف برای بیمارانی که بدن آنهابیشتر از ۰/۵m2 می‌باشد، ۵۰mcg/m2(1/5million U/m2) و برای بیمارانی که‌بدن آنها معادل یا کمتر از ۰/۵m2 می‌باشد،۱/۵mcg/kg/dose سه بار در هفته بایدزیرجلدی تزریق کرد (بطور مثال دوشنبه چهارشنبه و جمعه . تجویز مقدار بیشترتوصیه نمی‌شود. اگر واکنشهای شدیدظاهر شد، باید مقدار مصرف را (تا نصف‌مقدار فوق کاهش داد یا تا از بین رفتن این‌واکنشها باید مصرف را قطع نمود.
اشکال دارویی
Injection: in 100mcg (3million units) insingle-use vial

TOXOIDS

DIPHTHERIA & TETANUS & PERTUSSI
VACCINE (DTP)
DIPHTHERIA & TETANUS TOXODIDS (DT)
DIPHTHERIA & TETANUS TOXOIDS (Td)
TETANUS TOXOID (TT)
توکسوئیدها اگزوتوکسین‌های تغییریافته‌باکتری‌ها می‌باشند که بوسیله واکنش بافرمالدئید خنثی می‌شوند. اگرچه‌توکسوئیدها سمی نیستند ولی به لحاظخاصیت آنتی‌ژنیک تولید پادتن‌های‌اختصاصی بر علیه سم باکتری را تحریک‌می‌کنند. هنگام تزریق توکسوئیدها باید به‌نکات زیر توجه داشت
۱ ـ بیماران تحت درمان باداروهای کاهنده‌سیستم ایمنی یا مبتلا به نقص ایمنی ممکن‌است پاسخ کمی برای ایجاد ایمنی فعال‌نشان دهند.
۲ ـ در صورت مشاهده ذرات معلق یا تغییررنگ در فرآورده باید از تزریق آن‌خودداری شود.
۳ ـ توکسوئیدها هرگز نباید برای درمان‌بیماری کزاز یا دیفتری یا سیاه سرفه‌مصرف شوند.
۴ ـ این فرآورده‌ها را نباید در عضله‌سرینی از راه داخل وریدی زیر جلدی یاداخل جلدی تزریق کرد. تزریق داخل‌عضلانی در عضله دلتوئید یا عضله ران ترجیح? برای نوزادان توصیه شده است از تزریق در اطراف عروق خونی و اعصاب‌باید اجتناب کرد. بعد از آسپیراسیون اگرخون یا مایع مشکوکی به داخل سرنگ‌وارد شد، تزریق را نباید انجام داد ومحتویات سرنگ را باید دور ریخت و بااستفاده از یک توکسوئید جدید و در محلی‌متفاوت باید تزریق را انجام داد. درواکسیناسیون اولیه از تزریق مجدد در یک محل باید اجتناب کرد.
۵ ـ افزایش فواصل زمانی بین نوبتهای‌تزریق توکسوئیدها (بدون توجه به زمان‌تاخیر) در ایجاد مصونیت نهائی تاثیری‌ندارد. بنابراین در صورت تاخیر نیازی به‌شروع یک دوره جدید نیست
۶ ـ برای جلوگیری و مهار هر گونه واکنش‌آلرژیک امکانات لازم باید در دسترس‌باشد.
۷ ـ توکسوئیدها باید دردمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری شوند. از انجماد آنهاجلوگیری شود و توکسوئید منجمد شده راباید دور ریخت قبل از استفاده فرآورده‌را باید تکان داد تا محتویات ویال بصورت‌تعلیق درآید.

VACCINE (DTP)

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی فعال بر علیه بیماری کزاز، دیفتری وسیاه سرفه در نوزادان و کودکان از سن ۲ماهگی تا ۷ سالگی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌توکسوئیدهای کزاز و دیفتری و باسیل‌غیرفعال سیاه سرفه می‌باشد و تولیدپادتن‌های خنثی کننده بر علیه هر سه عامل‌بیماریزا را موجب می‌شود. ایمن‌سازی‌مناسب با توکسوئید دیفتری حداقل ۱۰سال مصونیت ایجاد می‌کند.
موارد منع مصرف این فرآورده نباید برای‌کودکان با سن بیش از ۷ سال یا کمتر از ۶هفته مصرف شود. در صورت سابقه‌بهبودی از یک عفونت اثبات شده با باسیل‌سیاه سرفه حساسیت نسبت به یکی ازاجزاء فراورده وجود تب یا عفونت حاد، ،هرگونه عفونت حاد یا بیماری همراه با تب ،سابقه عوارض نورولوژیک و حساسیتی‌متعاقب تزریق این فرآورده اختلالات‌انعقادی یا کاهش تعداد پلاکت‌ها و در هنگام‌شیوع پولیومیلیت از موارد منع مصرف‌این توکسوئید می‌باشند.
در موارد منع مصرف واکسن سیاه سرفه‌می‌توان توکسوئید کزاز و دیفتری‌مخصوص کودکان DT را جایگزین این‌فرآورده نمود.
هشدارها: ۱ ـ برای درمان بیماری کزاز یاپیشگیری فوری باید از پادزهرکزاز وترجیح? از پادتن انسانی ضد کزاز استفاده‌شود. برای درمان بیماری دیفتری یاپیشگیری فوری باید پادزهردیفتری‌مصرف شود.
۲ ـ واکسن DTP نباید برای ایمن‌سازی درافراد با سن بیشتر از ۷ سال استفاده کرد وبجای آن توکسوئید تتانوس و دیفتری (Td)برای ایمن‌سازی در بزرگسالان بایدتزریق شود.
۳ ـ برای کودکانی که احتمال بروز تشنج درآنها وجود دارد، به منظور پیشگیری ازتشنجهای تبی مقدار مناسب استامینوفن (براساس سن هر ۴-۶ ساعت تجویز شود.
۴ ـ اگر در تزریقهای قبلی فرآورده مواردزیر طی ۴۸ ساعت بعد از تزریق DTP اتفاق‌افتاده است نوبت‌های بعدی باید با احتیاطمصرف شود:
تب ۴۰/۵ درجه سانتیگراد به علت واکسن ونه به علت دیگری شوک یا کلاپس یا گریه‌مداوم و غیر قابل تسکین تشنج با یا بدون‌تب
عوارض جانبی قرمزی درد و تورم ملایم‌در ناحیه تزریق که برای چند روز باقی‌می‌ماند، ازعوارض موضعی این‌توکسوئیدمی‌باشند. عوارض سیستمیک ملایم شامل‌تب ملایم ناخوشی خواب‌آلودگی واستفراغ می‌باشند. عوارض‌سیستمیک که‌بروزآنها باعث منع مصرف مجددفرآورده می‌گردد عبارتنداز: تشنجات هرگونه آسیب مغزی بیماریهای عصبی تغییر هوشیاری شوک و کلاپس حساسیت واکنش شبیه آرتوس
تداخل‌های دارویی داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و استروئیدها و پرتودرمانی‌باعث کاهش پاسخ ایمنی می‌گردد و دربیماران تحت درمان با این داروها ممکن‌است مصونیت ایجاد نشود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت مصرف‌همزمان با ایمنوگلوبولین کزاز یا پادزهردیفتری با استفاده از سرنگ‌های متفاوت ودر محلهای مختلف این فرآورده‌ها را بایدتزریق کرد.
مقدار مصرف
واکسیناسیون اولیه بین سن ۶ هفتگی تا۶ سالگی سه نوبت و هر نوبت ۰/۵میلی‌لیتر (داخل عضلانی به فاصله ۴-۸هفته از یکدیگر و یک نوبت اضافی (۰/۵میلی‌لیتر) یک‌سال بعداز نوبت سوم تزریق‌شود. برای نوزادان نارس مقدار کامل ۰/۵میلی‌لیتری استفاده شود. نوبت یادآوری‌هم در سن ۴-۶ سالگی (۰/۵ میلی‌لیتر)توصیه شده است اگر تزریق چهارمین‌نوبت دوره واکسیناسیون بعد از سن ۴سالگی انجام شود، نیازی به تزریق نوبت‌یادآوری نیست
بعد از این برای نوبتهای یادآوری هر ۱۰سال یکبار باید توکسوئید کزاز و دیفتری‌مخصوص بزرگسالان (Td)تزریق کرد.
در کودکان واکسینه نشده سه نوبت ۰/۵ میلی‌لیتری به فاصله ۲ ماه از یکدیگرو نوبت چهارم ۱۲ ماه بعد از نوبت سوم ونوبت پنجم درسنین ۴-۶ سالگی بایدتزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 0.5, 5 , 10ml

DIPHTHERIA & TETANUS TOXOID (DT)

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی فعال بر علیه بیماری کزاز و دیفتری‌فقط در کودکان از ۲ ماهه تا ۷ ساله‌مصرف می‌شود. این فرآورده فقط بایدبرای کودکانی استفاده شود که برای آنهاواکسن سیاه سرفه (یا واکسن سه‌گانه منع مصرف دارد.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌توکسوئیدهای کزاز و دیفتری می‌باشد وتولید پادتن‌های ضد سموم کزاز و دیفتری‌را موجب می‌شود. ایمن‌سازی مناسب باتوکسوئید دیفتری حداقل ۱۰ سال‌مصونیت ایجاد می‌کند.
موارد منع مصرف این فرآورده نباید برای‌افراد باسن بیش‌از ۷سال مصرف شود.همچنین در صورت حساسیت نسبت به‌یکی از اجزاء فراورده هر گونه عفونت حادیا بیماری همراه با تب سابقه عوارض‌نورولوژیک و حساسیتی متعاقب تزریق‌این فرآورده اختلالات انعقادی یا کاهش‌تعداد پلاکت‌ها و درهنگام شیوع‌پولیومیلیت از این فرآورده نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ برای کسانی که به آلومینیم‌حساسیت دارند، باید از توکسوئید مایع‌استفاده شود.
۲ ـ برای درمان بیماری کزاز یا پیشگیری‌فوری باید از پادزهرکزاز و ترجیح?
از پادتن انسانی ضد کزاز استفاده
شود. برای درمان بیماری دیفتری یاپیشگیری فوری باید پادزهردیفتری‌مصرف شود.
۳ ـ واکسن DTP برای ایمن‌سازی دربیشتر کودکان تا سن ۷ سالگی وتوکسوئید تتانوس و دیفتری (Td) برای‌ایمن‌سازی در بزرگسالان ترجیح داده‌می‌شود.
عوارض جانبی عوارض جانبی شایع این‌توکسوئید قرمزی درد و تورم ملایم درناحیه تزریق که برای چند روز باقی‌می‌ماند. تب ملایم لرز، ناخوشی خواب‌آلودگی بی‌اشتهائی تهوع و گریه مداوم افزایش ضربان قلب کاهش فشار خون درد عمومی حساسیت و واکنش آرتوس‌می باشند.
تداخل‌های دارویی داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و استروئیدها و پرتودرمانی‌باعث کاهش پاسخ ایمنی می‌گردد و دربیماران تحت درمان با این داروها ممکن‌است مصونیت ایجاد نشود.
مقدار مصرف از سن ۶-۸ هفتگی سه نوبت‌۰/۵ میلی‌لیتر (داخل عضلانی به فاصله‌۴-۸ هفته از یکدیگر و یک نوبت اضافی ۰/۵ میلی‌لیتر) ۶-۱۲ ماه بعد از نوبت سوم‌تزریق شود.
تزریق نوبت یادآوری هر ۱۰ سال یکبار۰/۵ میلی‌لیتر توکسوئید Td(مخصوص‌بزرگسالان می‌باشد و زودتر از ۱۰ سال‌باید از تزریق آن خودداری کرد. درصورت تماس با بیماری دیفتری تزریق‌فوری یک نوبت یادآوری ۰/۵ میلی‌لیتری‌ضرورت می‌یابد. اگر در فاصله بین نوبت‌یادآوری و نوبت سوم واکسیناسیون اولیه‌پیشگیری فوری کزاز لازم شد، مقدار ۰/۵میلی‌لیتر از توکسوئید تک ظرفیتی کزازباید تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 0.5, 5 , 10ml

DIPHTHERIA & TETANUS TOXOID (Td)

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی فعال بر علیه بیماری کزاز و دیفتری‌مصرف می‌شود. استفاده از این فرآورده‌برای ایجاد مصونیت در افراد با سن بیش‌از ۷ سال نسبت به واکسن DTP ارجحیت‌دارد.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌توکسوئیدهای کزاز و دیفتری می‌باشد وتولید پادتن‌های ضد سموم کزاز و دیفتری‌را موجب می‌شود. ایمن‌سازی مناسب باتوکسوئید دیفتری حداقل ۱۰ سال مصونیت‌ایجاد می‌کند.
موارد منع مصرف این فرآورده نباید برای‌افراد با سن کمتر از ۷ سال مصرف شود.همچنین در صورت حساسیت نسبت به‌یکی از اجزاء فرآورده هرگونه عفونت حادیا بیماری همراه با تب ، سابقه عوارض‌نورولوژیک و حساسیتی متعاقب تزریق‌این فرآورده اختلالات انعقادی یا کاهش‌تعداد پلاکت‌ها و در هنگام شیوع‌پولیومیلیت از موارد منع مصرف این‌توکسوئید می‌باشند.
هشدارها: ۱ ـ برای کسانی که به آلومینیم‌حساسیت دارند، باید از توکسوئید مایع‌استفاده شود.
۲ ـ برای درمان بیماری کزاز یا پیشگیری‌فوری باید از پادزهرکزاز و ترجیح? ازپادتن انسانی ضد کزاز استفاده شود. برای‌درمان بیماری دیفتری یا پیشگیری فوری‌باید پادزهردیفتری مصرف شود.
۳ ـ واکسن DTP برای ایمن‌سازی دربیشتر کودکان تا سن ۷ سالگی وتوکسوئید تتانوس و دیفتری (Td) برای‌ایمن‌سازی در بزرگسالان ترجیح داده‌می‌شود.
عوارض جانبی عوارض جانبی شایع این‌توکسوئید قرمزی درد و تورم ملایم درناحیه تزریق (که برای چند روز باقی‌می‌ماند)، تب ملایم لرز، ناخوشی افزایش‌ضربان قلب کاهش فشار خون دردعمومی حساسیت و واکنش آرتوس‌می‌باشند.
تداخل‌های دارویی داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و استروئیدها و پرتودرمانی‌باعث کاهش پاسخ ایمنی می‌گردد و دربیماران تحت درمان با این داروها ممکن‌است مصونیت ایجاد نشود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باوجود احتمال‌کاهش پاسخ ایمنی در بیماران مبتلا به‌عفونت HIV(با علامت یا بدون علامت ،مصرف این فرآورده برای ایمن‌سازی‌توصیه می‌شود.
مقدار مصرف
واکسیناسیون اولیه از سن ۶-۸ هفتگی‌دو نوبت ۰/۵ میلی‌لیتری (داخل عضلانی به فاصله ۴-۸ هفته از یکدیگر و یک نوبت‌اضافی (۰/۵ میلی‌لیتر) ۶-۱۲ ماه بعد ازنوبت دوم تزریق شود. نوبت سوم قسمت‌مهم واکسیناسیون بوده بطوری که بدون‌آن واکسیناسیون ناقص می‌باشد. تزریق‌نوبت یادآوری هر ۱۰ سال یکبار ۰/۵میلی‌لیتر می‌باشد و از تزریق آن بایدزودتر از ۱۰ سال خودداری کرد.
در صورت تماس با بیماری دیفتری تزریق فوری یک نوبت یادآوری ۰/۵میلی‌لیتری ضرورت می‌یابد. اگر در فاصله‌بین نوبت یادآوری و نوبت سوم‌واکسیناسیون اولیه پیشگیری فوری کزازلازم شد، مقدار ۰/۵ میلی‌لیتر از توکسوئیدتک ظرفیتی کزاز باید تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 0.5, 5 , 10ml

TETANUS TOXOID, ADSORBED(TT)

موارد مصرف این توکسوئید برای ایجادایمنی‌فعال برعلیه بیماری کزاز مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: توکسوئید کزاز
تولید پادتن‌های ضداگزوتوکسین‌Clostridium tetani را موجب می‌شود.
و در صورت تکمیل دوره مصرف مصونیت ایجادشده برای حداقل ۱۰ سال‌باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف در صورت حساسیت‌به هر یک از اجزاء توکسوئید، سابقه‌هرگونه علائم نورولوژیک متعاقب تزریق‌این توکسوئید، هرگونه عفونت حاد یابیماری همراه با تب اختلالات انعقادی یاکاهش تعداد پلاکت‌ها و در هنگام شیوع‌پولیومیلیت از مصرف این توکسوئیدخودداری شود.
هشدارها: ۱ ـ برای کسانی که به آلومینیم‌حساسیت دارند، باید از توکسوئید مایع‌استفاده شود.
۲ ـ برای درمان بیماری کزاز یا پیشگیری‌فوری باید از پادزهرکزاز و ترجیح? ازپادتن انسانی ضد کزاز استفاده شود.
۳ ـ واکسن DTP برای ایمن‌سازی دربیشتر کودکان تا سن ۷ سالگی وتوکسوئید تتانوس و دیفتری (Td) برای‌ایمن‌سازی در بزرگسالان ترجیح داده‌می‌شود.
عوارض جانبی عوارض جانبی شایع این‌توکسوئید قرمزی درد و تورم ملایم درناحیه تزریق (که برای چند روز باقی‌می‌ماند)، تب ملایم لرز، ناخوشی افزایش‌ضربان قلب کاهش فشار خون سردرد،دردعضلانی حساسیت و واکنش آرتوس‌می‌باشند.
تداخل‌های دارویی داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و استروئیدها و پرتودرمانی‌باعث کاهش پاسخ ایمنی می‌گردند و دربیماران تحت درمان با این داروها ممکن‌است مصونیت ایجاد نشود. مصرف‌همزمان این توکسوئید با ایمنوگلوبولین‌ضد کزاز موجب چندروز تاخیر در ظهورمصونیت فعال می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باوجود احتمال‌کاهش پاسخ ایمنی در بیماران مبتلا به‌عفونت HIV(باعلامت یابدون علامت ،مصرف این فرآورده برای ایمن‌سازی‌توصیه می‌شود.
مقدار مصرف
واکسیناسیون اولیه این توکسوئید بایددر دو نوبت و هر نوبت ۰/۵ میلی‌لیتر
(داخل عضلانی به فاصله ۴-۸ هفته و یک‌نوبت اضافی ۶-۱۲ ماه بعد تزریق شود.نوبت یادآوری هر ۱۰ سال یکبار ۰/۵میلی‌لیتر می‌باشد. هرگاه‌ایمن سازی‌دراولین سال زندگی شروع شود، سه‌نوبت به فواصل ۴-۸ هفته و نوبت چهارم‌۶-۱۲ هفته بعد از نوبت سوم باید تجویزشود.
برای پروفیلاکسی در درمان زخم اگرفرد واکسینه شده ویا از آخرین نوبت‌یادآوری بیش از ۱۰ سال نمی‌گذرد، نیازی‌به درمان پروفیلاکتیک ندارد. درغیراین‌صورت در مورد زخم کوچک وتمیز تزریق یک نوبت یادآوری توکسوئیدضروری است و در مورد زخم های دیگرایمنوگلوبولین کزاز نیز باید تزریق
شود.
چنانچه فرد واکسینه نشده یا با سابقه‌واکسیناسیون ناقص می‌باشد، یک دوره‌کامل واکسیناسیون با توکسوئید توصیه‌می‌شود. در چنین افرادی برای زخمهای‌بزرگ یا کثیف علاوه بر واکسیناسیون تزریق ایمنوگلوبولین کزاز نیز توصیه‌می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 0.5, 5 , 10ml

TUBERCULIN PPD

موارد مصرف در آزمایش مانتو برای‌تشخیص عفونت سل مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌محصولات رشد باسیل سل‌Mycobacterium tuberculosis می‌باشد که‌هرگاه داخل جلدی تزریق شوند، واکنش‌حساسیتی بصورت سفتی و قرمزی درافراد حساس نمایان می‌شود. واکنش مثبت‌نشاندهنده سابقه عفونت سل یا سابقه‌واکسیناسیون بر علیه باسیل سل می‌باشد.
موارد منع مصرف برای افرادی که مثبت‌بودن آزمون توبرکولین در آنها محرزباشد، این فرآورده نباید استفاده شود.
هشدارها: ۱ ـ این فرآورده نباید از راه‌زیرجلدی تزریق شود، زیرا در این صورت‌در افراد حساس باعث یک واکنش عمومی‌همراه باتب یا التهاب حاد در اطراف محل‌تزریق شود.
۲ ـ تا ۶ ماه بعد از عفونتهای ویروسی واکسیناسیون با ویروس زنده سل ریوی‌یا سل ارزنی عفونتهای باکتریائی بیماریهای تب دار شدید، سوءتغذیه سارکوئیدوزیس بدخیمی یا ضعف‌سیستم ایمنی پاسخ نسبت به آزمایش‌توبرکولین ممکن‌است مهار شود.
۳ ـ پاسخ نسبت به آزمایش توبرکولین دربین افراد مسن ممکن است کاهش یابد یاتاخیری انجام شود. در مورد کودکان ۱۰ماه بعد از پایان تماس کودک با فرد مسلول‌می‌توان نتیجه منفی آزمایش توبرکولین راملاک قرار داد.
عوارض جانبی در افراد با حساسیت زیاد،واکنشهای مثبت شدید مثل بروز تاول زخم یا نکروز در محل زخم ظاهر می‌شود.کمپرس سرما و مصرف استروئیدهای‌موضعی ممکن است باعث درمان علامتی‌شوند. اسکار در محل زخم این افرادبوجود می‌آید.
نکات قابل توصیه ۱ ـ هنگام آزمایش افرادمبتلا به سل فعال احتیاط لازم بعمل آید.
۲ ـ واکنش مثبت الزام? نشاندهنده بیماری‌فعال نیست اعمال تشخیصی دیگر مثل‌عکسبرداری از قفسه سینه آزمایشات‌باکتریولوژیک خلط برای اثبات تشخیص‌ضروری است
مقدار مصرف برای انجام آزمون اول باید۵ واحد توبرکولین (TU) داخل جلدی‌تزریق شود. در افراد مشکوک به‌حساسیت زیاد، تزریق ۱ واحد کافی است
آزمایش مجدد: برای افرادی که نتیجه‌آزمایش اول آنها منفی است با استفاده از۵ واحد دیگر می‌توان آزمایش را در ساعددیگر تکرار کرد.
اشکال دارویی
Injection: in 5 tuberculin units per 0.1ml

VACCINES

BCG VACCINE
HEPATITIS B VACCINE
INACTIVATED POLIOVIRUS VACCINE (IPV)
INFLUENZA VACCINE
MEASLES VACCINE
MEASLES, MUMPS & RUBELLA VACCINE
(MMR)
MENINGOCOCCAL (A+C) VACCINE
MUMPS VIRUS VACCINE
PNEUMOCOCCAL POLYVALENT VACCINE
POLIOVIRUS ORAL VACCINE (OPV)
RABIES VACCINE, VERO
RUBELLA VACCINE
TYPHOID VACCINE
VARICELLA VACCINE
YELLOW FEVER VACCINE
واکسن‌ها مواد آنتی‌ژنیک هستند که برای‌ایجاد ایمنی‌فعال برعلیه باکتری‌ها وویروس‌ها مصرف می شوند. واکسن‌هاممکن‌است حاوی میکرو ارگانیسم‌های‌کشته شده یا زنده یا قسمتهائی خاص ازمیکروارگانیسم‌ها باشند. در هنگام تجویزواکسن‌ها باید به نکات زیر توجه نمود.
۱ ـ بعضی از واکسن‌ها (مثل فلج کودکان واکنشهای خیلی کمی را موجب می‌شوند،در صورتی‌که سایر واکسن‌ها (مثل‌سرخجه و سرخک ممکن‌است شکل‌ملایمی از خود بیماری را ایجادکنند.گهگاهی نیز واکنشهای شدیدتری‌ممکن‌است مشاهده شود. واکنشهای‌آنافیلاکتیک بطور خیلی نادر اتفاق می‌افتدولی امکان دارد کشنده باشند.
۲ ـ واکسن‌ها را در زمان ابتلابه بیماریهای‌حاد یا در صورت سابقه واکنش شدیدنسبت به نوبت‌های قبلی واکسن نباید بکاربرد.
۳ ـ بخاطر احتمال خطر آسیب به جنین تجویز واکسنهای زنده برای زنان فقط بایددر صورت ضرورت انجام شود.
۴ ـ واکسن‌های زنده را نباید برای افراددارای نقص سیستم ایمنی یا مبتلا به‌بیماری‌های بدخیم تجویز نمود.
۵ ـ هنگام تجویز داخل عضلانی واکسن‌هابرای بیماران با اختلالات انعقادی یاتحت‌درمان با داروهای ضد انعقادی بایداحتیاط نمود.
۶ ـ استفاده از واکسن‌ها برای برنامه ایمن‌سازی همگانی باید طبق برنامه مصوب‌کمیته کشوری ایمن سازی انجام شود.
۷ ـ کودکان نارس (در صورت سلامت ازنظر زمانی باید مشابه سایر کودکان‌واکسینه شوند.
۸ ـ واکسن‌های زنده را نباید از ۳ هفته قبل‌تا ۳ ماه بعد از تجویز ایمنوگلوبولین‌ها بکاربرد.
۹ ـ در صورت احتمال تماس با عامل‌بیماریزا (مثل هپاتیت B، سرخک اوریون سرخجه و فلج کودکان ، کارکنان ودانشجویان مراکز بهداشتی درمانی بایدبرعلیه بیماری واکسینه شوند.
۱۰ ـ برای جلوگیری از ابتلای بیماران‌دارای نقص ایمنی افراد خانواده آنان‌رابایدبر علیه سرخک سرخجه اوریون وفلج‌کودکان (باواکسن IPV واکسینه نمود.
۱۱ ـ برای زنان باردارو زنانی که قصددارند طی سه ماه آینده باردار شوند،اصولا نباید واکسن‌های حاوی‌ویروس‌های زنده ضعیف شده را استفاده‌نمود. بعضی از واکسن‌ها مثل سرخجه سرخک و اوریون در دوره بارداری منع‌مصرف دارند. در صورت ضرورت‌واکسیناسیون در زنان باردار، بهتر است‌تا سه ماه دوم یا سوم صبر نمود.

BCG VACCINE

موارد مصرف واکسن BCGبرای‌ایمن‌سازی فعال بر علیه سل در کودکانی‌مصرف می‌شود که آزمون توبرکولین آنهامنفی می‌باشد. بجز نوزادان در مورد کلیه‌افراد قبل از واکسیناسیون باید آزمون‌پوستی برای حساسیت توبرکولین راانجام داد.
از واکسن BCGدر درمان کارسینومای‌موضعی مثانه و همچنین به عنوان عامل‌کمکی برای تشدید تولید پادتن نیز استفاده‌می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن BCG فرآورده زنده وضعیف شده از کشت باسیل Calmette &Guerin سوش Mycobacterium bovisاست که با ایمن‌سازی فعال احتمال بروزعوارض شدید سل اولیه را در کودکان‌کاهش می‌دهد.
موارد منع مصرف این واکسن در افراددارای آزمون مثبت توبرکولین بیماران‌مبتلا به نقص ایمنی و بیماران تحت
درمان با استروئیدها نباید مصرف
شود.
هشدارها: ۱ ـ این واکسن به صورت داخل‌وریدی زیرجلدی یا داخل جلدی نبایدتزریق شود. در عضله دلتوئید و از راه‌پوستی استفاده شود.
۲ ـ در مورد تماس کودکان واکسینه شده باافراد مبتلا به سل فعال احتیاط لازم بعمل‌آید.
عوارض جانبی لنفادنوپاتی زخم در محل‌مایه کوبی واکنشهای لوپوئید از جمله‌عوارض جانبی واکسن BCGمی‌باشند.
تداخل‌های دارویی داروهای ضدمیکربی وداروهای کاهنده سیستم ایمنی ممکن است‌در ایجاد پاسخ مناسب ایمنی مداخله
کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از آنجائیکه این‌واکسن حاوی باکتری زنده می‌باشد،رعایت اصول آسپتیک ضروری است
۲ ـ قبل از تجویز، احتمال واکنشهای‌آلرژیک بررسی شود.
۳ ـ شدت و مدت واکنش موضعی به عمق‌تزریق و تفاوتهای فردی بستگی دارد.اولین واکنش پوستی معمولا بین ۱۰-۱۴روز بصورت پاپول‌های قرمز کوچک درمحل تزریق ظاهر می‌گردد. پاپول‌ها بعد از۴-۶ هفته به بیشترین قطر خود (در حدود۳ میلی‌متر) می‌رسند و بعد از آن پاپول‌هاپوسته پوسته و کوچک می‌شوند. ۶ ماه بعدهیچ اثر قابل رویتی از واکسیناسیون‌وجود نخواهد داشت
۴ ـ واکسیناسیون فقط در مورد افراد باآزمون منفی توبرکولین توصیه می‌شود.در غیر این صورت واکسیناسیون افراد باحساسیت بالا به آنتی‌ژن‌های‌مایکوباکتریومی می‌تواند منجر به بروزواکنشهای حساسیتی مثل تب بی‌اشتهائی درد عضلانی و درد عصبی شودکه تا چند روز ادامه می‌یابد.
۵ ـ گهگاهی در کودکان لنفادنوپاتی غده‌لنفاوی اطراف موضع تزریق مشاهده‌می‌شود که خودبخود برطرف می‌شود.
۶ ـ واکسن باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد و دور از نور نگهداری شود. بعداز انقضای تاریخ مصرف واکسن را نبایدمصرف کرد. فرآورده رقیق شده را باید دریخچال نگهداری و طی ۲ ساعت مصرف‌کرد.
مقدار مصرف مقدار ۱ میلی‌لیتر آب‌استریل‌برای تزریق به یک آمپول واکسن اضافه و۰/۲-۰/۳ میلی‌لیتر واکسن از راه پوستی‌تزریق شود. هیچ پوششی بر روی محل‌تزریق لازم نیست ولی باید توصیه کرد که‌محل تزریق تا ۲۴ ساعت بعد خشک‌نگه‌داشته شود. واکسیناسیون برای‌افرادی که بعد از ۲-۳ ماه آزمون‌توبرکولین آنها هنوز منفی است بایدتکرارشود. در نوزادان با سن کمتر از ۱ ماه‌مقدار واکسن باید به نصف تقلیل یابد(رقیق نمودن یک آمپول در ۲ میلی‌لیترآب‌استریل .
اشکال دارویی
Powder for injection (lyophilized):50mg.

HEPATITIS B VACCINE

موارد مصرف واکسن هپاتیت B برای‌ایمن‌سازی برعلیه تمام عفونتهای ایجادشده به وسیله انواع ویروس‌های هپاتیت B و همچنین برای واکسیناسیون افرادی که‌در معرض خطر عفونت هپاتیت B هستند،استفاده می‌شود. کارکنان بهداشتی ودرمانی که ممکن‌است به نحوی با خون یانمونه های آزمایشگاهی بیماران کار کنند ونوزادان متولد شده از مادران HBsAgمثبت‌باید بر علیه هپاتیت Bواکسینه شوند.
مکانیسم اثر: واکسن نوترکیبی هپاتیت B ازآنتی‌ژن سطحی HBsAg، تولید شده توسطسلول‌های مخمر، بدست می‌آید. این‌واکسن تولید پادتن‌های ضد HBsرا، دربیشتر افرادی که یک دوره سه نوبتی‌واکسیناسیون را انجام داده باشند، تحریک‌می‌کند. ایجاد مصونیت با میزان پادتن بیش‌از۱۰mIU/ml اثبات می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ بیماران مبتلا به نقص ایمنی به‌مقادیر بیشتری از واکسن نیازمند هستند.۲ ـ واکسن هپاتیت B بر علیه ویروس‌های‌هپاتیت A، Cو E و سایر ویروس‌های مولدعفونتهای کبدی مصونیت ایجاد نمی‌کند.
۳ ـ اثر این واکسن در افراد با سن بیشتر از۴۰ سال کاهش می‌یابد.
عوارض جانبی خستگی ضعف تب ناخوشی افزایش تعریق احساس گرما،لرز، سردرد، سرگیجه کهیر، درد و التهاب‌در محل تزریق لنفادنوپاتی از عوارض‌جانبی این واکسن می‌باشند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای کاهنده سیستم ایمنی وگلوکوکورتیکوئیدها ممکن است پاسخ‌ایمنی ناقص را موجب شوند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت عفونت‌فعال و شدید باید واکسیناسیون هپاتیت B را به تعویق انداخت مگر اینکه تاخیر درواکسیناسیون عواقب وخیم تری را به‌دنبال داشته باشد.
۲ ـ محل تزریق عضلانی در ایجاد پاسخ‌ایمنی تاثیر دارد. تزریق در عضله دلتوئیدبرای بزرگسالان و در عضله ران برای‌کودکان توصیه شده است تزریق درعضله سرینی باعث کاهش پاسخ ایمنی‌می‌شود.
۳ ـ واکسن هپاتیت B باید در دمای ۲-۸درجه سانتیگراد و بدور از نور نگهداری‌شود. از انجماد واکسن جلوگیری شود.
۴ ـ مصونیت ایجاد شده مدت ۵ سال طول‌می‌کشد و در این مدت به تزریق یادآوری‌نیازی نیست
مقدار مصرف برنامه واکسیناسیون برای‌گروههای پرخطر شامل تزریق ۳ نوبت‌واکسن ( نوبت دوم و سوم به ترتیب ۱ و ۶ماه بعد از نوبت اول ) و هر نوبت برای‌بزرگسالان‌مقدار ۱۰ یا ۲۰ میکروگرم وبرای کودکان ۲/۵-۱۰ میکروگرم می‌باشد.
اشکال دارویی
Injection: 5mcg/ml HBsAg for adults
& 2.5mcg/ml HBsAg for children

INACTIVATED POLIOVIRUS

VACCINE (IPV)
موارد مصرف واکسن تزریقی فلج اطفال درافرادی که قادر به مصرف واکسن خوراکی‌فلج اطفال نیستند، کودکانی که بطور ناقص‌مصون شده‌اند و بیماران مبتلا به نقص‌سیستم ایمنی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن تزریقی فلج کودکان IPV) یک سوسپانسیون از سه نوع ۱، ۲ و ۳ویروس فلج کودکان می‌باشد که از کشت‌سلولی کلیه میمون بدست می‌آید.
فارماکوکینتیک تجویز چند نوبت این‌واکسن تولید پادتن‌هائی را بر علیه تمام‌انواع ویروس فلج کودکان موجب می‌شودکه در بیش از ۹۷% کودکان واکسینه شده‌مصونیت ایجاد می‌کند.
موارد منع مصرف برای بیماران مبتلا به‌هر نوع بیماری حاد و تب تا زمانی که بهبودیابند، نباید مصرف شود. اگر چه برای‌بیماریهای خفیفی مثل عفونت ملایم‌دستگاه تنفس نباید در واکسیناسیون‌تاخیر کرد.
هشدارها: ۱ ـ اگر نسبت به نئومایسین استرپتومایسین و پلی میکسین موجود درواکسن آنافیلاکسی یا شوک آنافیلاکتیک‌ایجاد شد، نوبتهای بعدی واکسن نبایدتزریق شود.
۲ ـ بیماران مبتلا به نقص ایمنی یا بیماران‌تحت درمان با داروهای کاهنده سیستم‌ایمنی ممکن است پاسخ ایمنی مناسبی را درمقابل این واکسن نشان ندهند و مصونیت‌کامل در آنها ایجاد نشود.
عوارض جانبی واکنشهای موضعی درمحل تزریق (مثل قرمزی تورم و درد)، تب خواب آلودگی گریه کردن کاهش اشتها وحالت تهوع از عوارض جانبی این واکسن‌می باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ قبل از تزریق واکسن‌باید به سابقه بیمار و توصیه های مصرف‌فرآورده مورد مصرف توجه شود. درسابقه بیمار احتمال بروز حساسیت وعوارض جانبی که متعاقب تزریق دوزهای‌قبلی صورت گرفته باید بررسی شود.
۲ ـ احتمال دارد که تحریک سیستم ایمنی‌بیمار مبتلا به عفونت HIV با ایمن‌سازی‌توسط واکسن غیرفعال شده موجب‌اختلال در فعالیت سیستم ایمنی می‌شود.اگر چه فواید واکسیناسیون اینگونه افرادبر احتمال خطر برتری دارد.
۳ ـ فقط زیرجلدی و ترجیح? در عضله‌دلتوئید برای بزرگسالان و عضله ران برای‌کودکان تزریق شود. در اطراف عروق خونی‌و اعصاب نباید تزریق شود. بعد ازآسپیراسیون اگر خون یا مایع مشکوکی به‌داخل سرنگ وارد شد، تزریق نباید انجام‌شود. محتویات سرنگ را باید دور ریخت وباید با استفاده از یک آمپول جدید و در محلی‌متفاوت واکسن تزریق شود.
۴ ـ برای برنامه واکسیناسیون کودکان‌واکسن خوراکی نسبت به واکسن تزریقی‌دارای ارجحیت است چونکه این واکسن‌ایمنی روده‌ای ایجاد می‌کند، تجویز آن‌آسان است براحتی توسط کودکان‌پذیرفته می‌شود و در بعضی از اطرافیان‌مصونیت ایجاد می‌کند.
۵ ـ هر گونه تأخیر در فواصل بین نوبتهای‌تزریق واکسن در ایجاد مصونیت نهائی‌تاثیری ندارد. بنابراین در صورت تأخیرنیازی به شروع یک دوره جدید نیست
۶ ـ واکسن در دمای ۲-۸ درجه سانتیگرادپایدار است باید از انجماد واکسن‌جلوگیری کرد.
مقدار مصرف
اطفال دوره اولیه ایمن‌سازی شامل سه‌نوبت ۰/۵ میلی‌لیتری زیرجلدی می‌باشد.فواصل بین دو نوبت اول باید حداقل ۴ هفته‌و ترجیح? ۸ هفته باشد. اولین و دومین‌نوبت را معمولا با واکسن ثلاث و در سنین‌۴ و ۸ ماهگی تجویز می‌کنند. سومین نوبت‌باید حداقل ۶ماه وترجیح? ۱۲ماه بعدازنوبت دوم تجویز شود.
نوبت یادآوری را قبل از شروع مدرسه بایدتزریق کرد مگر اینکه اولین نوبت دوره‌اولیه در شروع ۴ سالگی یا بعد از آن تزریق‌شده باشد.
تزریق تمام سه نوبت دوره اولیه و نوبت‌یادآوری برای تکمیل واکسیناسیون‌ضروری می‌باشد. کودکانی که به طورناقص با IPVواکسینه شده‌اند باید نوبتهای‌اضافی دریافت کنند تا به چهار نوبت لازم‌برسند.
بزرگسالان واکسینه نشده برای این‌افراد اگر در معرض خطر پولیوویروس‌قرار دارند، یک دوره اولیه واکسیناسیون‌توصیه می‌شود. سه نوبت هر بار ۰/۵میلی‌لیتر زیر جلدی نوبت اول و دوم بافاصله ۱-۲ ماه و نوبت سوم ۶-۱۲ ماه بعدتزریق شود.
بزرگسالان با واکسیناسیون ناقص برای این افراد اگر در معرض خطرپولیوویروس قرار دارند و حداقل یک نوبت‌واکسن دریافت کرده‌اند، باید حداقل یک‌نوبت IPVیا OPV تجویز شود. اگر فرصت‌هست به منظور تکمیل دوره اولیه بایدنوبت‌های اضافی را تزریق کرد.
اشکال دارویی
Injection: 0.5ml

INFLUENZA VACCINE

موارد مصرف این واکسن فقط برای ایجادایمنی فعال (تولید پادتن بر علیه آنتی‌ژن‌های ویروس آنفلونزا که در واکسن‌موجود است مصرف می‌شود. تزریق‌واکسن برای افراد باسن بیشتر از ۶ ماه که‌بدلیل سن و شرایط پزشکی در معرض‌خطر ابتلا به آنفلونزا هستند، توصیه‌می‌شود. همچنین برای سالمندان با بیش از۶۵ سال سن کارکنان خانه سالمندان یاکارکنان بهداشتی و درمانی که با بیماران‌مزمن سروکار دارند، کودکان وبزرگسالان مبتلا به بیماریهای مزمن کودکان تحت درمان طولانی مدت باآسپیرین زنان باردار که سه ماهه دوم وسوم بارداری آنها در فصل آنفلونزا واقع‌می‌گردد توصیه می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن آنفلونزا، آنتی‌ژن‌های‌تهیه شده از سه سویه مختلف ویروس‌های‌غیرفعال آنفلونزا می‌باشد که باعث‌پادتن‌های خاصی می‌شود. مصونیت فقطدرمقابل آن سویه‌هائی از ویروس ایجادمی‌شود که مشابهت نزدیکی با سویه های‌موجود در واکسن داشته باشند.
فارماکوکنتیک مصونیت تقریبا ۱۴ روز بعداز تزریق واکسن ایجاد می‌شود و برای ۶ماه تا یک سال باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف در صورت وجودحساسیت نسبت به تخم مرغ (در موردواکسن‌هائی که از مایع آمبریونیک جوجه‌مرغ تهیه شده‌اند)، حساسیت نسبت به هریک از اجزا واکسن سابقه سندرم‌Guillen-Barre، سابقه عوارض عصبی بعداز تجویز واکسن‌ها، بیماری حاد تنفسی وعفونت حاد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ بیماران مبتلا به نقص ایمنی‌اعم از مادرزادی یا به علت بیماری
(عفونت HIV) یا ناشی از درمان گلوکوکورتیکوئیدها، داروهای‌سایتوتوکسیک یا پرتودرمانی در بیماران‌سرطانی ممکن است پاسخ کمتری دهند.
عوارض جانبی عوارض جانبی واکسن‌آنفلونزا عموم? در بزرگسالان اهمیت‌نداشته و احتمال بروز آنها کم است اختلالات عصبی (مثل آنسفالوپاتی فلج‌نسبی عصب صورت و التهاب عصب‌بینائی ، درد در محل تزریق تب دردعضلانی و احساس ناخوشی از عوارض‌جانبی واکسن آنفلونزا می‌باشد. بدلیل‌وجود مقادیر خیلی کم پروتئین‌های تخم‌مرغ در واکسن های جدید، واکنشهای‌حساسیتی بندرت اتفاق می‌افتد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل احتمال بروزتب بعد از واکسن آنفلونزا، سابقه تشنج‌ناشی از تب بررسی شود و از تزریق‌واکسن در افراد مبتلا به تب حاد خودداری‌شود.
۲ ـ واکسیناسیون آنفلونزا همزمان باتزریق سایر واکسن‌ها (در محل‌های‌متفاوت بلامانع است
۳ ـ تزریق واکسن ممکن است در همه افرادمصونیت ایجاد نکند.
۴ ـ فقط داخل عضلانی و ترجیح? در عضله‌دلتوئید برای بزرگسالان و عضله ران‌برای کودکان تزریق شود. تزریق درعضله سرینی باعث کاهش پاسخ ایمنی‌می‌شود.
۵ ـ واکسن آنفلونزا باید دردمای ۲-۸درجه سانتیگراد و بدور از نور نگهداری‌شود. از انجماد واکسن جلوگیری شود.
۶ ـ قبل از تزریق ویال واکسن را باید خوب‌تکان داد. در صورت انجماد یا مشاهده‌تغییر رنگ یا وجود ذرات در ویال باید ازتزریق واکسن خودداری کرد.
مقدار مصرف برای کودکان با سن کمتر از۹ سال که قبلا واکسینه نشده‌اند باید طی دونوبت (به فاصله بیشتر از یکماه و هر نوبت‌۰/۵ میلی‌لیتر از واکسن (حاوی‌آنتی‌ژن‌های سطحی یا اجزای ویروس تزریق شود. در خردسالان با سن بین‌۶-۳۵ ماه مقدار ۰/۲۵ میلی‌لیتر باید تزریق‌شود. در کودکان با سن کمتر از ۱۲ سال ازتزریق واکسن حاوی ویروس کامل‌خودداری شود. در افراد با سن بیش از ۱۲سال تزریق یک نوبت واکسن کافی است واکسیناسیون باید سالانه و در زمان‌شیوع عفونت آنفلونزا انجام گردد.
اشکال دارویی
Injection: 5ml Vials

MEASLES VACCINE

موارد مصرف این واکسن برای ایجاد ایمنی‌فعال بر علیه ویروس سرخک برای‌کودکان در سنین ۱۲-۱۵ ماهگی بکارمی‌رود. واکسن MMR برای ایجادمصونیت بر علیه سرخک سرخجه وارویون نسبت به هرکدام از این واکسن‌هابه تنهائی ترجیح داده می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن سرخک حاوی‌ویروس‌های زنده ضعیف شده Measles ازسویه Enders’ attenuated Edmonston (ازکشت سلولی جنین جوجه می باشد.
فارماکوکنتیک
مصونیت برای مدت بیشتر از ۱۳ سال بدون کاهش محسوسی باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به یکی از اجزای واکسن ( مثل تخم‌مرغ ، بیماران تحت درمان با داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی ابتلا به سرطانهای‌بدخیم مغز استخوان یا سیستم لنفاوی نقص اولیه یا اکتسابی سیستم ایمنی سل‌فعال درمان نشده سابقه فامیلی نقص‌ژنتیکی ایمنی بیماری حاد تنفسی و عفونت‌فعال همراه تب از موارد منع مصرف این‌واکسن می‌باشند.
هشدارها: ۱ ـ افراد با سابقه واکنشهای‌آنافیلاکتیک ناشی از خوردن تخم مرغ نباید واکسینه شوند.
۲ ـ به زنان باردار تزریق نشود. زنان بایدتا سه‌ماه بعد از واکسیناسیون از بارداری‌اجتناب نمایند. ابتلا به سرخک در دوران‌بارداری خطر بروز عوارض جنینی راافزایش می‌دهد.
۳ ـ بیماران مبتلا به عفونت HIV ولی بدون‌علائم واضح بالینی تضعیف سیستم ایمنی‌را می‌توان واکسینه نمود. اگرچه احتمال‌دارد پاسخ ایمنی در این بیماران کمتر ازافراد سالم باشد.
عوارض جانبی واکنشهای آنافیلاکتیک تب‌ملایم (۳۸/۳-۳۹/۴ درجه‌سانتیگراد)،سرفه التهاب‌بینی و جوشهای پوستی‌ازعوارض جانبی‌این‌واکسن می‌باشند.
تداخل‌های دارویی تا چندروز بعداز تزریق‌واکسن سرخک در بین بیماران آسمی نتیجه‌مثبت کاذب در آزمایش متاکولین‌استنشاقی مشاهده شده است واکسن‌ویروس زنده ممکن است باعث شود که‌نتیجه آزمونهای جلدی حساسیت تاخیری مثل آزمون توبرکولین منفی کاذب نمایش‌داده شوند. این اثر حتی تا چندین هفته بعداز واکسیناسیون باقی می‌ماند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ به والدین توصیه‌شود که بروز تب امکان دارد و آنها باید به‌منظور جلوگیری از تشنج ناشی از تب بالااقدامات لازم را بعمل آورند.
۲ ـ استفاده از واکسن سرخک در افراد باسن بیش از ۱۲ ماه موثر و بی ضررمی‌باشد. کودکان با سن کمتر از ۱۲ ماه‌بدلیل وجود پادتن‌های مادر در خون آنهاممکن است بخوبی پاسخ ندهند. کودکانی‌که در سن کمتر از ۱۲ ماه واکسینه شده‌اند،باید دوباره بعد از ۱۵ ماهگی واکسینه‌شوند.
۳ ـ بهتر است این واکسن را یکماه قبل یابعد از دریافت سایر واکسن‌های ویروسی‌تجویز کرد.
۴ ـ واکسن سرخک را باید دردمای ۲-۸درجه سانتیگراد و بدور از نور نگهداری‌کرد. فقط باید از محلول همراه واکسن برای‌رقیق کردن استفاده کرد. واکسن را هر چه‌سریعتر بعد از آماده سازی باید مصرف‌کرد و در صورت عدم مصرف بعد از ۸ساعت باید آن را دور ریخت
مقدار مصرف تمامی واکسن موجود دریک ویال ۰/۵ میلی‌لیتری را ترجیح? باید درسن ۱۵ ماهگی و در سطح بیرونی بازوتزریق نمود. مقدار مصرف برای تمام‌سنین یکسان است
اشکال دارویی
Powder for Injection

MEASLES, MUMPS & RUBELLA VACCINE (MMR)

موارد مصرف این فرآورده برای‌ایمن‌سازی فعال همزمان بر علیه سرخک سرخجه و اوریون در سنین بعد از ۱۵ماهگی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی مجموعه‌ای از واکسن‌های سرخک اوریون وسرخجه می‌باشد.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به یکی از اجزای واکسن ( مثل‌تخم‌مرغ ، بیماران تحت درمان با داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی ابتلا به سرطانهای‌بدخیم مغز استخوان یا سیستم لنفاوی نقص اولیه یا اکتسابی سیستم ایمنی سل‌فعال درمان نشده سابقه فامیلی نقص‌ژنتیکی ایمنی بیماری حاد تنفسی و عفونت‌فعال همراه تب از موارد منع مصرف این‌واکسن می‌باشند.
هشدارها: به تک نگارهای مربوط به‌واکسن‌های سرخک اوریون و سرخجه‌مراجعه شود.
عوارض جانبی از عوارض عمومی می‌توان‌ناخوشی گلودرد، سرفه التهاب بینی التهاب غدد پاروتید، التهاب بیضه‌ها، تهوع استفراغ اسهال و واکنشهای التهابی وآنافیلاکتیک را نام برد. عوارض موضعی‌نیز شامل درد، تورم و قرمزی در محل‌تزریق و لنفادنوپاتی موضعی می‌باشند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ به تک نگارهای‌مربوط به واکسن‌های سرخک اوریون وسرخجه مراجعه شود.
۲ ـ واکسن را باید دردمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد و بدور از نور نگهداری
کرد. فقط از محلول همراه واکسن برای‌رقیق کردن آن باید استفاده نمود.
واکسن را هر چه سریعتر بعد از آماده‌سازی باید مصرف کرد و در صورت عدم‌مصرف بعد از ۸ ساعت باید آن را دورریخت
مقدار مصرف نیم میلی‌لیتر از واکسن‌ترجیح? در سن ۱۵ ماهگی و از راه‌زیرجلدی و در سطح بیرونی بازو تزریق‌می‌شود. مقدار مصرف برای تمام سنین‌یکسان است این فرآورده از راه داخل‌وریدی نباید تزریق شود. یک تزریق مجدد MMRیا سرخک به تنهائی نیز توصیه شده‌است
اشکال دارویی
Powder for Injection

MENINGOCOCCAL (A+C) VACCINE

موارد مصرف این واکسن برای ایجاد ایمنی‌فعال بر علیه عفونتهای NeisseriaMeningitidis (مننژیت سپتی‌سمی درافراد با سن بیش از ۲ سال که در نواحی‌اپیدمیک و آندمیک زندگی می‌کنند، افرادی‌که با بیماران مبتلا به بیماری مننگوککی‌تماس دارند (همراه پیشگیری مناسب باآنتی بیوتیک‌ها); کارکنان پزشکی وآزمایشگاهی که احتمال تماس باعامل‌بیماریزا برای آنها وجود دارد، مسافرینی‌که قصد عزیمت به نواحی آلوده را دارند;بیماران دارای نقص در جزء انتهائی‌کمپلمان و بیماران فاقد طحال فعال مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر:این واکسن حاوی پلی‌ساکاریدهای Neisseria Meningitidisگروههای AوC است و باعث تحریک‌سیستم ایمنی برای تولید پادتن‌های‌ضدمننگوککی Aو Cدر انسان می‌شود.
فارماکوکنتیک تزریق واکسن ترکیبی باعث‌افزایش پادتن‌های ضدمننگوککی بمیزان ۴برابر در ۹۵% افراد می‌شود. مصونیت‌۱۰-۱۴ روز بعد از واکسیناسیون ایجادمی‌شود و برای مدت ۳ سال باقی می‌ماند،اگرچه سطوح پادتن‌های مربوطه در طی‌این مدت بطور قابل ملاحضه‌ای کاهش‌می‌یابد.
موارد منع مصرف در صورت بارداری ابتلا به بیماریهای حاد و حساسیت به هریک از اجزاء واکسن نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران تحت درمان باداروهای کاهنده سیستم ایمنی این واکسن‌ممکن است قادر به ایجاد پاسخ ایمنی‌مناسب نباشد.
۲ ـ این فرآورده برای‌استفاده در کودکان باسن کمتر از ۲ سال توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی واکنشهای سیستمیک‌شامل سردرد، ناخوشی تب لرز،آدنوپاتی زیر بغل می‌باشند و درد، قرمزی‌و تورم در ناحیه تزریق واکنشهای‌موضعی نسبت به این واکسن هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تزریق واکسن ممکن‌است در همه افراد مصونیت ایجاد نکند.
۲ ـ واکسن را باید دردمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد و بدور از نور نگهداری کرد.فقط از محلول همراه واکسن برای رقیق‌کردن باید استفاده کرد و آنقدر تکان داده‌شود تا پودر واکسن کاملا حل شود. درصورت عدم مصرف بعد از ۵ روز باید آن‌را دور ریخت
مقدار مصرف از راه زیرجلدی تزریق شودو بدلیل نامشخص بودن بی ضرری و تاثیراین واکسن از تزریق داخل پوستی و داخل‌وریدی خودداری شود. مقدار لازم برای‌مصونیت تزریق زیرجلدی ۰/۵ میلی‌لیتراز واکسن می‌باشد.
اشکال دارویی
Powder for Injection:
for 0.5 ml single dose

MUMPS VIRUS VACCINE

موارد مصرف این واکسن برای ایجادایمنی‌فعال بر علیه اوریون در کودکان با سن‌بیش از ۱۲ ماه و بعضی از بزرگسالان‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن اوریون حاوی‌ویروس‌های زنده ضعیف شده Mumps ازسویه Jeryl Lynnمی‌باشد که از کشت‌سلولی جنین جوجه بدست می‌آید.
فارماکوکنتیک این واکسن در افراد حساس‌بعد از ۲-۳ هفته یک نوع عفونت اوریون‌غیر قابل انتقال ایجاد می‌کند. بعد از تزریق‌واکسن در ۹۵% افراد وبه مدت حداقل ۱۵سال مصونیت ایجاد می‌شود.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به یکی از اجزا واکسن (مثل‌تخم‌مرغ ، وجود بیماری‌تنفسی یا سایرعفونتهای فعال همراه تب مصرف‌همزمان با گلوکوکورتیکوئیدها و داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی ابتلا به سرطانهای‌بدخیم مغز استخوان یا سیستم لنفاوی نقص اولیه یا اکتسابی سیستم ایمنی سل‌فعال درمان نشده سابقه فامیلی نقص‌ایمنی مادزادی یا وراثتی از موارد منع‌مصرف‌این واکسن می‌باشند.
همچنین بدلیل وجود ویروس زنده در این‌واکسن افراد مبتلا به نقص ایمنی ناشی ازبیماری AIDSیا هرگونه تظاهر بالینی‌عفونت HIV، نقص ایمنی سلولی کمبود یااختلال در گاماگلبولین‌های خون نباید این‌واکسن را دریافت کنند. اگر چه می‌توان‌واکسن را برای کودکان مبتلا به عفونت HIV فاقد تظاهر بالینی تزریق نمود.
هشدارها: ۱ ـ از واکسن برای انجام آزمون‌جلدی حساسیت تاخیری نباید استفاده‌کرد، برای این منظور می‌توان از آنتی‌ژن‌ویروس که محصول ویروس مرده‌می‌باشد، استفاده نمود.
۲ ـ از تجویز این واکسن برای زنان باردارباید اجتناب کرد. همچنین زنان واکسینه‌شده بایدتا ۳ ماه بعد از واکسیناسیون ازبارداری جلوگیری کنند.
۳ ـ استفاده از واکسن اوریون در افراد باسن بیش از ۱۲ ماه موثر و بی‌ضررمی‌باشد. واکسیناسیون کودکان با سن‌کمتر از ۱۲ ماه توصیه نمی‌شود زیرا بدلیل‌وجود پادتن‌های مادر در خون آنها ممکن‌است بخوبی پاسخ ایمنی ایجاد نکند.کودکانی که در سن کمتر از ۱۲ ماهگی‌واکسینه شده‌اند، باید بعد از ۱۵ ماهگی‌دوباره واکسینه شوند.
عوارض جانبی احساس سوختگی یاسوزش در محل تزریق بروز می‌کند. دربعضی از افراد نیز تب ملایم لنفادنوپاتی‌متوسط یا اسهال مشاهده می‌شود.
تداخل‌های دارویی واکسن حاوی ویروس‌زنده ممکن است باعث شود که نتیجه‌آزمون جلدی حساسیت تاخیری (مثل‌آزمون توبرکولین ، منفی کاذب نمایش‌داده شود. این اثر حتی تا چندین هفته بعداز واکسیناسیون باقی می‌ماند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بهتر است این واکسن‌را یکماه قبل یا بعد از سایر واکسن های‌ویروسی تجویز کرد.
۲ ـ باید از تجویز همزمان ایمنوگلوبولین‌سرمی و واکسن اوریون خودداری شود.
۳ ـ واکسن اوریون باید در دمای ۲-۸درجه سانتیگراد و بدور از نور نگهداری‌کرد. فقط از محلول همراه واکسن برای‌رقیق کردن استفاده شود. واکسن را هر چه‌سریعتر بعد از آماده سازی باید مصرف‌کرد. در صورت عدم مصرف بعد از ۸ساعت باید آن را دور ریخت
مقدار مصرف بعد از آماده سازی
۰/۵ میلی‌لیتر واکسن را باید از راه‌زیرجلدی در ناحیه خارجی بازو تزریق‌کرد. مقدار مصرف برای تمام سنین‌یکسان است
اشکال دارویی
Powder for Injection: 0.5ml single dose

PNEUMOCOCCAL POLYVALENT VACCINE

موارد مصرف این فرآورده برای‌ایجادایمنی فعال بر علیه پنومونی وباکتریمی پنوموککی ناشی از انواع مختلف‌Streptococcus Pneumoniae موجود درواکسن مصرف می‌شود.
این واکسن برای افرادی که در معرض‌خطر ابتلای به بیماریهای پنوموککی‌هستند یا بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن‌و بدخیم و افراد با سن بیش از ۶۵ سال ودر بیماران دارای نارسائی کبدی کلیوی ریوی و قلبی توصیه می‌شود. بیماران فاقدطحال فعال و افراد مبتلا به عفونت HIV
(با یا بدون علائم بالینی و بیماران
دارای سیستم ایمنی ضعیف که مستعدابتلای به پنومونی هستند، نیز واکسینه‌می‌شوند. واکسیناسون مجدد بعد از ۳سال فقط برای کلیه افراد فوق توصیه‌می‌شود در صورتی که هنوز احتمال‌ابتلای آنها به بیماریهای پنوموککی بسیاربالا باشد.
مکانیسم اثر: این واکسن با داشتن‌آنتی‌ژن‌های پلی‌ساکارید کپسولی ۲۳ نوع‌مختلف پنوموکک در مقابل ۲۳ نوع‌بیماریزا و شایع پنوموکک مصونیت ایجادمی‌کند.
موارد منع مصرف این فرآورده در مواردحساسیت به هر یک از اجزا واکسن سابقه‌قبلی واکسیناسیون با هر نوع واکسن پلی‌والان پنوموککی بیماران تحت درمان باداروهای کاهنده سیستم ایمنی عفونتهای‌حاد ریوی و سایر عفونتهای فعال (مگراینکه عدم تزریق واکسن عواقب وخیم تری‌را به دنبال داشته باشد) نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران با ضعف‌پاسخهای ایمنی هومورال (ناشی ازآگاماگلوبولینمی مولتیپل میلوم بیماریهای لنفوپرولیفراتیو یا استفاده ازداروهای کاهنده سیستم ایمنی ، این‌واکسن ممکن است قادر به ایجاد مصونیت‌نباشد. همچنین واکسن پنوموکک دربیماران فاقد طحال و یا مبتلا به بدکاری‌طحال ناشی از کم خونی داسی شکل ممکن‌است اثر ایمن‌زائی کمتری داشته باشد.
۲ ـ بدلیل عدم ایجاد مصونیت مطلوب برای استفاده در کودکان با سن کمتر از ۲سال توصیه نمی‌شود.
۳ ـ زمان واکسیناسیون بسیار مهم‌می‌باشد، بطور مثال واکسن پنوموکک‌باید در موارد ذیل دو هفته قبل از اقدام‌درمانی مورد نظر صورت گیرد: عمل‌جراحی برداشت طحال شیمی درمانی‌سرطان استفاده از داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و پیوند مغز استخوان درخلال مدت شیمی درمانی سرطان وپرتودرمانی باید از انجام واکسیناسیون‌خودداری کرد. همچنین افراد مبتلا به‌عفونت HIV (با یا بدون علائم بالینی بایددر اسرع وقت بعد از تائید تشخیص‌واکسینه شوند.
۴ ـ تزریق داخل پوستی واکسن ممکن است‌عوارض موضعی شدیدی را باعث شود.
عوارض جانبی واکنشهای سیستمیک‌شامل تب پائین و بندرت تب حاد، سردرد،درد عضلانی سندرم Guillain-Barre،واکنشهای آنافیلاکتوئید، جوشهای‌پوستی دردوالتهاب مفاصل و تهوع واستفراغ می‌باشد. واکنشهای موضعی‌شامل درد، قرمزی و تورم در ناحیه تزریق‌معمولا ۲-۳ روز بعد از واکسیناسیون‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل سطح بالای‌پادتن پنوموککی و احتمال افزایش واکنش‌نسبت به واکسن از تزریق واکسن به‌بیماران مبتلا یه عفونتهای پنوموککی وافراد دارای سابقه پنومونی پنوموککی‌اجتناب شود.
۲ ـ از آنجاکه واکنشهای آرتوس وسیستمیک با تزریق نوبت دوم این واکسن‌مشاهده شده است و نیز نوبت یادآوری‌باعث افزایش سطح پادتن‌ها نمی‌گردد، ازواکسیناسون مجدد وتزریق نوبت‌یادآوری باید خودداری کرد.
۳ ـ در افرادی که تحت درمان پیشگیری ازعفونت پنوموککی می‌باشند، درمان‌پروفیلاکسی با آنتی‌بیوتیک بعد ازواکسیناسیون نباید قطع شود.
۴ ـ مصرف همزمان واکسن آنفلونزا
با این واکسن بدون افزایش عوارض‌جانبی پاسخ ایمنی مطلوبی را ایجادمی‌کند.
۵ ـ واکسن را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری کرد. واکسن راهمانطور که عرضه شده باید مصرف کردونیازی به آماده سازی و رقیق کردن‌ندارد.
مقدار مصرف این فرآورده باید از راه‌زیرجلدی یا داخل عضلانی (ترجیح? درعضله دلتوئید یا ران تزریق شود و ازتزریق داخل وریدی و داخل پوستی آن‌باید خودداری کرد. مقدار لازم برای‌مصونیت تزریق ۰/۵ میلی‌لیتر از واکسن‌می‌باشد. بعداز انقضای تاریخ مصرف واکسن را نباید استفاده کرد. هر واکسن‌۰/۵ میلی‌لیتری حاوی ۲۵میکروگرم از هرنوع آنتی‌ژن‌های پلی‌ساکارید کپسولی ۲۳نوع پنوموکک می‌باشد.
اشکال دارویی
Injection: 0.5ml dose

POLIOVIRUS ORAL VACCINE (OPV)

موارد مصرف این واکسن برای ایجاد ایمنی‌فعال بر علیه ویروس فلج کودکان‌بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: واکسن خوراکی فلج کودکان OPV) از ویروس‌های زنده ضعیف شده‌تهیه می‌شود و با تولید یک عفونت مشابه‌عفونت طبیعی ولی بدون علائم بیماری مصونیت سیستمیک و مخاطی ایجادمی‌کند.
فارماکوکنتیک ۱ تا ۲ هفته بعد از سه نوبت‌واکسن در بیش از ۹۵% کودکان واکسینه‌شده آنتی‌بادی بر علیه تمام انواع ویروس‌تولید می‌شود. مصونیت ایجاد شده تا ۵سال بعد از واکسیناسیون باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف در صورت حساسیت‌نسبت به یکی از اجزاء واکسن و در بیماران‌مبتلا به هر نوع بیماری حاد، استفراغ یااسهال پایدار و بیماران با ضعف پیشرفته بیماران دارای نقص ایمنی یا افراد دارای‌سابقه فامیلی نقص ایمنی و یا افرادی که بایک بیمار دارای نقص ایمنی زندگی می‌کنند،نباید این واکسن را مصرف کرد.
هشدارها: ۱ ـ در کودکان با سابقه فامیلی‌نقص ایمنی تا زمان تائید سطح ایمنی‌طبیعی در کلیه کودکان خانواده باید ازمصرف واکسن خودداری کرد.
۲ ـ در کلیه موارد منع مصرف واکسن‌خوراکی فلج کودکان (OVP)باید از واکسن‌تزریقی فلج کودکان (IVP)استفاده کرد.
تداخل‌های دارویی بدلیل کاهش سطح‌ایمنی در هنگام مصرف داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی از انجام واکسیناسیون بایدخودداری کرد. واکسن وبا میزان‌ایمن‌سازی توسط واکسن خوراکی فلج‌کودکان را کاهش می‌دهد. بنابراین بین‌مصرف این واکسن‌ها باید یک فاصله‌یکماهه قرار داد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل دفع ویروس‌ازطریق مدفوع و آب دهان برای مدت ۶تا ۸هفته بعداز واکسیناسیون به‌مراقبتهای‌بهداشتی توجه خاص شود. بطورمثال‌بعداز تنظیف نوزادان دستها با آب وصابون شسته شود.
۲ ـ واکسن دردمای اتاق پایدار نیست وباید در فریزر نگهداری شود. در دمای ۲-۸درجه سانتیگراد بمدت ۳۰ روز قابل‌استفاده می‌باشد. در صورت عدم مصرف‌بمدت کمتراز ۲۴ ساعت بعداز ذوب‌می‌توان واکسن‌را در فریزر قرار داد وچرخه انجماد-ذوب نباید بیش‌از ده بارتکرار شود.
۳ ـ واکسن خوراکی فلج کودکان بدون‌رنگ یا به رنگ زرد یا قرمز کمرنگ می‌باشدو هر گونه تغییر رنگ مادامی که مایع‌واکسن شفاف است هیچ اهمیتی ندارد.
۴ ـ برای برنامه واکسیناسیون کودکان‌واکسن خوراکی نسبت به واکسن تزریقی‌دارای ارجحیت است چونکه این واکسن‌ایمنی روده‌ای ایجاد می‌کند، تجویز آن‌آسان است و براحتی توسط کودکان‌پذیرفته می‌شود.
مقدار مصرف این واکسن خوراکی است باید از تزریق آن خودداری کرد.
دوره اولیه ایمنی سازی شامل سه نوبت‌۰/۵ میلی‌لیتری اولین نوبت ۶-۱۲ هفته بعداز تولد، دومین نوبت ۸ هفته بعد از نوبت‌اول (۴ ماهگی و نوبت سوم ۸-۱۲ ماه بعداز نوبت دوم (۱۸ ماهگی . این نوبت‌هاهمراه با واکسن سه گانه (DTP) تجویزمی‌شوند. در مناطق آندمیک یک نوبت‌اضافی در سن ۶ سالگی توصیه می‌شود.نوبت یادآوری واکسن در سنین ۱۵-۱۹سالگی توصیه می‌شود.
اشکال دارویی
In 0.5 ml single dose Dispettes

RABIES VACCINE, VERO

موارد مصرف واکسن‌های هاری برای‌ایجاد ایمنی فعال بر علیه بیماری هاری‌مصرف می‌شوند.
مکانیسم اثر: این واکسن حاوی‌ویروس‌های غیر فعال هاری است ویروس‌ها از کشت سلولی سویه Wistar rabies PM/WI 38-1503-3Mویروس‌هاری در کشت سلول مداوم Veroتهیه‌می‌شوند. با تزریق این واکسن پادتن‌های‌ضدهاری در بیش از ۹۷% افراد واکسینه‌شده تولید خواهد شد.
موارد منع مصرف برای درمان بعد ازتماس هیچگونه مورد خاصی برای منع‌مصرف وجود ندارد، زیرا هاری کشنده‌است برای واکسیناسیون قبل از تماس‌تنها مورد منع مصرف وجود بیماریهای‌پیشرونده همراه با تب می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ در مورد بیماران مبتلا به‌بیماری حاد، واکسیناسیون قبل از تماس‌باید تا بهبودی کامل بیمار به تاخیر افتد.
۲ ـ از تزریق واکسن به بیماران مبتلا به‌هاری باید خودداری کرد.
عوارض جانبی درد موقت قرمزی و تورم‌در ناحیه تزریق (۶۵-۷۰% موارد) سر درد،تهوع تب ملایم و خستگی از عوارض‌جانبی عمده این واکسن هستند.
تداخل‌های دارویی داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی گلوکوکورتیکوئیدها،پرتودرمانی و ایمنوگلوبولین ضد هاری‌پاسخ ایمنی به واکسن هاری را کاهش‌می‌دهند. در صورت استفاده از داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی همزمان بااین واکسن‌در پیشگیری بعد از تماس سطوح‌پادتن‌های ضدهاری باید حتم? اندازه‌گیری‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این واکسن باید از راه‌زیر جلدی یا داخل عضلانی برای‌بزرگسالان در عضله دلتوئید و برای‌کودکان در عضله ران تزریق شود. اگر درعضله سرینی تزریق شود احتمال عدم‌موفقیت وجود دارد.
۲ ـ واکسیناسیون قبل از تماس با ویروس‌هاری برای افراد دارای نقص سیستم ایمنی‌توصیه نمی‌شود.
۳ ـ در صورت مشاهده ذرات معلق یا تغییررنگ در واکسن باید از تزریق آن‌خودداری کرد.
۴ ـ واکسن را در محل خشک و دردمای‌۲-۸ درجه سانتیگراد پایدار است باید ازانجماد واکسن جلوگیری شود و درصورت انجماد از مصرف واکسن‌خودداری کرد.برای آماده سازی فقط ازمحلول همراه واکسن استفاده شود.واکسن آماده شده باید فور? مصرف شود.
مقدار مصرف هر ویال واکسن Vero حاوی‌مقدار کافی برای یک نوبت تزریق می‌باشد.
پیشگیری قبل از تماس در بزرگسالان وکودکان واکسن باید در روز ۰، ۷، ۲۸ و بعداز آن بر اساس میزان پادتن هر ۲-۳ سال‌واکسن باید (داخل عضلانی یا زیر جلدی تزریق شود. برای نوبت یادآوری نیز هر ۳سال یک بار باید واکسن را تزریق کرد.
پیشگیری بعد از تماس هر چه سریعتربعد از تماس ایمنوگلوبولین ضدهاری ۲۰IU/Kg انسانی یا ۴۰IU/Kg اسبی (نیمی‌از مقدار مورد نیاز را باید در محل گزش‌نشت داد و باقیمانده باید در عضله سرینی‌تزریق کرد) باید تجویز شود. قبل از تزریق‌ایمنوگلوبولین اسبی باید آزمون جلدی‌انجام شود.
در صورتی که فرد قبلا واکسینه شده اگریکسال از آخرین تزریق واکسن نمی‌گذرد،یک تزریق یادآوری در روز ۰ باید انجام‌شود.اگر بیش از یک سال از آخرین تزریق‌واکسن می گذرد، سه دوز در روزهای ۰، ۳و ۷ تزریق شود و نیازی به تزریق‌ایمنوگلوبولین ضد هاری نیست
در صورتی که فرد قبلا واکسینه نشده بعداز تماس در روزهای ۰، ۳، ۷، ۱۴، ۳۰واکسن را باید داخل عضلانی تزریق کرد.نوبت تزریق در روز ۹۰ اختیاری می‌باشد.واکسیناسیون باید هر چه سریعتر بعد ازتماس انجام شود و در صورت اثبات عدم‌وجود خطر می‌توان واکسیناسیون را قطع‌نمود.
نوبت یادآوری : برای موارد خطر مداوم‌ابتلا، بر اساس میزان پادتن هر ۳ سال بایدواکسن تزریق شود.
اشکال دارویی
Injection: 0.5ml single dose vials

RUBELLA VACCINE

موارد مصرف این واکسن برای ایجاد ایمنی‌فعال (تولید پادتن بر علیه ویروس‌سرخجه برای همه کودکان از سن ۱۲ماهگی تا هنگام بلوغ مصرف می‌شود.
به زنان غیر مصونی که قبل از بلوغ‌واکسینه نشده‌اند، باید حداقل ۳ ماه قبل ازبارداری واکسن سرخجه را تزریق نمود.همچنین فرزندان واکسینه نشده زنان‌باردار غیر مصون نیز باید واکسینه شوند.
مکانیسم اثر: واکسن سرخجه که حاوی‌ویروس‌های ضعیف شده Rubella ازسویه RA 27/3 می‌باشد، در افراد مستعدیک عفونت تغییر یافته و غیر قابل انتقال‌ایجاد می‌کند. افزایش سطح و تعداد مختلف‌پادتن‌ها بوسیله این واکسن موجب افزایش‌مقاومت فرد نسبت به عفونت با سویه‌وحشی ویروس می‌شود.
فارماکوکنتیک شروع اثر واکسن بین ۲-۶هفته می‌باشد و باعث افزایش سطح پادتن‌در حداقل ۹۷% کودکان می‌گردد. در بیشترافراد، سطح مطلوب پادتن برای بیش از ۱۰سال باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به یکی از اجزا واکسن ( مثل‌تخم‌مرغ ، بیماران تحت درمان با داروهای‌کاهنده سیستم ایمنی ابتلا به سرطانهای‌بدخیم مغز استخوان یا سیستم لنفاوی نقص اولیه یا اکتسابی سیستم ایمنی وگلوکوکورتیکوستروئیدها، سل فعال‌درمان نشده سابقه فامیلی نقص ژنتیکی‌ایمنی و هر گونه عفونت حاد همراه با تب ازموارد منع مصرف واکسن می‌باشند.
هشدارها: عفونت سرخجه طبیعی جنین‌ممکن است باعث بیماری سرخجه‌مادرزادی شود. بنابراین از تزریق واکسن‌به زن باردار باید خودداری شود. زنان‌باید تا سه ماه بعد از واکسیناسیون ازبارداری اجتناب نمایند. مناسب ترین راه واکسیناسیون زنان مستعد بلافاصله بعداز وضع حمل می‌باشد.
عوارض جانبی درد، سوزش خارش قرمزی تورم در محل تزریق واکسن واکنشهائی شبیه بیماری سرخجه طبیعی‌مثل لنفادنوپاتی موضعی کهیر، جوش ناخوشی گلو درد، تب سردرد، درد موقت‌مفاصل و پلی‌نوریت از عوارض جانبی این‌واکسن می‌باشند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان عوامل‌کاهنده سیستم ایمنی (داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی گلوکوکورتیکوئیدها،پرتودرمانی باعث کاهش پاسخ ایمنی به‌واکسن می‌شوند و احتمال دارد افرادواکسینه شده بطور کامل مصون نشوند.مصرف همزمان ایمنوگلوبولین‌ها،اینترفرون و واکسن مننگوکوک نیز باعث‌کاهش پاسخ‌ایمنی نسبت‌به این واکسن‌می‌گردند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بعد از ابتلا به بیماری‌سرخجه تزریق این واکسن قادر به توقف‌یا درمان بیماری نیست
۲ ـ بیماران مبتلا به عفونت HIV فاقدعلامت بالینی را می‌توان واکسینه نمود.اگرچه احتمال دارد پاسخ ایمنی مناسبی‌ایجاد نشود.
۳ ـ واکسیناسیون کودکان با سن کمتر از۱۲ ماه توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است‌وجود پادتن مادری ضدسرخجه با ایجادپاسخ ایمنی تداخل کند.
۴ ـ واکسن سرخجه را باید در دمای ۲-۸درجه سانتیگراد و بدور از نور نگهداری‌کرد. فقط از محلول همراه واکسن باید برای‌رقیق کردن استفاده کرد. واکسن باید هرچه سریعتر بعد از آماده سازی مصرف‌شود و در صورت عدم مصرف بعد از ۸ساعت باید آن را دور ریخت
۵ ـ در صورت مشاهده ذرات معلق یا تغییررنگ در واکسن باید از تزریق آن‌خودداری کرد.
مقدار مصرف تمامی واکسن موجود دریک ویال ۰/۵ میلی‌لیتری را از راه زیرجلدی‌در سطح بیرونی عضله بازو تزریق شود.از راه داخل وریدی نباید تجویز کرد. مقدارمصرف واکسن برای تمام سنین یکسان‌است نیازی به تزریق نوبت یادآوری‌نیست
اشکال دارویی
Powder for Injection

TYPHOID VACCINE (ORAL)

موارد مصرف واکسن خوراکی تیفوئیدبرای ایمن‌سازی فعال در کودکان بزرگتراز ۶ سال در مقابل بیماری ناشی از باسیل‌Salmonella thyphi مصرف می‌شود.واکسیناسیون در موارد زیر توصیه‌می‌شود.
مکانیسم اثر: واکسن خوراکی تیفوئیدحاوی باکتری‌های زنده و ضعیف شده Salmonella thyphi Ty21aمی‌باشد.
واکسن تیفوئید با ایجاد پاسخ ایمنی بدن رابر علیه بیماری ناشی از Salmonellathyphi (نه بر علیه سایر سویه های باسیل مصون می‌سازد.
موارد منع مصرف این واکسن برای‌بیماران مبتلا به تب تیفوئید یا
ناقلین مزمن تیفوئید، در صورت
حساسیت نسبت به هریک از اجزاء
واکسن در بیماریهای حاد همراه با
تب یا اختلالات حاد گوارشی (اسهال‌واستفراغ طولانی و نقص مادرزادی
و اکتسابی سیستم ایمنی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: اگر برای بیماران مبتلا به نقص‌شدید سیستم ایمنی یا بیماران تحت درمان‌با داروهای کاهنده سیستم ایمنی استفاده‌شود، ممکن است پاسخ ایمنی مطلوب ایجادنشود.
عوارض جانبی با مصرف این واکسن تهوع استفراغ دردشکمی سردرد، جوشهای‌پوستی و کهیر مشاهده می‌شود.
تداخل‌های دارویی بعضی از داروهای‌ضدمالاریا، فنی توئین داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی و کورتیکوستروئیدها ممکن‌است در ایجاد پاسخ مناسب ایمنی مداخله‌کنند. در این موارد واکسن باید تحت‌مراقبتهای پزشکی استفاده شود.سولفونامیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها نیزمانع‌ایجاد پاسخ مناسب ایمنی دربرابرواکسن‌خوراکی تیفوئید می‌شوند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ همه افراد واکسینه‌شده بطور کامل مصون نمی‌شوند (در۳۰%افراد مصونیت کامل‌ایجاد نمی‌شود).بنابراین افراد واکسینه شده باید از تماس باافراد آلوده و یا خوردن غذاهای احتمالاآلوده خودداری فرمایند.
۲ ـ واکسن را باید در دمای ۲-۸ درجه‌سانتیگراد نگهداری کرد.
مقدار مصرف یک کپسول یک روز در میان روزهای ۱، ۳، ۵ و ۷) یک ساعت قبل از غذابا آب سرد یا ولرم بلعیده شود. کپسول‌حاوی واکسن نباید جویده شود. برنامه‌کامل واکسیناسیون خوردن هر چهارکپسول می‌باشد و در غیر این صورت‌ممکن است پاسخ مناسب ایمنی حاصل‌نشود. مصونیت برای حداقل ۵ سال باقی‌می‌ماند. در صورت تماس مکرر و مداوم باتب تیفوئید بعد از ۵ سال برنامه مجددواکسیناسیون بعنوان یاد آوری توصیه‌می‌شود.
اشکال دارویی
Enteric coated capsules

VARICELLA VIRUS VACCINE

موارد مصرف این فرآورده برای ایجادایمنی فعال برعلیه آبله‌مرغان برای افرادی از ۱۲ ماهگی به‌بعد) مصرف می‌شود، که‌یا خطرابتلای آنهابه بیماری زیاد است یا به‌مقدار زیاد مستعد هرگونه عارضه ناشی‌ازآبله‌مرغان هستند.
مکانیسم اثر: واکسن آبله مرغان حاوی‌ویروس‌های زنده ضعیف شده Varicellaاز سویه Oka/Merckمی‌باشد این واکسن‌بخوبی تحمل می‌شود و در مقابل عفونت‌طبیعی آبله مرغان مصونیت ایجاد می‌کند.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به یکی از اجزا واکسن ( مثل ژلاتین ،سابقه واکنش آنافیلاکتوئید نسبت به‌نئومایسین بیماران مبتلا به هر نوع‌سرطان بدخیم مغز استخوان و سیستم‌لنفاوی مصرف همزمان داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی نقص اولیه یا اکتسابی‌سیستم ایمنی سل فعال درمان نشده سابقه فامیلی نقص ایمنی ژنتیکی و هر گونه‌بیماری حاد و بیماریهای عفونی همراه باتب از موارد منع مصرف این واکسن‌می‌باشند.
هشدارها: ۱ ـ از تزریق واکسن به زنان‌باردار باید خودداری کرد. به زنان توصیه‌شود تا سه ماه بعد از واکسیناسیون ازبارداری اجتناب کنند.
۲ ـ استفاده از این واکسن برای کودکان باسن کمتر از ۱۲ ماه توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی درد، خارش تورم قرمزی هماتوم و سفتی در محل تزریق واکسن جوشهائی شبیه بیماری طبیعی از عوارض‌جانبی این فرآورده می‌باشند.
تداخل‌های دارویی بیماران تحت درمان باداروهای کاهنده سیستم ایمنی یاگلوکوکورتیکوئیدها در مقایسه با افرادسالم حساسیت بیشتری به ابتلا و عفونت‌دارند. در این بیماران واکسیناسیون باویروس زنده ضعیف شده منجر به بروزجوشهای جلدی و بیماری منتشر می‌شود.
واکسیناسیون باید حداقل ۵ ماه بعد ازانتقال خون یا پلاسما، تجویزایمنوگلوبولین‌ها یا ایمنوگلوبولین ضد آبله‌مرغان انجام گردد. همچنین تا ۲ ماه بعد ازواکسیناسیون از تزریق ایمنوگلوبولین‌هامخصوصا ایمنوگلوبولین ضد آبله مرغان‌خودداری شود، مگر فواید استفاده ازایمنوگلوبولین‌ها بر واکسیناسیون برتری‌داشته باشد.
بدلیل بروز سندرم Reye’sهنگام مصرف‌سالیسیلاتها در بیماران مبتلا به آبله‌مرغان کلیه افراد واکسینه شده تا ۶ ماه‌بعد از واکسیناسیون نباید داروهای‌سالیسیلاتی را مصرف کنند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بدلیل احتمال انتقال‌بیماری افراد واکسینه شده باید از تماس‌نزدیک با افراد مستعد (نوزادان زنان‌باردار و بیماران مبتلا به نقص ایمنی )پرهیز نمایند.
۲ ـ افراد دارای سابقه فامیلی بیماری‌مادرزادی یا اکتسابی نقص ایمنی نبایدواکسینه شوند، مگر اینکه کارآئی سیستم‌ایمنی فرد اثبات شود.
۳ ـ در هنگام حمل و نقل باید دردمای -۲۰درجه سانتیگراد یا سردتر نگهداری شود.قبل از آماده سازی و به منظور حفظ کامل‌قدرت اثر، واکسن آبله مرغان را باید در یک فریزر بدون برفک در درجه حرارت -۱۵درجه سانتیگراد یا سردتر نگهداری کرد.محلول رقیق کننده واکسن را باید در درجه‌حرارت اتاق یا یخچال نگهداری کرد. قبل ازآماده سازی نیز واکسن باید بدور از نورنگهداری شود.
۴ ـ برای آماده سازی واکسن ابتدا
۰/۷ میلی‌لیتر از محلول رقیق کننده
را به کمک یک سرنگ باید به پودر
لیوفیلیزه واکسن اضافه کرد و به آرامی هم‌زده شود تا واکسن بطور کامل حل گردد.واکسن آماده شده شفاف بیرنگ تا زردکمرنگ می‌باشد. تمامی محتوی ویال راباید با استفاده از یک سرنگ خارج کرد.پس از تعویض سوزن سرنگ تمامی‌واکسن (در حدود ۰/۵ میلی‌لیتر) را بایدتزریق کرد.
به منظور جلوگیری از کاهش قدرت اثر،واکسن آماده شده را بلافاصله باید تزریق‌کرد و در صورت عدم مصرف بعد از ۳۰دقیقه واکسن را باید دور ریخت برای‌رقیق کردن واکسن فقط از محلول همراه‌واکسن استفاده شود. از انجماد واکسن‌آماده شده باید جلوگیری کرد.
مقدار مصرف این واکسن نباید تزریق‌وریدی شود. برای کودکان ۱-۱۲ سال مقدار ۰/۵ میلی‌لیتری راه زیرجلدی (درسطح بیرونی عضله بازو)تزریق شود.برای افراد با سن بیش از ۱۳ سال واکسن‌در دو نوبت هر بار ۰/۵ میلی‌لیتر به فاصله‌۴-۸ هفته از یکدیگر از راه زیرجلدی درسطح بیرونی عضله بازو تزریق شود.
اشکال دارویی
Powder for Injection in single dose vials

YELLOW FEVER VACCINE

موارد مصرف این فرآورده به منظور ایجادایمنی فعال بر علیه ویروس تب زرد برای‌مسافرانی که قصد عزیمت به مناطق‌آندمیک را دارند مصرف می‌شود. تکرارواکسیناسیون هر ۱۰ سال یکبار برای‌مسافرین دائمی ضروری است
مکانیسم اثر: واکسن تب زرد حاوی‌ویروس‌های زنده ضعیف شده است که ازکشت سویه ۱۷D ویروس در جنین جوجه‌زنده بدست می‌آید.
فارماکوکنتیک شروع مصونیت از ۷-۱۰روز بعد از واکسیناسیون و مدت ابقای آن‌بیش از ۱۰ سال می‌باشد.
موارد منع مصرف بارداری حساسیت‌نسبت به واکسن یا تخم مرغ یا پروتئین‌های جنین جوجه و هر نوع نقص سیستم‌ایمنی (مادرزادی یا اکتسابی از موارد منع‌مصرف این واکسن می‌باشند.
هشدارها: ۱ ـ از تزریق به افراد حساس به‌تخم مرغ یا پروتئین جوجه خودداری‌شود. برای چنین افرادی آزمون داخل‌جلدی واکسن (و سرم نمکی بعنوان کنترل توصیه می‌شود. ۰/۰۲-۰/۰۳ میلی‌لیتر بایددر سطح قدامی ساعد تزریق شود. آزمون‌مثبت با تورم قرمزی و عدم پاسخ به‌کنترل مشخص می‌شود. در موارد آزمون‌مثبت از مصرف واکسن باید خودداری‌شود.
۲ ـ واکسیناسیون کودکان با سن کمتر از ۶ماه توصیه نمی‌شود، مگر اینکه مسافرت به‌مناطق آلوده اجتناب ناپذیر باشد. در هرصورت از واکسیناسیون کودکان با سن‌کمتر از ۴ ماه اجتناب شود، بدلیل اینکه دراین سنین کودکان بعد از واکسیناسیون‌مبتلا به تورم مغز می‌شوند.
عوارض جانبی تب و ناخوشی (۷-۱۴ روزبعد از واکسیناسیون ، سردرد و دردعضلانی جزء عوارض شایع می‌باشد.
تداخل‌های دارویی در صورت مصرف‌همزمان واکسن‌های وبا و تب زرد، پاسخ‌ایمنی به هر کدام از واکسن‌ها کاهش‌می‌یابد. بنابراین بین تزریق این دو واکسن‌باید حداقل ۳ هفته یا بیشتر فاصله انداخت واکسیناسیون همزمان با واکسن‌های تب‌زرد و هپاتیت ممکن است میزان پادتن‌مورد انتظار از واکسن تب زرد کاهش یابد.بنابراین بین تزریق این دو واکسن بایدحداقل ۱ هفته فاصله انداخت
بیماران تحت درمان با داروهای کاهنده‌سیستم ایمنی گلوکوکورتیکوئیدها یاپرتودرمانی ممکن است بیمار را به عفونت‌منتشر مستعد سازد یا موجب بروز یک‌پاسخ ناکافی گردد، بطوری که این افرادعلیرغم واکسیناسیون مصون نخواهندشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تا ۸ هفته بعد از تزریق‌واکسن تب زرد از انتقال خون یا پلاسماخودداری شود.
۲ ـ به افراد واکسینه شده توصیه شود تاخود را از نیش پشه ها حفظ کنند.
۳ ـ واکسن را در هنگام حمل و نقل باید درظروف حاوی یخ خشک نگهداری نمود.واکسن را نباید مصرف کرد مگر اینکه‌ظرف حمل آن در هنگام تحویل حاوی یخ‌خشک باشد. واکسن را باید در-۳۰ تا ۵درجه سانتیگراد نگهداری کرد.واکسن‌های استفاده نشده و ظروف‌مربوطه را باید به مدت یکساعت استریل‌کرده و سپس دور ریخت زمان نگهداری‌این واکسن ۱۲ ماه است
۴ ـ برای رقیق کردن واکسن فقط باید ازمحلول همراه واکسن استفاده کرد. محلول‌رقیق کننده را باید به‌کمک یک سرنگ به‌آهستگی داخل ویال واکسن وارد کرد. ۱-۲دقیقه آن را باید به همان حالت رها و بعد بادقت بصورت چرخشی مخلوط کرد تاسوسپانسیون به شکل یکسان درآید.بدلیل ایجاد کف باید از هم زدن شدیدواکسن اجتناب کرد. بعد از آماده سازی‌واکسن تب زرد کمرنگ می‌شود. واکسن‌آماده شده را بلافاصله باید تزریق کرد ودر صورت عدم مصرف بعد از ۶۰ دقیقه‌باید آن را دور ریخت
مقدار مصرف تزریق ۰/۵ میلی‌لیتری از راه‌زیرجلدی برای تمام سنین توصیه‌می‌شود.
اشکال دارویی
Powder for Injection in single dose vials

BALANCED SALT

موارد مصرف این محلول با بافت چشم‌ایزوتونیک است و به‌منظور شستشو درجراحی‌های مختلف چشم گوش و بینی وگلو به‌کار می‌رود.
عوارض جانبی در مواردی که آندوتلیوم‌قرنیه غیرطبیعی است شستشو یا هر نوع‌ضربه دیگر ممکن است منجر به بروزبیماری غیرالتهابی و تاولی قرنیه
گردد.
نکات قابل توصیه این محلول نباید
از راه تزریق یا انفوزیون وریدی به‌کاررود.
مقدار مصرف براساس نیاز بیمار تعیین‌می‌شود.
اشکال دارویی
Sterile Ophthalmic Solution: (15, 18, 500ml) (NaCl 0/49% or 0.64% + KCl0.075% + MgCl2 0.03% + CaCl20.048% + Soduim Citrate 0.017% +Sodium Acetate 0.39%)

GLYCINE (AMINOACETIC ACID)

موارد مصرف محلولهای استریل ۱/۵درصد گلیسین در آب که هیپوتونیک بوده‌و از نظر الکتریکی نارسانا می‌باشند، ممکن‌است به‌عنوان محلولهای شستشوی‌مجاری ادراری تناسلی بخصوص مثانه درطول بعضی از اعمال جراحی مصرف‌شوند.
موارد منع مصرف محلول شستشوی‌گلیسین در بیماران مبتلا به بی‌ادراری نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ محلول شستشوی گلیسین دربیماران مبتلا به عیب کار کبد باید با احتیاطمصرف شود، زیرا جذب این دارو ومتابولیسم دارو، ممکن است سبب بروززیادی آمونیاک خون شود.
۲ ـ در بیماران مبتلا به اختلال عملکردکلیوی یا قلبی ـ ریوی به دلیل تأثیر احتمالی‌دارو بر تعادل مایع و الکترولیت دارو بایدبا احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی جذب سیستمیک محلول‌شستشوی گلیسین ممکن است منجر به‌بروز اختلالات در تعادل مایع الکترولیت واختلالات قلبی ـ عروقی و ریوی شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف باتوجه به‌سطح موضعی که باید شستشو داده شودو نیز نحوه جراحی تعیین می‌گردد.
اشکال دارویی
Sterile Solution for Irrigation: 1.5%

HEMODIALYSIS CONCENTRATED

موارد مصرف این محلول‌ها برای خارج‌کردن مواد اضافی و متابولیتها در بیماران‌مبتلا به اورمی که با کلیه مصنوعی دیالیزمی‌شوند و همچنین در مسمومیتهای حادمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: محلول‌های دیالیز، حاوی‌اوره کراتینین اسید اوریک فسفات یاسایر متابولیتهایی هستند که به‌طور طبیعی‌توسط کلیه‌ها دفع می‌شوند از این رو، این‌مواد به‌سهولت از خون به داخل محلول‌دیالیز انتشار می‌یابند. که این امر باعث‌کاهش غلظت این مواد در خون می‌شود.غلظت کلرورسدیم و پتاسیم اولیه در خون‌بیشتر از محلول دیالیز است و لذا این موادنیز به داخل محلول دیالیز انتشار می‌یابند.حجم محلول دیالیز به مراتب بیشتر ازحجم خون است و این امر به خروج کامل‌مواد اضافی از خون کمک می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ قبل از مصرف محلول‌دیالیز، باید آن را با آب خالص رقیق
نمود.
۲ ـ احتیاطات لازم بهداشتی برای‌جلوگیری از آلودگی میکربی محلول دیالیزباید صورت گیرد.
مقدار مصرف برحسب مقدار پتاسیم
خون یکی از انواع محلولهای دیالیزمصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Solutions
محلول‌II محلول‌I محلول‌I
بدون دکستروز
۴۷۲۵ mEq4725 mEq4725 mEqNa+
۳۵ mEq35 mEq35 mEqMg2+
۳۵ mEq35 mEq87.5 mEqK+
۸۷.۵ mEq87.7 mEq87.5 mEqCa2+
۳۶۵۷ mEq3657.5 mEq3710 mEqCl-
۱۲۲۵ mEq1225 mEq1225 mEqAcetate
۷۰gDextroseـــ۷۰g
۱۰۰۰ ml1000 ml1000 mlWater q.s.

PERITONEAL DIALYSIS

موارد مصرف محلولهای دیالیز،
محلولهای حاوی الکترولیت هستند که
با غلظتی مشابه با غلظت مایع خارج
سلولی یا پلاسما، تهیه می‌شوند. در این‌محلولها، گلوکز ممکن است به‌عنوان
عامل اسموتیک اضافه شود. محلولهای‌دیالیز در کنترل نارسایی کلیوی ومسمومیت مصرف می‌شود. با استفاده ازاین محلولها، امکان برداشت انتخابی
مواد سمی الکترولیت‌های اضافی ومایعات بدن فراهم می‌شود. در دیالیزصفاقی تبادل یون‌ها بین محلولها و خون‌بیمار، از طریق غشاءهای حفره صفاقی‌صورت می‌گیرد.
اشکال دارویی
هستند، نباید مصرف شوند.
هشدارها: ۱ ـ جذب سیستمیک این محلول‌ممکن است موجب افزایش بار مایع
یا الکترولیت بدن و در نتیجه رقیق
شدن الکترولیتهای سرم زیاد شدن
آب بدن حالات احتقانی یا خیز ریوی
شود.
۲ ـ مصرف این محلول برای شستشوی‌مجاری ادراری در بیماران مبتلا به عیب‌کار کلیه یا اختلال قلبی ـ ریوی باید بااحتیاط صورت گیرد.
۳ ـ در صورت بروز عوارض جانبی
زیادی آب بدن یا افزایش بار الکترولیت‌بدن مصرف دارو باید قطع شود.
عوارض جانبی در صورت عدم رعایت‌روشهای دقیق و آلوده شدن محلول ممکن
Solutions
IIIIII
۵.۶۷۵.۶۷ g5.67 gSodium Chloride
۰.۲۵۷۰.۲۵-۷۰.۲۵gCalcium Chloride, 2 H2O
۰.۱۵۲g0.1520.152gMagnesium Chloride, 6H2O
۳.۹۹۲۳.۹۹۲۳.۹۹۲gSodium Lactate
H2O 42.525g15gDextrose,
۱۰۰۰ ml1000 ml1000 mlWater (Q.S.to)

SODIUM CHLORIDE

موارد مصرف این محلول برای شستشوی‌حفرات بدن بافتها یا زخمها، کاتتر قرارداده شده در مسیر راه و لوله‌های درناژ درجراحی مصرف می‌شود.
موارد منع مصرف محلولهای حاوی‌الکترولیت در طول اعمال جراحی که‌مستلزم به‌کار بردن جریان الکتریکی
است عفونت ایجاد شود. همچنین در
صورتی که کاتترها یا لوله‌های درناژ خوب‌کار گذاشته نشوند، ممکن است منجر به‌انفیلتراسیون اندامها یا حفراتی که‌موردنظر نبوده‌اند، شوند. به‌کار بردن‌حجم یا فشار بیش از حد هنگام شستن‌حفرات بسته ممکن است موجب اتساع یاپارگی بافتها شود.
نکات قابل توصیه از تزریق محلول‌شستشو دهنده باید خودداری شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف یک محلول‌شستشو دهنده به حجم یا سطح عضوی‌که باید شسته شود و نیز روش کار،بستگی دارد.
اشکال دارویی
For Irrigation: 0.9%

ATRACURIUM BESYLATE

موارد مصرف آتراکوریوم به‌عنوان داروی‌کمک بیهوشی برای شل کردن عضلات وتسهیل کنترل بیمار طی تنفس مصنوعی‌مکانیکی مصرف می‌شود. همچنین برای‌لوله‌گذاری داخل نای و جراحی‌هایی که‌نسبت? طولانی مدت هستند و شل‌شدن‌عضلات در آنها ضرورت دارد، به‌کارمی‌رود. همچنین در درمان کاهش شدت‌انقباضات عضلانی ناشی از حملات‌تشنجی مصرف شده است
مکانیسم اثر: آتراکوریوم بااستیل‌کولین دراتصال به‌گیرنده‌های کولینرژیک صفحه‌محرکه انتهایی رقابت و بامهار انتقال‌عصبی پاسخ صفحه محرکه انتهایی به‌استیل‌کولین را کاهش می‌دهد و باعث فلج‌عضلات اسکلتی می‌شود.
فارماکوکینتیک نیمه عمر دفع دارو ۲۰ دقیقه‌است زمان رسیدن به‌حداکثر اثر دارو۱۰ـ۱/۷ دقیقه است دفع دارو کلیوی وصفراوی است بعد از تزریق دارو دربیهوشی متعادل ۲۵ درصد پاسخ پرشی‌عضلات در ۴۵ـ۳۵ دقیقه و ۹۵ درصد پاسخ‌در ۷۰ ـ ۶۰ دقیقه به حالت عادی بازمی‌گردد. در بیهوشی متعادل ۳۰ دقیقه ودر بیهوشی استنشاقی ۴۰ دقیقه بعد ازشروع هوشیابی ۹۵ درصد پاسخ عضلانی‌به‌حالت عادی باز می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ بامحلولهای قلیایی (مثل‌باربیتورات تزریقی مخلوط نشود چون‌غیرفعال شده و رسوب می‌نماید. همچنین‌بامحلول رینگر لاکتات رقیق نشود چون‌تخریب دارو سریعتر صورت می‌گیرد.
۲ ـ در بیمارانی که آزادشدن هیستامین‌ممکن است خطرناک باشد، بیماری عصبی‌ـ عضلانی اختلالات شدید الکترولیت یاکارسینوما، مقدار مصرف دارو، به‌دلیل‌افزایش انسداد عصبی ـ عضلانی و مشکل‌در هوشیابی باید کاهش یابد. مصرف‌زیاد دارو ممکن است باعث آزادشدن‌ناگهانی هیستامین شود.
۳ ـ تزریق سریع داخل وریدی و یا مقادیرزیاد دارو ممکن است باعث کاهش فشارخون شود.
۴ ـ مصرف مقادیر بیش از حد دارو ممکن‌است منجر به‌ضعف مداوم تنفسی یا آپنه وکلاپس قلبی عروقی شود. برای به‌حداقل‌رساندن خطر مصرف بیش از حد، توصیه‌می‌شود از یک تحریک‌کننده اعصاب‌محیطی برای پیگیری پاسخ بیمار به‌دارواستفاده شود.
عوارض جانبی کاهش فشارخون قرمزشدن پوست گلودرد ولارنگواسپاسم از عوارض جانبی مهم ونسبت? شایع دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی دارو با آمینوگلیکوزیدها، بی‌حس‌کننده‌های موضعی‌تزریقی کاپرئومایسین خون سیتراته کلیندامایسین لینکومایسین پلی‌میکسین‌ها، پروکائین آمید، کینیدین واپیوئیدها تداخل دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو از راه وریدی‌تزریق شود چون از راه عضلانی ممکن‌است باعث تحریک بافت شود.
۲ ـ دارو اثر شناخته شده‌ای روی‌هوشیاری یا آستانه درد ندارد بنابراین‌به‌عنوان داروی کمکی در جراحی بایدمقدار کافی از داروی بیهوشی در دسترس‌باشد.
۳ ـ در هیپوترمی طول و شدت اثر داروافزایش می‌یابد.
۴ ـ دارو نمی‌تواند مانع برادیکاردی ناشی‌از بیهوش‌کننده‌ها یا ضددردهای مخدرشود، لذا بامصرف توام آتراکوریوم‌برادیکاری ممکن است بروز کند. مصرف‌دارو در بیماران قلبی مبتلا به‌تاکیکاردی کم‌خطر است
۵ ـ مقدار مصرف دارو در صورت مصرف‌همزمان با بیهوش‌کننده‌های عمومی مثل‌اتر، انفلوران و ایزوفلوران باید به ۵۰ ـ۳۳درصد کاهش یابد یا مقدار مصرف آن بایدتوسط یک تحریک‌کننده اعصاب محیطی‌تعیین شود. میزان این کاهش با هالوتان‌کمتر است
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتدا به‌صورت وریدی‌۰/۵mg/kg ـ ۰/۴ یا در بیمارانی که‌آزادشدن هیستامین در آنها خطرناک
است ۰/۴mg/kg ـ ۰/۳ تزریق آهسته و
یا در نوبتهای منقسم در یک دقیقه
مصرف می‌شود. در بیمارانی که باانفلوران یا ایزوفلوران بیهوش شده‌اند۰/۳۵mg/kg ـ ۰/۲۵ تزریق می‌شود. میزان‌این کاهش با هالوتان کمتر است در موردبیمارانی که به‌منظور لوله‌گذاری داخل نای‌تحت بیهوشی متعادل سوکسینیل کولین‌دریافت کرده‌اند، مقدار ۰/۴ mg/kg ـ ۰/۳تزریق می‌شود. در صورت استفاده ازبیهوش‌کننده قویتر مقدار کمتری دارومورد نیاز است اثرات سوکسینیل کولین‌که بااستفاده از یک تحریک‌کننده اعصاب‌محیطی اندازه‌گیری می‌شود، قبل ازمصرف آتراکوریوم باید از بین رفته باشد.به‌عنوان مقدار مصرف مکمل به‌صورت‌وریدی mg/kg 0/1 ـ ۰/۰۸، ۴۵ ـ ۱۲ دقیقه‌بعد از مصرف اولیه بکار می‌رود. سپس هر۲۵ ـ ۱۵ دقیقه برحسب نیاز و یا انفوزیون‌وریدی به‌میزان ۰/۵ mg ـ ۰/۳ (پس ازبرطرف شدن اثر مصرف وریدی اولیه‌دارو) بکار می‌رود. در بیهوشی متعادل‌mg/kg/min 0/1 ـ ۰/۰۰۹ به‌کار می‌رود تازمانی که میزان بلوک عصبی ـ عضلانی‌به‌دست آید، سپس سرعت انفوزیون‌براساس نیاز و پاسخ بیمار تنظیم
می‌شود. عموم? بیماران به‌مقادیر۰/۰۰۹mg/kg/min ـ ۰/۰۰۵ پاسخ می‌دهند.در حالیکه بعضی بیماران به‌۰/۰۰۲mg/kg/min و یا mg/kg/min 0/015نیاز دارند. در بیمارانی که با انفلوران یاایزوفلوران بیهوش شده‌اند میزان‌انفوزیون به ۳۳% کاهش می‌یابد و درمواردی که از هالوتان استفاده شود این‌کاهش کمتر است در بای پس قلبی به‌دلیل‌هیپوترمی سرعت انفوزیون تا ۵۰ درصدکاهش می‌یابد.
کودکان در کودکان یک ماهه تا دو ساله که‌با هالوتان بیهوش شده باشند ابتدا۰/۴mg/kg ـ ۰/۳ و در کودکان دو ساله وبالاتر مقدار مصرف مثل بزرگسالان است دفعات مصرف مقدار نگهدارنده ممکن‌است بیشتر از بزرگسالان باشد.
اشکال دارویی
Injection: 10 mg/ml

BACLOFEN

موارد مصرف باکلوفن در درمان اسپاسم‌شدید و مزمن عضله ارادی و به‌منظورکاهش تعداد و شدت حملات درد عصب‌سه قلو در بیمارانی که قادر به تحمل‌کاربامازپین نیستند یا به اثرات آن مقاوم‌می‌باشند، مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: باکلوفن احتمالا در سطح نخاع‌عمل کرده و عبور بازتاب تک سیناپسی وچند سیناپسی را مهار می‌کند و به‌وسیله‌هیپرپولاریزه کردن انتهای رشته عصبی‌آوران مانع از آزاد شدن واسطه‌های‌محرک احتمالی (اسید گلوتامیک و اسیدآسپارتیک می‌گردد. این دارو بر نواحی‌فوق نخاعی نیز ممکن است اثر بگذارد.
فارماکوکینتیک جذب باکلوفن سریع و زیاداست سرعت و میزان جذب با افزایش‌مقدار مصرف ممکن است کاهش یابد.متابولیسم آن کبدی است و فقط حدود ۱۵درصد مقدار مصرف متابولیزه می‌شود.دفع آن کلیوی است حدود ۴۰ درصد مقدارمصرف معمولا طی ۶ ساعت و کل دارو طی‌۳ روز از بدن دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف این دارو در درمان‌بیماران مبتلا به مشکلات عروق مغزی پارکینسون فلج مغزی یا ترومای حاصل‌از مشکلات مغزی و زخم معده نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در طول درمان با باکلوفن‌خطر بروز مسمومیت CNS که منجر به‌توهمات اغتشاش شعور، افسردگی روانی‌یا سایر آشفتگی‌های روانی یا تسکین‌مفرط می‌شود، در سالمندان بیشتر است
۲ ـ در بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی کبدی یا تنفسی این دارو باید با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی عوارضی مثل ادرارخون‌آلود و تیره رنگ درد قفسه سینه مسمومیت CNS، درماتیت واکنش‌های‌آلرژیک و غش کردن (سنکوپ با مصرف‌این دارو گزارش شده‌است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌باکلوفن با داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای سبب افزایش اثر باکلوفن باداروهای ضد فشار خون منجر به افزایش‌اثر کاهنده فشار خون با خواب‌آورهاباعث افزایش اثر سداتیو، با مهارکننده‌های‌ACE باعث افزایش اثر ضد فشار خون بالیتیوم باعث افزایش اثر باکلوفن می‌گردد.باتوجه به اینکه باکلوفن ممکن است سبب‌افزایش قند خون شود مقدار مصرف‌داروهای خوراکی پایین‌آورنده قند خون وانسولین در صورت مصرف همزمان باباکلوفن باید تنظیم گردد.
نکات قابل توصیه در موقع مصرف دارو ازمصرف سایر داروهای مضعف CNS بایداجتناب شود.
مقدار مصرف در درمان اسپاسم و دردعصب سه قلو ابتدا ۵ میلی‌گرم سه بار درروز مصرف می‌شود. سپس هر ۳ روزیک‌بار mg/day 15 به مقدار مصرف اضافه‌می‌شود (به هر نوبت مصرف دارو ۵میلی‌گرم تا پاسخ مناسب به‌دست آید.بیشینه مقدار مصرف در بزرگسالان‌mg/day 80 می‌باشد. در بعضی از بیماران‌ممکن است مقادیر بیشتری مورد نیازباشد.
اشکال دارویی
Scored Tablet: 10 mg, 25 mg

DANTROLENE SODIUM

موارد مصرف دانترولن در درمان اسپاسم‌و به‌عنوان داروی کمکی در درمان‌هیپرترمی بدخیم سندرم نورولپتیک‌بدخیم کمبود فسفریلاز عضلات و رشدناقص و ناهنجار عضلانی نوع Duchenneبه‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: دانترولن در آزاد شدن یون‌کلسیم از رتیکولوم سارکوپلاسمیک‌دخالت کرده از افزایش غلظت یون کلسیم‌میوپلاسم جلوگیری یا آن را کاهش‌می‌دهد. با کاهش یون کلسیم فعالیت‌مسیرهای کاتابولیکی که همراه با سندرم‌بحران هیپرترمی بدخیم است کاهش‌می‌یابد. دانترولن همچنین به‌طور مستقیم‌بر روی عضلات اسکلتی عمل کرده وارتباط بین تحریک عصبی و انقباض را، ازطریق تداخل با آزاد شدن یون کلسیم ازرتیکولوم سارکوپلاسمیک قطع می‌کند وانقباض عضلانی ناشی از بازتابهای چندسیناپسی و تک سیناپسی را کاهش‌می‌دهد.
فارماکوکینتیک متابولیسم دانترولن کبدی‌است نیمه عمر تزریق وریدی ۴-۸ ساعت‌و از راه خوراکی ۸/۷ ساعت می‌باشد.شروع اثر آن در اسپاسم‌های ناشی ازاختلال نرون‌های حرکتی یک هفته بعد یابیشتر است دفع دارو کلیوی است
موارد منع مصرف در بیماری فعال کبدی‌مثل هپاتیت یا سیروز به‌دلیل افزایش خطربروز مسمومیت کبدی مگر در درمان‌بحران هیپرترمی بدخیم نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت بروز هپاتیت یاآزمونهای غیرطبیعی کار کبد، مصرف‌دارو قطع شود، در صورت نیاز مجدد به‌دارو پس از بازگشت علائم به حال عادی بیمار بستری می‌شود و درمان با مقادیرکم شروع و به‌تدریج اضافه شود. درصورت بروز هرگونه ناهنجاری مجدد درآزمونهای کبد درمان باید قطع شود.
۲ ـ مصرف طولانی مدت مقادیر زیاد دریک دوره زمانی خطر مسمومیت کبد را بالامی‌برد.
۳ ـ در صورت بروز اسهال شدید مصرف‌دارو قطع شود. اگر پس از شروع مجددمصرف اسهال شدید بروز کرد، ممکن‌است برای همیشه نیاز به قطع دارو باشد.
۴ ـ در عیب کار قلب کبد، ریه میوپاتی بیماریهای عصبی ـ عضلانی که منجر به‌اختلال تنفسی می‌شود و زنان بالاتر از ۳۵سال به‌ویژه زنانی که استروژن مصرف‌می‌کنند به‌دلیل افزایش خطر مسمومیت‌کبدی با احتیاط مصرف شود.
۵ ـ در صورت بروز عوارضی مثل‌سرگیجه خواب‌آلودگی یا منگی اختلال‌بینایی یا ضعف عضلانی با احتیاطمصرف شود. ضمن? برای کاهش عوارض‌فوق و تحریک گوارشی باید درمان را ابتدابا مقادیر کم شروع کرد و مقدار مصرف راتا نتیجه مطلوب به‌تدریج افزایش داد.
۶ ـ اگر بعد از ۴۵ روز پیشرفتی در درمان‌حاصل نشد، مصرف دارو باید قطع شود.
عوارض جانبی اسهال شدید، ضعف تنفس سرگیجه یا منگی خواب‌آلودگی احساس‌بدحالی یا بیماری ضعف عضلانی تهوع واستفراغ و خستگی غیرعادی ادرار تیره یاخونی اغتشاش شعور، یبوست شدید،تشنج درماتیت حساسیتی دفع مشکل‌ادرار، مسمومیت کبدی ضعف مغزی فلبیت و ترشحات در فضای جنب یاپریکاردیت از عوارض جانبی شایع داروهستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌دانترولن با داروهای مضعف CNS و سایرداروهای سمی برای کبد (در صورت‌مصرف طولانی مدت باعث تشدیدعوارض جانبی دارو می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ اگر بیمار قادر به بلع‌کپسول نباشد، محتوی کپسول را با آب‌میوه یا سایر مایعات مخلوط و بلافاصله‌میل نماید.
۲ ـ در تزریق وریدی محلول نباید به خارج‌رگ و بافتهای اطراف نشت کند چون pHمحلول شدید? قلیایی است
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان در پیشگیری از بحران‌هپیرترمی بدخیم mg/kg/day 4-8 در سه یاچهار مقدار منقسم برای ۱-۲ روز قبل ازجراحی مصرف می‌شود. آخرین مقدارمصرف دارو باید ۳-۴ ساعت قبل از شروع‌جراحی و با حداقل مقدار آب مصرف شود.برای ادامه درمان هپیرترمی پس از تزریق‌وریدی مقدار mg/kg/day 4-8 در چهارمقدار منقسم به‌مدت ۱-۳ روز مصرف‌می‌شود. به‌عنوان ضد اسپاسم ابتدا ۲۵میلی‌گرم یک‌بار در روز مصرف می‌شودکه هر ۴-۷ روز یک‌بار، مقدار ۲۵ میلی‌گرم‌به مقدار مصرف تام روزانه اضافه‌می‌شود تا زمانی که پاسخ مناسب درمانی‌به‌دست آید یا این که به‌مقدار مصرف ۱۰۰میلی‌گرم چهار بار در روز برسد. درصورت امکان دارو در چهار مقدار منقسم‌در روز مصرف شود.
کودکان به‌عنوان ضداسپاسم ابتدا۰/۵mg/kg دو بار در روز مصرف می‌شودکه هر ۴-۷ روز mg/kg 0/5 به‌مقدار تام‌روزانه اضافه می‌شود تا زمانی که پاسخ‌درمانی مناسب به‌دست آید یا به مقدارمصرف mg/kg 3 چهار بار در روز برسد.در صورت امکان دارو در چهار مقدارمنقسم در روز مصرف شود. درکودکان‌مقادیر بیش از mg/day 400 نباید مصرف‌شود.
تزریقی
به‌عنوان داروی کمکی در پیشگیری ازهپیرترمی بدخیم mg/kg 2/5 از راه‌انفوزیون وریدی یک ساعت قبل ازبیهوشی تجویز می‌شود. برای درمان ابتداحداقل mg/kg 1 به سرعت و به‌طور مداوم‌انفوزیون وریدی می‌شود که تا فروکش‌کردن علائم بیماری و یا رسیدن به مقدارتجمعی ۱۰ mg/kg ادامه می‌یابد. در صورت‌عود علائم این مقادیر را می‌توان تکرارکرد. در درمان عود هپیرترمی بدخیم مقادیر اولیه ۲/۵-۳ mg/kg نیز پیشنهادشده‌است
اشکال دارویی
Capsule: 25 mg
For Injection: 20 mg

DIAZEPAM

موارد مصرف در کوتاه مدت برای درمان‌اضطراب و بی‌خوابی و به‌عنوان داروی‌کمکی در درمان علائم حاد قطع مصرف‌داروها، حمله مداوم صرعی و تشنجات‌ناشی از تب و مسمومیت‌ها، گرفتگی‌عضلات اسکلتی مصرف قبل از جراحی به‌عنوان داروی پیش بیهوشی به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: با اثر برگیرنده اختصاصی درغشای سلولی عصبی اثر مهاری گاماآمینوبوتیریک اسید (GABA) را که در تمام‌نواحی CNS باعث مهار پیش سیناپسی وپس سیناپسی می‌گردد، تسهیل کرده یاافزایش می‌دهد.
فارماکوکینتیک از راه خوراکی سریع و به‌خوبی جذب می‌شود. جذب آن از راه‌عضلانی به محل تزریق بستگی دارد وممکن است آهسته و نامنظم صورت گیرد.اگر به عضله دلتوئید تزریق گردد جذب آن‌معمولا سریع و کامل خواهد بود. اتصال‌آن به پروتئین‌های پلاسمایی تا ۹۹ درصدمی‌باشد. در کبد متابولیزه شده و به‌متابولیت دزمتیل دیازپام و اگزازپام
تبدیل می‌شود. نیمه عمر دیازپام در
پلاسما ۱-۲ روز است در حالی که نیمه‌عمر دزمتیل دیازپام حدود ۶۰ ساعت‌است متابولیت دارو از طریق کلیه دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف در ضعف تنفسی نارسایی حاد ریوی حالات فوبیک نارسایی کبدی سایکوز مزمن دپرسیون‌و اضطراب همراه آن نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماری تنفسی ضعف‌عضلانی بیماران با سابقه مصرف نابجای‌دارو یا افراد با اختلال شخصیتی با احتیاطمصرف شود.
۲ ـ در افراد مسن نارسائی کبدی و کلیوی‌مقدار مصرف دارو باید کاهش داده شود.
۳ ـ از مصرف طولانی مدت خودداری‌گردد.
۴ ـ در صورت مصرف طولانی مدت برای‌جلوگیری از بروز عوارض قطع مصرف دارو را باید به‌تدریج قطع کرد.
۵ ـ در موقع تزریق وریدی وسایل لازم‌برای برگرداندن ضعف تنفسی و تهویه‌مکانیکی باید در دسترس باشد.
۶ ـ در موقع انفوزیون وریدی این دارو بایدکاملا احتیاط نمود چون کاملا خطرناک‌است باید انفوزیون وریدی دیازپام درپخش مراقبت‌های ویژه انجام شود.
۷ ـ تزریق سریع وریدی آن ممکن است‌منجر به بروز آپنه کاهش فشار خون برادی کاردی یا ایست قلبی شود. (تزریق‌هر پنج میلی‌گرم دارو حداقل باید یک دقیقه‌طول بکشد).
۸ ـ تزریق وریدی دیازپام نباید دروریدهای کوچک (مانند مچ دست و پا)انجام شود و باید دقت نمود که داخل‌شریان تزریق نشده و سوزن تزریق نیز ازرگ خارج نشود تا از بروز ترومبوزوریدی فلبیت تحریک موضعی ورم وبندرت صدمه عروقی جلوگیری شود.
۹ ـ از تزریق عضلانی زمانی استفاده‌می‌شود که مصرف خوراکی و وریدی‌ممکن نیست
۱۰ ـ در افراد کهنسال با احتیاط مصرف‌شود و مقادیر مصرف دارو با توجه به‌کارکرد کبد و کلیه تنظیم گردد.
عوارض جانبی خواب آلودگی روز بعد ازمصرف گیجی و آتاکسی (به‌خصوص درافراد مسن فراموشی وابستگی تحریک‌پذیری غیرعادی و در برخی مواردسردرد، سرگیجه افت فشار خون افزایش‌ترشحات بزاق کرامپ و درد در ناحیه‌شکم بثورات جلدی اختلال بینائی تغییردر میل جنسی احتباس ادرار، اختلالات‌خونی و یرقان از عوارض احتمالی این‌دارو است درد، ترومبوفلبیت و ندرت? آپنه‌و افت فشار خون با تزریق این داروگزارش شده‌است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان باداروهای مضعف CNS، ضد دردهای‌مخدر، بیهوش‌کننده‌های عمومی مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز (MAO)،ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای و داروهای‌پایین‌آورنده فشار خون که باعث تضعیف‌CNS می‌شوند (مانند کلونیدین و متیل‌دوپا) و رزرپین ممکن است اثر مضعف‌CNS این دارو را تشدید نماید. آنتی‌اسیدهاجذب دیازپام را به تأخیر می‌اندازند، اماروی میزان جذب تأثیری ندارند. مصرف‌همزمان با تری‌متافان قبل از عمل جراحی باعث تشدید اثر پایین‌آورنده فشار خون‌شده و خطر سقوط شدید فشار خون شوک و کلاپس قلبی ـ عروقی را در طی‌جراحی افزایش می‌دهد. مصرف همزمان باکاربامازپین سبب افزایش متابولیسم وکاهش غلظت سرمی دیازپام می‌گردد.سایمتیدین متابولیسم دیازپام را مهارنموده سبب تأخیر دفع دیازپام و افزایش‌غلظت پلاسمایی آن می‌شود. ایزونیازیدممکن است از طریق مهار دفع دیازپام‌غلظت پلاسمایی آن را افزایش دهد.ریفامپین ممکن است دفع دیازپام راافزایش دهد و موجب کاهش غلظت سرمی‌آن می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از آنجایی که این داروایجاد وابستگی می‌کند، بایستی بیش ازمقدار توصیه شده مصرف نشود.
۲ ـ اگر بعد از چند هفته اثر درمانی داروکاهش یافت به پزشک مراجعه شود.
۳ ـ دیازپام به‌عنوان ضدتشنج باید کامل ومرتب مصرف شود.
۴ ـ در صورت بروز خواب‌آلودگی سرگیجه منگی از دست دادن مهارت درانجام کار به‌خصوص در افراد مسن داروبا احتیاط مصرف شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان برای درمان اضطراب
۲ میلی‌گرم سه بار در روز و در صورت‌نیاز تا mg/day 15-30 در مقادیر
منقسم مصرف می‌شود. در افراد کهنسال‌نصف این مقدار مصرف شود در درمان‌بی‌خوابی همراه با اضطراب ۵-۱۵میلی‌گرم در موقع خواب مصرف می‌شود.مقدار مصرف در افراد مسن نصف
مقدار تجویز شده برای افراد بالغ
است
کودکان در درمان راه رفتن در خواب وترس بچه‌ها، ۱-۵ میلی‌گرم در موقع خواب‌مصرف می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان از راه تزریق وریدی در حمله‌مداوم صرعی ۱۰-۲۰ میلی‌گرم با سرعت‌۰/۵ میلی‌لیتر (۲/۵ میلی‌گرم طی ۳۰ ثانیه تجویز می‌شود و در صورت لزوم ۳۰-۶۰دقیقه بعد تکرار می‌گردد. ممکن است پس‌از تزریق اول انفوزیون وریدی تا حداکثرmg/kg 3 در طول ۲۴ ساعت انجام شود. دردرمان اضطراب حاد شدید، کنترل حملات‌پانیک حاد و درمان علائم حاد قطع مصرف‌دارو، مقدار ۱۰ میلی‌گرم مصرف می‌شودکه در صورت نیاز بعد از ۴ ساعت می‌توان‌آن را تکرار کرد.
کودکان مقدار mcg/kg 200-300یا ۱میلی‌گرم به ازای هر سال سن مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 2mg, 5mg
Injection: 10 mg/2ml

DICLOFENAC SODIUM

موارد مصرف دیکلوفناک سدیم در درد والتهاب ناشی از بیماری روماتیسمی شامل‌آرتریت جوانان و دیگر اختلالات عضلانی ـاسکلتی دردهای بعد از جراحی و نیزنقرس حاد به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: دیکلوفناک از مهارکننده‌های‌قوی آنزیم سیکلواکسیژناز است که تولیدطی ۲ سال گذشته گزارشات متعددی ازفلج ناشی از تزریق دیکلوفناک در کودکان‌زیر ۱۳ سال به مرکز ثبت و بررسی‌عوارض جانبی داروها ارسال شده است پروستاگلاندین پروستاسایکلین وترومبوکسان را کاهش می‌دهد.
فارماکوکینتیک دیکلوفناک از راه‌های‌خوراکی یا رکتوم به‌طور کامل جذب‌می‌گردد. حداکثر غلظت سرمی ۲ ساعت‌بعد از مصرف خوراکی ایجاد می‌شود.اتصال پروتئینی دارو ۹۹ درصد بوده ومتابولیت‌های دارو غیرفعال و نیمه عمر آن‌۲ ساعت است دارو عمدت? از راه ادرار دفع‌می‌گردد.
موارد منع مصرف در بیماران حساس به‌ASA یا دیگر داروهای NSAID در بیماران‌دچار پورفیری کبدی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران دچار اختلالات‌کلیوی کبدی یا قلبی با احتیاط و با
حداقل میزان ممکن به‌کار رود. در ضمن‌وضعیت عملکرد کلیه مرتب? کنترل
گردد.
۲ ـ در بیماران دچار زخم معده فعال ازمصرف آن خودداری شود. همچنین‌بیماران با سابقه زخم بهتر است از مصرف‌این دارو پرهیز نموده و در صورت بروزصدمات معدی ـ روده‌ای مصرف آن قطع‌گردد.
۳ ـ این دارو در افراد پیر و همچنین افرادی‌که سابقه حمله آسم و حساسیتی دارند بااحتیاط مصرف شود.
طی ۲ سال گذشته گزارشات متعددی ازفلج ناشی از تزریق دیکلوفناک در کودکان‌زیر ۱۳ سال به مرکز ثبت و بررسی‌عوارض جانبی داروها ارسال شده است
عوارض جانبی عوارض گوارشی شامل‌تهوع اسهال و نیز گاهگاهی خونریزی یازخم ممکن است بروز نماید. واکنش‌های‌آلرژیک بویژه آنژیوادم برونکواسپاسم وبثورات جلدی و نیز عوارضی نظیرسرگیجه سردرد، اختلالات شنوایی مانندوزوز گوش و دفع خون از ادرار ممکن‌است ایجاد گردد.
طی ۲ سال گذشته گزارشات متعددی ازفلج ناشی از تزریق دیکلوفناک در کودکان‌زیر ۱۳ سال به مرکز ثبت و بررسی‌عوارض جانبی داروها ارسال شده است
تداخل‌های دارویی در مصرف همزمان بامهارکننده‌های آنزیم تبدیل کننده‌آنژیوتانسین (ACE)، سبب مهار اثر ضدفشار خون این داروها گردیده و احتمالاخطر نارسایی کلیوی و هیپرکالمی راافزایش می‌دهد. مصرف داروهای ضدمیکروبی از دسته کینولون‌ها همراه‌دیکلوفناک خطر بروز تشنج را افزایش‌می‌دهند. خطر سمیت کلیوی در صورت‌مصرف همزمان سیکلوسپورین ودیکلوفناک افزایش می‌یابد. دفع لیتیوم
و نیز احتمالا متوترکسات به‌وسیله این‌دارو کاهش یافته سمیت آنها افزایش‌می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در سابقه زخم معده‌یا اختلالات شدید کبدی با احتیاط مصرف‌شود.
۲ ـ در محل تزریق ممکن است دردوگاهگاهی صدمات بافتی ایجاد گردد.
۳ ـ مصرف شیاف ممکن است سبب‌تحریک موضعی گردد.
۴ ـ شکل تزریقی این دارو در کودکان زیر۱۳ سال نباید مصرف شود.
مقدار مصرف
خوراکی
از راه خوراکی ۷۵-۱۰۰ mg/dayبه‌صورت منقسم در ۲-۳ مقدار منقسم‌ترجیح? بعد از غذا مصرف می‌گردد.
تزریقی
تزریق در عمق عضلات سرین در حالات‌حاد و بعد از جراحی به‌میزان ۷۵mg/day(یک‌بار و در حالات شدید دو بار در روز)
و حداکثر ۲ روز انجام می‌شود. در کولیک‌حالب‌ها، ۷۵ میلی‌گرم تزریق می‌شود که
در صورت لزوم ۳۰ دقیقه بعد تکرارمی‌گردد.
شیاف
به‌میزان ۱۰۰ میلی‌گرم و معمولا در شب‌استعمال می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 25 mg
Suppository: 50 mg
Injection: 75 mg/3ml
Topical Gel: 1%

GOLD SODIUM THIOMALATE

موارد مصرف این دارو در درمان آرتریت‌روماتوئیدی که به سالیسیلات‌ها وترکیبات گلوکوکورتیکوئیدها جواب‌نمی‌دهند به‌کار برده می‌شود و از پیشرفت‌ضایعات جلوگیری می‌کند.
مکانیسم اثر: مکانیسم اثر این دارو کاملامشخص نیست ولی احتمالا با مهار کردن‌سیستم‌های حاوی گروه سولفیدریل باعث‌کاهش فعالیت آنزیمی و کاهش فعالیت‌فاگوسیتیک ماکروفاژها می‌گردد.
فارماکوکینتیک اتصال آن به پروتئین‌های‌پلاسما زیاد است اثر دارو حداقل بعد از۶-۸ هفته ظاهر می‌شود. حدود ۶۰-۹۰درصد دارو به آهستگی از طریق کلیه و۱۰-۴۰ درصد آن از طریق مدفوع و ازطریق ترشحات صفراوی دفع می‌شود.
موارد منع مصرف در صورت سابقه‌ابتلای به آپلازی مغز استخوان درماتیت‌فلسی آنتروکولیت نکروز دهنده مشکلات‌خونی و فیبروز ریوی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ بیمارانی که نسبت به سایرفلزات سنگین عدم تحمل نشان می‌دهندممکن است این دارو را نیز تحمل
نکنند.
۲ ـ این دارو ممکن است باعث کاهش‌گویچه‌های سفید یا پلاکت‌های خون شود.
عوارض جانبی تحریک یا زخم زبان یا لثه خارش پوست احساس طعم فلزی دردهان ایجاد زخم یا لکه‌های سفید در دهان‌یا گلو، عوارض خونی که گاهی می‌تواندکشنده باشد از عوارض جانبی شایع این‌دارو هستند.
تداخل‌های دارویی استفاده همزمان باداورهای کاهنده فعالیت مغز استخوان وداروهای سمی برای کبد احتمال‌مسمومیت با این دارو را بالا می‌برد.مصرف همزمان پنی‌سیلامین با ترکیبات‌حاوی طلا ممکن است خطر بروز عوارض‌شدید خونی یا کلیوی را افرایش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دوره درمان را کامل‌نمایند. زیرا اثر دارو گاهی اوقات دیررس‌می‌باشد.
۲ ـ احتمال تشدید درد مفاصل پس ازتزریق دارو وجود دارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان شروع درمان با ۱۰ میلی‌گرم‌در هفته اول ۲۵ میلی‌گرم هفته دوم وسپس ۲۵-۵۰ میلی‌گرم یک‌بار در هفته‌تزریق عضلانی می‌شود تا پاسخ مطلوب‌حاصل شده یا علائم مسمومیت بروزنماید. در هر صورت مقدار مصرف از۸۰۰۰ میلی گرم تا ۱ گرم تجاوز نکندبه‌عنوان مقدار مصرف نگهدارنده ۲۵-۵۰میلی‌گرم هر دو هفته یک‌بار به مدت ۲-۲۰هفته و سپس ۲۵-۵۰ میلی‌گرم هر سه یاچهار هفته یک‌بار تزریق عضلانی می‌شود.
کودکان در کودکان با سن بیشتر از ۶ سال‌ابتدا ۱۰ میلی‌گرم هفته اول و سپس ۱mg/kg(حداکثر تا ۵ میلی‌گرم در هر نوبت مصرف تزریق عضلانی می‌شود. فواصل مصرف‌در کودکان مانند بزرگسالان هست
اشکال دارویی
Injection: (10 mg, 20 mg, 50 mg)/0.5ml

METHOCARBAMOLE

موارد مصرف این دارو به‌عنوان درمان‌کمکی همراه با دیگر اقدامات ماننداستراحت و فیزیوتراپی برای تخفیف‌اسپاسم عضلانی همراه با بیماریهای حادو دردناک عضلانی ـ استخوانی مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: متوکاربامول به‌طور عمده برروی سیستم عصبی مرکزی اثر کرده وبه‌طور مستقیم بر روی عضلات اسکلتی اثرنمی‌کند. اثر شل‌کنندگی عضلاتی این داروممکن است ناشی از تضعیف CNSباشد.
فارماکوکینتیک جذب متوکاربامول ازمجرای گوارشی سریع است متابولیسم‌این دارو احتمالا کبدی است متوکاربامول‌به‌طور عمده از طریق کلیه دفع می‌شود.
موارد منع مصرف در حالت اغماء نبایدتجویز شود. در عیب کار کلیه یا بیماریهای‌آن مصرف شکل تزریقی این دارو که‌حاوی پایه پلی‌اتیلن گلیکول می‌باشد ممکن‌است باعث مسمومیت کلیه افزایش‌حساسیت اوره و اسیدوز شود.
هشدارها: در موارد ضعف CNS، صرع عیب کار کبد یا عیب کار کلیه با احتیاطفراوان تجویز شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌متوکاربامول با داروهای مضعف CNSباعث تشدید اثرات دارو می‌شود.
نکات قابل توصیه برای سهولت مصرف‌می‌توان قرص را خرد کرده و با غذا یامایعات مخلوط کرد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان به‌منظور شل کردن عضلات‌اسکلتی ابتدا مقدار ۱/۵ گرم چهار بار درروز طی ۴۸-۷۲ ساعت اول درمان‌مصرف می‌شود. برای حالات شدید ممکن‌است در ابتدا تا g/day 8 نیز مصرف شود.مقدار نگهدارنده این دارو ۷۵۰ میلی‌گرم هرچهار ساعت یک گرم چهار بار در روز یا۱/۵ گرم سه بار در روز می‌باشد.
تزریقی
بزرگسالان به‌عنوان شل‌کننده عضلانی‌مقدار g/day 1-3 به مدت سه روز از راه‌عضلانی یا وریدی تزریق می‌شود. به دنبال‌قطع مصرف دارو به مدت ۴۸ ساعت درصورت نیاز این مقدار می‌تواند تکرار شود.
اشکال دارویی
Injection: 1,000 mg/10ml
Tablet: 500 mg

PANCURONIUM BROMIDE

موارد مصرف این دارو به‌عنوان داروی‌کمک بیهوشی برای شل کردن عضلات وتسهیل کنترل بیمار طی تنفس مصنوعی‌مکانیکی مصرف می‌شود. همچنین برای‌لوله‌گذاری داخل نای و جراحی‌هایی که‌نسبت? طولانی مدت هستند و شل شدن‌عضلات در آنها ضرورت دارد و کاهش‌شدت انقباضات عضلانی ناشی از حملات‌تشنجی مصرف شده‌است
مکانیسم اثر: این دارو با استیل کولین دراتصال به گیرنده‌های کلینرژیک صفحه‌محرکه انتهایی رقابت و با مهار انتقال‌عصبی پاسخ صفحه محرکه انتهایی به‌استیل کولین را کاهش می‌دهد و باعث فلج‌عضلات اسکلتی می‌شود.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی مقادیر جزیی است نیمه عمر دفع دارو۱۱۴-۱۱۶ دقیقه است زمان رسیدن به‌حداکثر غلظت ۳-۴/۵ دقیقه و بسته به‌مقدار مصرف است دفع دارو کلیوی (۸۰درصد) و صفراوی (۱۰ درصد) است بعداز تزریق دارو ۹۰ درصد پاسخ پرشی‌عضلات در کمتر از ۶۰ دقیقه به حالت‌عادی باز می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ به‌دلیل اثر واگولیتیک خطربرادی کاردی یا کاهش فشار خون ناشی ازداروهای مخدر کاهش می‌یابد اما دربعضی بیماران خطر بروز تاکیکاردی یاافزایش فشار خون بیشتر می‌شود.تاکیکاردی با این دارو شایع‌تر از سایرداروهای مسدد عصبی ـ عضلانی است
۲ ـ در عیب کار کبد و کلیه ممکنست اثردارو طولانی‌تر شود.
۳ ـ مصرف مقادیر بیش از حد آن ممکنست‌منجر به ضعف مداوم تنفسی یا آپنه وکلاپسی قلبی شود. برای به حداقل رساندن‌خطر مصرف بیش از حد، توصیه می‌شوداز یک تحریک‌کننده اعصاب محیطی برای‌پیگیری پاسخ بیمار به دارو استفاده شود.
عوارض جانبی افزایش فشار خون تاکی‌کاردی خارش پوست افزایش ترشح‌بزاق و راش پوستی از عوارض جانبی مهم‌و نسبت? شایع دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی دارو باآمینوگلیکوزیدها، بی‌حس کننده‌های‌موضعی تزریقی کاپرئومایسین خون‌سیتراته کلیندامایسین لینکومایسین پلی‌میکسین‌ها، گلیکوزیدهای دیژیتالی پروکائین آمید و کینیدین تداخل دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در هیپرترمی طول وشدت اثر دارو افزایش و در هیپوترمی‌کاهش می‌یابد.
۲ ـ دارو اثر شناخته شده‌ای روی‌هوشیاری یا آستانه درد ندارد لذا به‌عنوان‌داروی کمکی در جراحی باید مقدار کافی‌از داروی بیهوشی به‌کار رود.
۳ ـ دارو به میزان کمتری از سایر داروهای‌مسدد عصبی ـ عضلانی باعث آزاد شدن‌هیستامین می‌شود.
۴ ـ مقدار مصرف دارو در صورت مصرف‌همزمان با بیهوش‌کننده‌های عمومی مثل اتر،انفلوران و ایزوفلوران باید به ۳۳-۵۰ درصدکاهش یابد یا مقدار مصرف آن توسط یک‌تحریک‌کننده اعصاب محیطی تعیین شود.میزان این کاهش با هالوتان کمتر است
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتدا ۰/۰۴-۰/۱ mg/kgبه‌صورت وریدی تجویز می‌شود. سپس‌مقدار mg/kg 0/01 هر ۲۰-۶۰ دقیقه‌به‌مقدار مصرف اولیه اضافه می‌شود. درصورت نیاز باید مقدار مصرف تنظیم‌شود. بعد از بیهوشی با ایزوفلوران یاانفلوران یا بیمارانی که به‌منظورلوله‌گذاری داخل نای سوکسینیل کولین‌دریافت کرده‌اند، mg/kg 0/04 ابتدابه‌صورت وریدی تجویز می‌شود و سپس‌براساس پاسخ بیمار تنظیم می‌شود.به‌منظور لوله‌گذاری داخل نای مقدارmg/kg 0/6-0/1، تزریق وریدی می‌شود.بعد از مصرف دارو برای لوله‌گذاری داخل‌نای شرایط مناسب برای لوله‌گذاری طی‌۲-۳ دقیقه به‌دست می‌آید.
کودکان مقدار مصرف را می‌توان‌براساس پاسخ بیمار به مقدار مصرف‌تست به میزان mg/kg 0/02 تعیین نمود. درکودکان با سن یکماه و بیشتر مقدارمصرف مثل بزرگسالان است
اشکال دارویی
Injection: 4 mg/2 ml

SUCCINYLCHOLINE CHLORIDE

موارد مصرف سوکسینیل کولین به‌عنوان‌کمک بیهوشی برای شل کردن عضلات وتسهیل کنترل بیمار طی تنفس مصنوعی ازطریق مکانیکی مصرف می‌شود. همراه بامسدود کننده‌های عصبی غیر دپولاریزان‌با اثر نسبت? کوتاه برای لوله‌گذاری داخل‌نای مصرف می‌شود. انفوزیون مداوم آن‌در جراحی‌های کوتاه مدت که شل شدن‌عضلات ضرورت دارد، استفاده می‌شود.در کاهش شدت انقباضات عضلانی ناشی‌از حملات تشنجی (الکتریکی یافارماکولوژیکی یا واکنش‌های سمی به‌دیگر داروها) نیز به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: سوکسینیل کولین داروی‌مسدودکننده عصبی عضلانی دپولاریزان‌است که با استیل کولین در اتصال به‌گیرنده‌های کلینرژیک صفحه محرکه‌انتهایی رقابت و با اتصال به گیرنده‌هاباعث دپولاریزاسیون می‌شود. اثردپولاریزان به دلیل تمایل شدید آن به‌گیرنده کلینرژیک و مقاومت به اثرات کولین‌استراز، طولانی‌تر از استیل کولین است این اثر ابتدا باعث انقباض گذرای عضلات‌می‌شود که معمولا فاسیکوله شدن‌عضلات بروز می‌کند و بعد از آن انتقال‌عصبی عضلانی مهار می‌شود.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو پلاسمایی‌است شروع اثر با تزریق وریدی ۰/۵-۱دقیقه و با تزریق عضلانی طی ۳ دقیقه‌می‌باشد. زمان رسیدن به حداکثر اثر ۱-۲دقیقه بعد از تزریق وریدی می‌باشد. دفع‌دارو کلیوی است
هشدارها: ۱ ـ با محلولهای قلیایی (مثل‌تیوپنتال سدیم مخلوط نشود چون‌رسوب می‌نماید.
۲ ـ تکرار مصرف دارو ممکن است باعث‌بروز مقاومت شود.
۳ ـ مصرف دارو ممکن است باعث افزایش‌غلظت سرمی پتاسیم شود که منجر به‌ایست قلبی یا آریتمی در بیماران دچارسوختگی یا ضربه شدید و اختلالات‌نورولژیک می‌شود که تا هفته‌ها و ماههابعد از ضربه این اثر باقی می‌ماند. برادی‌کاردی و آریتمی قلبی با این دارو از سایرمسددهای عصبی ـ عضلانی شایعتر است
۴ ـ در سوختگی شدید، سمیت با دیژیتال یامصرف اخیر آن عیب کار قلب بیماری‌دژنراتیو یا دیستروفی عصبی ـ عضلانی فلج نیمه تحتانی بدن هیپرکالمی صدمات‌نخاعی ضربه شدید، کم‌خونی شدید،دهیدراتاسیون مصرف حشره‌کش‌های‌سمی برای عصب یا دیگر مهارکننده‌های‌کولین استراز، بیماری شدید کبد یاسیروز، سوءتغذیه صفات نهفته ارثی ضایعات چشمی گلوکوم جراحی چشم شکستگی یا اسپاسم عضله و هیپرترمی‌بدخیم با احتیاط مصرف شود.
۵ ـ میزان و شدت بروز برادی کاردی وکاهش فشار خون ناشی از دارو همراه باضد دردهای مخدر بالا می‌رود. آزاد شدن‌هیستامین نیز که با بسیاری از ضد دردهای‌مخدر ایجاد می‌شود، افزایش می‌یابد.
۶ ـ مصرف مکرر یا طولانی مدت داروممکن است انسداد عصبی ـ عضلانی شبیه‌به انسداد حاصل از داروهای مسدودکننده‌عصبی ـ عضلانی غیر دپولاریزان ایجادکند که این حالت منجر به بروز ضعف‌مداوم تنفسی یا آپنه خواهد شد. برای به‌حداقل رساندن خطر مصرف بیش از حدتوصیه می‌شود از یک تحریک‌کننده‌اعصاب محیطی برای پیگیری پاسخ بیماربه دارو استفاده شود.
عوارض جانبی برادی کاردی آریتمی قلبی گلوکوم تاکیکاردی سفتی و درد عضلات‌بعد از جراحی هیپرترمی بدخیم و افزایش‌ترشح بزاق از عوارض نسبت? شایع و مهم‌دارو می‌باشند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان داروبا آمینوگلیکوزیدها، بی‌حس کننده‌های‌موضعی تزریقی کاپرئومایسین خون‌سیترانه کلیندامایسین لینکومایسین پلی‌میکسین‌ها، مهارکننده‌های کولین استراز،حشره‌کش‌هایی که سمیت عصبی دارند،گلیکوزیدهای دیژیتالی پروکائین آمید،کینیدین و فیزوستیگمین باعث تشدید و یاطولانی شدن اثرات و عوارض سوکسینل‌کولین می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ کودکان به‌خصوص‌به اثرات میوگلوبینمی میوگلوبینوری وقلبی دارو حساسترند. مصرف مقادیر کم‌توبوکورارین قبل از سوکسینیل کولین شیوع میوگلوبینمی را کاهش می‌دهد.همچنین با تکرار مصرف در صورت بروز،عوارض قلبی ذکر شده ناشی از تحریک‌واگ با تیوپنتال سدیم و آتروپین مهارمی‌شود. بعد از این اثرات تاکی کاردی وافزایش فشار خون ممکن است دیده شود.
۲ ـ تقویت اثر بیهوش کننده‌های استنشاقی‌هیدروکربنه توسط سوکسینیل کولین‌کمتر از مسدودکننده‌های عصبی ـعضلانی غیر دپولاریزان است
۳ ـ طول و شدت اثر دارو در هیپرترمی وهیپوترمی افزایش می‌یابد.
۴ ـ مقدار تست ۱۰ میلی‌گرم برای تعیین‌حساسیت بیمار و زمان بازیابی به‌کارمی‌رود. در بیمارانی که میزان فعالیت آنزیم‌پسودوکولین استراز در آنها کم است به‌دلیل حساسیت غیرمعمول به اثرات‌سوکسینیل کولین ممکن است به کاهش‌مقدار مصرف دارو نیاز باشد در این موردمقدار تست ۵-۱۰ میلی‌گرم می‌باشد.
۵ ـ برای کاهش فاسیکوله شدن عضلات مقدار کمی از داروی غیر دپولاریزان‌ممکنست قبل از مصرف سوکسینیل‌کولین به‌کار رود.
۶ ـ دارو اثر شناخته شده‌ای روی هوشیاری‌یا آستانه درد ندارد لذا در جراحی باید مقدارکافی از داروی بیهوشی به‌کار رود.
مقدار مصرف
بزرگسالان در جراحی کوتاه مدت ابتدامقدار mg/kg 0/6-1/1 به‌صورت وریدی‌تزریق می‌شود. در صورت نیاز به تکرارمصرف دارو، مقدار آن باید با توجه به‌پاسخ بیمار به‌مقدار مصرف اولیه تعیین‌شود. به‌صورت عضلانی mg/kg 3-4تزریق می‌شود و میزان تام مقدار مصرف‌از ۱۵۰ میلی‌گرم بیشتر شود. در جراحی‌طولانی مدت ابتدا مقدار mg/kg 0/6-1/1به‌صورت وریدی تزریق می‌شود. مقدارمصرف بعدی برای هر فرد جداگانه و باتوجه به نیاز به میزان تداوم شل شدن‌عضلات تعیین می‌شود. تجویز مقادیرمصرف به‌صورت منقسم به‌دلیل امکان‌بروز مقاومت و آپنه مداوم توصیه‌نمی‌شود. در اعمال جراحی طولانی به‌کاربردن انفوزیون مداوم بهتر است
انفوزیون وریدی به‌صورت محلول‌۰/۱-۰/۲ درصد در دکستروز ۵ درصد یاسدیم کلراید تزریقی و سایررقیق‌کننده‌های مناسب و به میزان
۰/۵-۱۰ mg/min براساس پاسخ بیمار وشل شدن عضله به‌مدت یک ساعت تجویزمی‌شود. در مصرف دارو به‌صورت‌انفوزیون پیگیری دقیق کار عصبی ـعضلانی با استفاده از تحریک‌کننده‌اعصاب محیطی برای جلوگیری ازمصرف مقادیر زیاد و تعیین میزان انسدادداروی غیر دپولاریزان توصیه می‌شود.
در درمان با الکتروشوک مقدار ۱۰-۳۰میلی‌گرم تقریب? یک دقیقه قبل از شوک تزریق وریدی یا حداکثر ۲/۵ mg/kg (مقدارمصرف تام از ۱۵۰ میلی‌گرم نباید بیشترشود) تزریق عضلانی می‌شود.
کودکان برای لوله‌گذاری داخل نای‌حداکثر تا mg/kg 2/5 (مقدار مصرف تام از۱۵۰ میلی‌گرم نباید بیشتر شود) تزریق‌عضلانی و یا mg/kg 1-2 تزریق وریدی‌می‌شود. در صورت نیاز به تکرار مصرف‌دارو، مقدار مصرف باید باتوجه به پاسخ‌بیمار به مقدار مصرف اولیه تعیین شود.به‌نظر می‌رسد که انفوزیون مداوم وریدی‌دارو در کودکان و نوزادان باعث‌هیپرترمی بدخیم شود.
اشکال دارویی
For Injection: 100 mg, 500 mg, 1000 mg

ACETYLCHOLINE CHLORIDE

موارد مصرف استیل کولین برای ایجادتنگی کامل و سریع مردمک چشم در مواردی‌مثل جراحی آب مروارید، پیوند قرنیه برداشتن عنبیه و سایر اعمال جراحی بخش‌قدامی چشم مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو با اثر بر روی‌گیرنده‌های موسکارینی در عضلات صاف‌چشم موجب تنگی مردمک چشم و انقباض‌عضله مژگانی می‌شود.
فارماکوکینتیک چند ثانیه پس از مصرف اثر دارو ظاهر می‌شود و به‌مدت ۱۰-۲۰دقیقه باقی می‌ماند.
موارد منع مصرف در مواردی که تنگی‌مردمک چشم نامطلوب باشد (مثل بعضی‌از اشکال گلوکوم و بیماری حاد التهابی‌اتاقک قدامی چشم نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی مثل نارسایی حادقلب آسم نایژه‌ای قرحه گوارشی پرکاری تیروئید، اسپاسم مجرای‌گوارشی انسداد مجاری ادرار و بیماری‌پارکینسون باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ اگر محلول دارو با فشار به داخل چشم‌پاشیده شود، ممکن است موجب پارگی کاهش حجم زجاجیه و یا سوراخ شدن‌عنبیه گردد.
عوارض جانبی عارضه جانبی قابل توجهی‌ندارد ولی با مصرف مقادیر زیاد، ممکن‌است آتروفی عنبیه بروز کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ محلول این داروناپایدار بوده و باید بلافاصله پس از تهیه‌مصرف شود.
۲ ـ این دارو ممکن است موجب سردرد،درد بالای حدقه چشم تغییر در دید دور وکاهش دید شبانه گردد.
۳ ـ شستشوی داخل چشم با این دارو بایدبه آرامی صورت گیرد.
مقدار مصرف نیم تا ۲ میلی‌لیتر از محلول قبل یا پس از بستن یک یا چند بخیه به‌درون اتاقک قدامی ریخته می‌شود.
اشکال دارویی
Ophthalmic Solution: 1%

ACICLOVIR (Ophthalmic)

موارد مصرف پماد چشمی آسیکلوویر دردرمان التهاب قرنیه ناشی از ویروس‌تبخال (HSV) مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: آسیکلوویر از طریق مهارساخت DNA ویروس عمل می‌کند.
فارماکوکینتیک آسیکلوویر به سرعت ازطریق بافت پوششی قرنیه و بافت سطحی‌چشم جذب می‌شود. غلظت این دارو درمایع زلالیه به حد لازم برای اثرضدویروسی می‌رسد. پس از مصرف‌آسیکلوویر در چشم مقدار آن در خون‌قابل اندازه‌گیری نیست ولی ممکن است درمقادیر بسیار ناچیز در ادرار یافت شود.
عوارض جانبی آسیب سطحی قرنیه همراه‌با نقطه‌دار شدن آن عارضه‌ای است که پس‌از قطع مصرف دارو بهبود می‌یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دوره درمان را بایدکامل کرد.
مقدار مصرف در بزرگسالان و کودکان به‌میزان ۱ سانتی‌متر از پماد را ۵ بار در روز(تقریب? هر ۴ ساعت یکبار) در فضای‌ملتحمه پلک پایین قرار می‌دهند. درمان راباید برای حداقل ۳ روز پس از بهبود کامل‌علائم ادامه داد.
اشکال دارویی
Ointment: 3%

ARTIFICIAL TEAR

موارد مصرف این فرآورده در مواردی‌مانند کمبود اشک اختلال در ترشح طبیعی‌موکوس خشکی چشم در بیماری‌هایی‌نظیر التهاب خشک قرنیه و ملتحمه مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: اشک مصنوعی ثبات وضخامت لایه اشکی جلوی قرنیه را زیاد وزمان از بین رفتن این لایه را طولانی‌می‌کند. همچنین این فرآورده موجب‌مرطوب ماندن قرنیه و چشم می‌گردد.
هشدارها: در صورت بروز حساسیت به‌این فرآورده مصرف آن باید قطع گردد.
عوارض جانبی به‌ندرت تحریک چشم تاری دید یا چسبندگی پلک‌ها با مصرف این‌فرآورده ممکن است دیده شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف بیش از
۳ روز، تنها با تجویز پزشک توصیه‌می‌شود.
۲ ـ در صورت استفاده از لنز تماسی هنگام‌مصرف فرآورده باید مراقب بود تا لنز ازچشم خارج نشود.
مقدار مصرف در بزرگسالان و کودکان یک‌قطره از محلول ۳ یا ۴ بار در روز در چشم‌چکانده شود.
اشکال دارویی
Drops: 0.5%

ATROPINE SULFATE (Ophthalmic)

موارد مصرف آتروپین به‌عنوان فلج‌کننده‌جسم مژگانی برای اندازه‌گیری عیب‌های‌انکساری در کودکان به‌کار می‌رود. این‌دارو همچنین جهت درمان التهاب مجموعه‌عنبیه جسم مژگانی و مشیمیه و برای‌ایجاد گشادی مردمک چشم تجویزمی‌شود تا چسبندگی جسم مژگانی به‌کپسول عدسی را برطرف کرده یا از بروزمشکلات ناشی از این بیماری جلوگیری‌گردد.
مکانیسم اثر: آتروپین یک داروی‌موسکارینی است که از پاسخ عضلات‌اسفنکتر به عنبیه و عضلات تطابقی جسم‌مژگانی به تحریک استیل کولین جلوگیری‌و باعث گشادشدن مردمک چشم و فلج‌تطابق چشم (فلج جسم مژگانی می‌شود.
فارماکوکینتیک مدت اثر این دارو طولانی‌است و ممکن است تا ۱۴ روز بعد ازمصرف دارو باقی بماند.
هشدارها: ۱ ـ بیماران سالخورده نسبت به‌آتروپین حساسیت بیشتری دارند واحتمال بروز واکنش‌های سیستمیک درآنها بیشتر است
۲ ـ در بیماران مبتلا به گلوکوم اولیه یابیمارانی که زمینه پیدایش گلوکوم با زاویه‌بسته در آنها وجود دارد، با احتیاط فراوان‌تجویز شود.
عوارض جانبی افزایش حساسیت چشم به‌نور و تحریک چشم از عوارض این دارواست
تداخل‌های دارویی آتروپین ممکن است بااثر ضدگلوکوم پیلوکارپین تداخل کند.
این دارو هم می‌تواند اثر گشادکننده‌مردمک آتروپین را خنثی کند. در صورت‌مصرف همزمان آتروپین با مهارکننده‌های‌کولین استراز چشمی ممکن است اثرضدگلوکوم و تنگ‌کننده مردمک چشم این‌داروها خنثی شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو ممکن
است تاری دید یا حساسیت به نور ایجادکند.
۲ ـ برای جلوگیری از جذب سیستمیک درموقع مصرف قطره آتروپین و تا ۱-۲دقیقه بعد از آن انگشت خود را روی‌مجرای اشکی (گوشه داخلی چشم فشاردهید.
مقدار مصرف
بزرگسالان در التهاب مجموعه عنبیه جسم مژگانی و مشیمیه ۰/۳-۰/۵سانتی‌متر از پماد یک درصد یا یک قطره ازمحلول یک درصد ۱-۳ بار در روز بر روی‌ملتحمه مصرف می‌شود.
در درمان چسبندگی جسم مژگانی به‌کپسول عدسی در فواصل زمانی ۵دقیقه‌ای هر بار یک یا دو قطره از محلول‌یک درصد آتروپین و یک قطره از محلول‌فنیل‌افرین به تناوب در چشم چکانده‌می‌شود. به‌عنوان گشادکننده مردمک قبل‌از عمل جراحی چشم یک قطره از محلول‌یک درصد آتروپین و یک قطره از محلول‌فنیل‌افرین در چشم چکانده می‌شود و بعداز عمل جراحی یک یا دو قطره ۱-۳ بار درروز در چشم چکانده می‌شود.
کودکان به‌عنوان فلج‌کننده جسم مژگانی‌به‌منظور تعیین انکسار نور در چشم ۰/۳سانتی‌متر از پماد ۳ بار در روز برای ۱-۳روز قبل از معاینه چشم مصرف می‌شود.در درمان التهاب مجموعه عنبیه جسم‌مژگانی و مشیمیه یا به‌عنوان گشادکننده‌مردمک بعد از جراحی ۰/۳-۰/۵ سانتی‌متراز پماد یک درصد ۱-۳ بار در روز بر روی‌ملتحمه مالیده می‌شود.
در کودکان پنج سال و بزرگتر، برای تعیین‌عیب انکسار در چشم یک قطره از محلول‌نیم یا یک درصد سه بار در روز به‌مدت‌۱-۳ روز در چشم چکانده می‌شود. درالتهاب مجموعه عنبیه جسم مژگانی ومشیمیه یک قطره از محلول نیم یا یک‌درصد ۱-۳ بار در روز مصرف می‌شود.به‌عنوان گشادکننده مردمک چشم بعد ازعمل جراحی یک قطره از محلول نیم‌درصد ۱-۳ بار در روز مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Drops: 0.5%, 1%
Ointment: 1%

BACITRACIN

موارد مصرف این دارو در درمان‌عفونتهای ناشی از میکروارگانیسم‌های‌حساس مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: باسیتراسین از طریق تداخل‌در ساخت دیواره سلولی بر علیه اغلب‌باکتری‌های گرم مثبت (از جمله‌استافیلوکوک و استرپتوکوک وکلستریدیا مؤثر است
فارماکوکینتیک جذب موضعی (مخاطی این دارو ناچیز است
عوارض جانبی مواردی از بروزواکنش‌های حساسیت مفرط و حتی‌آنافیلاکسی مشاهده شده‌اند.
نکات قابل توصیه مصرف این دارو برای‌پیشگیری از بروز التهاب عفونی ملتحمه درنوزادان توصیه نمی‌شود.
مقدار مصرف یک یا چند بار در روز درچشم استفاده می‌شود.
اشکال دارویی
Ophthalmic Ointment: 500 U/g

BETAMETHASONE (Ophthalmic)

موارد مصرف بتامتازون در درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک چشم و گوش‌که به کورتیکواستروئیدها پاسخ می‌دهند،به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: در غلظت‌های بالای موضعی‌کورتیکواستروئیدها با اثر مستقیم بر روی‌غشاء، اگزودای سلولی و فیبرینی وانفیلتراسیون بافتی را کاهش می‌دهند.ممانعت از فعالیت تشکیل کلاژن و بافت‌همبند، تأخیر در تولید مجدد سلولهای‌اپی‌تلیال کاهش تشکیل عروق جدید پس ازالتهاب و کاهش نفوذپذیری مویرگ‌های‌متورم از دیگر اثرات این دارو می‌باشد.
فارماکوکینتیک از طریق زلالیه قرنیه عنبیه مشیمیه جسم مژگانی و شبکیه‌جذب می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماریهای‌قارچی چشم و گوش التهاب سطحی حادقرنیه ناشی از تبخال سوراخ شدن پرده‌گوش سل چشمی یا گوشی و بیماری‌ویروسی در مرحله عفونی حاد نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در کسانی که مبتلا به آب‌مروارید، گلوکوم مزمن با زاویه باز یاسابقه آن التهاب گوش میانی و سایرعفونت‌های قرنیه و ملتحمه چشم یا گوش‌هستند، باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی تاری دید، درد چشم سردرد و مشاهده هاله‌های نورانی دراطراف چراغ‌ها، پایین افتادن پلک‌ها وبزرگ شدن غیرعادی چشم سوزش وآبریزش از عوارض جانبی این داروهستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ اگر پس از
۵-۷ روز بهبودی حاصل نشد و یا وضع‌چشم یا گوش بدتر شد، به پزشک مراجعه‌شود.
۲ ـ در صورت استفاده دارو در گوش‌می‌توان آن را به‌طور مستقیم در گوش‌ریخت و یا توسط گاز آغشته با دارو و یافتیله پنبه‌ای در سوراخ گوش گذاشت این‌فتیله را هر ۱۲-۲۴ ساعت یک‌بار، بایدتعویض نمود.
مقدار مصرف ابتدا ۱ تا ۲ قطره هر ۱ تا ۲ساعت به داخل چشم و ۲ یا ۳ قطره هر ۲ تا۳ ساعت به داخل مجرای گوش چکانده‌می‌شود و به‌تدریج در صورت تخفیف‌التهاب مقدار مصرف دارو کاهش می‌یابد.نیم تا یک سانتی‌متر از پماد، ۳ ـ ۲ بار درروز یا هنگام خواب داخل پلک قرار داده‌می‌شود.
اشکال دارویی
Ophthalmic / Otic Ointment: 0.1%
Ophthalmic / Otic Drops: 0.1%

BETAXOLOL

موارد مصرف بتاکسولول به‌منظور کاهش‌فشار داخل چشم در مبتلایان به گلوکوم‌مزمن مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو با مسدود کردن‌گیرنده‌های بتا آدرنرژیک موجب کاهش‌فشار داخل چشم می‌گردد.
موارد منع مصرف در مواردی چون‌برادی‌کاردی ایست قلبی نارسایی قلبی آسم و سابقه بیماری انسدادی راههای‌تنفسی نباید مصرف شود.
هشدارها: در مبتلایان به دیابت و میاستنی‌گراو با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی خشکی چشم و التهاب‌ملتحمه آلرژیک از عوارض جانبی هستند.
تداخل‌های دارویی به‌دلیل احتمال جذب‌سیستمیک این دارو، تداخل‌های دارویی‌مربوط به داروهای مسدد گیرنده بتاآدرنرژیک در مورد بتاکسولول نیز صدق‌می‌کنند.
نکات قابل توصیه به‌منظور جلوگیری ازجذب سیستمیک و بیش از حد دارو، باید به‌هنگام مصرف بتاکسولول و ۱-۲ دقیقه‌پس از مصرف آن گوشه داخلی چشم باانگشت فشار داده شود.
مقدار مصرف یک قطره از محلول دارو۲بار در روز در چشم چکانده شود.
اشکال دارویی
Drops (as HCI): 0.5%

CHLORAMPHENICOL (Ophthalmic)

موارد مصرف کلرآمفنیکل در درمان‌عفونت‌های ملتحمه یا قرنیه ناشی ازباکتری‌های حساس به دارو مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: کلرآمفنیکل یک آنتی‌بیوتیک‌متوقف‌کننده رشد باکتری با طیف اثروسیع است و از طریق مهار ساخت‌پروتئین‌ها اثر می‌کند.
فارماکوکینتیک این دارو از راه مخاط چشم‌به میزان کمی جذب می‌شود.
عوارض جانبی احساس سوزش یا گزش‌در چشم پس از مصرف دارو گزارش‌شده‌است
مقدار مصرف یک قطره هر ۱-۴ ساعت درچشم چکانده شود.
اشکال دارویی
Drops: 2%

CIPROFLOXACIN (Ophthalmic)

موارد مصرف این دارو در درمان‌عفونت‌های سطحی چشم به‌ویژه درزخم‌های قرنیه مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: سیپروفلوکساسین ازمشتقات -۴ فلوروکینولون‌ها است که ازطریق مهار دوباره سازی DNAاثر می‌کند.
هشدارها: مصرف این دارو در کودکان باسن کمتر از ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی احساس سوزش یا خارش‌پس از مصرف دارو و نیز قی کردن چشم‌گزارش شده‌است
مقدار مصرف در درمان عفونت‌های چشم‌ابتدا هر ۲ ساعت یک قطره در چشم چکانده‌می‌شود و پس از کاهش شدت عفونت‌دفعات مصرف دارو نیز کاهش داده‌می‌شود. مصرف دارو را تا ۴۸ ساعت بعداز بهبودی باید ادامه داد.
در درمان زخم‌های قرنیه در روز اول هر۱۵ دقیقه به مدت ۶ ساعت دو قطره درچشم چکانده می‌شود و سپس در طی طول‌روز هر ۳۰ دقیقه دارو مصرف می‌شود. درروز دوم هر ساعت ۲ قطره و در روزهای‌سوم و چهارم هر ۴ ساعت ۲ قطره مصرف‌می‌گردد. در صورت نیاز به ادامه درمان‌در روزهای بعد، فواصل مصرف دارو بایدتوسط پزشک تعیین شود حداکثر مدت‌زمان مصرف این دارو ۲۱ روز است
اشکال دارویی
Drops: 0.3%

CYCLOPENTOLATE HCl

موارد مصرف سیکلوپنتولات برای تعیین‌عیوب انکساری و در روشهای تشخیصی‌مانند افتالموسکوپی برای گشادکردن‌مردمک چشم در روشهای تشخیصی و یاقبل و بعد از اعمال جراحی و درمان‌یوئوتیت استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: سیکلوپنتولات بخاطر اثر آنتی‌کولینرژیکی پاسخ عضله اسنفگتر عنبیه وعضله تطابقی جسم مژگانی را به تحریکات‌استیل کولین بلوک می‌کند و باعث گشادشدن مردمک چشم و فلج تطابق می‌شود.
فارماکوکینتیک شروع اثر دارو سریع‌می‌باشد. زمان رسیدن به حداکثر اثرسیکلوپلژی ۲۵-۷۵ دقیقه و گشادی‌مردمک ۳۰-۶۰ دقیقه است طول اثر آن دربازگشت تطابق ۶-۲۴ ساعت می‌باشد ولی‌برطرف شدن گشادی مردمک در برخی‌افراد تا چند روز به طول می‌انجامد.
موارد منع مصرف این دارو در کودکان‌مبتلا به آسیب مغزی و فلج اسپاستیک افراد مبتلا به سندرم داون یا منگولیسم
یا گلوکوم با زاویه بسته نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ عنبیه تیره رنگ به اثرگشادکنندگی مردمک چشم این دارومقاوم‌تر می‌باشد. در افزایش مقدارمصرف دارو در این افراد باید احتیاط کرد.
۲ ـ در بیماران با افزایش فشار داخل چشم‌باید با احتیاط مصرف شود.
۳ ـ افزایش حساسیت به سیکلوپنتولات وداروهای مشابه در نوزادان و کودکان‌کودکان با موهای روشن و چشمان آبی ونیز در افراد مسن گزارش شده‌است
عوارض جانبی التهاب پلک و ملتحمه پرخونی التهاب قرنیه چسبندگی جسم‌مژگانی به عنبیه تاری دید، سوزش وافزایش حساسیت چشم به نور از عوارض‌جانبی مهم دارو می‌باشد.
تداخل‌های دارویی سیکلوپنتولات ممکن‌است اثرات ضدگلوکوم و تنگ‌کننده‌مردمک داروهای ضدگلوکوم از گروه‌داروهای کولینرژیک طولانی الاثر ماننداکوتیوفات را خنثی کند. همچنین ممکن‌است با اثر ضدگلوکوم پیلوکارپین تداخل‌داشته باشد. این دارو نیز اثر گشادکنندگی‌مردمک توسط سیکلوپنتولات را خنثی‌می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ افزایش فشار داخلی‌بینی و دستگاه اشکی خصوص? در کودکان‌باید کنترل شود.
۲ ـ اگر تاری دید یا افزایش حساسیت به‌نور بیش از ۳۶ ساعت پس از قطع داروادامه یافت به پزشک مراجعه کنید.
مقدار مصرف یک قطره در ملتحمه چشم‌چکانده می‌شود که در صورت نیاز ۵-۱۰دقیقه بعد تکرار می‌شود. در شیرخواران‌کم وزن و نارس دارو تنها یک‌بار تجویزمی‌شود. در درمان اوتیت یک قطره ۳-۴بار در روز مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Drops: %1

DEXAMETHASONE

موارد مصرف دگزامتازون در درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک چشم و گوش‌که به کورتیکواستروئیدها پاسخ می‌دهند،استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: در غلظت‌های بالای موضعی‌کورتیکواستروئیدها اثر مستقیم بر روی‌غشاء دارند. کورتیکواستروئیدها،اگزودای سلولی و فیبرینی و انفیلتراسیون‌بافتی را کاهش می‌دهند. ممانعت از فعالیت‌تشکیل کلاژن و بافت همبند، تأخیر درتولید مجدد سلولهای اپی‌تلیال کاهش‌تشکیل عروق جدید پس از التهاب و کاهش‌نفوذپذیری مویرگ‌های متورم از دیگراثرات این دارو می‌باشد.
فارماکوکینتیک از طریق زلالیه قرنیه عنبیه مشیمیه جسم مژگانی و شبکیه‌جذب می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماریهای‌قارچی چشم و گوش التهاب حاد قرینه‌ناشی از تبخال سوراخ شدن پرده گوش سل چشمی یا گوشی و بیماری ویروسی‌در مرحله عفونی حاد نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در کسانی که مبتلا به آب‌مروارید، گلوکوم مزمن با زاویه باز یاسابقه آن التهاب گوش میانی (به‌خصوص‌در کودکان ، و سایر عفونت‌های قرنیه وملتحمه چشم یا گوش هستند، این دارو بایدبا احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی تاری دید، درد چشم سردرد و مشاهده هاله‌های نورانی دراطراف چراغ‌ها، پایین افتادن پلک‌ها وبزرگ شدن غیرعادی چشم سوزش وآبریزش از عوارض جانبی دارو هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ اگر پس از ۵-۷ روزبهبودی حاصل نشد و یا وضع چشم یاگوش بدتر شد به پزشک مراجعه شود.
۲ ـ در صورت استفاده دارو در گوش‌می‌توان آن را به‌طور مستقیم در گوش‌ریخت و یا توسط گاز آغشته با دارو و یافتیله پنبه‌ای در سوراخ گوش گذاشت این‌فتیله را هر ۱۲-۲۴ ساعت یک‌بار بایدتعویض نمود.
مقدار مصرف یک قطره هر ۳-۴ بار درروز در ملتحمه چکانده می‌شود. دربیماریهای شدید، درمان با ۱-۲ قطره هریک ساعت شروع شده و به‌تدریج درصورت تخفیف التهاب مقدار مصرف داروکاهش می‌یابد.
اشکال دارویی
Drops 0.1%

DORZOLAMIDE HCI

موارد مصرف دورزولامید به تنهایی یا به‌همراه داروهای مسدد گیرنده بتاآدرنرژیک برای کاهش فشار داخل چشم‌گلوکوم با زاویه باز، گلوکوم‌پسودواکسفولیاتیو، در بیمارانی که‌مصرف داروهای مسدد گیرنده بتاآدرنرژیک در آنها ممنوع است یا به آنهافوق پاسخ نمی‌دهند، به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو با مهار آنزیم انیدرازکربنیک در چشم و کاهش تولید بی‌کربنات‌در مایع اشکی و نیز آب ترشح شده به‌همراه آن فشار داخل چشم را کاهش‌می‌دهد.
موارد منع مصرف این دارو در نارسایی‌شدید کلیوی یا اسیدوز هیپرکلرمیک نبایدمصرف شود.
هشدارها: این دارو در نارسایی کبدی بااحتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی احساس مزه تلخ سوزش وخارش چشم تاری دید، اشک ریزش التهاب پلک و بافت ملتحمه سردرد، تهوع ضعف ندرت? بثورات جلدی و التهاب عنبیه‌و عضلات مژگانی از عوارض جانبی این‌دارو هستند.
مقدار مصرف روزی ۳ بار هر بار یک قطره‌در چشم چکانده شود. در صورت استفاده‌همزمان از داروهای مسدد گیرنده بتاآدرنرژیک روزی ۲ بار از این دارواستفاده شود.
اشکال دارویی
Drops: 2%

ECHOTHIOPHATE IODIDE

موارد مصرف اکوتیوفات در درمان‌گلوکوم با زاویه باز، انسداد مجرای‌خروجی مایع زلالیه به‌دنبال برداشتن‌عنبیه لوچی تطابقی همگرا، بعضی از انواع‌گلوکوم ثانویه که با التهاب مجموعه عنبیه جسم مژگانی و مشیمیه همراه نباشد،به‌خصوص در گلوکوم بعد از جراحی آب‌مروارید مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اکوتیوفات یک مهارکننده قوی‌و طولانی اثر آنزیم کولین استراز می‌باشد.با مهار این آنزیم که روزها تا هفته‌ها طول‌می‌کشد، باعث ایجاد میوز و فلج تطابقی‌چشم می‌شود.
فارماکوکینتیک پس از مصرف موضعی درچشم طی ۱۰-۳۰ دقیقه مردمک چشم تنگ‌میشود. این اثر به مدت چندین روز تا ۴هفته ادامه می‌یابد. کاهش فشار داخل چشم‌پس از گذشت ۴-۸ ساعت از مصرف داروقابل تشخیص است و طی ۲۴ ساعت به اوج‌خود می‌رسد. این اثر به مدت چندین روز تا۴ هفته ادامه می‌یابد.
موارد منع مصرف التهاب عنبیه جسم‌مژگانی و مشیمیه گلوکوم با زاویه بسته‌قبل از برداشتن عنبیه یا در بیماران مبتلا به‌گلوکوم با زاویه باریک گلوکوم همراه باالتهاب عنبیه و جسم مژگانی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط مصرف شود:
تحریک‌پذیری زیاد عصب واگ آسم‌نایژه‌ای اختلالات اسپاسمی گوارشی قرحه گوارشی کمی فشار خون برادی‌کاردی سابقه انفارکتوس میوکارد، صرع پارکینسون و سایر اختلالاتی که ممکن‌است به اثرات ناشی از افزایش‌تحریک‌پذیری عصب واگ پاسخ نامطلوبی‌دهند.
عوارض جانبی سردرد، خستگی عضلانی افزایش فعالیت (در کودکان مبتلا به سندرم‌داون ، گرگرفتگی برادی کاردی اشک‌ریزش سوزش چشم تاری دید،حساسیت به نور، اسپاسم تطابقی تکان‌های عضله پلک قرمزی وضخیم‌شدن ملتحمه اسهال کرامپ‌های‌شکمی افزایش ترشح بزاق تهوع استفراغ‌و تکرر ادرار از عوارض این دارو هستند.
تداخل‌های دارویی تجویز همزمان باادروفونیوم نئوستیگمین پیریدوستیگمین و سایر داروهائی که‌فعالیت سیستم کولینرژیک را افزایش‌می‌دهند، موجب تشدید اثرات‌فارماکولوژیک این دارو می‌شود. مصرف‌این دارو به همراه سوکسینیل کولین‌موجب بروز آپنه طولانی مدت و کلاپس‌قلبی ـ عروقی می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ به‌دلیل ایجاد تاری‌دید، هنگام مصرف این دارو از رانندگی درشب و انجام کارها در نور کم خودداری‌شود.
۲ ـ در صورت استفاده از دیگر قطره‌های‌چشمی باید حداقل ۵ دقیقه بین مصرف دودارو فاصله باشد.
۳ ـ بعد از چکاندن قطره چشمی پلک‌ها رابر روی هم نباید فشار داد و حتی‌الامکان‌باید از پلک‌زدن زیاد نیز خودداری کرد.
مقدار مصرف این دارو در درمان گلوکوم‌۲ بار در روز استفاده می‌شود. در بعضی‌بیماران مصرف یک بار در روز یا حتی یک‌روز در میان کفایت می‌کند. در تشخیص‌لوچی تطابقی همگرا یک قطره از محلول‌۰/۱۲۵ درصد دارو هنگام خواب در هر دوچشم چکانده می‌شود و این عمل به مدت ۲یا ۳ هفته ادامه می‌یابد. اگر لوچی از نوع‌تطابقی باشد طی چند ساعت پاسخ مطلوب‌شروع می‌شود. برای درمان این بیماری‌مقدار مورد استفاده برای تشخیص را به‌یک روز در میان یک‌بار از محلول ۰/۱۲۵درصد یا روزی یک‌بار از محلول ۰/۰۶درصد کاهش می‌دهند. با پیشرفت درمان‌مقدار مصرف را می‌توان کاهش داد.حداکثر مقدار مصرف توصیه شده مصرف روزی یک‌بار از محلول ۰/۱۲۵درصد است
اشکال دارویی
Drops: 0.06%, 0.125%, 0.25%

EPINEPHRINE (Ophthalmic)

موارد مصرف اپی‌نفرین در درمان گلوکوم‌با زاویه باز، به تنهائی یا همراه با سایرداروهای ضد گلوکوم مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اپی‌نفرین یک آمین مقلدسمپاتیک با عمل مستقیم می‌باشد که‌احتمالا باعث کاهش تولید مایع زلالیه وتسهیل خروج این مایع از چشم می‌شود.
فارماکوکینتیک شروع اثر دارو حدود? بعداز یک ساعت است که بعد از ۴-۸ ساعت به‌حداکثر اثر خود می‌رسد و این اثر تا حدود۲۴ ساعت ادامه می‌یابد.
موارد منع مصرف گلوکوم با زاویه باریک‌نباید مصرف شود.
هشدارها: این دارو در افراد مبتلا به بیماری‌قلبی ـ عروقی بزرگی غده پروستات پرکاری تیروئید، سالخوردگان و کودکان‌زیر ۶ سال باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی تاری دید یا کاهش بینائی ودر مواردی درد چشم از عوارض این داروهستند.
تداخل‌های دارویی در صورت جذب‌سیستمیک مصرف همزمان قطره چشمی‌اپی‌نفرین با هالوتان به‌دلیل اینکه میوکاردرا نسبت به اثر کاتکول آمین‌ها حساس‌می‌کند، باعث بروز آریتمی قلبی شدیدمی‌شود. این موضوع در مورد استفاده‌همزمان این دارو با گلیکوزیدهای قلبی نیزصادق است در صورت مصرف همزمان‌اپی‌نفرین با داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای احتمال بروز آریتمی تاکی کاردی‌و افزایش فشار خون وجود دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت استفاده ازلنز قبل از ریختن قطره در چشم بهتر است‌لنز برداشته شود.
۲ ـ به منظور کاهش دادن جذب سیستمیک‌اپی‌نفرین بهتر است بعد از ریختن قطره به مدت ۱-۲ دقیقه گوشه داخلی چشم باانگشت دست فشار داده شود.
۳ ـ در صورت استفاده همزمان از قطره‌دیگر، بهتر است ۲-۱۰ دقیقه قبل از قطره‌اپی‌نفرین استفاده شود.
مقدار مصرف برای درمان گلوکوم ۱-۲قطره دو بار در روز در چشم چکانده‌می‌شود.
اشکال دارویی
Drops : 1%

ERYTHROMYCIN (Ophthalmic)

موارد مصرف این دارو برای پیشگیری یادرمان التهاب عفونی چشم نوزادان تازه‌تولد یافته ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس یانیسریا گونوره و نیز در درمان عفونتهای‌سطحی چشم ناشی از میکروارگانیسم‌های‌حساس مصرف می‌شود.
فارماکوکینتیک این دارو ممکن است ازطریق مخاط چشم جذب شود.
هشدارها: پس از مصرف پماد چشمی احتمال بروز تاری دید وجود دارد.
مقدار مصرف یک نوار نازک از پماد (حدود۱ ـ ۰/۵ سانتی‌متر) یک بار در روز یا بیشتربر روی ملتحمه قرار می‌شود.
اشکال دارویی
Ointment: 0.5%

GENTAMICIN (Ophthalmic)

موارد مصرف این دارو در عفونت‌های‌سطحی چشم ناشی از میکروارگانیسم‌های‌حساس به دارو (مانند التهاب عفونی پلکها،ملتحمه قرنیه و مجرای اشکی مصرف‌می‌شود.
فارماکوکینتیک جنتامایسین ممکن است ازطریق مخاط چشم جذب سیستمیک شود.
عوارض جانبی احتمال بروز واکنشهای‌حساسیتی مانند خارش قرمزی تورم یاسایر علایم تحریک در موضع مصرف‌وجود دارد.
نکات قابل توصیه از آنجا که مصرف
پماد چشمی ممکن است موجب تاری
دید، شود بهتر است از پماد در شب و
به عنوان داروی کمکی برای قطره چشمی‌استفاده شود.
مقدار مصرف حدود یک سانتی‌متر از پمادچشمی هر ۱۲ ـ ۶ ساعت بر روی ملتحمه‌گذاشته می‌شود. در مورد قطره‌جنتامایسین یک قطره از دارو هر ۸ ـ ۴ساعت در چشم چکانده می‌شود. در ابتدای‌درمان فواصل زمانی بین نوبت‌های‌مصرف دارو بهتر است کم باشد و با بهبودنسبی عفونت فواصل زمانی افزایش داده‌شود.
اشکال دارویی
Ointment: 3mg / g
Drops: 3mg / ml

HOMATROPINE HBr

موارد مصرف هماتروپین برای‌اندازه‌گیری میزان خطای انکساری درمان‌التهاب عنبیه جسم مژگانی و مشیمیه و نیزگشاد کردن مردمک چشم قبل یا بعد ازعمل جراحی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو با مسدود کردن‌گیرنده‌های موسکارینی در عضله اسفنکترعنبیه و عضله تطابق‌دهنده جسم مژگانی مانع از انقباض آنها توسط استیل کولین‌می‌شود و در نتیجه موجب گشادشدن‌مردمک و فلج تطابق می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو به سهولت ازملتحمه چشم جذب و سریع? در بدن توزیع‌می‌شود. اثر این دارو در چشم ممکن است‌تا ۲۴ ساعت باقی بماند.
موارد منع مصرف این دارو در مبتلایان به‌گلوکوم مزمن با زاویه باریک یا زاویه بازنباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ طول اثر این دارو ممکن است‌طولانی شود.
۲ ـ این دارو با گشادکردن مردمک چشم ممکن است زمینه بروز گلوکوم با زاویه‌بسته به‌خصوص در افراد مسن را تسریع‌کند.
۳ ـ این دارو در بیمارانی که فشار داخل‌چشم آنها بالاست باید با احتیاط تجویزشود.
۴ ـ افراد دارای چشم قهوه‌ای یا میشی به‌اثر گشادکننده مردمک این دارو مقاومند.باید احتیاط نمود که در این افراد دارو بیش‌از حد تجویز نشود.
عوارض جانبی برافروختگی و خشکی‌پوست همراه با دانه‌های جلدی در کودکان درماتیت تماسی و ورم ملتحمه آلرژیک ازعوارض این دارو هستند.
تداخل‌های دارویی هماتروپین ممکن است‌اثرات ضدگلوگوم و اثرات تنگ‌کننده‌مردمک داروهای آنتی‌کولین استرازچشمی یا پیلوکارپین را خنثی نماید.تجویز همزمان این دارو با داروهای‌ضدافسردگی سه حلقه‌ای داروهای ضدپارکینسون کینیدین فنوتیازین‌ها،مپریدین آمانتادین دیسوپیرامید و برخی‌آنتی‌هیستامین‌ها موجب تشدید عوارض‌ناشی از بلوک سیستم عصبی کولینرژیک‌می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تا ۲ ساعت پس ازگشاد شدن مردمک چشم توسط این داروباید از رانندگی خودداری کرد.
۲ ـ در صورت بروز تاری دید و افزایش‌حساسیت چشم‌ها بیش از ۳ روز، بایدمصرف دارو را قطع و به پزشک مراجعه‌نمود.
مقدار مصرف یک قطره در چشم چکانده‌می‌شود. در صورت لزوم می‌توان درفواصل ۵ دقیقه‌ای تا چند بار تجویز دارو راتکرار نمود.
اشکال دارویی
Drops: 2%

HYDROCORTISONE ACETATE

موارد مصرف هیدروکورتیزون در درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک چشم و گوش‌که به کورتیکواستروئیدها پاسخ می‌دهند،استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: در غلظت‌های بالای موضعی‌کورتیکواستروئیدها بر روی غشاء اثرمستقیم دارند. کورتیکواستروئیدهااگزودای سلولی و فیبرینی و انفیلتراسیون‌بافتی را کاهش می‌دهند. ممانعت از فعالیت‌تشکیل کلاژن و بافت همبند، تأخیر درتولید مجدد سلولهای اپی‌تلیال کاهش‌تشکیل عروق جدید پس از التهاب و کاهش‌نفوذپذیری مویرگ‌های متورم از دیگراثرات این دارو است
فارماکوکینتیک از طریق زلالیه قرنیه عنبیه مشیمیه جسم مژگانی و شبکیه‌جذب می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماریهای‌قارچی چشم و گوش التهاب سطحی حادقرینه ناشی از تبخال سوراخ شدن پرده‌گوش سل چشمی یا گوشی و در مرحله‌عفونی حاد بیماری ویروسی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: در کسانی که مبتلا به آب‌مروارید، گلوکوم مزمن با زاویه باز یاسابقه آن التهاب گوش میانی (به‌خصوص‌در کودکان ، و سایر عفونت‌های قرنیه وملتحمه چشم یا گوش هستند، مصرف این‌دارو باید با احتیاط انجام گیرد.
عوارض جانبی تاری دید، درد چشم سردرد و مشاهده هاله‌های نورانی در اطراف‌چراغ‌ها، پایین افتادن پلک‌ها و بزرگ شدن‌غیرعادی چشم سوزش و آبریزش چشم‌از عوارض جانبی این دارو هستند.
نکات قابل توصیه اگر پس از ۵-۷ روزبهبودی حاصل نشد و یا وضع چشم یاگوش بدتر شد به پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف ابتدا یک لایه نازک ۳ یا ۴ باردر روز بر روی ملتحمه قرار داده می‌شودو سپس به‌تدریج در صورت تخفیف‌التهاب تعداد دفعات مصرف کاهش‌می‌یابد.
اشکال دارویی
Ophthalmic Ointment: 1%

IDOXURIDINE

موارد مصرف آیدوکسوریدین در درمان‌کراتیت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس تبخال به‌صورت موضعی در چشم‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو به دلیل شباهت باتیمیدین به‌جای تیمیدین وارد DNAمی‌شود و موجب نقصان DNAویروس‌می‌گردد. این دارو در DNAسلولهای‌پستانداران نیز وارد می‌شود.
فارماکوکینتیک نفوذ این دارو در قرنیه‌خیلی کم است و از این‌رو در درمان عفونت‌بافتهای عمقی چشم (از جمله عنبیه بی‌تأثیر است
عوارض جانبی بروز واکنشهای حساسیت‌مفرط (شامل خارش قرمزی تورم درد یاسایر علائم تحریک موضعی ، افزایش‌حساسیت چشم به نور، تنگی یا انسدادمجرای خروج اشک و به‌ندرت تیرگی قرنیه‌با مصرف این دارو در چشم گزارش‌شده‌است
تداخل‌های دارویی به دلیل تداخل شیمیایی‌مصرف همزمان اسید بوریک باآیدوکسوریدین توصیه نمی‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دوره درمان با این‌دارو باید کامل شود.
۲ ـ از مصرف این دارو بیش از مدت یادفعات تجویز شده باید خودداری کرد.
مقدار مصرف در طول روز هر ساعت یک‌قطره و طی شب هر ۲ ساعت یک قطره درچشم چکانده می‌شود یا اینکه در فواصل ۴ساعت هر دقیقه یک قطره برای ۵ دقیقه درطول روز یا شب در چشم چکانده می‌شود.درمان باید تا بهبودی کامل ادامه یابد.
اشکال دارویی
Drops: 0.1%

NAPHAZOLINE

موارد مصرف نفازولین برای تسکین موقت‌احتقان خارش و تحریکات خفیف بینی وچشم ناشی از آلرژی به عوامل محیطی عدسیهای تماسی یا مطالعه و رانندگی زیاداستفاده می‌شود. این دارو برای تخفیف‌علائم رینیت و سینوزیت نیز به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: نفازولین یک مقلد سمپاتیک‌است که با تحریک مستقیم گیرنده‌های‌آلفای موجود در شریانچه‌ها، موجب‌تنگ‌شدن این عروق و رفع احتقان چشم یابینی می‌گردد.
فارماکوکینتیک اثر دارو بعد از حدود ۱۰دقیقه شروع می‌شود و حدود ۲-۶ ساعت‌ادامه می‌یابد.
موارد منع مصرف در گلوکوم با زاویه‌باریک نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده از این دارو درکودکان و نوزادان به‌دلیل امکان بروزضعف سیستم عصبی مرکزی و در نتیجه‌اغماء و کاهش شدید دمای بدن توصیه‌نمی‌شود.
۲ ـ مصرف مکرر قطره بینی این دارو به‌مدت چند روز، ممکن است باعث احتقان وآبریزش واجهشی بینی شود.
عوارض جانبی سوزش موقت چشم خشکی مخاط بینی واکنشهای افزایش‌حساسیت افزایش فشار داخل چشم قرمزی چشم سردرد، تهوع خستگی تعریق و افزایش فشار خون از عوارض این‌دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف توأم دارو بامهارکننده‌های آنزیم مونوآمین اکسیداز(MAO) و ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای احتمال بالارفتن فشار خون را زیاد می‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ درمان با این دارو رانباید بیش از ۳-۴ روز ادامه داد، مگر اینکه‌پزشک دستور داده‌باشد.
۲ ـ مصرف این دارو در کودکان و نوزادان‌توصیه نمی‌شود.
مقدار مصرف در بزرگسالان یک قطره ازمحلول چشمی دارو هر ۳-۴ ساعت وباتوجه به نیاز بیمار، بر روی ملتحمه‌چکانده می‌شود. دو قطره از محلول ۰/۰۵درصد آن حداکثر هر ۳ ساعت یکبار، درهر سوراخ بینی چکانده می‌شود.
اشکال دارویی
Ophthalmic Drops : 0.1%
Nasal Drops : 0.05%

NAPHAZOLINE ANTAZOLINE

موارد مصرف این فرآورده به‌منظورتخفیف تحریک یا احتقان چشم یا درمان‌علائم آلرژیک التهاب یا عفونت چشم‌به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: نفازولین با تحریک مستقیم‌گیرنده‌های آلفای موجود در شریانچه‌ها،موجب تنگ شدن این عروق و رفع احتقان‌در چشم می‌گردد. آنتازولین یک مسدودکننده گیرنده H1 هیستامین است‌که پاسخ عضلات صاف را نسبت به اثرهیستامین مهار می‌کند.
موارد منع مصرف در گلوکوم با زاویه‌باریک نباید مصرف شود.
هشدارها: در کودکان و نوزادان با مصرف‌این دارو ممکن است ضعف سیستم عصبی‌مرکزی که به اغماء و کاهش قابل توجه‌دمای بدن منجر می‌شود، بروز کند.
عوارض جانبی در صورت جذب‌سیستمیک دارو احتمال بروز افزایش‌فشار داخلی چشم به‌دلیل گشادشدن‌مردمک چشم بروز احتمال زیادی فشارخون آریتمی قلبی و زیادی قند خون ناشی‌از نفازولین و امکان ایجاد خواب‌آلودگی‌وجود دارد.
تداخل‌های دارویی همزمان مصرف این‌دارو با مهارکننده‌های آنزیم مونوآمین‌اکسیداز (MAO) یا داروهای ضدافسردگی‌سه حلقه‌ای احتمال بالارفتن فشار خون راافزایش می‌دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ پس از هر بار مصرف‌در ظرف را خوب بسته و در جایی دور ازنور نگهدار کنید.
۲ ـ مصرف این دارو در کودکان توصیه‌نمی‌شود.
مقدار مصرف مقدار ۱-۲ قطره بر روی‌ملتحمه چکانده می‌شود که برحسب نیازهر ۳-۴ ساعت تکرار می‌گردد.
اشکال دارویی
Drops: Naphazoline HCI 0.05% +Antazoline Phosphate 0.5%

PHENYLEPHRINE

موارد مصرف قطره فنیل‌افرین به‌عنوان‌گشادکننده مردمک چشم و ضداحتقان‌چشمی و بینی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو مستقیم? گیرنده‌های‌آلفا ـ آدرنرژیک در عضله گشادکننده‌مردمک را تحریک می‌کند و این عضله رامنقبض می‌کند. همچنین گیرندهای آلفا ـآدرنرژیک در عروق ملتحمه و بینی راتحریک می‌کند و موجب تنگی عروق‌می‌شود.
فارماکوکینتیک با مصرف قطره چشمی‌حدود ۱۰-۹۰ دقیقه بعد، اوج اثر دارو درگشادکردن مردمک چشم ظاهر می‌شود.طول اثر دارو ۳-۷ ساعت در چشم و دربینی ۳۰ دقیقه تا ۴ ساعت می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ در افرادی که مستعد ابتلای به‌گلوکوم با زاویه بسته هستند (معمولاسنین بالای ۶۰ سال فنیل‌افرین باید بااحتیاط فراوان مصرف شود.
۲ ـ مصرف مقادیر زیاد فنیل‌افرین درکودکان سالخوردگان و افراد مبتلا به‌بیماری قلبی می‌تواند باعث افزایش فشارخون گردد.
۳ ـ مصرف مکرر دارو، به‌ویژه درسالخوردگان ممکن است موجب تنگی‌واجهشی مردمک و کاهش اثر گشادکننده‌مردمک این دارو شود.
عوارض جانبی این دارو در صورت جذب‌سیستمیک می‌تواند موجب افزایش فشارخون سرگیجه و افزایش غیرعادی تعریق‌و سایر علائم تحریک سمپاتیک گردد.
تداخل‌های دارویی در صورت جذب‌سیستمیک پس از مصرف توأم فنیل‌افرین‌همراه با داروهای ضدافسردگی مهارکننده‌آنزیم مونوآمینواکسیداز، (MAO) ممکن‌است فشار خون افزایش یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای جلوگیری ازجذب سیستمیک دارو، به هنگام مصرف‌فنیل‌افرین و ۱-۲ دقیقه پس از مصرف آن با انگشت روی گوشه داخلی چشم فشارداده شود.
۲ ـ به‌دلیل گشادکردن مردمک ممکن است‌حساسیت به نور افزایش یابد. در صورت‌تداوم این اثر بیش از ۱۲ ساعت به پزشک‌مراجعه شود.
۳ ـ به بیمار توصیه شود که تا ۱-۲ ساعت‌پس از مصرف قطره چشمی از رانندگی‌اجتناب نماید.
مقدار مصرف به‌عنوان تنگ‌کننده عروق‌چشم و گشادکننده مردمک چشم یک قطره‌از محلول دارو بر روی ملتحمه چکانده‌می‌شود. در صورت نیاز می‌توان این مقداررا طی یک ساعت تکرار کرد. برای‌گشادکردن طولانی مدت مردمک چشم یک‌قطره از محلول دارویی ۲-۳ بار در روز برروی ملتحمه چکانده می‌شود.
به‌عنوان ضداحتقان بینی یک یا دوقطره بینی در هر سوراخ بینی چکانده‌می‌شود.
اشکال دارویی
Ophthalmic Drops: 5%
Nasal Drop: 0.25%, 0.5%

PHENYLEPHRINEZINC

موارد مصرف این دارو برای رفع احتقان‌چشم مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: فنیل‌افرین گیرنده‌های آلفا ـآدرنرژیک در عروق ملتحمه را تحریک‌می‌کند و موجب تنگی عروق می‌شود.سولفات روی با اثر قابض خود، ریزش‌اشک را کاهش می‌دهد و باعث افزایش طول‌اثر فنیل‌افرین می‌گردد.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در افرادی که مستعدابتلا به گلوکوم با زاویه بسته (معمولاسنین بالای ۶۰ سال یا مبتلا به این نوع‌گلوکوم هستند، باید با احتیاط فراوان‌مصرف شود.
۲ ـ در صورت تداوم یا بدتر شدن تحریک مصرف دارو قطع گردد.
عوارض جانبی افزایش گرفتگی یا آبریزش‌بینی به‌ویژه پس از مصرف مکرر داروممکن است دیده شود. در صورت جذب‌سیستمیک فنیل‌افرین عوارضی مانندسردرد یا سرگیجه رعشه اشکال در به‌خواب رفتن افزایش غیرعادی تعریق یاضربان نامنظم و سریع قلب گزارش‌شده‌است
نکات قابل توصیه برای کاهش جذب‌سیستمیک دارو، بعد از مصرف گوشه‌داخلی چشم را باید به مدت چند دقیقه به‌آرامی فشار داد.
مقدار مصرف یک یا دو قطره سه بار درروز بر روی ملتحمه چکانده شود.
اشکال دارویی
Drops: Phentlephrine HCI 0.12% + ZincSulfate 0.25%

PILOCARPINE

موارد مصرف پیلوکارپین در درمان‌گلوکوم و القاء تنگ شدن مردمک چشم پس‌از جراحی یا افتالموسکوپی به کار می‌رود.
مکانیسم اثر: پیلوکارپین به‌طور مستقیم‌گیرنده‌های کولینرژیک را تحریک می‌کند.پیلوکارپین سبب انقباض عضله اسفنکترعنبیه و در نتیجه کوچک شدن مردمک‌چشم می‌شود. انقباض عضله مژگانی‌سبب افزایش تطابق و کاهش فشار داخل‌کره چشم می‌شود.
فارماکوکینتیک زمان شروع اثر تنگ‌کنندگی‌مردمک ۱۰-۳۰ دقیقه پس از مصرف وزمان رسیدن به حداکثر اثر (کاهش فشارداخل چشم ۷۵ دقیقه می‌باشد. طول مدت‌اثر دارو ۴-۸ ساعت در مورد تنگ شدن‌مردمک و ۴-۱۴ ساعت در مورد کاهش‌فشار داخل چشم می‌باشد.
موارد منع مصرف این فرآورده در آسم‌نایژه‌ای التهاب عنبیه یا دیگر شرایطی که‌انقباض مردمک چشم در آنها نامطلوب‌است و جداشدگی لایه‌های داخلی شبکیه ازلایه رنگدانه نباید مصرف شود.
هشدارها: در صورت تاری دید یا تغییر دردید دور یا نزدیک به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی درد چشم تاری یا تغییر دردید، کاهش دید در شب تحریک چشم وسر درد از عوارض جانبی مهم دارومی‌باشد.
تداخل‌های دارویی در مصرف همزمان بافرآورده‌های آنتی‌کولینرژیک چشمی مثل‌سیکلوپنتولات ممکن است با اثر ضد گلوکوم‌پیلوکارپین یا اثر گشاد شدن مردمک توسطاین فرآورده‌ها تداخل ایجاد شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف یک قطره ۳-۶بار در روز می‌باشد.
اشکال دارویی
Drops: %1, %2, %4

POLYMYXIN-NH

موارد مصرف این دارو در درمان‌عفونتهای ناشی از میکروارگانیسم‌های‌حساس در مجرای خارجی گوش و التهاب‌عفونی مزمن گوش و پس از عمل جراحی‌ماستوئیدکتومی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده ترکیبی از پلی‌میکسین B، نئومایسین و هیدروکورتیزون‌می‌باشد.
فارماکوکینتیک نئومایسین در صورت‌پارگی پرده گوش یا آسیب‌دیدگی بافت‌ممکن است جذب شود. احتمال جذب پلی‌میکسین B و هیدروکورتیزون نیز وجوددارد.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود التهاب پرده‌گوش یا وجود هرگونه عفونت قارچی یاویروسی گوش این دارو باید با احتیاطفراوان مصرف شود.
۲ ـ مصرف این دارو برای مدتی بیش از ۱۰روز توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی خارش قرمزی یا ورم که‌ممکن است علائم واکنش‌های حساسیت‌مفرط به دارو باشند، از عوارض جانبی‌دارو هستند.
نکات قابل توصیه برای راحتی
بیمار می‌توان یک تکه گاز استریل
در مجرای گوش قرار داد و هنگام
مصرف دارو، آن را با محلول دارو
مرطوب ساخت
مقدار مصرف
بزرگسالان چهار قطره هر ۶-۸ ساعت درمجرای گوش چکانده شود.
کودکان سه قطره هر ۶-۸ ساعت درمجرای گوش چکانده شود.
اشکال دارویی
Otic Drops: (Polymyxin B Sulfate
۱۰,۰۰۰ U + Neomycin Sulfate 5 mg +
Hydrocortisone 10 mg)/ml

PREDNISOLONE ACETATE

موارد مصرف پردنیزولون در درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک چشم و گوش‌که به کورتیکواستروئیدها پاسخ می‌دهند،استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: در غلظت‌های بالای موضعی‌کورتیکواستروئیدها بر روی غشاء اثرمستقیم دارند. کورتیکواستروئیدهااگزودای سلولی و فیبرینی و انفیلتراسیون‌بافتی را کاهش می‌دهند. ممانعت از فعالیت‌تشکیل کلاژن و بافت همبند، تأخیر درتولید مجدد سلولهای اپی‌تلیال کاهش‌تشکیل عروق جدید پس از التهاب و کاهش‌نفوذپذیری مویرگ‌های متورم از دیگراثرات این دارو می‌باشد.
فارماکوکینتیک از طریق زلالیه قرنیه عنبیه مشیمیه جسم مژگانی و شبکیه‌جذب می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماریهای‌قارچی چشم و گوش التهاب سطحی حادقرنیه ناشی از تبخال سوراخ شدن پرده‌گوش سل چشمی یا گوشی و بیماری‌ویروسی در مرحله عفونی حاد نبایدمصرف شود.
هشدارها: در کسانی که مبتلا به آب‌مروارید، گلوکوم مزمن با زاویه باز یاسابقه آن التهاب گوش میانی (به‌خصوص‌در کودکان ، و سایر عفونت‌های قرنیه وملتحمه چشم یا گوش هستند، مصرف این‌دارو باید با احتیاط انجام گیرد.
عوارض جانبی تاری دید، درد چشم سردرد و مشاهده هاله‌های نورانی دراطراف چراغ‌ها، پایین افتادن پلک‌ها وبزرگ‌شدن غیرعادی چشم سوزش وآبریزش از عوارض جانبی دارو هستند.
نکات قابل توصیه اگر پس از ۵-۷ روزبهبودی حاصل نشد و یا وضع چشم یاگوش بدتر شد به پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف ۱-۲ قطره ۲-۴ بار در روزدر ملتحمه چکانده شود. در بیماریهای‌شدید، درمان با ۱-۲ قطره هر یک ساعت شروع شده و به‌تدریج در صورت تخفیف‌التهاب مقدار مصرف دارو کاهش می‌یابد.
اشکال دارویی
Drops: 1%

SULFACETAMIDE SODIUM

موارد مصرف این دارو در درمان التهاب‌عفونی ملتحمه و سایر عفونتهای سطحی‌چشم ناشی از ارگانیسم‌های حساس تراخم و سایر عفونتهای کلامیدیایی‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: سولفاستامید یک آنتی‌بیوتیک‌با طیف اثر گسترده و متوقف‌کننده رشدمیکروارگانیسم‌های حساس است و ازطریق مهار بیوسنتز فولات عمل می‌نماید.
فارماکوکینتیک مقدار کمی از دارو پس ازمصرف موضعی در چشم ممکن است به‌داخل قرنیه جذب شود.
عوارض جانبی بروز واکنش‌های حساسیت‌مفرط شامل خارش قرمزی تورم درد یاسایر علائم تحریک موضعی با مصرف این‌دارو گزارش شده‌است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌سولفاستامید با فرآورده‌های چشمی‌حاوی نقره (از جمله محلول نیترات نقره به دلیل ناسازگاری دو دارو، توصیه‌نمی‌شود.
نکات قابل توصیه پس از چکاندن قطره درچشم ممکن است سوزش احساس شود.
مقدار مصرف در بزرگسالان یک قطره ازدارو هر ۱-۳ ساعت در طول روز و درفواصل بیشتر در طول شب در ملتحمه‌چکانده می‌شود.
اشکال دارویی
Drops: %10 , %20

TETRACYCLINE HCI (Ophthalmic)

موارد مصرف این دارو در درمان‌عفونتهای سطحی چشم ناشی از گونه‌های‌مختلف باکتری‌ها، تراخم (ناشی ازکلامیدیا تراکماتیس و پیشگیری از بروزالتهاب عفونی ملتحمه در نوزادان مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: تتراسایکلین یک آنتی بیوتیک‌وسیع‌الطیف است که از طریق مهار ساخت‌پروتئین رشد باکتری‌های حساس را مهارمی‌کند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ تاری دید بعد ازمصرف این دارو در چشم طبیعی است
۲ ـ دوره درمان تراخم با این دارو ممکن‌است چند ماه طول بکشد. در صورت شدیدبودن عفونت ممکن است مصرف همزمان‌تتراسیکلین خوراکی ضروری باشد.
مقدار مصرف در درمان تراخم ۲ بار درروز به مدت ۵ روز در هر ماه و به مدت ۶ماه در هر دو چشم مصرف می‌شود. دردرمان سایر عفونتهای چشمی هر ۲-۴ساعت حدود یک سانتی‌متر از پماد درچشم مالیده می‌شود.
اشکال دارویی
Ointment: %1

TIMOLOL

موارد مصرف تیمولول در درمان گلوکوم‌ساده مزمن و افزایش فشار داخلی چشم‌به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: تیمولول گیرنده‌های بتاآدرنرژیک را بلوک می‌کند و تولید مایع رادر چشم کاهش می‌دهد. این دارو ممکن‌است موجب افزایش جریان خروج مایع ازچشم شود.
فارماکوکینتیک زمان شروع اثر دارو ۳۰دقیقه و زمان رسیدن به حداکثر اثر ۱-۲ساعت پس از مصرف می‌باشد. طول مدت‌اثر ۲۴ ساعت است
موارد منع مصرف در آسم نایژه‌ای بیماری انسدادی مزمن ریوی بیماری‌قلبی شوک کاردیوژنیک بلوک قلبی وبرادیکاردی سینوسی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در التهاب برونشها، آمفیزم بیماریهای ریوی و دیابت باید با احتیاطتجویز شود.
۲ ـ در صورت بروز حساسیت به نور ازعینک آفتابی استفاده و از قرار گرفتن درمعرض نور خودداری شود.
عوارض جانبی قرمزی چشمها یا پلک‌ها،التهاب پلک‌ها، التهاب ملتحمه چشم کراتیت افتادگی پلک کاهش حساسیت‌قرنیه دوبینی و اختلالات بینائی ازعوارض جانبی مهم دارو می‌باشد.
مقدار مصرف در بزرگسالان یک قطره دوبار در روز مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Drops (As Maleate): %0.5

TRIFLURIDINE

موارد مصرف تری‌فلوریدین در درمان‌التهاب بافت پوششی ملتحمه از نوع اولیه ونیز التهاب عودکننده بافت پوششی قرنیه وملتحمه ناشی از ویروس تبخال به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو با نفوذ به ساختمان‌DNA ویروس و مهار کردن آنزیم‌های‌تیمیدیلات سنتتاز و DNA پلیمراز موجب‌مهار ساخت DNA ویروس می‌گردد.
فارماکوکینتیک به‌دنبال مصرف موضعی‌در بافت قرنیه عنبیه جسم مژگانی ومشیمیه ملتهب نفوذ می‌کند و نیمه عمر آن‌حدود ۱۲-۱۸ دقیقه می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ دوره درمان نباید بیش از ۲۱روز بوده و یا ۳-۵ روز بعد از بهبودی‌کامل ادامه یابد.
۲ ـ در صورت مصرف همزمان‌کورتیکوستروئیدها با این دارو، مصرف‌تری‌فلوریدین باید چند روز پس از قطع‌مصرف استروئید ادامه یابد.
۳ ـ در صورت قطع مصرف قبل از بهبودی‌کامل احتمال عود التهاب قرنیه وجود دارد.
عوارض جانبی احساس ناراحتی در چشم‌و التهاب پلک‌ها از عوارض دارو هستند.
مقدار مصرف پنج بار در روز هر بار یک‌قطره در چشم چکانده می‌شود. تا ۳ روزپس از بهبودی نیز تجویز دارو را باید ادامه‌داد.
اشکال دارویی
Drops: 1%

TROPICAMIDE

موارد مصرف تروپیکامید به‌منظور گشادکردن مردمک چشم و فلج عضله جسم‌مژگانی در روشهای تشخیصی چشم‌پزشکی استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: تروپیکامید یک داروی‌آنتی‌کولینرژیک است که با مهارگیرنده‌های موسکارینی در عضلات‌شعاعی عنبیه و عضله جسم مژگانی‌به‌ترتیب باعث گشاد شدن مردمک چشم وایجاد فلج عضله جسم مژگانی می‌گردد.
فارماکوکینتیک حداکثر اثر دارو
در گشاد کردن مردمک چشم بعد از۲۰-۴۰ دقیقه و حداکثر فلج عضله جسم‌مژگانی بعد از ۲۰-۳۵ دقیقه مشاهده‌می‌شود. گشادی مردمک چشم به مدت‌۶-۷ ساعت و فلج عضله جسم مژگانی به‌مدت ۱-۶ ساعت ادامه می‌یابد.
موارد منع مصرف در گلوکوم با زاویه‌بسته و در کودکان مبتلا به صدمات مغزی‌یا فلج اسپاسمی و سندرم داون نبایدمصرف شود.
هشدارها: در صورتی که بیمار مستعد ابتلابه گلوکوم با زاویه بسته باشد، این داروباید با احتیاط فراوان مصرف شود.
عوارض جانبی واکنش‌های روانی اختلالات رفتاری در کودکان خواب‌آلودگی و سردرد از عوارض جانبی‌این دارو می‌باشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو باعث تاری‌دید و افزایش حساسیت چشم به نورمی‌گردد. در صورت تداوم این عوارض به‌مدت بیش از ۲۴ ساعت پس از قطع‌مصرف دارو به پزشک مراجعه شود.
۲ ـ به دلیل ایجاد تاری دید از انجام‌فعالیت‌های بالقوه خطرناک نظیر رانندگی‌خودداری شود.
۳ ـ احتمال بروز سوزش موقت چشم‌وجود دارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان فلج‌کننده تطابق برای‌اندازه‌گیری خطاهای انکساری یک قطره‌از محلول یک درصد بر روی ملتحمه‌چکانده می‌شود که هر ۵ دقیقه یک‌بار تکرارمی‌گردد. برای معاینه انتهای چشم یک‌قطره از محلول ۰/۵ درصد، ۱۵-۲۰ دقیقه‌پیش از معاینه بر روی ملتحمه چکانده‌می‌شود.
کودکان به‌عنوان فلج‌کننده تطابق برای‌اندازه‌گیری خطاهای انکساری در کودکان‌یک قطره از محلول ۰/۵ درصد بر روی‌ملتحمه چکانده می‌شود که هر ۵ دقیقه‌تکرار می‌گردد.
اشکال دارویی
Drops: %0.5, %1

ADULT COLD

موارد مصرف این دارو برای تخفیف علائم‌سرماخوردگی و آنفلونزا، سینوزیت تب‌یونجه و یا عوارض آلرژیک قسمت فوقانی‌دستگاه تنفسی مانند احتقان‌بینی عطسه آبریزش از بینی تب و سردرد بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو حاوی استامینوفن فنیل‌افرین و کلرفنیرآمین می‌باشد و اثرات‌ضد درد، منقبض‌کننده عروق وآنتی‌هیستامین دارد.
فارماکوکینتیک این دارو از مجرای گوارش‌به‌خوبی جذب می‌شود. طول اثر آن حدود۴ـ۳ ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف در کودکان کمتر از ۶سال نباید مصرف گردد.
هشدارها: ۱ ـ به‌دلیل وجود استامینوفن دراین دارو در موارد عیب شدید کار کبد بااحتیاط مصرف گردد.
۲ ـ در زیادی فشارخون و یا استعدادابتلای به‌احتباس ادرار با احتیاط
استفاده گردد.
عوارض جانبی اسهال کاهش اشتها، تهوع‌یا استفراغ درد یا کرامپ معده و افزایش‌غیرعادی تعریق از عوارض مصرف بیش‌از حد استامینوفن است احتمال غلیظ شدن‌ترشحات ریوی به‌دلیل عوارض‌آنتی‌کلینرژیک وجود دارد.
تداخل‌های دارویی احتمال سمیت دارو درمصرف همزمان باسایر داروهای سمی‌برای کبد و القاءکننده آنزیمی افزایش‌می‌یابد. مصرف همزمان و طولانی باسایرداروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی‌احتمال بروز نکروز کلیوی را افزایش‌می‌دهد. این دارو همچنین با داروهای‌مضعف CNS، مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز، داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای داروهای ضد موسکارینی وپایین آورنده‌های فشارخون تداخل دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بامصرف مقادیر زیادممکن است عصبانیت سرگیجه یا بیخوابی‌بروز کند.
۲ ـ اگر علائم بیماری طی یک هفته بهبودنیافت و یا با تب بالا همراه شد، مصرف‌دارو باید قطع و به‌پزشک مراجعه شود.
۳ ـ برای کاهش عوارض گوارشی باغذامصرف شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان هر ۶ـ۴ ساعت یک تا دو قرص‌مصرف می‌شود ولی کل مقدار از ۱۲ قرص‌در هر شبانه‌روز بیشتر نشود.
کودکان در کودکان ۱۲ـ۶ سال هر ۶ـ۴ساعت یک قرص مصرف شود و کل مقدارمصرف در شبانه‌روز از ۶ قرص تجاوزنکند.
اشکال دارویی
Tablet: Acetaminophen 325 mg +
Phenylephrine HCI 5 mg +
Chlorpheniramine 2 mg

AMINOPHYLLINE

موارد مصرف آمینوفیلین برای درمان‌انسداد برگشت‌پذیر راههای تنفسی و آسم‌حاد و به‌عنوان محرک تنفسی در آپنه‌نوزادان مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: آمینوفیلین در بدن تئوفیلین‌آزاد می‌کند. جذب آن بعد از تزریق‌عضلانی آهسته می‌باشد و ممکن است درمحل تزریق رسوب نماید. متابولیسم داروکبدی است و از طریق کلیه‌ها از بدن دفع‌می‌شود.
هشدارها: در صورت وجود خیز حادریوی ناتوانی احتقانی قلب تب پایدار،بیماریهای کبدی پرکاری غده تیروئید،سپسیس و اختلالات صرعی باید بااحتیاطتجویز شود.
عوارض جانبی تاکیکاردی طپش قلب تهوع اختلالات دستگاه گوارش سردرد،فراموشی آریتمی و تشنجات بویژه درموارد تزریق سریع داخل وریدی ممکن‌است مشاهده شود. بعلاوه اتیلین دی‌آمین‌موجود در آمینوفیلین ممکن است باعث‌کهیر، تب یونجه بثورات جلدی یا التهاب‌پوست شود.
تداخل‌های دارویی تجویز همزمان‌سایمتیدین سیپروفلوکساسین اریترومایسین پروپرانولول و تیابندازول‌با تئوفیلین احتمالا باعث افزایش غلظت آن‌می‌شود. تجویز همزمان فنی‌توئین وریفامپیسین باتئوفیلین و کشیدن سیگار یاتنباکو احتمالا باعث کاهش غلظت آن‌بواسطه تحریک متابولیسم می‌شود.تجویز همزمان مسددهای گیرنده‌بتاآدرنرژیک ممکن است اثرات‌گشادکنندگی نایژه‌ای دارو را مهار کند.مصرف همزمان با کتامین ممکن است‌آستانه حملات صرع را کاهش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ آمینوفیلین نباید دریک سرنگ با سایر داروها مخلوط شود.
۲ ـ تزریق داخل عضلانی دارو بسیارمحرک است آمینوفیلین را باید خیلی‌آهسته داخل ورید (حداقل طی ۲۰ دقیقه تزریق نمود.
مقدار مصرف
بزرگسالان به‌عنوان گشادکننده برونش‌mcg/kg 700 در هر ساعت در افرادسیگاری و مقدار ۴۰۰ mcg/kg در هرساعت برای افراد غیرسیگاری انفوزیون‌می‌شود. برای بیماران مسن یا مبتلایان‌به‌نارسایی قلبی یا کبدی mcg/kg 200انفوزیون می‌شود.
کودکان در نوزادان نارس و کوچکتر از۲۴ روز ۱mg/kg هر ۱۲ ساعت انفوزیون‌می‌گردد. در نوزادان نارس و بزرگتر از ۲۴روز mg/kg 1/5 هر ۱۲ ساعت و برای‌نوزادان طبیعی تا سن ۵۲ هفتگی روزانه‌mg/kg] 5+ (سن برحسب هفته x [0/2انفوزیون می‌شود. برای نوزادان طبیعی تاسن ۲۶ هفتگی مقدار مصرف تام دارو درسه مقدار منقسم روزانه (هر ۸ ساعت ، وبرای نوزادان طبیعی باسن ۵۲ ـ۲۶ هفتگی‌مقدار مصرف تام دارو در چهار مقدارمنقسم روزانه (هر ۶ ساعت تجویزمی‌گردد.
در کودکان ۹ـ۱ سال mcg/kg 800 در هرساعت و در کودکان ۱۶ـ۹ سال‌۷۰۰mcg/kg در هر ساعت انفوزیون‌وریدی می‌شود.
در صورت تجویز طولانی مدت سنجش‌غلظت سرمی تئوفیلین و ارزیابی پاسخ‌بیمار به‌آن برای دستیابی به‌غلظت مناسب‌درمانی و به‌حداقل رسانیدن خطر سمیت‌توصیه می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 250 mg/10ml

ANTIHISTAMINE DECONGESTANT

موارد مصرف این دارو برای بهبود موقت‌احتقان‌بینی و سینوس‌ها، عطسه وآبریزش از بینی ناشی از سرماخوردگی ورینیت آلرژیک مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: کلرفنیرامین با اثر برروی‌گیرنده‌های H1 اثرات هیستامین را مهارمی‌کند. اثرات ضد موسکارینی این داروتاحدی سبب خشک شدن مخاطبینی‌می‌شود. فنیل‌افرین برروی گیرنده‌های آلفاآدرنرژیک مجاری تنفسی اثر کرده و باایجاد تنگی عروق موجب رفع احتقان‌می‌شود. فنیل پروپانولامین اثر تحریکی‌برروی CNSدارد.
فارماکوکینتیک کلرفنیرامین وفنیل‌پروپانولامین از مجرای گوارشی‌به‌خوبی جذب می‌شوند. اما جذب‌فنیل‌افرین زیاد نیست متابولیسم دارو درمجرای گوارشی و کبد صورت می‌گیرد.دفع آن از کلیوی است
هشدارها: ۱ ـ در خردسالان عوارض جانبی‌این دارو به‌خصوص اثر آنتی‌موسکارینی‌بیشتر دیده می‌شود. در سالخوردگان‌احتمال بروز واکنش‌های متناقض مثل‌تهییج‌پذیری نیز وجود دارد.
۲ ـ در سالخوردگان احتمال بروز خشکی‌دهان عفونتهای کاندیدیاز دهانی وهمچنین احتمال اسپاسم توهم و تشنج‌وجود دارد.
عوارض جانبی عوارض شایع آن شامل‌غلیظشدن ترشحات نایژه و بروزسرفه‌های خشک می‌باشد. احتمال بروزتاری دید، اغتشاش شعور، دفع دشوار یادردناک ادرار، سرگیجه و خشکی دهان‌وجود دارد.
تداخل‌های دارویی احتمال بروز تداخل باگلیکوزیدهای قلبی (دیژیتال وجود داردکه منجر به‌آریتمی قلبی می‌گردد.مسدودکننده‌های گیرنده‌های بتا می‌توانندباعث افزایش فشارخون ناشی از این داروگردند. مصرف همزمان این دارو بارزرپین اثر این دارو را کاهش می‌دهد.مصرف همزمان داروهای مهارکننده‌مونوآمین‌اکسیداز (MAO) با این دارومی‌تواند باعث تشدید اثر موسکارینی ومضعف CNS داروهای ضدهیستامین شده‌و باافزایش اثر فنیل پروپانولامین
باعث طولانی شدن و تشدید تحریک قلبی‌گردد.
نکات قابل توصیه
۱ ـ احتمال بروز خواب‌آلودگی یا سرگیجه‌وجود دارد.
۲ ـ برای کاهش عوارض گوارشی با غذا،آب و یا شیر مصرف شود.
۳ ـ این دارو ممکن است علائم مسمومیت‌گوشی ناشی از سالیسیلاتها را بپوشاند.
۴ ـ استفاده طولانی مدت از این دارومی‌تواند منجر به وابستگی گردد.
مقدار مصرف در بزرگسالان سه تا چهارقرص در روز و در کودکان ۱۲ـ۶ سال‌حداکثر ۳ ـ ۲ قرص در روز مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: Chlorpheniramine Maleate 2.5mg + Phenylephrine HCI 5 mg +Phenylpropanolamine HCI 20 mg

BECLOMETHASONE DIPROPIONATE

موارد مصرف بکلومتازون به‌عنوان درمان‌نگهدارنده در بیماران مبتلا به‌آسم نایژه‌ای‌مزمن بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: بکلومتازون به خاطر مهارترشح فاکتورهای رشد و سایتوکاین‌ها ازلنفوسیت‌ها، ائوزینوفیل‌ها، ماکروفاژها،فیبروبلاست‌ها و ماست سل‌ها اثرضدالتهابی قوی دارد. همچنین باکاهش‌ترشح موکوس در مجاری تنفسی مقدار وویسکوزیته خلط را کاهش می‌دهد.
فارماکوکینتیک بکلومتازون سریع? ازریه‌ها و مجرای گوارش جذب می‌شود.حدود ۲۵ـ۱۰ درصد داروی مصرفی‌به‌ریه‌ها می‌رسد و بقیه در دهان و گلورسوب کرده یا بلعیده می‌شود. متابولیسم‌دارو عمدت? سریع و از طریق کبد می‌باشدولی بخشی نیز در کلیه ریه یاسایر بافتهامتابولیزه می‌شود. دفع آن از طریق مدفوع‌یا کلیه‌ها صورت می‌گیرد.
موارد منع مصرف در آسم حاد یا مداوم به‌دلیل نیاز به‌درمانهای خاص نبایدمصرف شود.
عوارض جانبی در صورت استفاده ازمقادیر زیاد (روزانه بیش از ۱/۵ میلی‌گرم امکان مهار غده فوق کلیوی وجود دارد.ایجاد کاندیدیاز دهانی تحلیل استخوان ائوزینوفیلی ریوی و ازدیاد حساسیت‌تاخیری نیز در مورد این دارو گزارش شده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ نحوه صحیح مصرف‌آئروسل‌های استنشاقی باید به‌بیمارآموزش داده شود.
۲ ـ جهت جلوگیری از خشن شدن صدا،التهاب گلو و ایجادکاندیدیاز، بعد
از هر بار مصرف دهان باید با آب شسته‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار مصرف معمول‌۱۰۰ـ۸۴ میکروگرم (۲ پاف اسپری ۳ تا ۴بار در روز و یا ۲۰۰ـ۱۶۸ میکروگرم
(۴ پاف اسپری ۲ بار در روز می‌باشد. درآسم‌های شدید ۸۰۰ ـ۵۰۴ میکروگرم حدود ۱۲ تا ۱۶ پاف اسپری در روزتجویز می‌شود و براساس پاسخ بیمار،مقدار مصرف بتدریج کاهش داده‌می‌شود.
کودکان در کودکان زیر ۶ سال میزان‌مصرف دارو دقیق? تعیین نشده است درکودکان ۱۲ـ۶ سال ۱۰۰ـ۴۲ میکروگرم‌دارو (۱ تا ۲ پاف اسپری ۳ تا ۴ بار در روزاستفاده شده و یا ۲۰۰ـ۱۶۸ میکروگرم (۴پاف اسپری ۲ بار در روز استفاده‌می‌شود. در کودکان استفاده روزانه بیش‌از ۱۰ پاف اسپری (۵۰۰ میکروگرم توصیه نمی‌شود.
اشکال دارویی
Nasal / Oral Inhaler:
۱۰mg / container

BROMHEXINE HCI

موارد مصرف برم‌هگزین به‌عنوان خلطآورو رقیق‌کننده ترشحات موکوسی درمواردی مانند التهاب نایژه آسم برونشیکتازی و التهاب سینوس‌ها همراه باتجمع ترشحات موکوسی غلیظ و چسبنده‌در مجاری تنفسی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو باتحریک غددمخاطی نایژه و تغییر ترکیبات‌گلیکوپروتئینی موجود در ترشحات موجب کاهش چسبندگی و رقیق‌شدن‌ترشحات و خروج آنها می‌گردد.
فارماکوکینتیک این دارو به‌خوبی ازدستگاه گوارش جذب و پس از یک ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می‌رسد. داروپس از متابولیزه‌شدن عمدت? از راه ادرار
و به مقدار اندک از طریق مدفوع دفع‌می‌گردد.
هشدارها: در مبتلایان به‌زخم‌های‌گوارشی بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی اختلالات گوارشی ازعوارض جانبی دارو هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای جلوگیری ازعوارض گوارشی دارو پس از غذا مصرف‌شود.
۲ ـ بهتر است الگزیر دارو، ابتدا باآب رقیق‌شده و سپس مصرف شود.
۳ ـ مصرف شکل تزریقی دارو در کودکان‌کمتر از ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان مقدار ۲۰ـ۱۰ میلی‌لیتر الگزیریا ۲ـ۱ قرص ۴ـ۳ بار در روز، مصرف‌می‌شود.
کودکان در کودکان کمتر از ۵ سال ۴میلی‌گرم قرص یا ۵ میلی‌لیتر الگزیر، ۲ باردر روز و در کودکان ۱۰ـ۵ سال همین‌مقدار ۴ بار در روز مصرف می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان و کودکان بیش از ۱۲ سال روزانه به‌مقدار ۲۴ـ۸ میلی‌گرم به‌صورت‌تزریق آهسته داخل وریدی و یا تزریق‌عمیق داخل عضلانی مصرف می‌شود.همچنین می‌توان مقدار ۲۰ـ۴ میلی‌گرم دارورا به ۵۰۰ ـ ۲۵۰ میلی‌لیتر محلول دکستروز۵ درصد اضافه کرد یا مقدار ۴۰ـ۴ میلی‌گرم‌آن را به ۵۰۰ ـ۲۵۰ میلی‌لیتر محلول ۰/۹درصد کلرورسدیم افزوده و آن راانفوزیون آهسته نمود.
اشکال دارویی
Elixir: 4 mg/5ml
Injection: 4mg/2ml
Tablet: 8 mg

CHILDREN COLD

موارد مصرف این دارو برای تخفیف‌موقتی آبریزش بینی درد، تب و سایرعلائم سرماخوردگی و التهاب سینوس‌هامصرف می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو نباید دربیماران مبتلا به‌آسم گلوکوم اشکال دردفع ادرار، زیادی فشار خون بیماری قلبی دیابت یا اختلالات تیروئید مصرف شود.
عوارض جانبی خواب‌آلودگی آسیب کبدی عصبانیت سرگیجه و زیادی فشار خون ازعوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی این دارو باعث کاهش‌اثرات درمانی داروهای پائین‌آورنده‌فشارخون می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف این داروبیش از ۵ روز توصیه نمی‌شود.
۲ ـ در صورت تداوم و یا عود تب مصرف‌دارو بیش از ۳ روز توصیه نمی‌شود.
۳ ـ این دارو ممکن است باعث‌تحریک‌پذیری کودکان شود.
مقدار مصرف در کودکان بزرگتر از ۶
سال هر چهار ساعت ۲ ـ ۱ قرص مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: Acetaminophen 80 mg +
Phenylpropanolamine 6.25 mg +
Chlorpheniramine 1 mg

CLOBUTINOL HCI

موارد مصرف کلوبوتینول برای درمان‌علامتی سرفه‌های با علت نامشخص و نیزسرفه‌های ناشی از تحریکات مختلف
بویژه در موارد نارسایی دستگاه تنفس‌به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو موجب تضعیف‌مرکز سرفه در بصل‌النخاع می‌گردد.
فارماکوکینتیک جذب این دارو از دستگاه‌گوارش سریع و تقریب? کامل بوده و پس از۲ ساعت حداکثر غلظت پلاسمایی آن‌حاصل می‌گردد. نیمه عمر دارو حدود۳۲ـ۲۳ ساعت می‌باشد. ۹۰ـ۸۰ درصد آن‌از طریق کلیه‌ها و حدود ۳ درصد آن از راه‌مدفوع دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف در مبتلایان به‌صرع و یاسابقه بیماریهای تشنجی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: قبل از شروع درمان باید علت‌بروز سرفه دقیق? بررسی شود. چرا که‌سرفه عامل مهمی در دفاع از نایژه بوده ودر برخی موارد، درمان علامتی آن به‌نفع‌بیمار نمی‌باشد.
عوارض جانبی اشکال در به‌خواب رفتن تهوع خواب‌آلودگی سرگیجه ناراحتی‌های گوارشی و یا کاهش
میزان خلط از عوارض جانبی این داروهستند.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان مقدار ۴۰ـ۳۰ قطره یا ۲ـ۱قرص ۳ بار در روز مصرف می‌شود.
کودکان در کودکان باسن کمتر از ۳ سال‌به‌میزان drop/kg 1 و روزانه ۳ بار و درکودکان بیش از ۳ سال روزانه ۳ بار و هربار ۲۰ـ۱۰ قطره مصرف می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان مقدار ۲۰ میلی‌گرم از طریق‌زیرجلدی داخل عضلانی یا داخل وریدی‌تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 40 mg
Oral Drops: 60 mg/ml
Injection: 20 mg/2ml

CROMOLYN SODIUM

موارد مصرف کرومولین برای پیشگیری ازآسم حساسیت غذایی و اسپاسم نایژه‌ای‌ناشی از حساسیت مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: به‌نظر می‌رسد که دارو بادخالت در انتقال کلسیم از غشای‌ماستوسیت‌ها و جلوگیری از عمل‌دگرانوله شدن وابسته به‌کلسیم مانع ازآزادشدن هیستامین لوکوترین‌ها و سایرموادی که موجب بروز واکنش‌های‌حساسیت مفرط می‌شوند، می‌گردد.کرومولین ممکن است مانع از فعال‌شدن‌سایر سلولهای التهابی از قبیل‌ائوزینوفیل‌ها شود.
فارماکوکینتیک تقریب? ۱۰ـ۸ درصدکرومولین استنشاق شده جذب سیستمیک‌می‌شود. هنگامی که به‌منظور درمان‌نگهدارنده به‌طور استنشاقی مصرف‌می‌شود، بهبودی علایم و عملکرد ریه‌معمولا طی چهار هفته پس از شروع درمان‌ظاهر می‌شود. نیمه عمر دارو حدود ۸۰دقیقه است و ۵۰ درصد آن از طریق کلیه وبقیه از راه صفرا و بدون تغییر دفع‌می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در موارد عیب شدید کار
کبد یا کلیه باید بااحتیاط تجویز
شود.
۲ ـ درصورت بروز پنومونی ائوزینوفیلیک‌در طول مصرف دارو، درمان باید قطع‌گردد.
عوارض جانبی سرفه اسپاسم‌گذرای نایژه‌و تحریک گلو ناشی از استنشاق داروگزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ این دارو تنها برای‌پیشگیری است و طی حملات آسم یااسپاسم نایژه نباید مصرف گردد، زیراممکن است موجب تحریک و تشدیدبیماری گردد.
۲ ـ کپسول دارو از راه خوراکی بی‌اثراست
۳ ـ مصرف همزمان کورتیکوستروئیدهادر طول درمان بااین دارو، بدون توصیه‌پزشک نباید قطع شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از ۲ سال برای پیشگیری آسم نایژه‌ای مقدار
۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم برحسب نیاز و تحمل‌بیمار چهاربار در روز با فواصل
منظم استنشاق می‌شود. برای پیشگیری
از اسپاسم نایژه ناشی از عوامل‌حساسیت‌زا، مقدار ۲۰ میلی‌گرم تنها
یک بار و در حدود ۱۵ـ۱۰ دقیقه (حداکثر۶۰ دقیقه قبل از تماس باماده حساسیت‌زااستنشاق می‌شود. در صورت مصرف‌مداوم مقدار ۲۰ میلی‌گرم چهاربار در
روز بافواصل منظم برحسب نیاز و تحمل‌بیمار تجویز می‌شود. بیشینه مقدارمصرف بزرگسالان تا ۱۶۰ میلی‌گرم درروز است
اشکال دارویی
Aerosol: 1 mg/dose
Inhalation Capsule: 20 mg
Nasal Spray: 20 mg/ml

DEXTROMETHORPHAN HBr

موارد مصرف دکسترومتورفان برای‌درمان علامتی سرفه‌های بدون خلط ناشی‌از گلودرد ساده و سرماخوردگی یامحرکهای استنشاق شده بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: دکسترومتورفان با اثرمستقیم برمرکز سرفه در بصل‌النخاع بازتاب سرفه را تضعیف می‌کند.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی بوده‌و بسرعت و بمیزان وسیعی به‌متابولیت‌فعال دکستروفان تبدیل می‌شود. اثر داروطی ۳۰ دقیقه شروع و برای ۶ ساعت باقی‌می‌ماند. دکسترومتورفان عمدت? از کلیه‌هاو به‌صورت تغییر نیافته یا متابولیت دفع‌می‌شود.
هشدارها: در صورت وجود آسم عیب کارکبد و یا سرفه خلطدار باید با احتیاطمصرف شود.
عوارض جانبی سایکوزسمی (فعالیت‌مفرط، توهمات بینایی و شنوایی پس ازمصرف ۳۰۰ میلی‌گرم یا بیشتر از داروگزارش شده است بامصرف مقادیر خیلی‌زیاد دارو ضعف تنفسی گزارش شده‌است
تداخل‌های دارویی در صورت مصرف‌همزمان با فرآورده‌های حاوی الکل داروهای کاهنده فشارخون با اثر مضعف‌CNS مانند کلونیدین و متیل دوپا، داروهای‌مضعف CNS بویژه بیهوش‌کننده‌ها،باربیتوراتها، داروهای مخدر شبه تریاک یاضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای ممکن است‌اثرات مضعف CNS این داروها یادکسترومتورفان تشدید شود. مصرف‌همزمان مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO)از جمله فورازولیدون وپروکاربازین ممکن است باعث بروزبحران آدرنرژیک کلاپس اغماء،سرگیجه تهییج افزایش فشارخون افزایش دمای بدن خونریزی داخل مغزی بیحالی تهوع رفتار جنون‌آمیز، اسپاسم ولرزش شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو ممکن است باعث‌اعتیاد شود.
۲ ـ در صورتی که تا ۷ روز پس از مصرف‌دارو سرفه ادامه داشت یا در صورت تب‌شدید، بثورات جلدی یا سردرد مداوم‌همراه با سرفه به‌پزشک مراجعه گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۲۰ـ۱۰ میلی‌گرم‌هرچهار ساعت یا ۳۰ میلی‌گرم هر ۸ـ۶ساعت برحسب نیاز مصرف می‌شود.بیشینه مصرف دارو برای بزرگسالان تاmg/day 120 می‌باشد.
کودکان مصرف این دارو در کودکان‌کوچکتر از دو سال توصیه نمی‌شود. درکودکان ۶ـ۲ سال مقدار ۵ ـ ۲/۵ میلی‌گرم‌هرچهار ساعت یا ۷/۵ میلی‌گرم هر ۸ـ۶ساعت برحسب نیاز مصرف می‌شود که‌نباید از mg/day 30 تجاوز نماید. درکودکان ۱۲ـ۶ سال مقدار ۱۰ـ ۵ میلی‌گرم‌هرچهار ساعت برحسب نیاز مصرف‌می‌شود که نباید از mg/day 60 تجاوزنماید.
اشکال دارویی
Tablet: 15 mg
Oral Drops: 4 mg/ml
Syrup: 15 mg/5ml

DEXTROMETHORPHAN – P

موارد مصرف این فرآورده در رفع حالات‌التهابی دستگاه تنفسی فوقانی از جمله‌رینیت آلرژیک التهاب حاد یا تحت حادسینوس‌ها، خروسک التهاب حاد گوش‌میانی و التهاب نای و نایژه و نیز تسکین‌علامتی سرفه‌های خشک ناشی از گلو دردخفیف و تحریک ناشی از سرماخوردگی بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: دکسترومتورفان با اثرمستقیم برمرکز سرفه در بصل‌النخاع موجب تضعیف رفلکس سرفه گردیده وپسودوافدرین باتحریک گیرنده‌های آلفاآدرنرژیک در مخاط دستگاه تنفسی موجب‌تنگی عروق کاهش تورم مخاط واحتقان‌بینی بازشدن بیشتر راههای هوایی‌و افزایش تخلیه ترشحات سینوس‌هامی‌گردد.
فارماکوکینتیک هر دو جزء دارو از راه‌خوراکی به‌خوبی جذب می‌شوند.دکسترومتورفان به‌میزان وسیعی در کبدمتابولیزه و به‌متابولیت فعالی به‌نام‌دکستروفان تبدیل که از طریق کلیه‌ها دفع‌می‌گردد. اما متابولیسم کبدی‌پسودوافدرین ناقص بوده و حدود ۷۵ـ ۵۵درصد آن به‌صورت تغییر نیافته از ادراردفع می‌گردد. شروع اثر دکسترومتورفان‌حدود ۱/۵ ساعت و در موردپسودوافدرین ۳۰ـ۱۵ دقیقه می‌باشد. طول‌مدت اثر این دو جزء نیز به‌ترتیب ۶ و ۴ـ۳ساعت می‌باشد.
هشدار: ۱ ـ در مواردی مانند آسم وجودسرفه‌های توام باخلط یا نارسایی عملکردکبد باید بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ مصرف مقادیر بیش از حد دارو ممکن‌است موجب بروز سرگیجه تحریک‌بیقراری تهوع یا استفراغ شدید
گردد.
۳ ـ در مبتلایان به‌آسم ممکن است‌مقاومت راههای هوایی با تغییر میزان خلطافزایش یابد.
۴ ـ مهار رفلکس سرفه توسط دارو، ممکن‌است موجب احتباس ترشحات درسرفه‌های ترشح‌دار گردد.
۵ ـ بدلیل وجود پسودوافدرین در این‌ترکیب در مواردی مثل پرکاری تیروئید،دیابت بیماری‌های ایسکمیک قلب زیادی‌فشار خون عیب کار کلیه و بزرگی‌پروستات باید با احتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیاد داروممکن است موجب تضعیف تنفسی ایجادوابستگی در شخص و یا سایکوز گردد.افزایش ضربانات قلب اضطراب بیقراری بیخوابی لرزش آریتمی خشکی دهان وسردشدن انتهاها نیز ممکن است دیده‌شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌دارو با ترکیبات مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز (MAO) مثل فورازولیدون وپروکاربازین موجب تشدید اثرات آنها ونیز طولانی‌شدن تحریک قلبی و افزایش‌فشارخون ناشی از پسودوافدرین‌می‌گردد. تجویز توام دارو با کینیدین‌عوارض جانبی آن را تشدید می‌کند. به‌دلیل‌وجود پسودوافدرین در صورت مصرف‌همزمان اثر داروهای کاهنده فشارخون مهارکننده‌های گیرنده بتا آدرنرژیک واثرات ضد آنژین نیتراتها کاهش می‌یابد. امااثرات هورمونهای تیروئیدی و داروهای‌مقلد سمپاتیک افزایش می‌یابد.
نکات قابل توصیه در صورتیکه تا ۷ روزپس از مصرف دارو، تب شدید، دانه‌های‌جلدی و یا سردرد مداوم همراه با سرفه‌وجود داشت باید به پزشک مراجعه
شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۱۰ میلی‌لیتر هر ۶ساعت مصرف می‌شود و بیشینه مقدارمصرف تا ml/day 40 می‌باشد.
کودکان در کودکان ۶ـ۲ سال ۲/۵میلی‌لیتر هر ۶ ساعت و برای کودکان ۱۲ـ۶سال ۵ میلی‌لیتر هر ۶ ساعت تجویزمی‌شود.
اشکال دارویی
Syrup: (Dextromethorphan HBr 15 mg +Pseudoephedrine HCI 30 mg)/5ml

DOXAPRAM

موارد مصرف دوکساپرام به‌عنوان محرک‌در درمان ضعف تنفسی تضعیف تنفسی‌پس از اعمال جراحی و یا آپنه‌ای که بدلیل‌مصرف شل‌کننده‌های عضلانی ـ اسکلتی‌ایجاد نشده باشد، نارسایی حاد تنفسی درمبتلایان به‌بیماری انسدادی مزمن ریوی ونیز برای تحریک تنفس عمیق بعد از اعمال‌جراحی بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو با تاثیر برگیرنده‌های شیمیایی کاروتید در محیطموجب تحریک تنفس و در نتیجه افزایش‌حجم حیاتی و افزایش جزئی تعداد تنفس‌می‌گردد. بتدریج باافزایش میزان مصرف‌دارو، مراکز تنفس در بصل‌النخاع نیزتحریک شده که این خود به‌طور پیشرونده سایر قسمتهای مغز و طناب نخاعی را نیزتحریک می‌کند.
فارماکوکینتیک اثر دارو طی ۴۰ـ۲۰ ثانیه‌شروع شده و پس از ۲ـ۱ دقیقه به‌حداکثرمی‌رسد. اثر دوکساپرام ۱۲ـ۵ دقیقه به‌طول‌می‌انجامد. حدود ۵۵ درصد آن از طریق‌صفرا دفع می‌گردد.
موارد منع مصرف دوکساپرام در مواردی‌چون صدمات عروق مغزی بیماری‌شریان کرونر، صرع ضربه به سر،نارسایی قلبی افزایش حاد فشار خون عدم کفایت تنفسی بدلایلی از قبیل انسدادراههای هوایی دیسپنه شدید،پنوموتوراکس فلج عضلانی و نیز دربیماریهای ریوی مثل آسم حاد نایژه‌ای آمبولیسم ریوی نارسایی تنفسی ناشی ازاختلالات عضلانی ـ اسکلتی و فیبروزریوی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده از دوکساپرام‌به‌منظور درمان آپنه در نوزادان ممکن‌است عوارضی چون تحریک اعصاب‌مرکزی صرع و احتمالا زیادی فشارخون به‌همراه داشته باشد.
۲ ـ چنانچه سرعت انفوزیون بیش از مقدارتوصیه شده باشد ممکن است باعث بروزهمولیز شود.
۳ ـ در برخی موارد مانند سابقه آسم‌نایژه‌ای آریتمی قلبی یا تاکیکاردی شدید،خیز مغزی پرکاری تیروئید،فئوکروموسیتوم عیب کار کبد یا کلیه‌هاباید بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی بروز عوارض قلبی ـعروقی مانند درد قفسه سینه ضربانات‌سریع یا نامنظم قلب و یا همولیز وترومبوفلبیت گزارش شده است
تداخل‌های دارویی تجویز همزمان‌داروهای مهارکننده آنزیم‌مونوآمین‌اکسیداز (MAO) شامل‌فورازولیدون و پروکاربازین و نیزترکیبات مقلد سمپاتیک موجب تقویت‌اثرات تنگ‌کننده عروقی این داروها و یادوکساپرام می‌گردد. مصرف توام‌محرک‌های CNS با دوکساپرام نیز موجب‌تحریک اضافی CNS خواهد شد. مصرف‌همزمان هوشبرهای هیدروکربنه نیز بااثرات دوکساپرام به‌دلیل افزایش‌حساسیت میوکارد به‌کاتکول آمین‌هابه‌وسیله این ترکیبات تداخل دارد.
نکات قابل توصیه در مصرف طولانی مدت‌بهتر است محل تزریق را تغییر داد تا ازبروز ترومبوفلبیت یا تحریکات موضعی‌جلوگیری شود.
مقدار مصرف به‌منظور درمان تضعیف‌تنفسی پس از عمل جراحی mg/kg 0/5به‌صورت تزریق وریدی تجویز می‌شود.میزان مصرف در یک تزریق نباید از۱/۵ mg/kg تجاوز نماید. در صورت نیازبه‌تکرار مصرف تجویز دارو در فواصل ۵دقیقه‌ای صورت می‌گیرد، تا حداکثر مقدارمصرف به mg/kg 2 برسد.
اشکال دارویی
Injection: 100 mg/5ml

EXPECTORANT

موارد مصرف اکسپکتورانت برای کاهش‌غلظت و چسبندگی خلط و تسهیل خروج‌آن از ریه‌ها، کاهش موکوس ریوی و تبدیل‌سرفه‌های خشک به‌سرفه ترشحی وخلطدار استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: اکسپکتورانت حاوی ترکیباتی‌است که موجب رقیق‌شدن خلط و خروج‌آن از ریه‌ها می‌گردند. کلرفنیرامین موجوددر این فرآورده با اثرات ضدهیستامین فنیل پروپانول آمین بااثر مقلد سمپاتیک‌ضداحتقان و گایافنزین باکاهش چسبندگی‌خلط و تسهیل خروج آن در نهایت موجب‌تسکین سرفه‌های خشک و نرم شدن مخاطریه و تخلیه خلط می‌گردند.
عوارض جانبی اگرچه هریک از اجزاء این‌فرآورده عوارض جانبی مشخص داردولی با مقادیر بکاربرده شده در این‌فرمولاسیون عارضه قابل توجهی ایجادنمی‌کنند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌فرآورده باسایر ترکیبات مضعف CNSموجب تشدید اثرات هر دو گروه دارویی‌می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت استفاده ازسایر ترکیبات مقلد سمپاتیک احتیاطشود.
۲ ـ این دارو ممکن است ایجادخواب‌آلودگی نماید. بنابراین از انجام‌کارهایی که نیاز به‌هوشیاری دارند، پرهیزشود.
۳ ـ قبل از هرگونه عمل جراحی و یادرمان‌های اضطراری پزشک را ازمصرف دارو باید مطلع ساخت
۴ ـ در صورت تداوم نشانه‌های بیماری‌بیش از ۷ روز یا وجود تب بالا، به‌پزشک‌مراجعه شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ۱۰ـ۵ میلی‌لیتر، حداکثر ۴ باردر روز مصرف می‌شود.
کودکان برای کودکان ۶ـ۲ سال ۲/۵ـ۱میلی‌لیتر تا ۴ بار در روز تجویز می‌شود که‌در نهایت نباید بیش از ۱۰ میلی‌لیتر در روزمصرف شود. در کودکان ۱۲ـ۶ سال ۵ ـ ۲/۵ میلی‌لیتر ۴ بار در روز تا حداکثر ۲۰میلی‌لیتر در روز مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Syrup : (Guaifenesin 100 mg +Chlorpheniramine Maleate 2 mg +Phenylpropanolamine HCI)/5ml

EXPECTORANT CODEINE

موارد مصرف این دارو به‌منظور تسکین‌سرفه و کاهش احتقان بینی ناشی ازسرماخوردگی آلرژی و یا سایرعفونتهای تنفسی و نیز رفع سایر علائم‌عمومی ناشی از سرماخوردگی به‌کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی ترکیباتی‌است که در جهت تقویت اثر یکدیگربه‌تسکین سرفه یا رفع احتقان کمک‌می‌کنند. گایافنزین با کاهش چسبندگی‌خلط و تسهیل خروج آن فنیل پروپانول‌آمین باتحریک سمپاتیک و تنگی عروق‌مخاطبینی و در نتیجه کاهش احتقان و ادم‌و کدئین با اثر مستقیم برمرکز سرفه دربصل‌النخاع و تضعیف رفلکس سرفه موجب بروز اثرات درمانی این دارومی‌شوند.
موارد منع مصرف در مبتلایان به‌ضعف‌تنفسی شدید نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این ترکیب ممکن است علائم‌مسمومیت گوشی ناشی از مصرف مقادیربالای سالیسیلات را پنهان سازد.
۲ ـ به‌دلیل وجود کدئین در این فرآورده ممکن است وابستگی ایجاد شود.
۳ ـ این فرآورده ممکن است ایجادخواب‌آلودگی یا سرگیجه نماید.
عوارض جانبی اگرچه هریک از اجزاءدارویی این فرآورده دارای عوارض‌جانبی مشخص است ولی بامقادیر بکاربرده شده در این ترکیب عارضه قابل‌توجهی ایجاد نمی‌کنند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌فرآورده باسایر ترکیبات تضعیف‌کننده‌CNS موجب تشدید اثرات هر دو گروه‌دارویی می‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت تداوم‌نشانه‌های بیماری بیش از ۷ روز یا وجودتب شدید، به‌پزشک مراجعه شود.
۲ ـ برای به‌حداقل رسانیدن تحریک معده دارو همراه باغذا، آب یا شیر مصرف
شود.
۳ ـ قبل از هرگونه اعمال جراحی و یادرمان‌های اضطراری باید پزشک را ازمصرف دارو مطلع نمود.
۴ ـ هنگام برخاستن ناگهانی از وضعیت‌خوابیده یا نشسته احتیاط شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ۱۰ـ ۵ میلی‌لیتر هر ۶ ساعت‌مصرف می‌شود.
کودکان در کودکان ۶ـ۲ سال به‌میزان‌۲/۵ـ ۱/۵ میلی‌لیتر هر ۸ـ۶ ساعت و برای‌کودکان ۱۲ـ۶ سال به‌میزان ۵ ـ ۲/۵ میلی‌لیترهر ۸ـ۶ ساعت تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Oral Solution: (Guaifenesin 100 mg +Phenylpropanolamine HCI 12.5 mg +Codeine Phosphate 10 mg)/5ml

GUAIFENESIN

موارد مصرف گایافنزین به‌عنوان خلطآوربرای درمان علامتی سرفه ناشی ازسرماخوردگی و عفونتهای خفیف دستگاه‌تنفس فوقانی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: به‌نظر می‌رسد که اثرخلطآوری دارو از طریق افزایش حجم وکاهش چسبندگی ترشحات نای و نایژه‌هااعمال می‌شود. بنابراین گایافنزین ممکن‌است کارآیی بازتاب سرفه را افزایش دهدو خروج خلط را تسهیل نماید.
فارماکوکینتیک دارو به‌سهولت از دستگاه‌گوارش جذب و به‌شکل متابولیت‌های‌غیرفعال از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در کودکان تا سن ۱۲سالگی با سرفه مزمن یا پایدار (مشابه‌آسم و یاسرفه همراه با موکوس فقطباتجویز پزشک باید مصرف شود.
عوارض جانبی اسهال سرگیجه سردرد،تهوع یا استفراغ بثورات جلدی درد معده‌و کهیر از عوارض نادر دارو هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای کمک به‌رقیق‌شدن ترشحات ریه بعد از هربار مصرف‌دارو حداقل یک لیوان آب نوشیده شود.
۲ ـ اگر پس از هفت روز درمان با این داروسرفه ادامه یافت یا تب بثورات جلدی سردرد مداوم یا گلو درد همراه با سرفه‌بروز کرد به‌پزشک مراجعه شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۴۰۰ـ۲۰۰ میلی‌گرم هرچهار ساعت مصرف می‌شود.
در کودکان ۶ـ۲ ساله مقدار ۱۰۰ـ۵۰ میلی‌گرم هر چهار ساعت و در کودکان‌۱۲ـ۶ سال مقدار ۲۰۰ـ۱۰۰ میلی‌گرم‌هرچهار ساعت مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Syrup: 100 mg/5ml

IPRATROPIUM BROMIDE

موارد مصرف ایپراتروپیوم برای درمان‌انسداد برگشت‌پذیر راههای هوایی به‌ویژه‌درمان برونشیت مزمن و همچنین درمان‌التهاب غیرآلرژیک غشاء مخاطی‌بینی‌همراه با آبریزش بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: این دارو بامهار گیرنده‌های‌موسکارینی باعث گشادی برونش‌می‌شود.
فارماکوکینتیک ایپراتروپیوم جذب‌سیستمیک اندکی از طریق شش‌ها ودستگاه گوارش دارد. اثر دارو پس از ۱۵ـ ۵دقیقه شروع و طی ۹۰ دقیقه (۲ـ۱ ساعت به‌اوج خود می‌رسد. مدت اثر دارو معمولا۴ـ۳ ساعت (در برخی از بیماران ۸ـ۶ساعت است راه اصلی دفع ایپراتروپیوم‌از طریق مدفوع است و تا ۹۰ درصد ازداروی استنشاق شده خورده شده وبدون تغییر دفع می‌گردد. بخش جذب شده‌دارو از راه ادرار دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود گلوکوم
با زاویه بسته به‌دلیل احتمال بروز
حمله حاد در صورت پاشیده‌شدن‌ایپراتروپیوم به‌طور مستقیم به‌داخل‌چشم و یا ابتلای بیمار به‌هیپرتروفی‌پروستات این دارو باید با احتیاط مصرف‌شود.
عوارض جانبی گهگاه خشکی دهان وبندرت احتباس ادرار و یبوست ممکن است‌مشاهده شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌ایپراتروپیوم با فرآورده‌های حاوی عوامل‌آنتی‌کولینرژیک ممکن است منجر به‌بروزاثرات اضافی شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از تماس دارو باچشم‌ها اجتناب شود و در صورت لزوم‌به‌هنگام استنشاق آئروسل چشم‌ها بسته‌شود. در صورت تماس اتفاقی با چشم‌هاممکن است باعث تحریک یا تیرگی دیدشود. در این صورت چشم‌ها باید با آب‌سرد شسته شوند.
۲ ـ در صورت استفاده مستمر روزانه دارو باید در فواصل معین زمانی مصرف‌شود.
۳ ـ در صورت عدم بهبودی و یا بدترشدن‌علایم طی ۳۰ دقیقه پس از استفاده دارو،فور? به‌پزشک اطلاع داده شود.
مقدار مصرف در بزرگسالان ۴ـ۱ پاف هر۸ـ۶ ساعت بر حسب نیاز، مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Inhaler: 20 mcg/dose

KETOTIFEN

موارد مصرف کتوتیفن برای پیشگیری ازآسم به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: یک داروی ضدهیستامین‌باخواص ضد آنافیلاکسی است
فارماکوکینتیک از راه خوراکی به‌خوبی‌جذب می‌شود و اثرش تا ۱۲ ساعت باقی‌می‌ماند. شروع اثر پیشگیری‌کننده داروآهسته می‌باشد. برای رسیدن به‌بیشینه اثردارویی ۶ـ۴ هفته زمان لازم است
هشدارها: ۱ ـ درمان با داروی قبلی‌ضدهیستامین حداقل باید تا دو هفته پس ازشروع مصرف کتوتیفن ادامه یابد.
۲ ـ خواب آلودگی ناشی از مصرف این‌دارو ممکن است مهارت‌های فردی از قبیل‌توانایی رانندگی را تحت تأثیر قرار دهد.
عوارض جانبی خواب‌آلودگی و تسکین‌شایع‌ترین عوارض مصرف دارو هستندکه چنانچه شدت آنها با ادامه مصرف کم‌نشود، ممکن است کاهش مقدار یا قطع‌مصرف دارو ضروری باشد.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان داروبا آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی ممکن است‌باعث کاهش تعداد ترومبوسیت‌ها شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای کاهش تحریک‌گوارشی دارو با غذا مصرف شود.
۲ ـ در صورت بروز خواب‌آلودگی احتیاطلازم معمول گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان یک میلی‌گرم از دارو دو باردر روز همراه باغذا تجویز می‌شود. درصورت لزوم مقدار دارو تا دو میلی‌گرم دوبار در روز افزایش می‌یابد. در بیماران‌حساس به‌اثر تسکین دهنده در ابتدا ۱ـ ۰/۵میلی‌گرم به‌هنگام شب تجویز می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet : 1 mg
Syrup : 1 mg/5ml

METAPROTERENOL SULFATE

موارد مصرف متاپروترنول در درمان‌علامتی آسم نایژه‌ای اسپاسم نایژه‌ای‌برگشت‌پذیر که همراه با التهاب نایژه‌هامی‌باشد و نیز آمفیزم ریوی برونشیکتازی و سایر بیماری‌های ریوی‌انسدادی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو از طریق تحریک‌گیرنده‌های بتا ـ دو آدرنرژیک در ریه‌ها،موجب شل‌شدن عضله صاف نایژه و درنتیجه کاهش اسپاسم نایژه افزایش‌ظرفیت حیاتی کاهش حجم ذخیره تنفسی و کاهش مقاومت راههای تنفسی می‌شود.متاپروترنول همچنین آزادشدن هیستامین‌ناشی از تحریک آنتی‌ژن را مهار می‌کند.
فارماکوکینتیک حدود ۴۰ درصد مقدارمصرفی به‌صورت خوراکی از دستگاه‌گوارش جذب می‌گردد. شروع اثر داروبه‌دنبال تجویز خوراکی حدود یک ساعت وطول اثر دارو بیش از ۴ ساعت می‌باشد.متابولیسم دارو کبدی است
موارد منع مصرف این دارو در افراد مبتلابه آریتمی قلبی و یا با تاکیکاردی نارسایی‌احتقانی قلب بیماری عروق کرونر، زیادی‌فشار خون اختلالات تشنجی دیابت پرکاری تیروئید و فئوکروموسیتوم نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در مبتلایان به اختلالات‌تشنجی باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ مصرف مقادیر بیش از حد دارو،به‌ویژه در افرادی که زمینه اختلالات
ریتم قلب دارند و یا از دیورتیک وگلیکوزیدهای دیژیتالی استفاده می‌نمایند،ممکن است موجب کاهش پتاسیم خون‌گردد.
عوارض جانبی احساس ناراحتی یا درد درقفسه سینه احساس سرما و یا تب تشنج اغتشاش شعور، ضربانات سریع قلب سردرد، افزایش فشارخون تهوع واستفراغ اشکال در تنفس ضربانات‌آهسته قلب رعشه اضطراب غیرمعمول عصبانیت بیقراری بزرگ‌شدن غیرطبیعی‌مردمک چشم تاری دید، سرد و رنگ‌پریدگی پوست ضعف ضربانات نامنظم‌قلب گرفتگی عضلانی تغییرات خلق و خوو نیز احساس طعم ناخوشایند در دهان ازعوارض جانبی مهم دارو هستند.
تداخل‌های دارویی چنانچه متاپروترنول بامقادیر زیاد، قبل و یا در مدت کوتاهی پس‌از بیهوشی با کلروفرم یا هالوتان تجویزگردد، خطر بروز آریتمی شدید بطنی را بالامی‌برد. انفلوران ایزوفلوران نیز چنین‌اثری دارند. ترکیبات ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای اثرات متاپروترنول را بر روی‌سیستم عروقی تقویت می‌کنند. تجویزهمزمان مسددهای گیرنده بتاآدرنرژیک علاوه بر مهار متقابل اثرات درمانی دوگروه دارویی موجب ضدیت با اثرگشادکنندگی نایژه‌ای متاپروترنول‌می‌شود. تجویز توام دارو با محرک‌های‌CNS موجب تحریک اضافی CNS و افزایش‌اثرات جانبی این داروها می‌گردد. استفاده‌همزمان از گلیکوزیدهای قلبی و لوودوپانیز خطر آریتمی قلبی را افزایش می‌دهد.متاپروترنول اثرات ضدآنژین نیترات‌ها راکم می‌کند. تجویز توام ریتودرین و سایرمقلدهای سمپاتیک بااین دارو، اثرات‌درمانی و عوارض جانبی هر دو گروه رازیاد می‌کند. هورمونهای تیروئیدی نیز اثرداخلی متقابل با متاپروترنول دارند. اثرات‌گزانتین‌ها در صورت مصرف همزمان بااین دارو، بر CNSتشدید شده و آثار سمی‌اضافی بروز می‌نماید.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در صورت بروزاشکال در تنفس و تداوم یا بدترشدن آن فور? به‌پزشک مراجعه شود.
۲ ـ در صورت نیاز به‌استفاده همزمان ازآئروسل‌های کورتیکوستروئیدی و یاایپراتروپیوم بهتر است متاپروترنول مدتی‌قبل از داروی دیگر استفاده شود.
۳ ـ دارو باعث ایجاد طعم ناخوشایندی دردهان می‌شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان برای گشادکردن نایژه‌ها،
۲۰ میلی‌گرم ۴ـ۳ بار در روز تجویزمی‌شود.
کودکان سنین ۹ـ۶ سال و یا در کودکانی‌باوزن کمتر از ۲۷ کیلوگرم ۱۰ میلی‌گرم‌۴ـ۳ بار در روز و در کودکان ۹ سال به‌بالابا وزن ۲۷ کیلوگرم و بیشتر، مشابه افرادبالغ تجویز می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان و کودکان بالای سن ۶ سال ابتدا ۰/۵ میلی‌گرم به‌صورت داخل‌عضلانی تزریق می‌شود و در صورت نیاز،پس از نیم ساعت این مقدار تکرار
می‌شود.
کودکان در کودکان باسن کمتر از ۶ سال ۰/۲۵ میلی‌گرم به‌صورت داخل عضلانی‌تزریق می‌گردد.
اشکال دارویی
Tablet: 20 mg
Injection: 0.5 mg/ml

PEDIATRIC GRIPE

موارد مصرف این ترکیب به‌منظور کاهش‌احتقان بینی و شیپور استاش ناشی ازسرماخوردگی التهاب سینوس‌ها وعفونتهای شدید دستگاه تنفسی فوقانی درمان علامتی رینیت آلرژیک فصلی ورینیت وازوموتور و کاهش التهاب گوش‌میانی ناشی از سروز یا تغییرات فشار هوابکار می‌رود.
مکانیسم اثر: فنیل‌پروپانول‌آمین وفنیل‌افرین از ترکیبات مقلد سمپاتیک بوده‌که با اثر بر گیرنده‌های آلفا مخاط دستگاه‌تنفس موجب انقباض عضله صاف و درنتیجه کاهش تورم مخاط، کاهش پرخونی خیز و احتقان بینی می‌شوند. کلرفنیرآمین‌نیز با جلوگیری از اثرات هیستامین از بروزعلائم آلرژیک جلوگیری می‌کند.
موارد منع مصرف در مبتلایان به‌گلوکوم‌با زاویه باریک احتباس ادرار، قرحه‌گوارشی زیادی فشارخون بیماریهای‌شدید شریان کرونر و آسم شدید نبایدمصرف شود.
هشدارها: مصرف این دارو در بیماران‌تحت درمان با داروهای مهارکننده آنزیم‌مونوآمین اکسیداز (MAO) ممکن است‌موجب تشدید اثرات سمپاتیک تحریک‌سیستم عصبی مرکزی و ایجاد تشنج یاکلاپس قلبی ـ عروقی شود.
عوارض جانبی بیقراری لرزش رنگ‌پریدگی اشکال در تنفس بیخوابی تهوع تشنج آریتمی کلاپس قلبی ـ عروقی همراه‌با کمی فشارخون تسکین بیش از حد،سرگیجه خشکی دهان تهوع استفراغ وتاری‌دید، سردرد و بیقراری از عوارض‌جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌فرآورده با داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای و سایر داروهای تضعیف‌کننده‌CNS، موجب تشدید اثرات این داروهامی‌گردد. داروهای مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز (MAO) و مهارکننده‌های گیرنده‌بتا ـ آدرنرژیک نیز اثرات ترکیبات مقلدسمپاتیک موجود در این فرآورده راافزایش می‌دهند.
مقدار مصرف
در کودکان سنین ۱۲ـ۶ ماه ۲ میلی‌لیتر،کودکان سنین ۶ـ۱ سال ۴ میلی‌لیتر و درکودکان ۱۲ـ۶ سال ۸ میلی‌لیتر، حداکثر۴ـ۳ بار در روز، مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Syrup: (Chlorpheniramine Maleate 0.5mg + Phenylephrine HCI 1.25 mg +Phenylpropanolamine HCI 5 mg)/5ml

PSEUDOEPHEDRINE HCI

موارد مصرف پسودوافدرین یک ترکیب‌ضد احتقان است که در درمان احتقان بینی‌یا سینوس‌ها، مجرای شیپور استاش التهاب حاد شیپور استاس التهاب سروزی‌گوش میانی رینیت وازوموتور و اختلال‌عملکرد گوش میانی بدلیل تغییرات فشارجو، استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر: پسودوافدرین با تاثیر برگیرنده‌های آلفا آدرنرژیک در مخاطدستگاه تنفسی موجب تنگ شدن عروق وکاهش تورم مخاط بینی می‌گردد و درحقیقت مجاری تنفسی بینی بازترمی‌شوند. دارو می‌تواند موجب افزایش‌تخلیه ترشحات سینوس‌ها و باز شدن‌شیپور استاش مسدود شده گردد.
فارماکوکینتیک پسودوافدرین به‌طورناقص در کبد متابولیزه شده و شروع اثرآن پس از ۳۰ ـ ۱۵ دقیقه می‌باشد که طی
۶۰ ـ ۳۰ دقیقه به حداکثر می‌رسد. طول اثردارو حدود ۴ ـ ۳ ساعت می‌باشد. دفع دارواز طریق کلیه‌ها صورت گرفته و در حدود۷۵ ـ ۵۵ درصد مقدار مصرفی به‌صورت‌تغییر نیافته دفع می‌شود. سرعت دفع درادرار اسیدی افزایش می‌یابد.
هشدارها: ۱ ـ در مواردی چون بیماریهای‌قلبی ـ عروقی از جمله بیماریهای ایسکمیک‌قلبی یا بیماری‌های حاد شریان کرونر،زیادی فشار خون دیابت گلوکوم پرکاری‌تیروئید و بزرگ شدن پروستات باید بااحتیاط فراوان تجویز شود.
۲ ـ از آنجا که اغلب سالمندان به بزرگی‌پروستات مبتلا هستند، لذا مقدار مصرف‌دارو در این افراد بایستی تنظیم
گردد.
۳ ـ پسودوافدرین را نباید همزمان باترکیبات مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز(MAO) تجویز نمود و در صورت نیاز،حداقل ۲ هفته پس از قطع این ترکیبات بایدتجویز گردد.
عوارض جانبی تشنج ایجاد توهم ضربان‌نامنظم قلب بروز اشکال تنفسی آشفتگی بیقراری و اشکال در به خواب رفتن ازعوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌ترکیبات مسدد گیرنده بتا آدرنرژیک
با پسودوافدرین موجب مهار اثرات‌درمانی دو گروه دارویی می‌گردد.
انسداد گیرنده بتا ممکن است موجب‌افزایش فعالیت ناخواسته گیرنده آلفا
و در نتیجه خطر بروز زیادی فشار خون برادیکاردی بیش از حد و احتمالا وقفه
قلبی گردد. مهارکننده‌های آنزیم‌مونوآمین‌اکسیداز (MAO)نیز چنانچه
توام با پسودوافدرین تجویز شوند،
موجب تقویت و تشدید آثار تحریک قلبی
و اثر تنگ کننده عروقی پسودافدرین‌می‌گردند. در نتیجه احتمال بروز
سردرد، آریتمی قلبی استفراغ و
زیادی فشار خون حاد یا ناگهانی وجوددارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ برای جلوگیری ازبیخوابی دارو با فاصله چند ساعت قبل ازخواب مصرف شود.
۲ ـ در صورت وجود تب یا عدم بهبودبیماری طی ۷ روز پس از مصرف به‌پزشک مراجعه گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان به منظور رفع احتقان بینی ۶۰ میلی‌گرم هر ۶ ـ ۴ ساعت یکبار
تجویز می‌شود. حداکثر میزان مصرف‌۲۴۰mg/day است
کودکان در کودکان ۶ ـ ۲ سال ۱۵میلی‌گرم هر ۶ ـ ۴ و در کودکان ۱۲ ـ ۶ سال ۳۰ میلی‌گرم هر ۶ ـ ۴ ساعت مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Liquid: 30 mg / 5 ml
Tablet: 30 mg

SALBUTAMOL

موارد مصرف سالبوتامول برای درمان‌آسم و سایر حالات همراه با انسدادبرگشت‌پذیر راههای تنفسی و همچنین‌برای جلوگیری از زایمان زودرس مصرف‌می‌شود.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی است‌و از طریق کلیه‌ها و مدفوع دفع می‌شود. ازراه خوراکی اثر دارو پس از ۳۰ـ ۱۵ دقیقه‌شروع می‌شود و طی ۳ـ۲ ساعت به‌حداکثرمی‌رسد. مدت اثر آن ۸ ساعت یا بیشتراست از راه استنشاقی بتدریج ازبرونش‌ها جذب و بخشی از داروی بلعیده‌شده نیز از دستگاه گوارش جذب می‌گردد.غلظت سیستمیک دارو پس از استنشاق آن‌کم می‌باشد. اثر دارو پس از ۱۵ ـ ۵ دقیقه‌شروع می‌شود و ۱/۵ـ۱ ساعت پس از دواستنشاق به‌حداکثر می‌رسد. مدت اثر دارو۶ـ۳ ساعت است
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود بیماریهای‌قلبی ـ عروقی شامل آریتمی قلبی عدم‌کفایت میوکارد و عروق کرونر، افزایش‌فشارخون بیماری ایسکمی قلبی طولانی‌شدن فاصله QT ، پرکاری تیروئید و
دیابت باید با احتیاط فراوان تجویز
شود.
۲ ـ درمان با محرکهای گیرنده‌بتادوآدرنرژیک ممکن است باعث کاهش‌شدید پتاسیم سرم شود. این اثر درصورت مصرف همزمان تئوفیلین ومشتقات آن کورتیکوستروئیدها،داروهای مدر و بوسیله هیپوکسی ممکن‌است تشدید شود.
۳ ـ مصرف خوراکی یا تزریقی دارومی‌تواند انقباضات رحم را مهار نماید.
۴ ـ مصرف همزمان دارو با مسددهای‌بتاآدرنرژیک کدئین گلیکوزیدهای‌دیژیتال مهارکننده‌های منوآمین اکسیداز(MAO) و ضدافسردگیهای سه حلقه‌ای بایدبا احتیاط صورت گیرد.
عوارض جانبی لرزش خفیف (معمولا دردستها)، فشارعصبی سردرد، گشادی‌عروق محیطی تپش قلب تاکیکاردی بندرت دردهای عضلانی کاهش پتاسیم‌سرم متعاقب تجویز مقادیر زیاد،واکنش‌های حساسیت مفرط شامل‌اسپاسم نایژه‌ای پارادوکسیمال کهیر وآنژیوادم گزارش شده است
تداخل‌های دارویی تجویز مقادیر زیادسالبوتامول قبل یا اندکی پس از بیهوشی باکلروفرم یا هالوتان ممکن است خطرآریتمی شدید بطنی را بویژه نزد اشخاص‌باسابقه بیماری قلبی افزایش دهد. مصرف‌همزمان داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای و یا مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAO) (شامل فورازولیدون وپروکاربازین با سالبوتامول ممکن است‌باعث تشدید اثر دارو بر سیستم عروقی‌شود. مصرف همزمان این دارو باگلیکوزیدهای دیژیتال ممکن است خطرآریتمی قلبی را افزایش دهد. مصرف‌همزمان سالبوتامول با کوکائین علاوه براثر افزاینده تحریک CNS، ممکن است اثرات‌جانبی عروقی هریک را نیز افزایش دهد.مصرف همزمان بامسددهای بتا ممکن‌است بااثر گشادکنندگی برونش‌سالبوتامول مقابله نماید.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از تماس آئروسل‌های‌استنشاقی با چشم‌ها باید اجتناب کرد.
۲ ـ بیشتر از دو استنشاق در یک زمان‌بافواصل ۲ـ۱ دقیقه‌ای مصرف نشود.
۳ ـ قرص‌ها را باید به‌طور کامل بلعید و ازله‌کردن شکستن و یا جویدن آنهاخودداری نمود.
۴ ـ در صورتیکه پس از مصرف دارواشکال در تنفس باقی مانده یا بدتر شد،بلافاصله به‌پزشک اطلاع داده شود.
۵ ـ در صورت بروز خشکی لب و گلو، پس‌از هربار مصرف دارو دهان با آب شسته‌شود.
۶ ـ در صورت ضرورت مصرف همزمان‌یک آئروسل استنشاقی کورتیکوستروئیدبا این دارو، بهتر است آئروسل‌سالبوتامول ۵ دقیقه زودتر مصرف شود.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان مقدار ۴ میلی‌گرم از دارو(افراد مسن و بیماران حساس در ابتدا ۲میلی‌گرم ۴ـ۳ بار در روز تجویز می‌شود.حداکثر مقدار مصرف دارو در یک نوبت ۸میلی‌گرم می‌باشد.
کودکان تا سن دو سالگی ۱۰۰mcg/kgچهاربار در روز، ۶ـ۲ سالگی ۲ـ۱ میلی‌گرم‌۴ـ۳ بار در روز و ۱۲ـ۶ سالگی ۲ میلی‌گرم‌۴ـ۳ بار در روز تجویز می‌شود.
تزریقی زیر جلدی یا داخل عضلانی ـ ۵۰۰میکروگرم از دارو تجویز می‌شود که درصورت لزوم هر ۴ ساعت یکبار قابل تکراراست
تزریق آهسته وریدی ـ ۲۵۰ میکروگرم ازدارو تجویز می‌شود که در صورت لزوم‌قابل تکرار است
انفوزیون داخلی وریدی ـ در ابتدا
۵ mcg/min تجویز می‌گردد که برحسب‌پاسخ بیمار و ضربان قلب قابل تنظیم است‌و معمولا در محدوده mcg/min 20ـ۳ و یادر صورت لزوم بیشتر می‌باشد.
استنشاقی
بزرگسالان ۲۰۰ـ۱۰۰ میکروگرم (۲ـ۱پاف تا حداکثر ۴ـ۳ بار در روز برای علایم‌پایدار تجویز می‌گردد. برای پیشگیری‌اسپاسم نایژه‌ای ناشی از ورزش مقدار۲۰۰ میکروگرم (دو پاف مصرف می‌شود.
کودکان ۱۰۰ میکروگرم (یک پاف که درصورت لزوم تا ۲۰۰ میکروگرم (دو پاف قابل افزایش است برای پیشگیری اسپاسم‌نایژه‌ای ناشی از ورزش مقدار ۱۰۰میکروگرم (یک پاف تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Aerosol: 100 mcg/dose
Injection: 0.5 mg/ml
Syrup: 2 mg/5ml
Tablet: 2 mg

TERBUTALINE SULFATE

موارد مصرف تربوتالین برای درمان آسم‌و سایر حالات توام با انسداد برگشت‌پذیرراههای تنفسی و همچنین برای پیشگیری‌از زایمان زودرس بکار می‌رود.
فارماکوکینتیک متابولیسم دارو کبدی است‌و توسط کلیه‌ها از بدن دفع می‌شود. حدود۷۰ـ۳۰ درصد از یک مقدار مصرف‌خوراکی جذب می‌شود. میزان جذب توسطغذا کاهش می‌یابد. اثر تربوتالین پس از ۲ـ۱ساعت شروع و طی ۳ـ۲ ساعت به‌حداکثرمی‌رسد و مدت اثر آن ۸ـ۴ ساعت است ازراه استنشاقی اثر دارو پس از ۳۰ـ ۵ دقیقه‌شروع و طی ۲ـ۱ ساعت به‌حداکثر می‌رسدو مدت اثر آن ۶ـ۳ ساعت می‌باشد. از راه‌تزریقی اثر دارو پس از ۱۵ دقیقه شروع وطی ۶۰ـ۳۰ دقیقه به‌حداکثر می‌رسد و مدت‌اثر آن ۴ـ ۱/۵ ساعت است تربوتالین ازطریق زیرجلدی بخوبی جذب می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت وجود بیماریهای‌قلبی ـ عروقی شامل آریتمی قلبی عدم‌کفایت میوکارد و عروق کرونر، افزایش‌فشارخون دیابت پرکاری تیروئید،کتواسیدوز، فئوکروموسیتوم حملات‌صرع (یا سابقه آن و حساسیت به‌داروهای مقلد سمپاتیک این دارو بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ درمان با محرکهای گیرنده بتادوآدرنرژیک ممکن است باعث کاهش شدیدپتاسیم سرم شود. این اثر در نتیجه‌مصرف همزمان با تئوفیلین کورتیکوستروئیدها، داروهای مدر وبوسیله هیپوکسی ممکن است تشدید شود.
عوارض جانبی لرزش خفیف (معمولا دردستها)، فشارعصبی سردرد، گشادی‌عروق محیطی تپش قلب تاکیکاردی بندرت دردهای عضلانی کاهش پتاسیم‌سرم متعاقب تجویز مقادیر زیاد،واکنش‌های حساسیت بیش از حد شامل‌اسپاسم برونشیال پارادوکسیمال کهیر وآنژیوادم از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل‌های دارویی تجویز مقادیر زیادتربوتالین قبل یا اندکی پس از بیهوشی باکلروفرم یا هالوتان ممکن است خطرآریتمی شدید بطنی را بویژه نزد اشخاص‌با سابقه بیماری قلبی افزایش دهد. مصرف‌همزمان داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای یا مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAO) با سالبوتامول ممکن است‌باعث تشدید اثر دارو بر سیستم عروقی‌شود. مصرف همزمان با گلیکوزیدهای‌دیژیتال ممکن است خطر آریتمی قلبی راافزایش دهد. مصرف همزمان با مسددهای‌گیرنده بتا ممکن است با اثر گشادکنندگی‌برونش دارو مقابله نماید.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان ۲/۵ میلی‌گرم از دارو سه باردر روز، به‌مدت ۲ـ۱ هفته تا حداکثر ۵میلی‌گرم سه بار در روز، تجویز می‌شود.
کودکان تاسن هفت سالگی مقدار۷۵mcg/kg سه بار در روز و برای کودکان‌۱۵ـ۷ سال ۲/۵ میلی‌گرم ۳ـ۲ بار در روزتجویز می‌گردد.
تزریقی
بزرگسالان مقدار ۵۰۰ ـ۲۵۰ میکروگرم‌تاحداکثر چهاربار در روز بصورت‌زیرجلدی داخل عضلانی یا آهسته وریدی‌تزریق می‌شود. بعلاوه مقدار
۵ mcg/min ـ ۱/۵ از محلول ۵mcg/ml ـ ۳دارو به‌مدت ۱۰ـ۸ ساعت بصورت مداوم‌انفوزیون می‌گردد.
کودکان مقدار mcg/kg 10 تا حداکثر ۳۰۰میکروگرم برای کودکان ۱۵ـ۲ سال تجویزمی‌گردد. در صورت لزوم انفوزیون‌مداوم مقدار دارو باید کاهش یابد.
اشکال دارویی
Injection: 500 mcg/ml
Tablet: 5mg

THEOPHYLLINE

موارد مصرف تئوفیلین برای درمان انسدادبرگشت‌پذیر راههای تنفسی و آسم حادمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: تئوفیلین از طریق
افزایش cAMP داخل سلولی به‌طور مستقیم‌سبب شل‌شدن عضلات صاف راههای‌تنفسی نایژه‌ای و عروق ریوی شده وموجب کاهش اسپاسم نایژه و افزایش‌سرعت جریان هوا و ظرفیت حیاتی‌می‌شود.
فارماکوکینتیک معمولا از راه خوراکی‌بخوبی جذب می‌شود، اما جذب برحسب‌شکل دارویی مورداستفاده ممکن است‌متغیر باشد. جذب قرص‌هایی که در روده‌باز می‌شوند با تاخیر بوده و احتمالا متغیراست تئوفیلین بسرعت در بافتهای بدن ومایع مغزی ـ نخاعی توزیع می‌شود وبراحتی از جفت عبور می‌کند. پیوندپروتئینی تئوفیلین متوسط (۴۰ درصد)بوده و به آلبومین متصل می‌شود.متابولیسم دارو کبدی است و به کافئین‌تبدیل می‌شود. میانگین نیمه عمر حذف‌تئوفیلین در کودکان ۳/۴ ساعت بزرگسالان ۸/۲ ساعت و افراد مسن ۹/۸ساعت می‌باشد. زمان لازم برای رسیدن به‌اوج غلظت سرمی دارو بامصرف قرص‌معمولی ۲ـ۱ ساعت و بامصرف قرصهای‌پیوسته رهش تقریب? ۴ ساعت می‌باشد. دراغلب افراد غلظت پلاسمایی mg/L 20ـ۱۰برای کسب اثر رضایت‌بخش گشادکننده‌نایژه‌ای لازم است عوارض جانبی درغلظتهای بالاتر از mg/L 40ـ۳۰ بروزمی‌کند لیکن ممکن است بامقادیر کمتر ازmg/L 20 نیز مشاهده شود.
هشدارها: در صورت وجود خیز حادریوی ناتوانی احتقانی قلب تب پایدار،بیماریهای کبدی زخم معده پرکاری‌تیروئید یا سپسیس و اختلالات صرعی‌باید با احتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی تاکیکاردی تپش قلب تهوع اختلالات دستگاه گوارش سردرد،فراموشی آریتمی و تشنجات بویژه درصورت تزریق سریع داخل وریدی ممکن‌است مشاهده شود.
تداخل‌های دارویی تجویز همزمان‌سایمتیدین سیپروفلوکساسین اریترومایسین داروهای ضدبارداری‌خوراکی پروپرانولول و تیابندازول باتئوفیلین احتمالا باعث افزایش غلظت آن‌می‌شود. تجویز همزمان فنی‌توئین کاربامازپین باربیتوراتها و ریفامپیسین باتئوفیلین و کشیدن سیگار یا تنباکو، احتمالاباعث کاهش غلظت آن بواسطه تحریک‌متابولیسم می‌شود. تجویز همزمان‌مسددهای گیرنده بتاآدرنرژیک ممکن‌است اثرات گشادکنندگی نایژه‌ای تئوفیلین‌را مهار کند. مصرف همزمان تئوفیلین باکتامین ممکن است آستانه حملات صرع راکاهش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دوره درمان کامل وهیچ یک از نوبتهای مصرف دارو فراموش‌نگردد.
۲ ـ از جویدن و خردکردن اشکال دارویی‌پیوسته رهش خودداری شود.
۳ ـ دارو بامعده خالی و یک لیوان آب‌مصرف شود تاجذب آن سریعتر انجام‌گیرد. در صورت بروز تحریک گوارشی دارو با غذا یا بلافاصله پس از آن مصرف‌شود.
۴ ـ تئوفیلین از جفت عبور می‌کند، لذا درصورت مصرف طی سه ماهه سوم‌بارداری سطح خونی آن باید مکرر?اندازه‌گیری شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان در ابتدا درمان بامقدارmg/day 300 از دارو شروع می‌شود و درصورت تحمل بیمار، پس از سه روز به‌mg/day 400 قابل افزایش است افزایش‌مجدد مقدار دارو در صورت تحمل بیمارپس از سه روز دیگر به mg/day 600، بدون‌اینکه به‌اندازه‌گیری غلظت پلاسمایی نیازباشد، امکانپذیر است مقدار مصرف‌روزانه معمولا در ۴ـ۳ مقدار منقسم هر ۸ ـ۶ساعت تجویز می‌شود.
کودکان برای کودکانی که وزن بدنشان‌کمتر از ۴۵ کیلوگرم می‌باشد، مقدار
۱۴mg/kgـ۱۲، تا حداکثر ۳۰۰mg/day، درمقادیر منقسم تجویز می‌شود. در صورت‌تحمل بیمار، مقدار دارو را می‌توان پس ازسه روز به ۱۶mg/kg، تاحداکثر۴۰۰mg/day، افزایش داد. افزایش مجددمقدار دارو، مشروط به‌تحمل بیمار، پس ازسه روز دیگر به mg/kg 20 تا حداکثر۶۰۰mg/day، در ۶ـ۴ مقدار منقسم (هر ۶ـ۴ساعت ، ممکن می‌باشد.
در صورت تجویز طولانی مدت مقدار۶۰۰mg/day یا بیشتر از دارو به‌کودکان یابزرگسالان سنجش غلظت سرمی‌تئوفیلین و ارزیابی پاسخ بیمار به‌آن برای‌دستیابی به‌غلظت مناسب درمانی وبه‌حداقل رسانیدن عوارض سمی داروتوصیه می‌شود.
اشکال دارویی
Retard Tablet: 200 mg
Tablet: 200 mg

THEOPHYLLINE-G

موارد مصرف تئوفیلین جی برای جلوگیری‌یا تخفیف بروز علایم آسم نایژه‌ای واسپاسم برگشت‌پذیر نایژه همراه بابرونشیت مزمن و آمفیزم ریوی بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: تئوفیلین از طریق افزایش‌cAMP داخل سلولی به‌طور مستقیم سبب‌شل‌شدن عضلات صاف راههای تنفسی وعروق ریوی شده و موجب کاهش اسپاسم‌نایژه و افزایش سرعت جریان هوا و ظرفیت‌حیاتی می‌شود. به‌نظر می‌رسد که اثرخلطآوری گایافنزین بواسطه افزایش حجم‌و کاهش چسبندگی ترشحات تراشه وبرونش‌ها اعمال می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ مقدار مصرف تئوفیلین را بایدبرای هر فرد بطور جداگانه تنظیم نمود وغلظت سرمی دارو، بویژه در درمان‌طولانی مدت پیگیری شود.
۲ ـ بیماران سالخورده نوزادان یا بیماران‌مبتلا به‌نارسایی احتقانی قلب انسدادمزمن ریوی بیماریهای قلبی ـ ریوی عفونتهای ویروسی و تب‌زای تنفسی یاعیب کار کبد، ممکن است به‌دلیل کاهش‌کلیرانس تئوفیلین به‌مقادیر کمتری از دارونیاز داشته باشند.
۳ ـ بیماران سیگاری بدلیل احتمال افزایش‌متابولیسم تئوفیلین ممکن است به‌مقادیربیشتری از دارو نیاز داشته باشند.
عوارض جانبی تاکیکاردی تپش قلب تهوع اختلالات گوارشی سردرد، بی‌خوابی آریتمی و تشنج با مصرف تئوفیلین‌گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو باید با معده‌خالی همراه با یک لیوان آب مصرف گرددتا جذب آن تسریع شود.
۲ ـ در صورت بروز تحریک گوارشی دارو همراه باغذا یا بلافاصله پس از آن‌مصرف شود.
۳ ـ طی درمان بااین دارو، از مصرف‌مقادیر زیاد فرآورده‌ها یا نوشابه‌های‌حاوی گزانتین اجتناب گردد و در صورت‌بروز نشانه‌های آنفلونزا، تب یا اسهال‌بلافاصله به‌پزشک اطلاع داده شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان بعنوان گشادکننده نایژه دردرمان حمله حاد برای بیمارانی که اخیر?فرآورده‌های حاوی تئوفیلین مصرف‌نکرده‌اند، مقدار حمله‌ای ۶mg/kgـ ۵ مصرف‌می‌شود. در درمان طولانی مدت ابتدا۸mg/kgـ۶ (تا حداکثر ۴۰۰ میلی‌گرم در۴ـ۳ مقدار منقسم (هر ۸ـ۶ ساعت مصرف‌می‌شود. در صورت تحمل دارو، مقدارمصرف ممکن است هر ۳ـ۲ روز بمیزان ۲۵درصد (تا حداکثر ۱۳mg/kg یا۹۰۰mg/day، هر کدام که کمتر باشد)افزایش یابد.
کودکان بعنوان گشادکننده نایژه
برای درمان حمله حاد کودکان تا
سن ۱۶ سالگی که اخیر? فرآورده‌های‌حاوی تئوفیلین مصرف نکرده‌اند، مقدارحمله‌ای ۶mg/kgـ ۵ مصرف می‌شود. مقدارنگهدارنده براساس سن کودکان بمیزان‌۳mg/kgـ۰/۰۷ هر ۸ـ۶ ساعت مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Syrup: (Theophylline 50 mg +
Guaifenesine 90 mg)/5ml

AMINO ACID

موارد مصرف این فرآورده در پیشگیری ازدفع ازت یا درمان تعادل منفی آن (درمواردی که تغذیه از راه خوراکی مقدورنباشد، در اختلال جذب معدی ـ روده‌ای‌پروتئین و در موارد نیاز شدید به‌پروتئین و از راه ورید مرکزی همراه با دکستروزهیپرتونیک در بیماران مبتلا به فقر غذایی‌شدید یا در موارد نیاز دراز مدت به تغذیه‌تزریقی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: اسیدهای آمینه تولید
پروتئین مورد نیاز برای تشکیل اجزای‌ساختمانی بدن را افزایش میزان تجزیه‌پروتئین را کاهش و التیام زخم را نیزتسریع می‌کنند.
موارد منع مصرف این فرآورده در بیماران‌مبتلا به نارسایی شدید کلیوی امراض‌شدید کبدی آنسفالوپاتی یا اغمای کبدی وزیادی آمونیاک خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ کاربرد این فرآورده درصورت وجود عیب کار کبد ممکن است‌سبب برهم خوردن تعادل اسیدهای آمینه آلکالوز متابولیک ازتمی پیش کلیوی زیادی آمونیاک خون بیحسی و اغماءگردد.
۲ ـ انفوزیون خیلی سریع مخلوط اسیدآمینه ـ کربوهیدرات ممکن است موجب‌بروز زیادی قندخون وجود گلوکز درادرار و سندرم هیپراسمولار گردد.
۳ ـ در صورتی که مقدار BUN از حدطبیعی بعد از مصرف غذا بیشتر شد، بایدانفوزیون را قطع نمود.
۴ ـ در بیماران مبتلا به نارسایی قلب ازتحمیل باراضافی برگردش خون بایدخودداری نمود.
عوارض جانبی فلبیت و ترومبوز ممکن‌است در محل تزریق یا در طول رگ پیش‌آید. تهوع تب و برافروختگی پوست وبندرت سرگیجه عرق مفرط، بثورات‌پاپولار، اسیدوز و آلکالوزمتابولیک کمی‌فسفات و کلسیم خون پوکی استخوان وجود گلوکز در ادرار، دیورز اسموتیک ازدست رفتن آب بدن زیادی حجم خون کمی واجهشی قندخون کمی یا زیادی‌ویتامین‌ها و زیادی آمونیاک خون و عدم‌تعادل الکترولیت بامصرف این فرآورده‌گزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان این‌فرآورده با تتراسیکلین باعث کاهش اثرآمینواسید می‌شود. این دارو را نباید بطورهمزمان و همراه با خون انفوزیون نمود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ بمنظور تزریق درورید محیطی محلول آمینواسید را بایدبامحلول رقیق دکستروز (۵ یا ۱۰ درصد)مخلوط نمود و همراه امولسیون چربی‌بکار برد.
مقدار مصرف به‌منظور حفظ پروتئین‌g/kg/day 1/7ـ۱ همراه با الکترولیت‌ها ازراه ورید محیطی تزریق می‌گردد. درصورت نیاز به تزریق در ورید مرکزی معمولا نیم لیتر از محلول آمینواسید و نیم‌لیتر محلول تزریقی دکستروز ۵۰ درصد باالکترولیت‌ها و ویتامین‌ها در مدت ۸ ساعت‌تجویز می‌شود. سرعت انفوزیون وریدی‌حدود ml/min 2 می‌باشد.
اشکال دارویی
۱۰%۵%Infusion
۵.۲۹۷ g–Acetic acid
–۰.۴۳ gAcetyltyrosine
۱۵ g6.58 gAlanine
–۳.۹۵ gAminoacetic acid
۱۲ g4.60 gArginine
–۱.۸۶ gAsparagine
–۰.۶۵ gAspartic acid
–۰.۳۶gCysteine
–۲.۳۰ gGlutamic acid
۱۴ g–Glycine
۳.۰ g2.60 gHistidine
۵.۰g2.55 gIsoleucine
۷.۴ g4.45 gLeucine
۶.۶ g3.50 gLysine
۴.۳ g1.90 gMethionine
–۱.۶۰ gOrnithine
۵.۱ g2.55 gPhenylalanine
۱۵ g4.45 gProline
–۱.۲۰ gSerine
۴.۴ g2.05 gThreonine
۱۶.۴ g–Total nitrogen
۲.۰ g0.90 gTryptophane
–۰.۳۰ gTyrosine
۶.۲ g2.40 gValine
۱۰۰۰ml1000mlWater(Q.S. to)

ARGININE HCl

موارد مصرف آرژینین بصورت تزریق‌وریدی برای تحریک آزادسازی هورمون‌رشد از هیپوفیز و همچنین بعنوان کمک‌تشخیصی در مواردی نظیر کم کاری‌هیپوفیز، عمل برداشتن هیپوفیز، کوتولگی‌بامنشاء هیپوفیزی و آکرومگالی مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: انفوزیون وریدی این دارواغلب موجب افزایش بارز سطح پلاسمایی‌هورمون رشد در افرادی می‌شود که‌عملکرد هیپوفیز آنها طبیعی است
موارد منع مصرف این دارو در بیمارانی که‌احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک در آنان‌زیاد است نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ آرژینین یک داروی‌تشخیصی است و نباید برای مقاصددرمانی بکار رود.
۲ ـ احتمال بروز تحریک و برافروختگی‌موضعی تهوع یا استفراغ با انفوزیون‌سریع وریدی دارو وجود دارد.
۳ ـ در بیماران مبتلا به‌اختلالات‌الکترولیتی مصرف دارو باید بااحتیاطصورت گیرد.
۴ ـ تجویز مقادیر ناکافی یا طولانی‌کردن‌دوره انفوزیون ممکن است باعث کاهش‌تحریک هیپوفیز و بی‌اعتبارشدن آزمون‌گردد.
عوارض جانبی تهوع سردرد، استفراغ برافروختگی بیحسی و تحریک موضعی‌وریدی و بندرت کاهش پلاکت‌های خون وواکنشهای آلرژیک با مصرف این داروگزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ هنگام انفوزیون این‌دارو، یک داروی ضد هیستامینی مناسب‌باید در دسترس باشد.
۲ ـ آزمون باید صبح و پس از خواب طبیعی‌شبانه انجام شود و در هنگام آزمون بیمارباید ناشتا باشد.
مقدار مصرف
بزرگسالان مقدار ۳۰۰ میلی‌لیتر از محلول‌۱۰ درصد تزریق وریدی می‌شود.
کودکان مقدار ml/kg 5 از محلول ۱۰درصد تزریق وریدی می‌شود.
اشکال دارویی
Injection

BETACAROTENE

موارد مصرف بتاکاروتن بمنظور کاهش‌شدت واکنش‌های حساسیت به نور دربیماران مبتلا به پروتوپورفیری‌اریتروپویتیک مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: بتاکاروتن یک کاروتنوئید وپیش ساز ویتامین A است
عوارض جانبی شل شدن مدفوع و زردرنگ‌شدن پوست از عوارض جانبی دارو است
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو ترجیح? بایدهمراه باغذا مصرف شود.
۲ ـ معمولا ۶ـ۲ هفته درمان با بتاکاروتن‌لازم است تا حداکثر زمانی که بیمارمی‌تواند در معرض نور خورشید قرارگیرد، مشخص گردد.
مقدار مصرف
در بزرگسالان ۳۰۰mg/day ـ ۳۰ و درکودکان ۱۵۰mg/dayـ۳۰ در یک نوبت یا درمقادیر منقسم براساس شدت بیماری‌مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule: 30 mg

CALCIUMPANTOTHENATE

موارد مصرف کلسیم پانتوتنات برای‌پیشگیری و درمان کمبود این ویتامین بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: اسید پانتوتنیک پیش‌سازکوآنزیم A است و برای اعمال متابولیک‌مختلف مانند متابولیسم کربوهیدراتها،پروتئین‌ها و چربی‌ها ضروری است این‌ویتامین در ساخت استروئیدها،پورفیرین‌ها، استیل کولین و سایر مواداستفاده می‌شود.
فارماکوکینتیک ویتامین‌های گروه Bبسهولت از مجرای گوارش جذب می‌شوند(حتی در سندرمهای سؤجذب . اسیدپانتوتنیک عمدت? بصورت کوآنزیم دربافتهای بدن توزیع می‌شود. بیشترین غلظت‌در کبد، غدد فوق کلیوی قلب و کلیه‌ها یافت‌می‌شود. اسید پانتوتنیک متابولیزه‌نمی‌شود. این دارو بمیزان ۷۰ درصدبه‌صورت تغییر نیافته از طریق ادرار و
۳۰ درصد از طریق مدفوع دفع می‌شود.
نکات قابل توصیه از آنجا که کمبودویتامین‌های B به‌تنهایی شایع نیست معمولا ترکیبی از این ویتامینها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مقدار مصرف بر اساس نیاز بیمار تاmg/day 100 مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 100 mg

CALCIUM SUPPLEMENTS

موارد مصرف کلسیم تزریقی برای درمان‌کمی کلسیم خون در بیماریهائی که نیازبه‌افزایش سریع غلظت یون کلسیم در سرم‌دارند، مانند تتانی ناشی از کمی کلسیم‌خون در نوزادان تتانی ناشی از کمبودهورمون پاراتیروئید، تتانی ناشی از کمی‌کلسیم خون به‌علت نیش حشرات یاواکنش‌های حساسیتی نشانه‌های حاددردهای کولیک ناشی از مسمومیت باسرب کمبود ویتامین Dو آلکالوز، بمنظورتنظیم الکترولیت در احیای قلبی بویژه پس‌از عمل جراحی قلب باز، بمنظور تقویت‌قدرت انقباضی میوکارد پس از خاتمه‌فیبریلاسیون دهلیزی و بطنی یا زمانی که‌پاسخ کافی به اپی‌نفرین تزریقی وجودندارد، بمنظور کاهش یا برطرف نمودن‌اثرات مضعف قلبی ناشی از زیادی پتاسیم‌خون و همچنین بعنوان پادزهر در درمان‌مسمومیت با منیزیم مصرف می‌شود.فرآورده‌های خوراکی حاوی کلسیم‌بمنظور جبران کمی کلسیم در بیماریهایی‌مانند کم کاری مزمن پاراتیروئید، نرمی‌استخوان راشی‌تیسم و کمی ثانویه کلسیم‌خون پس از مصرف داروهای ضدتشنج‌مصرف می‌شوند. اگر کمی مزمن کلسیم‌خون ناشی از کمبود ویتامین D باشد،املاح کلسیم خوراکی ممکن است همزمان‌با مشتقات ویتامین Dمصرف شوند. املاح‌خوراکی کلسیم بعنوان مکمل غذائی درافرادی که مقادیر کافی کلسیم دریافت‌نمی‌کنند و همچنین بعنوان داروی کمکی‌برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان‌مصرف می‌شوند.
مکانیسم اثر: کلسیم برای عملکرد صحیح‌دستگاه عصبی عضلانی و اسکلتی‌ضروری است کلسیم در عملکرد طبیعی‌قلب کلیه تنفس انعقاد خون و نفوذپذیری‌مویرگها و غشاء سلولی نقش مهمی را ایفامی‌کند. کلسیم همچنین به‌تنظیم آزادسازی وذخیره ناقلهای عصبی و هورمونها، برداشت‌و اتصال اسیدهای آمینه جذب ویتامین B12و ترشح گاسترین کمک می‌کند.
فارماکوکینتیک تقریب? ۳۰ ـ ۲۰ درصدکلسیم در روده کوچک جذب می‌شود. که‌این امر به‌حضور متابولیتهای ویتامین D، pHروده و فاکتورهای رژیم غذائی مانندپیوند کلسیم به فیتاتها و فیبرها بستگی‌دارد. جذب کلسیم در صورت وجود کمبودکلسیم یا در بیمارانی که رژیم‌غذایی باکلسیم کم دریافت می‌کنند، افزایش یافته ودر بیماران مبتلا به‌فقدان یا کمبود اسیدمعده کاهش می‌یابد. پیوند کلسیم به‌پروتئین پلاسما تقریب? ۴۵ درصد است ۲۰درصد کلسیم از راه کلیه و ۸۰ درصد آن ازراه مدفوع دفع می‌شود.
موارد منع مصرف فرآورده‌های حاوی‌کلسیم در زیادی اولیه یا ثانویه کلسیم‌خون افزایش کلسیم ادرار، سنگهای‌کلسیمی در کلیه سارکوئیدوز ومسمومیت با دیژیتال نباید مصرف شود.
هشدارها: فرآورده‌های حاوی کلسیم درموارد دهیدراسیون یا عدم تعادل سایرالکترولیتها، سابقه سنگهای کلیوی عیب‌مزمن کار کلیه عیب کار قلب وفیبریلاسیون بطنی در طول احیای قلب بااحتیاط مصرف شوند.
عوارض جانبی اختلالات خفیف گوارشی‌بامصرف خوراکی و برادیکاردی آریتمی‌و تحریک پس از تزریق وریدی از عوارض‌جانبی مهم املاح کلسیم می‌باشند. کاهش‌فشارخون برافروختگی یا احساس گرما،ضربان نامنظم قلب تهوع یا استفراغ قرمزی پوست درد یا سوزش در محل‌تزریق تعریق گزگز و کاهش فشارخون باتزریق املاح کلسیم گزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان سایرفرآورده‌های حاوی کلسیم با این داروهاممکن است سبب افزایش غلظت کلسیم سرم بویژه در بیماران مبتلا به‌عیب کار کلیه شود.مصرف همزمان املاح تزریقی کلسیم بادیگوگسین ممکن است خطر بروز آریتمی‌قلبی را افزایش دهد. املاح تزریقی کلسیم‌ممکن است اثرات سولفات منیزیم تزریقی راخنثی نمایند. همچنین در صورت مخلوطنمودن ملح کلسیم با سولفات منیزیم امکان‌رسوب سولفات کلسیم وجود دارد. فراهمی‌زیستی فنی توئین و کلسیم بعلت تشکیل‌تشکیل احتمالی یک کمپلکس غیرقابل جذب‌کاهش می‌یابد. جذب تتراسیکلین‌های‌خوراکی بعلت تشکیل کمپلکس‌های غیرقابل‌جذب و افزایش pHداخل معده ممکن است‌کاهش یابد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ قرصها باید ۱/۵ـ۱ساعت پس از غذا مصرف شوند.
۲ ـ در صورت امکان از مصرف این داروهاطی ۲ـ۱ ساعت پس از مصرف سایرداروهای خوراکی باید خودداری شود.
۳ ـ از مصرف همزمان سایر فرآورده‌های‌حاوی کلسیم فسفات منیزیم یا ویتامین Dباید خودداری شود.
۴ ـ از مصرف همزمان فرآورده‌های‌خوراکی این داروها با موادغذایی حاوی‌فیبر و غلات باید خودداری شود.
۵ ـ بمنظور تامین نیاز روزانه به کلسیم رژیم‌غذایی مناسب بر مصرف فرآورده‌های‌حاوی کلسیم ترجیح داده شود.
۶ ـ در صورت نیاز، مصرف ویتامین Dبمیزان کافی و قرارگرفتن در معرض نورخورشید بمنظور افزایش جذب کلسیم‌توصیه می‌شود.
۷ ـ بمنظور جلوگیری از افزایش غلظت‌کلسیم در خون و ایست قلبی دارو باید به‌آهستگی تزریق وریدی شود.
۸ ـ بروز عوارض جانبی اغلب بعلت تزریق‌سریع وریدی است با ظهور اختلالات دردالکتروکاردیوگرام و اظهار ناراحتی ازسوی بیمار، تزریق دارو باید بطور موقت‌قطع شود و پس از طبیعی شدن امواج ورفع ناراحتی بیمار، ادامه یابد.
مقدار مصرف
مقدار مصرف مجاز کلسیم در روزبه‌ترتیب زیر می‌باشد:
شیرخواران و کودکان باسن کمتر از ۳سال ۸۰۰ـ۴۰۰ میلی‌گرم کودکان بین‌۱۰ـ۴ سال ۸۰۰ میلی‌گرم نوجوانان وبزرگسالان ۱۲۰۰ـ۸۰۰ میلی‌گرم زنان‌باردار و شیرده ۱۲۰۰ میلی‌گرم
خوراکی
برای پیشگیری از کمی کلسیم خون از راه‌خوراکی مقادیر فوق مورد استفاده قرارمی‌گیرد. بعنوان درمان کمی کلسیم خون مقدار مصرف براساس شدت کمبودکلسیم در هر بیمار توسط پزشک بایدتعیین شود.
تزریقی
برای پیشگیری از کمی کلسیم خون مقدارمصرف براساس نیاز بیمار تعیین وانفوزیون وریدی می‌شود. در درمان کمی‌کلسیم خون و تامین الکترولیت حدود ۱گرم گلوکونات کلسیم بطور آهسته وباسرعت حداکثر تا ۵ میلی‌لیتر در دقیقه‌تزریق وریدی می‌شود و در صورت نیاز،تا زمانی که تتانی کنترل شود، مصرف آن‌را می‌توان تکرار نمود.
بعنوان پائین‌آورنده پتاسیم یا منیزیم‌خون مقدار ۲ـ۱ گرم بطور آهسته و باسرعت حداکثر تا ۵ میلی‌لیتر در دقیقه‌تزریق وریدی می‌شود. در طول درمان مقدار مصرف دارو باید براساس پیگیری‌منظم وضعیت بیمار توسطالکتروکاردیوگرام تنظیم شود.
اشکال دارویی
Effervescent Tablet: 1500 mg Ca2+
Injection: 10%
Tablet: Calcium 500 mg + Vit D 200 IU

DEXTROSE

موارد مصرف محلولهای ۵ و ۱۰ درصددکستروز از طریق انفوزیون وریدی محیطی‌برای تامین کالری در مواردی که درمان‌جانشینی مایع و کالری لازم است مصرف‌می‌شوند. محلولهای ۲۰ درصد دکستروز درمواردی که تامین کالری کافی در حداقل‌حجم آب ضروری باشد، مصرف می‌شود.محلولهای ۵۰ درصد دکستروز در درمان‌کمی قند خون ناشی از مصرف مقدار زیادانسولین مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: محلولهای تزریقی دکستروزبعنوان منبع کالری و مایعات مصرف‌می‌شوند (هر گرم گلوکز مونوهیدرات ۳/۴کالری انرژی آزاد می‌کند). دکستروزتزریقی ممکن است دیورز ایجاد کند. این‌ماده براحتی متابولیزه می‌شود و ممکن‌است از دست رفتن پروتئین و نیتروژن راکاهش داده و تشکیل گلیکوژن را تسریع‌نماید.
فارماکوکینتیک گلوگز تزریقی براحتی‌متابولیزه می‌شود و در اثر اکسیداسیون‌به‌آب و دی‌اکسیدکربن تبدیل می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ محلولهای دکستروز درصورت وجود دیابت بدون علایم بالینی یاآشکار یا عدم تحمل کربوهیدراتها وهمچنین در نوزادان مادران مبتلا به دیابت باید با احتیاط مصرف شوند.
۲ ـ محلولهای هیپرتونیک دکستروز ممکن‌است در صورت مصرف از راه انفوزیون‌وریدی محیطی موجب بروز ترومبوزشوند. بنابراین این محلولها باید از طریق‌کاتتر به‌آهستگی در وریدهای مرکزی‌تزریق شوند.
عوارض جانبی واکنش‌های تب‌زا، عفونت‌در محل تزریق نکروز بافتی ترومبوزوریدی یا فلبیت اغتشاش شعور یا عدم‌هوشیاری و تحریک ورید با مصرف این‌دارو گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ وضعیت بیمار از نظرتعادل مایع و غلظت الکترولیتها و تعادل‌اسید و باز باید پیگیری شود.
۲ ـ محلول دکستروز را باید طوری تزریق‌نمود که دارو به بافتهای اطراف رگ نشت‌نکند.
۳ ـ محلولهای غلیظ دکستروز را نبایدبصورت عضلانی یا زیرجلدی تزریق نمود.
مقدار مصرف
بزرگسالان بمقدار ۲۵ـ۱۰ گرم از محلول‌۲۰ درصد در هر نوبت تزریق می‌شود.حداکثر سرعتی که می‌توان دکستروز راانفوزیون نمود، بدون آنکه قند در ادراردیده شود، ۰/۵ g/kg/hr است
کودکان در کودکان بمنظور کنترل علائم‌حاد کمی قند خون mg/kg 500 ـ۲۵۰ ازمحلول ۲۰ درصد تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Infusion Soultion: 10%, 20%, 50%
Infusion Soultion: 3.33% in NaCl 0.3%Infusion Soultion: 5% in NaCl 0.45%Infusion Soultion: 5% in NaCl 0.9%

DEXTROSE AND ETHANOL

موارد مصرف این ترکیب برای افزایش‌مقدار کالری دریافت شده و تامین مایعات‌بدن مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده منبع تامین‌کربوهیدرات ـ کالری است و سطح گلوگزخون را بهبود می‌بخشد. هر میلی‌لیتر ازالکل ۵/۶ کالری و هر گرم دکستروز ۳/۴کالری انرژی تولید می‌نماید.
فارماکوکینتیک اتیل الکل باسرعت
۲۰ ml/hrـ۱۰ متابولیزه می‌شود. اگرسرعت انفوزیون بیش از سرعت‌متابولیسم باشد، اثر تسکین بخش الکل‌ظاهر می‌شود. الکل عمدت? در کبد به استات‌یا استالدئید متابولیزه می‌شود.
موارد منع مصرف این ترکیب در افراد مبتلابه صرع عفونت مجاری ادرار، الکلیسم واغمای دیابتی نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این ترکیب در موارد عیب کارکبد، شوک بعد از جراحی جمجمه خونریزی‌بعد از زایمان یا احتمال بروز آن و عیب بارزکار کلیه باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ تزریق وریدی این محلول ممکن است‌منجر به‌افزایش مایعات بدن و در نتیجه‌کاهش غلظت الکترولیتهای سرم زیادی آب‌بدن حالتهای احتقانی یا خیز ریوی شود.
۳ ـ در صورت بروز مسمومیت ناشی ازالکل یا حالت تسکین باید سرعت انفوزیون‌را کاهش داد یا انفوزیون را بطور موقت‌قطع کرد.
عوارض جانبی تب عفونت در محل تزریق ترومبوز یا فلبیت وریدی نشت محلول به‌بافتهای اطراف رگ و افزایش حجم خون بامصرف این محلول گزارش شده است باتزریق سریع به علت مسمومیت ناشی ازالکل سرگیجه برافروختگی عدم درک‌زمان مکان و ارتباطهای فردی یا تسکین‌نیز ممکن است بروز نماید.
تداخل‌های دارویی در صورت مصرف‌همزمان این فرآورده با باربیتوراتها،بنزودیازپین‌ها، متوکلوپرامید وفنوتیازین‌ها ضعف CNSناشی از این‌داروها تشدید خواهد شد. اثرات‌فارماکولوژیک انسولین در صورت‌مصرف همزمان با این فرآورده ممکن‌است افزایش یابد و منجر به‌بروز کمی‌قندخون گردد. سایمتیدین ممکن است‌غلظت پلاسمایی اتانل را افزایش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ وضعیت بیمار از نظرتعادل مایع و غلظت الکترولیتها و تعادل‌اسید و باز باید پیگیری شود.
۲ ـ محلول باید به‌آهستگی تزریق گردد وبیمار باید از نظر بروز بیقراری یاخواب‌آلودگی تحت نظر قرار گیرد.
۳ ـ هنگام تزریق باید دقت نمود تا داروبه‌بافتهای اطراف رگ نشت نکند.
مقدار مصرف
بزرگسالان میزان ۲ـ۱ لیتر در ۲۴ ساعت‌تزریق می‌شود. معمولا بزرگسالان قادر به‌متابولیزه کردن ۱۰ میلی‌لیتر الکل درساعت می‌باشند.
کودکان بسته به وزن کودک و پاسخ‌بالینی تا ml/kg 40 یا ۱۰۰۰ـ۳۵۰ میلی‌لیتردر ۲۴ ساعت تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Infusion Soultion: Dextrose 5% andEthanol 5% (1000 ml)

FLUORIDE

موارد مصرف فلوئور بعنوان مکمل‌رژیم‌غذایی برای پیشگیری از فساد دندان‌کودکان در نواحی که میزان فلوئور آب‌آشامیدنی کافی نیست مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: یون فلوئور باعث پایداری‌کریستال‌های آپاتیت استخوانها و دندان‌می‌شود. فلوراید ممکن است مانع رشد ونمو باکتری‌های ایجادکننده پلاک دندان‌شود. رسوب فلوراید روی سطح مینای‌دندان سبب افزایش مقاومت آن در مقابل‌اسید و گسترش فساد دندان می‌شود.
فارماکوکینتیک فلورایدها بسهولت و تقریب?بطور کامل از مجرای گوارش جذب‌می‌شوند. محل ذخیره این یون دراستخوانها می‌باشد. این دارو از طریق کلیه‌دفع می‌شود.
موارد منع مصرف ۱ ـ این دارو در مناطقی‌که آب آشامیدنی حاوی میزان کافی‌فلوراید است نباید مصرف شود.
۲ ـ این دارو در بیماران مبتلا به‌دردمفاصل و قرحه گوارشی و بی‌کفایتی شدیدکلیه نباید مصرف شود.
هشدارها: مصرف بیش از حد یون فلوئورطی دوره نمو دندان در کودکان ممکن‌است سبب بروز فلوئورز دندان شود.
عوارض جانبی سفیدشدن دندانها و بندرت‌ایجاد رنگ قهوه‌ای متمایل به زرد روی‌دندانها گزارش شده است
نکات قابل توصیه در صورت لک‌شدن‌دندانها، مراجعه به‌پزشک یا دندانپزشک‌ضروری است
مقدار مصرف در کودکان برای پیشگیری‌از فساددندان و همچنین بعنوان مکمل‌غذایی در مناطقی که میزان فلوراید در آب‌آشامیدنی کمتر از ppm 0/7 است برمبنای‌میزان فلوراید آب آشامیدنی و سن کودک‌مقدار mg/day 1ـ ۰/۲۵ مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 1mg, 20mg
Mouthwash: 0.2%

FOLIC ACID

موارد مصرف اسید فولیک بمنظورپیشگیری و درمان حالات مرضی ناشی ازکمبود این ویتامین مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اسید فولیک پس از تبدیل‌به‌اسید تتراهیدروفولیک برای تولیدگویچه‌های قرمز، سنتز پورین وتیمیدیلات‌ها، متابولیسم اسیدهای آمینه ازقبیل گلیسین و متیونین و هیستیدین‌ضروری است
فارماکوکینتیک اسید فولیک حتی در مواردسوء جذب تقریب? بطور کامل از مجرای‌گوارش جذب می‌شود. متابولیسم این داروکبدی است زمان لازم برای رسیدن به‌اوج‌غلظت سرمی ۶۰ـ۳۰ دقیقه است دفع اسیدفولیک کلیوی است
موارد منع مصرف ۱ ـ این دارو دربیماریهای بدخیم مگر در مواردی که‌کم‌خونی مگالوبلاستیک به‌علت کمبود فولات‌عارضه مهمی باشد، نباید مصرف شود.
۲ ـ این دارو در درمان کم‌خونی پرنیسیوزآدیسونی و سایر حالات مرضی ناشی ازکمبود ویتامین B12به‌تنهایی نباید مصرف‌شود. زیرا ممکن است سبب تحلیل رفتن‌تحت حاد طناب نخاعی شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ فقط زمانی از راه‌تزریقی مصرف شود که مصرف خوراکی‌آن بدلیل مشکلاتی مانند تهوع استفراغ شرایط پیش از عمل یا بعد از عمل یاسندرمهای سوء جذب یا پس از برداشت‌قسمتی از معده امکان‌پذیر نباشد.
مقدار مصرف
خوراکی
به‌عنوان مکمل غذایی در بزرگسالان وکودکان mg/day 0/1 (تا mg/day 1 دربارداری ، مصرف می‌شود که این مقدار رامی‌توان براساس نیاز بیمار تا ۱ـ۰/۵میلی‌گرم افزایش داد. در درمان کمبود این‌ویتامین ابتدا بعنوان مقدار شروع‌۱mg/dayـ ۰/۲۵ تا زمان حصول پاسخ‌هماتولوژیک مصرف می‌شود. مقدارنگهدارنده در بزرگسالان mg/day 0/4(0/8 میلی‌گرم دربارداری و شیردهی ، درنوزادان mg/day 0/1، در کودکان تا سن ۴سال تا mg/day 0/3 و در کودکان باسن‌بیش از ۴ سال mg/day 0/4 است
تزریقی
بعنوان مکمل غذایی در درمان کمبودویتامین mg/day 1ـ ۰/۲۵ تا حصول پاسخ‌هماتولوژیک بصورت وریدی عضلانی یازیرجلدی عمیق تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 1 mg
Injection: 50 mg/10ml

HEMATINIC

موارد مصرف هماتینیک برای درمان وکنترل کم خونیهای ناشی از کمبود آهن کم‌خونی مگالوبلاستیک کم‌خونی دوران‌بارداری و کم‌خونیهای ناشی از سؤتغذیه‌مصرف می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ بعضی از بیماران که به‌کم‌خونی پرنیسیوز مبتلا هستند، ممکن‌است به مصرف ویتامین B12بصورت‌خوراکی پاسخ ندهند.
۲ ـ در صورت بروز علائم عدم تحمل دارو،مصرف آن باید بطور موقت یا دائم قطع‌شود.
۳ ـ اسید فولیک بامقادیر بیش از۰/۱mg/day ممکن است علائم کم‌خونی‌پرنیسیوز را بپوشاند.
نکات قابل توصیه این دارو باید همراه باغذایا بعد از آن مصرف شود.
مقدار مصرف روزانه یک کپسول برای‌درمان و کنترل کم‌خونی بدون عواقب مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule: Vit B12 15 mcg + FerrousFumarate 350 mg + Vit C 150 mg +Folic Acid 1 mg

FERROUS SULFATE

موارد مصرف این دارو در کم‌خونی ناشی‌از فقر آهن مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: آهن یک عنصر اساسی و لازم‌برای ساخت هموگلوبین است آهن بمقدارمناسب برای خونسازی و در نتیجه تامین‌ظرفیت انتقال اکسیژن خون ضروری است این عنصر در ساخت میوگلوبین نیز عملی‌مشابه به‌عهده داشته و همچنین به‌عنوان‌کوفاکتور چندین آنزیم اساسی مانندسیتوکروم نقش دارد. آهن برای متابولیسم‌کاتکول‌آمین و عملکرد صحیح نوتروفیلهانیز ضروری است آهن موجود در غذا یامکملهای غذایی پس از مصرف خوراکی بشکل آهن دو ظرفیتی از سلولهای مخاطی‌عبور کرده و به ترانسفرین پیوند می‌یابد. دراین حالت آهن برای ساخت گلبولهای قرمز،به مغز استخوان منتقل می‌شود.
فارماکوکینتیک جذب آهن در صورت تخلیه‌ذخایر آن یا افزایش ساخت گلبولهای قرمزافزایش می‌یابد. آهن از دوازدهه و ابتدای‌ژژنوم جذب می‌شود. جذب آهن با شدت فقرآهن متناسب می‌باشد. جذب آهن دو ظرفیتی‌با معده خالی بیشتر است نیمه‌عمر سولفات‌آهن ۶ ساعت می‌باشد. آهن عمدت? درسلولهای کبدی و سیستم رتیکولوآندوتلیال‌ذخیره می‌شود. هیچ نوع مکانیسم‌فیزیولوژیک برای دفع آهن وجود ندارد.
موارد منع مصرف سولفات آهن درهموسیدروز، هموکروماتوز و سایرکم‌خونی‌ها (مگر اینکه همراه فقر آهن‌باشد)، نباید مصرف شود.
عوارض جانبی تحریک مجرای گوارش‌بامصرف این دارو گزارش شده است تهوع و درد اپی‌گاستریک وابسته به مقدارمصرف است مصرف آهن از راه خوراکی‌در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده ممکن است سبب تشدید اسهال شود.مصرف آهن از راه خوراکی ممکن است‌سبب بروز یبوست به ویژه درسالخوردگان شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان آهن باتتراسیکلین‌های خوراکی ممکن است سبب‌کاهش جذب و اثرات درمانی تتراسیکلین‌هاشود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو باید با معده‌خالی یک ساعت قبل یا دو ساعت پس ازغذا مصرف شود، اما به‌منظور کاهش‌احتمال بروز دل آشوبه این دارو رامی‌توان همراه با غذا مصرف نمود.
۲ ـ برای جلوگیری از لکه‌دار شدن دندانها وپوشاندن طعم دارو، محلول خوراکی دارو راباید همراه با آب یا آبمیوه و با استفاده از نی‌مصرف نمود. هنگام مصرف قطره خوراکی قطرات دارو باید بر روی زبان ریخته شوند.
مقدار مصرف
بزرگسالان بمنظور پیشگیری از کم‌خونی‌فقر آهن ۳۰۰ mg/day و در درمان‌کم‌خونی فقر آهن ۳۰۰ میلی‌گرم دوبار درروز مصرف می‌شود و سپس برحسب‌نیاز و تحمل بیمار، بتدریج تا ۳۰۰ میلی‌گرم‌۴ بار در روز افزایش می‌یابد.
کودکان مقدار mg/kg/day 5 بمنظورپیشگیری از کم‌خونی فقر آهن و مقدارmg/kg 10، سه بار در روز در درمان‌کم‌خونی مصرف می‌شود. به‌عنوان مکمل‌غذایی مقدار مصرف توصیه شده عنصرآهن در روز بین ۱۵ـ۶ میلی‌گرم و برای‌زمان بارداری ۳۰ میلی‌گرم است
اشکال دارویی
Tablet: Eq. to 50 mg Iron
Syrup: 200 mg (41 mg Iron)/5ml
Oral Drops: 125 mg (25 mg Iron)/ml

MULTIVITAMIN

موارد مصرف فرآورده‌های مولتی ویتامین‌جهت تامین ویتامین‌ها در بیمارانی که ازتغذیه کافی برخوردار نبوده یا رژیم غذایی‌آنها فاقد موادغذایی ضروری و کافی است‌و همچنین در بیمارانی که نیاز به این موادبطور موقت در آنها افزایش یافته است مانند زنان باردار و در دوران شیردهی مصرف می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران دیالیزی مصرف‌مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها و املاح‌معدنی ممکن است نیاز باشد.
۲ ـ بعضی از ویتامینها به‌خصوص‌ویتامین‌های A و D و بسیاری ازموادمعدنی در مقادیر زیاد سمی هستند.بنابراین مقدار مصرف فرآورده‌های‌مولتی ویتامین باید براساس رژیم‌غذایی ونیاز بیمار تنظیم شود.
۳ ـ مقدار مصرف ویتامین A، به منظوراجتناب از هیپرویتامینوز، باید محدود شود.
مقدار مصرف روزی یک قرص یا کپسول
۵ میلی‌لیتر از شربت یا ۰/۶ میلی‌لیتر از قطره‌یا طبق دستور پزشک مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Oral DropsSyrupEffervescentCoated Tablet
(/ml)(/5ml)Tabletor Capsule
۱۵۰۰ IU2500 IU3000 IU5000 IUVit A
۰.۵ mg1 mg2 mg1.5 mgVit B1
۴۰۰ IU400 IU–400 IUVit D
۰.۶ mg1.2 mg2.5 mg1.7 mgVit B2
۵ IU15 IU2.5 mg15 IUVit E
۰.۴ mg1 mg4 mg2 mgVit B6
——۴۰۰ mcgFolic Acid
۱.۵ mcg4.5 mcg2 mcg6 mcgVit B12
۸ mg13.5 mg20 mg20 mgNicotinamide
۳۵ mg60 mg100 mg60 mgVit C
—-۸ mg–Calcium
Pantothenate
—-۳۰ mcg–Biotin

MULTIVITAMIN PLUS IRON

موارد مصرف فرآورده‌های مولتی ویتامین‌جهت تامین ویتامین‌ها در بیمارانی که ازتغذیه کافی برخوردار نبوده یا رژیم غذایی‌آنها فاقد موادغذایی ضروری و کافی است‌و همچنین در بیمارانی که نیاز به این موادبطور موقت در آنها افزایش یافته است مانند زنان باردار و در دوران شیردهی مصرف می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران دیالیزی مصرف‌مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها و املاح‌معدنی ممکن است نیاز باشد.
۲ ـ بعضی از ویتامینها بخصوص‌ویتامین‌های A و D و بسیاری از موادمعدنی‌در مقادیر زیاد سمی هستند. بنابراین مقدارمصرف فرآورده‌های مولتی‌ویتامین باید براساس رژیم غذایی و نیاز بیمار تنظیم شود.
۳ ـ مقدار مصرف ویتامین A، بمنظوراجتناب از هیپرویتامینوز، باید محدود شود.
مقدار مصرف بر حسب نیاز و طبق دستورپزشک مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
SyrupOral Drops
(/ml) (/ml)
۲۵۰۰ IU5000 IUVit A
۱.۰۵ mg0.5 mgVit B1
۴۰۰ IU400 IUVit D
۱.۲ mg0.6 mgVit B2
۱۵ IU5 IUVit E
۱ mg0.4 mgVit B6
۶۰ mg35 mgVit C
۱۰ mg10 mgIron (as sulfate)
۱۳.۵ mg8 mgNicotinamide
۴.۵ mcg–Vit B12

MULTIVITAMIN PLUS MINERAL

موارد مصرف فرآورده‌های مولتی ویتامین‌جهت تامین ویتامین‌ها در بیمارانی که
از تغذیه کافی برخوردار نبوده یارژیم‌غذایی آنها فاقد موادغذایی ضروری‌و کافی است و همچنین در بیمارانی
که نیاز به‌این مواد به‌طور موقت در
آنها افزایش یافته است (مانند زنان
باردار و در دوران شیردهی مصرف‌می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران دیالیزی مصرف‌مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها و املاح‌معدنی ممکن است نیاز باشد.
۲ ـ بعضی از ویتامینها به‌خصوص‌ویتامین‌های A و D و بسیاری از
مواد معدنی در مقادیر زیاد سمی
هستند. بنابراین مقدار مصرف‌فرآورده‌های مولتی ویتامین باید
براساس رژیم غذایی و نیاز بیمار تنظیم‌شود.
۳ ـ مقدار مصرف ویتامین A، به‌منظوراجتناب از هیپرویتامینوز، باید محدودشود.
مقدار مصرف روزی یک کپسول یا طبق‌دستور پزشک مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule or Tablet: Vit A 5000 IU + Vit D400 IU + Vit E 30 IU + Vit B1 1.5 mg +Vit B2 1.7+ mg Nicotinamide 20 mg +Vit B6 2mg + Vit B12 6mcg + Vit C 60mg + Folic Acid 0.4 mg + Calcium 125mg + Iodine 150 mcg + Iron 18 mg +Magnesium 100 mg

MULTIVITAMIN THERAPEUTIC

موارد مصرف فرآورده‌های مولتی
ویتامین تراپوتیک ممکن است در
بیماران مبتلا به کمبود ویتامینها
مفید باشند. این فرآورده‌ها در حالات‌مرضی که نیاز به‌مواد غذایی و
ویتامینها افزایش می‌یابد، مانند
اعتیاد به الکل پرکاری تیروئید،
آسیب یا بیماری شدید یا در مواردی
که جذب مصرف و دفع ویتامینهاغیرطبیعی است مانند سندرم سؤجذب مصرف می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران دیالیزی
مصرف مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها
و املاح‌معدنی ممکن است نیاز
باشد.
۲ ـ بعضی از ویتامینها بخصوص‌ویتامین‌های A و D و بسیاری ازموادمعدنی در مقادیر زیاد سمی
هستند. بنابراین مقدار مصرف‌فرآورده‌های مولتی ویتامین باید
براساس رژیم غذایی و نیاز بیمار تنظیم‌شود.
۳ ـ مقدار مصرف ویتامین A، به‌منظوراجتناب از هیپرویتامینوز، باید محدودشود.
۴ ـ فرآورده‌های مولتی‌ویتامین تراپوتیک‌نباید به‌عنوان مکمل غذایی مصرف شوند.در صورت مصرف این فرآورده‌ها،مراقبت دقیق از بیمار ضروری
است
مقدار مصرف روزی یک قرص یا یک کپسول یا طبق دستور پزشک مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule: Vit A 25000 IU + Vit B1 20mg +Vit B2 5mg + Nicotinamide 50mg + Vit B610mg + Vit B12 5mcg + Vit C 150mg +Biotin 0.25mg + Vit D 1000 IU + Vit E 10mg+ Folic Acid 1mg + Dexpanthenol 10mg +Ca 100mg + Mg 5mg + Mn 0.5mg + Mo0.1mg + Fe 10mg + Zn 0.5mg +Phosphorous 77.5mg + Cu 1mg

NIACINAMIDE

موارد مصرف نیاسین‌آمید برای پیشگیری‌و درمان کمبود ویتامین B3 مصرف‌می‌شود.
فارماکوکینتیک به‌استثنای سندرم سوءجذب در سایر موارد ویتامین‌های گروه B،از جمله نیاسین‌آمید، بخوبی از مجرای‌گوارش جذب می‌شوند. متابولیسم این داروکبدی است و نیمه عمر آن در حدود ۴۵ دقیقه‌می‌باشد. دفع نیاسین آمید کلیوی است ومقادیر بیش از حد مورد نیاز روزانه بدون‌تغییر از طریق ادرار دفع می‌شود.
عوارض جانبی بامصرف مقادیر زیاد این‌دارو، سرگیجه یا از حال رفتن خشکی‌پوست یا چشمها، افزایش قندخون تهوع یااستفراغ قرحه گوارشی خارش پوست درد مفاصل و افزایش اوره خون گزارش‌شده است
نکات قابل توصیه از آنجا که کمبودویتامین‌های گروه B به‌تنهایی شایع نیست به‌طور معمول ترکیبی از این ویتامین‌هاتجویز می‌شود.
مقدار مصرف به‌عنوان مکمل ویتامین درپیشگیری از کمبود ویتامین مقدار مصرف‌توصیه شده در روز بصورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تاسن ۳سال ۹ـ ۵ میلی‌گرم سن ۶ـ۴ سال ۱۲میلی‌گرم سن ۱۰ـ۷ سال ۱۳ میلی‌گرم پسران و مردان بالغ ۲۰ـ ۱۵ میلی‌گرم دختران و زنان بالغ ۱۵ـ۱۳ میلی‌گرم زنان‌باردار ۱۷ میلی‌گرم در دوران شیردهی‌۲۰ میلی‌گرم در درمان کمبود ویتامین مقدار مصرف براساس شدت کمبود تعیین‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 500 mg

NICOTINIC ACID

موارد مصرف اسید نیکوتینیک (نیاسین برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B3و همچنین در درمان زیادی چربی خون‌مصرف می‌شود.
فارماکوکینتیک به‌استثنای سندرم سوءجذب در سایر موارد ویتامین‌های گروه B،از جمله نیاسین به‌خوبی از مجرای‌گوارش جذب می‌شوند. متابولیسم این‌دارو کبدی است و نیمه عمر آن حدود ۴۵دقیقه می‌باشد. اثر دارو در کاهش غلظت‌کلسترول پس از چند روز و در کاهش‌غلظت تری‌گلیسرید پس از چند ساعت‌شروع می‌شود. دفع نیاسین کلیوی است ومقادیر بیش از نیاز روزانه بدون تغییر ازطریق ادرار دفع می‌شود.
هشدارها: این دارو در موارد خونریزی‌شریانی دیابت بیماری کبدی نقرس وقرحه گوارشی باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی برافروختگی سرگیجه سردرد، تپش قلب خارش تهوع استفراغ‌و بندرت نقص کار کبد و بثورات جلدی‌بامصرف این دارو گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ از آنجا که کمبودویتامین‌های گروه B به‌تنهایی شایع نیست به‌طور معمول ترکیبی از این ویتامین‌هاتجویز می‌شود.
۲ ـ به‌عنوان پائین آورنده چربی‌خون بمنظور بررسی پیشرفت درمان مراجعه‌منظم به پزشک ضروری است
مقدار مصرف به‌عنوان مکمل ویتامین درپیشگیری از کمبود ویتامین مقدار مصرف‌روزانه به‌صورت زیر می‌باشد:
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تاسن ۳ سال ۹ـ ۵ میلی‌گرم سن ۶ـ۴ سال ۱۲میلی‌گرم سن ۱۰ـ۷ سال ۱۳ میلی‌گرم پسران و مردان بالغ ۲۰ـ ۱۵ میلی‌گرم دختران و زنان بالغ ۱۵ـ۱۳ میلی‌گرم زنان‌باردار ۱۷ میلی‌گرم و در دوران شیردهی‌۲۰ میلی‌گرم
در درمان کمبود ویتامین مقدار مصرف‌براساس شدت کمبود تعیین می‌شود.به‌عنوان پائین آورنده چربی خون دربزرگسالان ابتدا ۱ گرم ۳ بار در روزمصرف می‌شود که برحسب نیاز هر ۴ـ۲هفته mg/day 500 بمقدار مصرف اضافه‌می‌شود. بعنوان نگهدارنده ۲ـ۱ گرم ۳ باردر روز مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 25 mg, 100 mg

ORS

موارد مصرف این فرآورده برای جبران‌املاح از دست رفته در اسهال‌های متوسطو برای پیشگیری از تشدید دهیدرتاسیون‌مصرف می‌شود.
فارماکوکینتیک بخوبی از دستگاه گوارش‌جذب می‌شود. وجود گلوکز جذب املاح راافزایش می‌دهد.
عوارض جانبی در صورت مصرف بیش ازاندازه ممکن است در نوزادان کمتر ازیکسال منجربه تشنج گردد. پف‌کردن پلکهاو تشنگی بیش‌ازحد نیز از عوارض جانبی‌دارو هستند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ ضمن تامین املاح وآب در کودکان مصرف غذاهای دیگرضروری است
۲ ـ محتوی پاکت ORS را در یک‌لیتر آب‌جوشیده سرد شده حل کرده و استفاده‌گردد.
۳ ـ برای جلوگیری از استفراغ در نوزادان دارو به آهستگی به آنها خورانده شود.
۴ ـ محلول ORS باید بلافاصله قبل ازمصرف تهیه شود.
مقدار مصرف در شیرخواران حداکثر یک‌لیتر در ۲۴ ساعت و در کودکان بزرگترحداکثر یک لیتر در مدت ۲۴ـ۸ ساعت بسته‌به سن بیمار تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Powder: NaCl 3.5 g + KCl 1.5 g +Trisodium Citrate 2.9 g + Dextrose 20 g

PHOSPHATE

موارد مصرف فسفات برای جبران کمبودفسفر خون مصرف می‌شود. اسیدی شدن‌ادرار ناشی از این دارو، اثر داروهایی که‌برای بروز اثر ضدباکتری خود به‌محیطاسیدی نیاز دارند (مانند متنامین راافزایش می‌دهد. این دارو غلظت کلسیم‌ادرار را کم می‌کند و مانع رسوب کلسیم درمجاری ادرار می‌شود.
مکانیسم اثر: در توبول دیستال کلیوی هیدروژن ترشح شده در سلول توبول ازطریق تعویض با سدیم نمک‌های فسفات‌دی‌بازیک را به مونوبازیک تبدیل می‌کند.بنابراین مقدار زیادی از اسید ترشح‌می‌شود، بدون آنکه pH ادرار را بمقداری‌پائین آورد که انتقال هیدروژن را بوسیله‌شیب زیاد غلظت بین سلول توبول و مایع‌لومن توبول مهار کند. این دارو با اسیدی‌کردن ادرار، حلالیت کلسیم را افزایش‌می‌دهد.
فارماکوکینتیک فسفات از مجرای گوارش‌جذب می‌شود. اما مقادیر زیاد کلسیم یاآلومینیوم ممکن است باعث ایجاد فسفات‌نامحلول و در نتیجه کاهش جذب آن شود.فسفات به‌مقدار ۹۰ درصد از کلیه و ۱۰درصد از مدفوع دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماران‌مبتلا به زیادی فسفات خون عیب شدیدکار کلیه و سنگهای ادراری فسفات منیزیم‌ـ آمونیم نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط مصرف شود:
مواردی که ممکن است با غلظت‌های زیادفسفات همراه باشند (مانند کم کاری‌پاراتیروئید و بیماری مزمن کلیه ورابدومیولیز)، حالاتی که ممکن است باغلظت‌های کم کلسیم همراه باشند (مانندکم‌کاری پاراتیروئید، نرمی استخوان التهاب حاد لوزالمعده بیماری مزمن کلیه رابدومیولیز، راشی‌تیسم و حالاتی که‌ممکن است با غلظت‌های زیاد پتاسیم همراه‌باشند (مانند بی‌کفایتی شدید غده فوق کلیه دهیدراسیون شدید، التهاب لوزالمعده تمرینات فیزیکی بی‌کفایتی کلیه رابدومیولیز، آسیب وسیع بافت .
عوارض جانبی احتباس مایع زیادی‌پتاسیم خون زیادی سدیم خون زیادی‌فسفات یا کلسیم خون با مصرف این داروگزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای حاوی کلسیم با فسفات‌ها ممکن‌است خطر رسوب کلسیم در بافت نرم راافزایش دهد. مصرف همزمان داروهای‌ضدالتهاب غیر استروئیدی کاپتوپریل سیکلوسپورین مدرهای نگهدارنده‌پتاسیم انالاپریل هپارین و سایر داروهای‌حاوی پتاسیم با فسفات پتاسیم ممکن است‌سبب افزایش پتاسیم خون شود. مصرف‌همزمان این دارو با سایر فرآورده‌های‌حاوی فسفات ممکن است خطر بروززیادی فسفات خون به ویژه در بیماران‌مبتلا به بیماری کلیوی را افزایش
دهد.
مقدار مصرف
بزرگسالان بعنوان تامین‌کننده الکترولیت میزان ۱۰ mmol/day فسفر (mg/day 310)مصرف می‌شود. در درمان زیادی کلسیم‌خون حداکثر تا ۶ قرص (۳ گرم فسفر)مصرف می‌شود.
کودکان ۲ mmol/dayـ ۱/۵ فسفر(۶۲mg/dayـ ۴۶/۵) تا حداکثر ۳ قرص‌تجویز می‌شود.
اشکال دارویی
Effervescent. Tablet: NaH2 PO4 1936 mg
+ NaHCo3 350 mg + KHCO2 315
(۵۰۰ mg phosphorus)

POTASSIUM CHLORIDE

موارد مصرف این دارو در درمان کمی‌پتاسیم خون همراه یا بدون‌آلکالوزمتابولیک در مسمومیت مزمن بادیگوکسین و در بیماران مبتلا به فلج‌دوره‌ای همراه کمی پتاسیم خون مصرف‌می‌شود. مکملهای پتاسیم بمنظورپیشگیری از بروز کمی پتاسیم خون دربیمارانی که کاهش پتاسیم خون در آنان‌مخاطره‌آمیز است و همچنین در بیماران‌مبتلا به سیروز کبدی همراه آسیت زیادی‌آلدوسترون همراه کار طبیعی کلیه اسهال استفراغ طولانی و نفروپاتی تخلیه‌کننده‌پتاسیم و در کودکان تحت درمان طولانی‌مدت با آدرنوکورتیکوئیدها مصرف‌می‌شود.
فارماکوکینتیک دفع املاح پتاسیم از کلیه ۹۰ درصد) و مدفوع (۱۰ درصد) می‌باشد.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط مصرف شود:
اسهال طولانی یا شدید اختلال در عملکردمری طولانی‌بودن زمان تخلیه معده انسداد روده یا قرحه‌گوارشی فلج دوره‌ای‌خانوادگی انسداد شدید یا کامل قلب وزیادی پتاسیم خون یا حالاتی که منجر به‌زیادی پتاسیم خون می‌شود.
۲ ـ در بیماران سالخورده خطر بروززیادی پتاسیم خون به علت تغییر درتوانایی کلیه این بیماران در دفع پتاسیم‌وجود دارد.
۳ ـ مصرف این دارو برای تصحیح کمی‌پتاسیم خون باید با احتیاط صورت گیرد تااز زیادی پتاسیم خون همراه با آریتمی‌قلبی اجتناب شود.
۴ ـ غلظت‌های پلاسمائی بیش از
۵/۵ mEq/L بعلت احتمال بروز آریتمی‌خطرناک است
۵ ـ پیگیری دقیق وضعیت بیمار، بررسی‌الکتروکاردیوگرام و اندازه‌گیری غلظت‌پتاسیم ممکن است ضروری باشد.
۶ ـ در صورت بروز اختلال در عملکرد کلیه کم ادراری یا افزایش کراتینین سرم ،انفوزیون کلرورپتاسیم باید فور? قطع شود.
عوارض جانبی اغتشاش شعور، ضربان‌نامنظم یا آهسته قلب بیحسی یا گزگز دردستها، پا یا لب اشکال در تنفس اضطراب خستگی یا ضعف ضعف یا احساس‌سنگینی در پاها با مصرف این داروگزارش شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای مهارکننده آنزیم مبدل‌آنژیوتانسین ضدالتهاب‌های‌غیراستروئیدی مسدودکننده‌های گیرنده‌بتا ـ آدرنرژیک مدرهای نگهدارنده پتاسیم‌و هپارین با مکملهای پتاسیم ممکن است‌سبب افزایش غلظت پتاسیم سرم و درنتیجه ایست قلبی شود. مصرف همزمان‌داروهای آنتی‌کولینرژیک با شکل خوراکی‌کلرورپتاسیم ممکن است شدت ضایعات‌دستگاه گوارش ناشی از مصرف این دارورا افزایش دهد. مصرف همزمان‌کلرورپتاسیم با دیگوکسین در بیماران‌دیژیتالیزه یا در بیماران مبتلا به بلوک‌شدید یا کامل قلب توصیه نمی‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو بلافاصله پس ازغذا یا همراه با آن مصرف شود.
۲ ـ دوره درمان باید کامل شود، بویژه اگراز داروهای مدر یا دیگوکسین استفاده‌می‌شود.
۳ ـ در صورت بروز علائم خونریزی‌گوارشی مراجعه فوری به پزشک‌ضروری است
مقدار مصرف
هر گرم کلرور پتاسیم معادل ۱۳/۴۱میلی‌اکی والان پتاسیم است
خوراکی
بزرگسالان بمنظور پیشگیری یا درمان‌کمی پتاسیم خون ۲۰ میلی‌اکی‌والان‌پتاسیم (تقریب? معادل ۱/۵ گرم کلرورپتاسیم در ۱۸۰ میلی‌لیتر آب سرد، ۵ ـ ۱ باردر روز یا ۲۰ـ۶/۷ میلی‌اکی‌والان پتاسیم معادل ۱/۵ـ ۰/۵ گرم کلرور پتاسیم ازقرص پیوسته رهش ۳ بار در روز مصرف‌می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان بعنوان جانشین شونده‌الکترولیت یا درمان کمی پتاسیم خون مقدار مصرف و سرعت انفوزیون بایدبرحسب نیاز بیمار تعیین گردد (حداکثر تا۴۰۰mEq/day). پس از انفوزیون اولیه‌۶۰ـ۴۰ میلی‌اکی‌والان پاسخ بیمار باید باسنجش غلظت پتاسیم سرم والکتروکاردیوگرام مشخص گردد وسرعت انفوزیون بعدی تعیین شود.
کودکان برای درمان کمی پتاسیم خون تاmEq/kg 3 انفوزیون وریدی می‌شود. درپیشگیری از کمی پتاسیم خون مقدارمصرف براساس نیاز هر بیمار تعیین‌می‌شود.
اشکال دارویی
For Infusion: 20mEq / 10ml, 100mEq /50ml
Sustained Release Tablet: 500 mg

RINGER

موارد مصرف این فرآورده بعنوان محلول‌ایزوتونیک بصورت انفوزیون وریدی دردرمان جانشینی آب و نمک و در مواردی‌که پتاسیم بین سلولی کاهش یافته است مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این دارو در بیماران
مبتلا به زیادی سدیم خون ناشی از آسیب‌کلیوی و قلبی یا ۶ـ۵ روز پس از عمل‌جراحی یا ضربه شدید، نباید مصرف‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ توصیه می‌شود که‌انفوزیون وریدی این دارو از طریق یک‌ورید سطحی صورت گیرد. استفاده ازعروق پا ممکن است شیوع عواقب‌ترومبوتیک را افزایش دهد.
۲ ـ طی انفوزیون وریدی بیمار باید بدون‌حرکت بماند.
۳ ـ رفع علائم کاهش آب بدن بهبود فشارخون بهبود غلظت خون و طبیعی‌شدن‌میزان ادرار، نشان‌دهنده تصحیح کاهش‌آب بدن است
مقدار مصرف سرعت انفوزیون و میزان‌آن باید با توجه به نیاز هر بیمار جداگانه‌تعیین شود.
اشکال دارویی
Infusion: (Na+ 147 mEq + Ca2+ 4.5mEq + K+ 4 mEq + Cl- 156 mEq)/L

RINGER LACTATE

موارد مصرف این فرآورده بمنظور برقرارکردن مجدد تعادل آب و الکترولیت بدن بخصوص قبل و بعد از جراحی مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: رینگر لاکتات یک محلول یونی‌است که حجم خون را افزایش می‌دهد وتعادل آب و الکترولیت را برقرار می‌سازد.یون لاکتات موجود در این فرآورده که‌بسرعت به‌یون بی‌کربنات متابولیزه‌می‌شود، در تنظیم تعادل اسید و باز دخالت‌دارد.
موارد منع مصرف این فرآورده در بیماران‌مبتلا به خیز، آلکالوزمتابولیک اسیدوزناشی از اسید لاکتیک و افزایش پتاسیم وکلسیم خون نباید مصرف شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف این فرآورده‌با توجه به شرایط بالینی بیمار و پاسخ‌آزمایشات تنظیم می‌شود.
اشکال دارویی
Infusion: (Na+ 130 mEq + Ca2+ 3 mEq+ K+ 4 mEq + Cl- 109 mEq + Lactate28 mEq)/L

SACCHARIN SODIUM

موارد مصرف ساخارین بعنوان‌شیرین‌کننده مصرف می‌شود و قدرت‌شیرین‌کنندگی آن در حدود ۳۰۰ برابرسوکروز است
فارماکوکینتیک ساخارین بسهولت ازمجرای گوارش جذب می‌شود و تقریب?بصورت دست نخورده طی ۴۸ـ۲۴ ساعت‌از طریق ادرار دفع می‌شود.
عوارض جانبی بندرت واکنش‌های‌حساسیت مفرط و حساسیت به نوربامصرف ساخارین گزارش شده است
اشکال دارویی
Pellet: 13-16 mg

SODIUM BICARBONATE

موارد مصرف بی‌کربنات سدیم برای کنترل‌اسیدوزمتابولیک به‌عنوان داروی کمکی‌در اسهال‌های شدید (که مقدار زیادی‌بی‌کربنات از دست رفته است ، در درمان‌مسمومیت با داروها از جمله باربی‌توراتهایا سالیسیلات‌ها و همچنین به‌عنوان‌قلیائی‌کننده ادرار برای افزایش حلالیت‌سولفونامیدها و پیشگیری از تشکیل‌کریستال و آسیب احتمالی کلیوی مصرف‌می‌شود. بی‌کربنات سدیم برای کنترل‌زیادی پتاسیم خون در موارد اضطراری‌مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: بی‌کربنات سدیم غلظت‌بی‌کربنات پلاسما را افزایش داده زیادی‌یون هیدروژن را بافره می‌نماید و pHخون‌را افزایش می‌دهد و در نتیجه تظاهرات‌بالینی اسیدوز را برطرف می‌کند. به‌عنوان‌قلیایی‌کننده ادرار، این دارو دفع یونهای‌بی‌کربنات آزاد را افزایش داده و بنابراین‌pH ادرار را بالا می‌برد.
فارماکوکینتیک دفع این دارو کلیوی است دی‌اکسیدکربن ایجاد شده ناشی از داروتوسط ریه‌ها دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در آلکالوزمتابولیک یا تنفسی کاهش یون کلرور ناشی‌از استفراغ یا تخلیه مداوم دستگاه گوارش وکمی کلسیم خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر بایدبااحتیاط مصرف شود:
بی‌ادراری یا کم‌ادراری حالات مرضی‌احتباس سدیم همراه با خیز (مانند سیروزکبدی نارسایی احتقانی قلب عیب کار کلیه‌و توکسمی آبستنی و زیادی فشارخون
۲ ـ از آنجا که اسیدوز متابولیک باتخلیه‌سدیم همراه است بهتر است ابتدا باانفوزیون وریدی کلرورسدیم ایزوتونیک کاهش سدیم خون را جبران نمود، مشروطبراینکه کلیه‌ها تحت تاثیر قرار نگرفته واسیدوز نیز آنقدر شدید نباشد که سبب‌بروز عیب کار کلیه شود. در چنین‌شرایطی استفاده از محلول ایزوتونیک‌کلرورسدیم به‌تنهایی می‌تواند مؤثر باشدو سبب برقراری مجدد توانایی کلیه برای‌ایجاد بی‌کربنات شود.
۳ ـ در اسیدوز کلیوی یا اسیدوز متابولیک‌شدید (به‌عنوان مثال در حالتی که pHخون‌کمتر از ۷/۱ است ، محلول بی‌کربنات سدیم‌همراه با کلرورسدیم انفوزیون می‌شود.
۴ ـ درمان دراز مدت با بی‌کربنات سدیم‌توصیه نمی‌شود، زیرا خطر بروز آلکالوزمتابولیک یاافزایش بیش از حد سدیم‌وجود دارد.
۵ ـ مصرف مقادیر بیش از حد ممکن است‌موجب بروز کمی پتاسیم خون شود و بیماررا در معرض خطر آریتمی قلبی قرار دهد.
۶ ـ تزریق سریع دارو، ممکن است موجب‌بروز آلکالوز شدید و احتمالاتحریک‌پذیری زیاد یا تتانی شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌بی‌کربنات سدیم با متنامین به‌علت قلیایی‌شدن ادرار ناشی از بی‌کربنات سدیم ممکن‌است اثر بخشی متنامین را با مهار تبدیل‌این دارو به‌فرمالدئید کاهش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ از آب مقطر استریل‌برای تزریق محلول تزریقی کلرورسدیم یامحلول تزریقی دکستروز ۵% می‌توان برای‌رقیق نمودن محلول بی‌کربنات سدیم‌استفاده نمود.
۲ ـ محلول بی‌کربنات سدیم را می‌توان ازراه وریدی یا پس از رقیق‌کردن تا حدایزوتونیک (۱/۵ درصد) از راه زیرجلدی تزریق نمود. غلظت مناسب برای تزریق‌وریدی برحسب نیاز و وضعیت بالینی‌بیمار، از ۱/۵ درصد تا ۷/۵ درصد می‌باشد.
مقدار مصرف به‌عنوان قلیایی‌کننده‌سیستمیک در بزرگسالان و کودکان‌mEq/kg 1 تزریق وریدی می‌شود که درصورت نیاز هر ۱۰ دقیقه mEg/kg 0/5تزریق می‌شود. در مواردی که درمان‌اضطراری اسیدوز متابولیک ضروری‌نباشد، mEq/kg 5 ـ۲ طی ۸ـ۴ ساعت‌انفوزیون وریدی می‌شود. به‌عنوان‌قلیایی‌کننده ادرار، mEq/kg 5 ـ۲ طی ۸ـ۴ساعت تزریق وریدی می‌شود.
اشکال دارویی
For Infusion: 7.5%

SODIUM CHLORIDE

موارد مصرف محلول ایزوتونیک (۰/۹درصد کلرورسدیم یا محلول نمکی نرمال به‌عنوان جانشین شونده در حالاتی که با ازدست رفتن کلرور سدیم یا آب بدن همراه‌است مصرف می‌شود. محلول هیپرتونیک‌پنج درصد کلرورسدیم در کمی سدیم وکلرور خون به‌علت از دست رفتن‌الکترولیت‌ها، رقیق‌شدن مایعات بدن به‌علت‌مصرف بیش از حد آب و همچنین در درمان‌فوری تخلیه شدید نمک بدن به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: کلرور سدیم نمک اصلی درنگهداری فشار اسموتیک مؤثر پلاسما است
موارد منع مصرف در صورت افزایش طبیعی بودن یا حتی کم شدن جزئی غلظت‌سرمی سدیم یا کلرور، محلول پنج درصداین دارو نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در موارد زیر، مصرف این‌دارو باید بااحتیاط صورت گیرد:
نارسایی احتقانی قلب بی‌کفایتی شدید کلیه‌و خیز همراه با احتباس سدیم
۲ ـ انفوزیون مقادیر بیش از یک لیتر ازمحلول ایزوتونیک ممکن است غلظت سرمی‌سدیم و کلرور را بیش از حد طبیعی افزایش‌دهد و منجر به‌بروز زیادی سدیم خون شود.همچنین می‌تواند باعث از دست‌رفتن یونهای‌بی‌کربنات و در نتیجه بروز اسیدوز گردد.
۳ ـ تجویز محلول ایزوتونیک هنگام جراحی‌یا بلافاصله پس از آن ممکن است باعث‌احتباس مقادیر بیش از حد سدیم شود.
۴ ـ تزریق محلولهای وریدی می‌تواند سبب‌افزایش بار مایع یا مواد موجود در محلول‌و در نتیجه رقیق‌شدن الکترولیت‌های سرم افزایش بیش از حد آب بدن حالات مرضی‌همراه با احتقان یاخیز ریوی شود.
عوارض جانبی تب عفونت در محل تزریق ترومبوز وریدی یا التهاب ورید در محل‌تزریق زیادی سدیم یا کلرور خون نشت‌محلول تزریقی به‌بافتهای اطراف رگ وزیادی حجم خون باتزریق این داروگزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ ارزیابی بالینی وانجام آزمونهای آزمایشگاهی به‌طور منظم‌برای پیگیری تغییرات در تعادل مایع بدن غلظت الکترولیت‌ها و تعادل اسید ـ بازضروری است
۲ ـ محلول انفوزیون پنج درصد بایدبه‌آرامی و بااحتیاط تزریق شود تا از بروزخیز ریوی جلوگیری شود.
مقدار مصرف مقدار مصرف معمول برای‌بزرگسالان از محلول ۰/۹ درصد برای‌جبران کمبود الکترولیت‌ها مقدار ۱lit/day یابرحسب نیاز بیمار، می‌باشد. برای استفاده‌از محلول پنج درصد، ابتدا مقدار سدیم ازدست رفته را باید محاسبه و پس از آن‌نصف مقدار محاسبه شده را طی ۸ ساعت‌تجویز نمود. سرعت تجویز نباید از۱۰۰ml/hr تجاوز کند. درمان تا زمانی که‌غلظت سدیم سرم به mEq/lit 130 برسد یاعلائم عصبی بهبود یابد، ادامه داده می‌شود.
اشکال دارویی
For Infusion: 0.45%, 0.9%, 5%

VITAMIN A

موارد مصرف ویتامین A فقط برای‌پیشگیری یا درمان حالات مرضی کمبوداین ویتامین مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: ویتامین A برای عملکردطبیعی شبکیه ضروری است این ویتامین‌به‌شکل رتینال در شبکیه با اپسین ترکیب‌می‌شود و ردوپسین ایجاد می‌نماید که‌برای تطبیق بینایی در تاریکی موردنیازاست ویتامین A برای رشد استخوان کاربیضه و تخمدان تکامل جنین تنظیم رشد وتمایز بافت پوششی نیز ضروری است
فارماکوکینتیک ویتامین A به‌سهولت ازمجرای‌گوارش سالم جذب می‌شود. ویتامین‌اضافی و جذب نشده از طریق مدفوع دفع‌می‌گردد. ویتامین Aبه‌مقدار زیاد در کبد وبه‌مقدار ناچیز در کلیه و بافت ریه ذخیره‌می‌شود. این ویتامین در کبد متابولیزه شده‌و از طریق مدفوع و کلیه دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو درهیپرویتامینوز A نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در نارسایی مزمن کلیه بایدبااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ این دارو در کودکان به‌دلیل حساسیت‌بیشتر آنها و احتمال بروز مسمومیت‌بامصرف مقادیر زیاد یا طولانی مدت دارو وهمچنین در بزرگسالان به‌دلیل احتمال بروزتجمع دارو در بدن بااحتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی بامصرف بیش از حد این‌دارو، زبرشدن پوست خشک‌شدن مو،بزرگ شدن کبد و افزایش سرعت‌سدیمانتاسیون گلبولهای قرمز (ESR) وافزایش غلظت کلسیم و آلکالین فسفاتازسرم گزارش شده است مقادیر زیاد دارویا مصرف طولانی آن ممکن است سبب‌بروز خونریزی لثه خشکی یا زخم دهان یاترک خوردگی و خشکی لبها شود.
نکات قابل توصیه به دلیل خطر بروزمسمومیت دارو را نباید بیش از مقدارمصرف توصیه شده مصرف نمود.
مقدار مصرف
خوراکی
به‌منظور پیشگیری از کمبود ویتامین Aمقدار مصرف توصیه شده در روز برای‌ویتامین A، براساس سن و شرایط بیماربه‌صورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تا سن‌۳ سال ۱۳۳۰ـ۱۲۵۰ واحد رتینول سن ۶ـ۴سال ۱۶۶۵ واحد، سن ۱۰ـ۷ سال ۲۳۳۰واحد، پسران و مردان بالغ ۳۳۳۰ واحد،دختران و زنان بالغ ۲۶۶۵ واحد، زنان‌باردار ۲۶۶۵ واحد، در دوران شیردهی‌۴۳۳۰ـ۴۰۰۰ واحد. برای درمان کمبودویتامین A، مقدار مصرف توسط پزشک‌براساس شدت کمبود تعیین می‌شود.
تزریقی
از راه عضلانی در بزرگسالان
۱۰۰/۰۰۰ u/day ـ ۵۰/۰۰۰ به‌مدت ۳ روز وسپس u/day 50/000 واحد به‌مدت ۲ هفته‌تزریق می‌شود.
در کودکان تا سن یکسال ۱۰/۰۰۰u/dayـ۵۰۰۰ به‌مدت ۱۰ روز
(۱۵۰۰۰ u/dayـ۷۵۰۰ به‌مدت ۱۰ روز برای‌حالات کمبود شدید ویتامین و در کودکان‌۸ـ۱ سال u/day 15/000ـ۵۰۰۰ به‌مدت ۱۰روز (u/day 35000ـ۱۷۵۰۰ به‌مدت ۱۰ روزبرای حالات کمبود شدید ویتامین تزریق‌می‌شود. در کودکان بزرگتر از ۸ سال مقدارمصرف مانند بزرگسالان است
اشکال دارویی
Tablet: 25000 U, 50000 U
Oral Drops: 50000 U/ml
Injection: 50000 U/ml
Ophthalmic Ointment: 250 u/g

VITAMIN A + D (Oral)

موارد مصرف این فرآورده به‌عنوان مکمل‌ویتامینی در رژیم غذایی شیرخواران‌باسن کمتر از چهارسال مصرف می‌شود.
مقدار مصرف مقدار ml/day 1 یا طبق‌دستور پزشک مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Oral Drop: (Vit. A 1500 IU/ml + Vit.D400 IU)/ml

VITAMIN B COMPLEX

موارد مصرف این فرآورده برای پیشگیری‌و درمان کمبود ویتامین‌های گروه Bمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این فرآورده حاوی‌ویتامینهای محلول در آب است که تقریب?هریک به‌عنوان کوآنزیم اساسی درمتابولیسم پروتئین کربوهیدرات یااسیدچرب عمل می‌نمایند.
هشدارها: ۱ ـ تزریق مکرر فرآورده‌های‌حاوی ویتامین B1 بندرت ممکن است منجربه‌بروز شوک آنافیلاکتیک شود.
۲ ـ مقدار مصرف این دارو به مقدارویتامین‌های گروه B موجود در رژیم غذایی وضعیت بیمار و اینکه فرآورده جهت درمان‌یا پیشگیری بکار می‌رود، بستگی دارد.
عوارض جانبی در بعضی موارد، حساسیت‌غیرطبیعی به‌فشار یا لمس و سفتی‌عضلانی در محل تزریق (پس از تزریق‌عضلانی ، برافروختگی عمومی بثورات‌جلدی و خارش با مصرف این فرآورده‌گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ رعایت رژیم غذایی‌مناسب بمنظور پیشگیری از بروز مجددبیماری پس از کاهش مقدار مصرف یا قطع‌درمان ضروری است
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان بمنظور پیشگیری ۳ـ۱ قرص یا۱۵ـ ۵ میلی‌لیتر شربت در روز و برای درمان‌۳ـ۲ قرص در روز مصرف می‌شود.
کودکان به‌عنوان پیشگیری ۱۰ـ ۵ میلی‌لیتراز شربت و برای درمان ۳ـ۱ قرص در روزو در شیرخواران ۵ میلی‌لیتر شربت درروز مصرف می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان ۲ میلی‌لیتر از محلول تزریق
عضلانی یا وریدی (ترجیح? عضلانی می‌شود.
اشکال دارویی
InjectionSyrupTablet
(mg/2ml)(mg/5ml)or Capsules
۱۰۵۵VitB1
۴۲۲VitB2
۴۲۲VitB6
۴۰۲۰۲۰Nicotinamide
۶۳–Dexpanthenol

VITAMIN B1 (THIAMINE HCI)

موارد مصرف تیامین برای پیشگیری ودرمان کمبود این ویتامین مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: تیامین باآدنوزین تری‌فسفات ATP) ترکیب شده و تیامین پیروفسفات راکه یک آنزیم ضروری برای متابولیسم‌کربوهیدراتها است ایجاد می‌کند.
فارماکوکینتیک به‌استثنای سندرم سؤجذب در سایر موارد، ویتامین‌های گروه Bبه‌راحتی از مجرای گوارش جذب‌می‌شوند. متابولیسم این ویتامین کبدی ودفع آن کلیوی است (تقریب? به‌طور کامل‌به‌صورت متابولیت . مقادیر بیش از حدموردنیاز روزانه بدون تغییر از طریق‌ادرار دفع می‌شود.
نکات قابل توصیه از آنجا که کمبودویتامین‌های گروه B به‌تنهایی شایع نیست به‌طور معمول ترکیبی از این ویتامینهاتجویز می‌شود.
مقدار مصرف به‌عنوان مکمل ویتامین
در پیشگیری از کمبود ویتامین مقدارمصرف توصیه شده در روز، به‌صورت‌زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تا سن‌۳ سال ۰/۳ میلی‌گرم سن ۶ـ۴ سال ۰/۹میلی‌گرم سن ۱۰ـ۷ سال ۱ میلی‌گرم پسران و مردان بالغ ۱/۵ـ۱/۲ میلی‌گرم دختران و زنان بالغ ۱/۱ـ۱ میلی‌گرم زنان‌باردار ۱/۵ میلی‌گرم در دوران شیردهی‌۱/۶ میلی‌گرم
در درمان کمبود ویتامین مقدار۲۵mg/day ـ ۱۰ و در موارد شدید کمبودتیامین ۳۰۰mg/day ـ ۲۰۰ مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 100 mg, 300 mg

VITAMIN B12 (CYANOCOBALAMIN)

موارد مصرف ویتامین B12 در درمان‌کم‌خونی پرنیسیوز ناشی از فقدان یا مهارفاکتور داخلی مصرف می‌شود. این دارودر پیشگیری و کمبود ویتامین B12و برای‌پیشگیری از بروز کمبود آن پس ازبرداشت تمامی معده و قسمت زیادی ازایلئوم مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: ویتامین B12 به‌صورت‌کوآنزیم در اعمال متابولیک مختلفی مانندمتابولیسم کربوهیدراتها و چربیها و ساخت‌پروتئین دخالت می‌کند و عمدت? به‌دلیل تاثیردر متابولیسم متیونین اسید فولیک ومالونیک برای رشد و تکثیر سلولی خونسازی و ساخت نوکلئوپروتئین و میلین‌ضروری است
فارماکوکینتیک پیوند این ویتامین‌به‌پروتئین خاصی به‌نام ترانس کوبالامین‌زیاد است ۹۰ درصد دارو در کبد ذخیره‌می‌شود. متابولیسم آن کبدی و نیمه عمرآن تقریب? ۶ روز (۴۰۰ روز در کبد) است زمان لازم برای رسیدن به‌اوج غلظت‌پلاسمایی از راه تزریق عضلانی ۶۰ دقیقه‌است ویتامین B12 از طریق صفرا دفع‌می‌شود. مقادیر بیش از حد مورد نیازروزانه بدون تغییر از طریق ادرار دفع‌می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در بیماری لبر(Leber) نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ پیش از شروع درمان باویتامین B12، تشخیص کمبود آن باید بابررسی‌های آزمایشگاهی تائید شود.تجویز این ویتامین ممکن است کمبود اسیدفولیک را پنهان سازد.
۲ ـ ویتامین B12 را نباید از راه وریدی‌تزریق کرد. هر چند که مقادیر کمی از آن درمحلولهای تهیه شده برای کسانی که فقط ازراه تزریقی تغذیه می‌کنند، وجود دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در کم‌خونی‌پرنیسیوز یا متعاقب برداشت تمامی معده‌و برداشت قسمت وسیعی از ایلئوم مصرف دارو برای تمام دوره زندگی بایدادامه یابد.
۲ ـ از آنجا که کمبود ویتامین‌های گروه Bبه‌تنهایی شایع نیست به‌طور معمول‌ترکیبی از این ویتامینها تجویز می‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان برای درمان کمبود ویتامین‌مقدار مصرف ۰/۱mg/day به‌مدت است ۷ـ۶ روز مقدار مصرف نگهدارنده این‌ویتامین در بزرگسالان ۰/۲ـ۰/۱ میلی‌گرم‌هرماه یک بار است که از راه عضلانی‌تزریق می‌شود.
کودکان برای درمان کمبود ویتامین مقدارشروع mg/day 0/05ـ۰/۰۳ است که به‌مدت‌دو یا چند هفته تزریق عمیق زیر جلدی یاعضلانی می‌گردد. مقدار مصرف‌نگهدارنده این ویتامین ۰/۱ میلی‌گرم‌هرماه یک بار است که تزریق عمیق‌زیرجلدی یا عضلانی می‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 100 mcg/ml

VITAMIN B6 (PYRIDOXINE HCI)

موارد مصرف پیریدوکسین در پیشگیری ودرمان کمبود این ویتامین مصرف‌می‌شود. مقادیر زیاد پیریدوکسین دردرمان بعضی از اختلالات متابولیک ازقبیل زیادی اکسالات ادرار مصرف‌می‌شود. این دارو همچنین ممکن است درکم‌خونی سیدروبلاستیک نیز مصرف‌می‌شود. پیریدوکسین برای پایان دادن‌به‌حملات تشنجی و جلوگیری از نوروپاتی‌ناشی از مسمومیت با ایزونیازید مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: پیریدوکسین در گویچه‌های‌قرمز خون به‌فسفات پیریدوکسال تبدیل‌می‌شود که به‌عنوان یک کوآنزیم در اعمال‌متابولیک گوناگون مؤثر برمصرف‌پروتئین کربوهیدرات و چربی عمل‌می‌کند. پیریدوکسین در تبدیل تریپتوفان‌به‌نیاسین یا سروتونین تجزیه گلیکوژن تبدیل اکسالات به‌گلیسین سنتزگاماآمینوبوتیریک اسید در سیستم‌اعصاب مرکزی نیز دخالت دارد.
فارماکوکینتیک ویتامین‌های گروه B،به‌راحتی از مجرای گوارش جذب‌می‌شوند. پیریدوکسین عمدت? از ژژونوم‌جذب می‌شود. فسفات پیریدوکسال به‌طورکامل به‌پروتئین‌های پلاسما پیوند می‌یابد،در حالیکه پیریدوکسین به‌پروتئین‌های‌پلاسما پیوند نمی‌شود. پیریدوکسین‌به‌طور عمده در کبد ذخیره می‌شود.متابولیسم این ویتامین کبدی است و نیمه‌عمر آن ۲۰ـ ۱۵ روز است این دارو تقریب?به‌طور کامل به‌صورت متابولیت از طریق‌کلیه دفع می‌شود.
عوارض جانبی بامصرف مقادیر بیش ازmg/day 200 به‌مدت بیش از ۳۰ روز، ایجادسندرم وابستگی به‌ویتامین B6گزارش‌شده است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌ویتامین B6 با لوودوپا توصیه نمی‌شود،زیرا اثر ضدپارکینسون لوودوپا، حتی‌بامصرف خوراکی ۵ میلی‌گرم ویتامین B6معکوس می‌شود.
نکات قابل توصیه از آنجا که کمبودویتامین‌های گروه B به‌تنهایی شایع نیست به‌طور معمول ترکیبی از این ویتامینهاتجویز می‌شود.
مقدار مصرف
خوراکی
به‌عنوان مکمل ویتامین در پیشگیری ازکمبود ویتامین مقدار مصرف توصیه شده‌در روز به‌صورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تا سن
۳ سال ۱ـ۰/۳ میلی‌گرم سن ۶ـ۴ سال ۱/۱میلی‌گرم سن ۱۰ـ۷ سال ۱/۴ میلی‌گرم پسران و مردان بالغ ۲ـ۱/۷ میلی‌گرم دختران و زنان بالغ ۱۵ـ۱۳ میلی‌گرم زنان‌باردار ۲/۲ میلی‌گرم در دوران شیردهی‌۲/۱ میلی‌گرم
در درمان کمبود ویتامین مقدار
مصرف براساس شدت کمبود تعیین‌می‌شود.
تزریقی
برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین‌B6، به‌عنوان بخشی از تغذیه تام وریدی مقدار مصرف برحسب نیاز بیمار تعیین‌می‌شود. در درمان سندرم وابستگی‌به‌پیرویدکسین در بزرگسالان ابتداmg/day 600ـ۳۰ و در شیرخوران ابتدا۱۰۰ـ۱۰ میلی‌گرم تزریق عضلانی یاوریدی می‌شود.
در درمان کمبود این ویتامین ناشی
از مصرف داروها در بزرگسالان
مقدار ۲۰۰mg/dayـ۵۰ به‌مدت ۳ هفته‌مصرف می‌شود که در صورت نیازبامقدار ۱۰۰mg/dayـ۲۵ درمان ادامه‌می‌یابد. در درمان مسمومیت ناشی ازایزونیازید در بزرگسالان ابتدا ۴ گرم
از راه وریدی تزریق می‌شود و سپس ۱گرم پیریدوکسین هر ۳۰ دقیقه تزریق‌می‌گردد.
اشکال دارویی
Injection: 100 mg/2 ml, 300 mg/2ml
Tablet: 40 mg

VITAMIN C (ASCORBIC ACID)

موارد مصرف این دارو برای پیشگیری ودرمان کمبود ویتامین C مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اسید آسکوربیک برای تشکیل‌کلاژن و ترمیم بافتهای بدن ضروری‌است این ویتامین ممکن است در بعضی ازواکنش‌های اکسیداسیون و احیاء دخالت‌نماید. همچنین این ویتامین در متابولیسم‌فنیل‌آلانین تیروزین اسیدفولیک نوراپی‌نفرین هیستامین آهن و بعضی ازسیستمهای آنزیمی دارو، مصرف‌کربوهیدراتها، ساخت لیپیدها، پروتئین‌هاو کارنی‌تین دخالت داشته و برای عملکردسیستم ایمنی و جلوگیری از شکنندگی‌عروق خونی ضروری است
فارماکوکینتیک اسید آسکوربیک به‌راحتی‌از مجرای گوارش (ژژونوم جذب‌می‌شود. پیوند این دارو به‌پروتئین کم‌است (۲۵ درصد). متابولیسم اسیدآسکوربیک کبدی است ویتامین C توسطتمام سلولهای بدن جذب می‌شود. این‌ویتامین از کلیه عمدت? به‌صورت متابولیت‌و مقدار خیلی کم نیز به‌صورت تغییر نیافته‌دفع می‌شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌دفروکسامین باویتامین C، ممکن است‌سبب افزایش مسمومیت بافت با آهن گردد.
مقدار مصرف
خوراکی
مقدار مصرف توصیه شده در روز برای‌به‌صورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تا سن‌۳ سال ۴۰ـ۳۰ میلی‌گرم سن ۱۰ـ۴ سال ۴۵میلی‌گرم نوجوانان و بزرگسالان ۶۰ـ۵۰میلی‌گرم زنان باردار ۷۰ میلی‌گرم دردوران شیردهی ۹۵ـ۹۰ میلی‌گرم
تزریقی
بزرگسالان برای پیشگیری از کمبودویتامین C، به‌عنوان بخشی از تغذیه
تام وریدی مقدار مصرف برحسب نیازبیمار تعیین و انفوزیون وریدی می‌شود.در کمبود ویتامین C، از راه انفوزیون‌وریدی مقدار مصرف برحسب نیاز بیمارتعیین می‌شود. از راه عضلانی‌۵۰۰mg/day ـ۱۰۰ به‌مدت حداقل ۲ هفته‌مصرف می‌شود.
کودکان در درمان کمبود ویتامین C، از راه‌انفوزیون وریدی مقدار مصرف براساس‌نیاز هر بیمار تعیین می‌شود. از راه‌عضلانی ۳۰۰ mg/dayـ۱۰۰ به‌مدت حداقل‌۲ هفته مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Effervescent Tablet: 1000 mg
Powder: 500 mg/sachet
Tablet: 100 mg, 250 mg
Injection: 500 mg/5 ml

VITAMIN D

CALCITRIOL
DIHYDROTACHYSTEROL
VITAMIN D3
ویتامین D به ترکیباتی مانند دی‌هیدروتاکی سترول ارگوکلسیفرول ویتامین D2) و کوله کلسیفرول (ویتامین‌D3) و کلسیتریول که دارای اثر پیشگیری‌کننده یا درمان کننده راشی تیسم و نرمی‌استخوان هستند، اطلاق می‌شود.
ویتامین D برای جذب و مصرف کلسیم وفسفات و برای کلسیفیه شدن طبیعی‌استخوان ضروری است در صورت نیاز،ویتامین D همراه با هورمون پاراتیروئید وکلسی‌تونین غلظت کلسیم سرم را از طریق‌افزایش غلظت کلسیم و فسفات سرم تنظیم‌می‌کند. ویتامین Dجذب کلسیم و فسفات رااز روده کوچک تحریک می‌کند و باعث‌به‌حرکت درآمدن کلسیم از استخوان‌می‌شود. به‌نظر می‌رسد کلسیتریول باپیوند به‌گیرنده‌های اختصاصی درسیتوپلاسم مخاط روده و متعاقب آن‌ترکیب شدن با هسته اثر خود را اعمال‌می‌کند. این امر احتمالا منجر به‌تشکیل‌پروتئینی می‌شود که باکلسیم پیوند می‌یابدو در نتیجه جذب کلسیم از روده افزایش‌می‌یابد. همچنین همراه با هورمون‌پاراتیروئید، کلسیتریول انتقال یون کلسیم‌از استخوان به‌مایع خارجی سلول را تنظیم‌می‌نماید. بنابراین هومئوستاز کلسیم درمایع خارج سلولی را تحت تأثیر قرارمی‌دهد.

CALCITRIOL

موارد مصرف کلسیتریول برای پیشگیری‌و درمان راشی‌تیسم و درمان کمی کلسیم‌خون همراه با کم کاری پاراتیروئیدمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این ویتامین به سهولت از ابتدایا انتهای روده کوچک جذب می‌شود.نیمه‌عمر پلاسمایی کلسیتریول از راه‌خوراکی ۶ـ۲ ساعت است زمان لازم برای‌رسیدن به اوج غلظت سرمی از راه‌خوراکی تقریب? ۶ـ۳ ساعت است طول اثرکلستیرول ۵ ـ۳ روز است این ویتامین ازراه صفرا و کلیه دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در زیادی‌کلسیم خون یا ویتامین D واستئودیستروفی کلیوی همراه با زیادی‌فسفات خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در بیماران مبتلا به‌عیب کارکلیه یا در صورت مصرف مقادیر زیادویتامین تعیین غلظت کلسیم پلاسماضروری است
۲ ـ در صورت وجود تصلب شرائین یاعیب کار قلب زیادی فسفات خون یا عیب‌کار کلیه باید با احتیاط مصرف شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای آنتی‌اسید حاوی منیزیم باکلسیتریول ممکن است منجر به‌زیادی‌منیزیم خون به ویژه در بیماران مبتلا به‌نارسایی مزمن کلیوی گردد. مصرف‌همزمان کلسیتریول با مقادیر زیادفرآورده‌های حاوی کلسیم یا مدرهای‌تیازیدی ممکن است خطر زیادی کلسیم‌خون را افزایش دهد. مصرف همزمان‌سایر مشتقات ویتامین D با این دارو ممکن‌است باعث بروز مسمومیت گردد.
عوارض جانبی بامصرف مقادیر بیش ازحد این ویتامین بی‌اشتهایی تهوع واستفراغ اسهال کاهش وزن تکرر ادرار،تعریق سردرد، تشنگی سرگیجه وافزایش غلظت کلسیم و فسفات در پلاسما وادرار گزارش شده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ خطر بروز مسمومیت‌با مصرف طولانی مدت مقادیر زیاد این‌ویتامین وجود دارد.
۲ ـ از مصرف همزمان داروهای ضداسیدحاوی منیزیم با این دارو باید خودداری‌شود.
۳ ـ در صورت مصرف این دارو به‌عنوان‌افزاینده کلسیم خون به منظور بررسی‌پیشرفت درمان مراجعه منظم به‌پزشک‌ضروری است
۴ ـ از آنجائیکه کمبود ویتامین Dبه‌تنهایی‌شایع نیست معمولا ترکیبی از چندویتامین تجویز می‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتدا ۰/۲۵ mcg/day مصرف‌می‌شود و سپس برحسب نیاز بیمار هر۴ـ۲ هفته ۰/۲۵ میکروگرم افزایش می‌یابد.در کمی کلسیم خون ناشی از دیالیز۳ mcg/day ـ ۰/۵ و در کم کاری پاراتیروئیدmcg/day 0/27 ـ ۰/۲۵ مصرف می‌شود.
کودکان ابتدا mcg/day 0/25 مصرف‌می‌شود و سپس برحسب نیاز بیمار هر۴ـ۲ هفته ۰/۲۵ میکروگرم افزایش
می‌یابد. در کمی کلسیم خون ناشی ازدیالیز ۲ mcg/day ـ ۰/۲۵ و در کم کاری‌تیروئید ۰/۰۸mcg/kg/day ـ ۰/۰۴ مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule: 0.25 mcg

DIHYDROTACHYSTEROL

موارد مصرف این دارو برای درمان کمی‌کلسیم خون همراه با کم‌کاری پاراتیروئیدو درمان حالات مزمن و پنهان تتانی پس ازعمل جراحی و تتانی ایدیوپاتیک مصرف‌می‌شود.
فارماکوکینتیک ویتامین D به سهولت ازابتدا یا انتهای روده کوچک جذب می‌شود.این ویتامین عمدت? در کبد و بافتهای چربی‌ذخیره می‌شود. دی‌هیدروتاکیسترول درکبد فعال می‌شود. اثر این ویتامین چندین‌ساعت پس از مصرف شروع می‌شود.طول اثر این ویتامین تا ۹ هفته است این‌ویتامین از راه صفرا و کلیه دفع می‌شود.
موارد منع مصرف این دارو در زیادی‌کلسیم خون یا ویتامین D واستئودیستروفی کلیوی همراه با زیادی‌فسفات خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط مصرف شود:
تصلب شرائین یا عیب کار قلب زیادی‌فسفات خون و عیب کار کلیه
۲ ـ در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه یا درصورت مصرف مقادیر زیاد ویتامین تعیین غلظت کلسیم پلاسما ضروری است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای آنتی‌اسید حاوی منیزیم بادی‌هیدروتاکیسترول ممکن است منجر به‌زیادی منیزیم خون به ویژه در بیماران‌مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی گردد.مصرف همزمان دی‌هیدروتاکیسترول بامقادیر زیاد فرآورده‌های حاوی کلسیم یامدرهای تیازیدی ممکن است خطر زیادی‌کلسیم خون را افزایش می‌دهد. مصرف‌همزمان سایر مشتقات ویتامین D با این‌دارو ممکن است باعث بروز مسمومیت‌افزایش می‌یابد.
عوارض جانبی با مصرف مقادیر بیش ازحد این ویتامین بی‌اشتهایی تهوع واستفراغ اسهال کاهش وزن بدن تکررادرار، تعریق سردرد، تشنگی سرگیجه وافزایش غلظت کلسیم و فسفات در پلاسما وادرار گزارش شده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ خطر بروز مسمومیت‌با مصرف طولانی دراز مقادیر زیاد این‌ویتامین وجود دارد.
۲ ـ از مصرف همزمان داروهای ضداسیدحاوی منیزیم با این دارو باید خودداری‌شود.
۳ ـ در صورت مصرف این دارو به‌عنوان‌افزاینده کلسیم خون به‌منظور بررسی‌پیشرفت درمان مراجعه منظم به پزشک‌ضروری است
۴ ـ از آنجائیکه کمبود ویتامین D به تنهایی‌شایع نیست معمولا ترکیبی از چندویتامین تجویز می‌شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان ابتداء ۰/۱۲۵-۲mg/dayمصرف می‌شود. در درمان تتانی
ناشی از کمبود حاد کلسیم خون
مقدار شروع mg/day 0/75-2/5 به مدت
۳ روز و در تتانی نسبت? حاد،۰/۲۵-۰/۵mg/day به مدت ۳ روز مصرف‌می‌شود. مقدار نگهدارنده برحسب نیاز،۰/۲۵ میلی‌گرم در هفته تا mg/day 1 است در کم‌کاری پاراتیروئید، مقدار شروع‌۰/۷۵-۲/۵mg/day به مدت چند روز ومقدار نگهدارنده mg/day 0/2-1 است
کودکان در کم‌کاری پاراتیروئید
مقدار شروع mg/day 1-5 به مدت ۴ روزاست سپس این مقدار مصرف ادامه یافته‌یا کاهش می‌یابد. مقدار نگهدارنده‌۰/۵-۱/۵mg/day است
اشکال دارویی
Oral Solution: 0.25 mg/ml

VITAMIN D3 (CHOLECALCIFEROL)

موارد مصرف این دارو برای پیشگیری ودرمان کمبود ویتامین D، راشی‌تیسم ودرمان کمی کلسیم خون همراه با کم‌کاری‌پاراتیروئید مصرف می‌شود.
فارماکوکینتیک این ویتامین به‌سهولت ازابتدا یا انتهای روده کوچک جذب می‌شود.این ویتامین عمدت? در کبد و بافتهای چربی‌ذخیره می‌شود. فعال شدن متابولیک کوله‌کلسیفرول طی دو مرحله در کبد و کلیه‌صورت می‌گیرد. دفع این ویتامین از طریق‌صفرا و کلیه صورت می‌گیرد.
موارد منع مصرف این دارو در زیادی‌کلسیم خون یا ویتامین D واستئودیستروفی کلیوی همراه با زیادی‌فسفات خون نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط مصرف شود:
تصلب شرائین یا عیب کار قلب زیادی‌فسفات خون و عیب کار کلیه
۲ ـ در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه یا درصورت مصرف مقادیر زیاد ویتامین تعیین غلظت کلسیم پلاسما ضروری است
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌داروهای آنتی‌اسید حاوی منیزیم با کوله‌کلسیفرول ممکن است منجر به زیادی‌منیزیم خون به‌ویژه در بیماران مبتلا به‌نارسایی مزمن کلیوی گردد. مصرف‌همزمان کوله کلسیفرول با مقادیر زیادفرآورده‌های حاوی کلسیم یا مدرهای‌تیازیدی ممکن است خطر زیادی کلسیم‌خون را افزایش می‌دهد. مصرف همزمان‌سایر مشتقات ویتامین D با این داروتوصیه نمی‌شود، زیرا امکان بروزمسمومیت افزایش می‌یابد.
عوارض جانبی با مصرف مقادیر بیش ازحد این ویتامین بی‌اشتهایی تهوع واستفراغ اسهال کاهش وزن بدن تکررادرار، تعریق سردرد، تشنگی سرگیجه وافزایش غلظت کلسیم و فسفات در پلاسما وادرار گزارش شده‌است
نکات قابل توصیه ۱ ـ خطر بروز مسمومیت‌با مصرف دراز مدت مقادیر زیاد این‌ویتامین وجود دارد.
۲ ـ از مصرف همزمان داروهای ضداسیدحاوی منیزیم با این دارو باید خودداری‌شود.
۳ ـ در صورت مصرف این دارو به‌عنوان‌افزاینده کلسیم خون به‌منظور بررسی‌پیشرفت درمان مراجعه منظم به پزشک‌ضروری است
۴ ـ از آنجائی که کمبود ویتامین D به‌تنهایی شایع نیست معمولا ترکیبی از چندویتامین تجویز می‌شود.
مقدار مصرف برای پیشگیری از کمبودویتامین مقدار مصرف توصیه شده درروز، به‌صورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد
تا سن ۳ سال ۳۰۰-۴۰۰ واحد، سن ۴-۶سال ۴۰۰ واحد، سن ۷-۱۰ سال ۴۰۰واحد، بزرگسالان ۲۰۰-۴۰۰ واحد،
زنان باردار و در دوران شیردهی ۴۰۰واحد.
هر واحد از ویتامین D، معادل ۰/۰۲۵میکروگرم کوله کلسیفرول است
در درمان راشی‌تیسم مقاوم به ویتامین D،در بزرگسالان ۱۲۰۰۰-۱۵۰۰۰۰u/day ودر کودکان ۳۰۰۰-۱۰۰۰۰u/day مصرف‌می‌شود. در درمان کم‌کاری غده‌پاراتیروئید در بزرگسالان ۵۰۰۰۰-۱۵۰۰۰۰u/day و در کودکان ۵۰۰۰۰-۲۰۰۰۰۰u/day مصرف می‌شود.
از راه تزریقی به‌عنوان پیشگیری و درمان‌کمبود ویتامین مقدار مصرف برحسب‌نیاز هر بیمار تعیین می‌شود.
اشکال دارویی
Capsule:50,000 U
Injection: 300,000 U

VITAMIN E

موارد مصرف ویتامین E برای پیشگیری ودرمان کمبود این ویتامین مصرف‌می‌شود.
مکانیسم اثر: ویتامین E به‌عنوان یک عنصراساسی در تغذیه و به‌عنوان یک‌آنتی‌اکسیدان همراه با سلنیم موجود دررژیم غذایی اسیدهای چرب غیراشباع‌موجود در غشاء و سایر ساختمانهای‌سلولی را از حمله رادیکال‌های آزادمحافظت نموده و گویچه‌های قرمز خون رادر مقابل همولیز حفظ می‌کند. ویتامین Eبه‌عنوان یک کوفاکتور در بعضی ازسیستم‌های آنزیمی عمل می‌کند.
فارماکوکینتیک ۵۰-۸۰ درصد ویتامین E
از مجرای گوارش (دوازدهه جذب‌می‌شود. برای جذب کافی این ویتامین وجود املاح صفراوی و چربی موجود دررژیم غذایی ضروری است این ویتامین
در تمام بافت‌های بدن به‌ویژه بافتهای‌چربی ذخیره می‌شود. متابولیسم آن کبدی‌است و از طریق صفرا و کلیه دفع
می‌شود.
عوارض جانبی با مصرف مقادیر بین‌۴۰۰-۸۰۰u/day به مدت طولانی تاری دید،اسهال سرگیجه سردرد، تهوع یا کرامپ‌معده خستگی یا ضعف غیرمعمول گزارش‌شده‌است
نکات قابل توصیه از آنجا که کمبودویتامین E به تنهایی شایع نیست معمولاترکیبی از چند ویتامین تجویز می‌شود.
مقدار مصرف
خوراکی
به‌عنوان پیشگیری از کمبود ویتامین E،مقدار مصرف توصیه شده در روزبه‌صورت زیر است
شیرخواران و کودکان از بدو تولد تا سن‌۳ سال ۵-۱۰ واحد، سن ۴-۱۰ سال ۱۲واحد، پسران و مردان بالغ ۱۷ واحد،دختران و زنان بالغ ۱۳ واحد، زنان باردار۱۷ واحد، در دوران شیردهی ۱۸-۲۰واحد. برای درمان کمبود این ویتامین مقدار مصرف برحسب شدت کمبود تعیین‌می‌شود.
در شیرخواران نارس که فرمول‌های‌غذایی حاوی مقادیر زیاد اسیدهای چرب‌غیراشباع دریافت می‌کنند، u/day 15-25تجویز می‌گردد.
تزریقی
برای درمان در بزرگسالان کمبودویتامین u/day 60-75 و در کودکان‌u/kg/day 1 تزریق می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 100 IU
Oral Drops: 50 IU/ml
Injection: 100 IU

VITAMIN K (PHYTONADIONE)

موارد مصرف این ویتامین برای پیشگیری‌و درمان اختلالات انعقادی شامل اختلالات‌در ساخت فاکتورهای II، VII، IXو Xناشی از کمبود ویتامین K یا اختلال درفعالیت متابولیک آن مصرف می‌گردد.فیتونادیون به‌منظور جلوگیری از بیماری‌خونریزی دهنده در نوزادان به هنگام تولدمصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: این ویتامین تشکیل‌پروترومبین فعال در کبد (فاکتور II)،پروکانورتین (فاکتور VII)، جزءترومبوپلاستین پلاسما یا فاکتورکریسمس (فاکتور IX) و فاکتور استوارت فاکتور X) را که برای انعقاد طبیعی خون‌لازم هستند، تسریع می‌کند.
فارماکوکینتیک ویتامین K به‌سهولت ازمجرای گوارش (دوازدهه جذب می‌شود.فیتونادیون برای جذب به املاح صفراوی‌نیاز دارد. متابولیسم این ویتامین کبدی‌است زمان شروع اثر فیتونادیون از راه‌خوراکی ۶-۱۲ ساعت و از راه تزریقی ۱-۲ساعت است غلظت طبیعی فیتونادیون طی‌۱۲-۱۴ ساعت پس از مصرف به‌دست‌می‌آید. ویتامین K از راه صفرا و کلیه دفع‌می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ ویتامین K در بیماران مبتلا به‌عیب کار کبد باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ به دلیل خطر بروز واکنش‌های شدیدشبه حساسیت مفرط در تزریق وریدی‌ویتامین K، تجویز این دارو از راه وریدی‌توصیه نمی‌شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌ویتامین K با داروهای ضد انعقاد خوراکی‌ممکن است اثرات این داروها را به‌علت‌افزایش ساخت کبدی فاکتورهای پیش‌انعقادی کاهش دهد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ به‌منظور بررسی‌پیشرفت درمان مراجعه منظم به پزشک وانجام آزمون زمان پروترومبین ضروری‌است
۲ ـ از مصرف سایر داروها بدون دستورپزشک باید خودداری شود، زیرا ممکن‌است اثرات ویتامین K را تغییر دهند.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان در کمی پروترومبین خون‌ناشی از مصرف داروهای ضد انعقاد،مقدار ۲/۵-۱۰ میلی‌گرم (حداکثر ۲۵میلی‌گرم مصرف می‌شود که در صورت‌نیاز می‌توان پس از ۱۲-۴۸ ساعت این‌مقدار را تکرار نمود.
کودکان به‌عنوان ویتامین و در کمی‌پروترومبین خون ناشی از دارو مقدار۵-۱۰ میلی‌گرم مصرف می‌شود.
تزریقی
بزرگسالان در کمی پروترومبین خون‌ناشی از داروهای ضد انعقادی (به غیر ازهپارین ، مقدار ۲/۵-۱۰ میلی‌گرم (حداکثر۲۵ میلی‌گرم تزریق عضلانی یا زیر جلدی‌می‌شود که در صورت نیاز، می‌توان پس از۶-۸ ساعت این مقدار را تکرار نمود. درکمی پروترومبین خون ناشی از سندرم‌سؤ جذب یا ناشی از داروها، مقدار ۲-۵میلی‌گرم تزریق عضلانی یا زیرجلدی‌می‌شود.
برای جلوگیری از کمی پروترومبین خون‌در بیمارانی که به مدت طولانی فقط از راه‌تزریقی تغذیه می‌شوند، مقدار ۵-۱۰میلی‌گرم یکبار در هفته تزریق عضلانی‌می‌شود.
کودکان به‌عنوان ویتامین مقدار ۱میلی‌گرم در ماه تزریق عضلانی یازیرجلدی می‌شود. برای جلوگیری از کمی‌پروترومبین خون ناشی از تغذیه تام‌وریدی به مدت طولانی ۲-۵ میلی‌گرم‌یکبار در هفته تزریق عضلانی می‌گردد.
در درمان کمی پروترومبین خون ۱-۲میلی‌گرم در شیرخواران و ۵-۱۰ میلی‌گرم‌در کودکان و برای جلوگیری از بیماری‌خونریزی دهنده نوزادان مقدار ۰/۵-۱میلی‌گرم بلافاصله پس از زایمان تزریق‌عضلانی یا زیرجلدی می‌شود. در صورت‌نیاز این مقدار پس از ۶-۸ ساعت تکرارمی‌شود.
اشکال دارویی
Injection: 1 mg/0.5ml, 10 mg/ml
Tablet: 10 mg

ZINC SULFATE

موارد مصرف سولفات روی به‌عنوان‌مکمل در پیشگیری و درمان کمبود روی‌مصرف می‌شود. نیاز به این ماده معدنی‌در حالاتی از قبیل سوختگی‌ها، سیروزکبدی دیابت بی‌اشتهایی گاسترکتومی اختلالات ژنتیکی نوزادان نارس عفونت‌های مزمن بیماریهای روده بیماری لوزالمعده بیماری کلیوی اختلالات پوستی استرس و ضربه ممکن‌است افزایش یابد.
مکانیسم اثر: روی برای حفظ ساختمان‌اسیدهای نوکلئیک پروتئین‌ها و غشاهای‌سلولی ضروری است به‌علاوه رشدطبیعی و تقسیم سلولی ترمیم بافتی بلوغ‌جنسی و دستگاه تولید مثل عادت به‌تاریکی و دید در شب التیام زخمها، دفاع‌ایمنی بدن ادراک چشایی و احتمالا بویایی‌از اعمال فیزیولوژیک وابسته به روی‌می‌باشند.
فارماکوکینتیک جذب نمک‌های روی ازمجرای گوارش ناچیز می‌باشد. تقریب?۲۰-۳۰ درصد از روی موجود در رژیم‌غذایی از طریق دوازدهه و ایلئوم جذب‌می‌شود. این عنصر اساس? در گلبولهای‌قرمز و سفید و همچنین در عضلات استخوان‌ها، پوست کلیه‌ها، کبد،لوزالمعده شبکیه و پروستات ذخیره‌می‌شود. راه اصلی دفع روی (تقریب? ۹۰درصد) از طریق مدفوع است و میزان کمی‌نیز از راه ادرار و عرق دفع می‌شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورتی که بیمار دچارکمبود مس باشد، مصرف روی ممکن است‌کمبود مس را تشدید کرده یا سطح سرمی‌آن را کاهش دهد.
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیاد داروندرت? ممکن است باعث بروز مشکلات‌گوارشی به‌ویژه اشکال در هضم و درداپی‌گاستریک تهوع و مشکلات‌هماتولوژیک شود.
تداخل‌های دارویی مقادیر زیاد روی ممکن‌است جذب مس از طریق روده را مختل‌نماید. نمکهای روی ممکن است جذب‌تتراسیکلین‌ها را از طریق ایجاد شلاتهای‌غیرمحلول کاهش دهند. از اینرو فاصله‌زمانی حداقل ۲ ساعت بین تجویزمکمل‌های روی و تتراسیکلین‌ها ضروری‌می‌باشد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ دارو حداقل یک ساعت قبل یا دو ساعت پس از غذا (مگر درصورت تحریک گوارشی مصرف شود.
۲ ـ در صورت لزوم می‌توان محتویات‌کپسول را روی غذای سرد ریخته ومصرف کرد.
۳ ـ از مصرف غذاهای حاوی کلسیم فسفرو فیتات با این دارو باید خودداری گردد.
۴ ـ در صورت ایجاد تهوع اسهال بثورات‌پوستی استفراغ شدید، از دست رفتن آب‌بدن و بیقراری مقدار مصرف دارو بایدکاهش یافته یا تا کنترل علایم فوق مصرف‌نشود.
مقدار مصرف به‌عنوان مکمل غذایی روزانه‌۲۵-۵۰ میلی‌گرم روی (۱۱۰-۲۲۰میلی‌گرم سولفات روی مصرف می‌شود.در درمان کمبود روی ابتدا تا mg/day 75روی (درمان کوتاه مدت تجویز می‌شود وسپس‌برحسب پاسخ بیمار مقدار مصرف‌دارو کاهش می‌یابد.
اشکال دارویی
Capsule: 220 mg

ALTHADIN

موارد مصرف آلتادین در التهاب وتحریکات مخاط گلو بکار می‌رود. همچنین‌به عنوان خلطآور در سرفه‌های ناشی ازافزایش ترشحات مجاری تنفسی فوقانی‌استفاده می‌گردد.
مکانیسم اثر: آلتادین با داشتن موسیلاژ وسایر مواد مؤثر دارای خاصیت نرم‌کننده وکاهش دهنده تحریکات و التهابات خفیف‌در مخاط دهان و گلو می‌باشد. احتمالا این‌اثر با ایجاد یک غشا و مانع فیزیکی برای‌جلوگیری از گسترش تحریکات ظاهرمی‌شود.
اجزاء فرآورده قرص آلتادین حاوی
۲۲۰ میلی‌گرم پودر گل ختمی
(Althaea officinalis)، ۱۵ میلی‌گرم عصاره‌تام ریشه شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra)و ۲ میلی‌گرم اسانس نعناع (Mentha piperita)می‌باشد.
مواد مؤثره موسیلاژ، پکتین آسپاراژین لسیتین منتول فلاونوییدها وگلیسیریزین
هشدارها: ایمنی مصرف آلتادین در دوران‌بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است
نکات قابل توصیه آلتادین در التهاب‌های‌ناشی از عفونت مخاط گلو به تنهایی مؤثرنمی‌باشد. بنابراین توصیه می‌گردد طبق‌نظر پزشک همراه با آنتی بیوتیک مناسب‌مصرف شود.
مقدار مصرف طبق دستور پزشک یا هر۲-۳ ساعت یک قرص مکیده شود.
اشکال دارویی
Losong: 700 mg

ALTIB

موارد مصرف آلتیب در درمان اضطراب بی‌خوابی و سردردهای با منشاء عصبی‌بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: این فرآورده به عنوان داروی‌مضعف سیستم عصبی مرکزی (CNS)عمل می‌کند، ولی جایگاه و مکانیسم دقیق‌اثر آن به‌طور کامل شناخته نشده است مطالعات بیوشیمیایی نشان داده است که‌والرینیک اسید سنبل‌الطیب احتمالا باعث‌وقفه در سیستم آنزیمی مسئول‌کاتابولیسم‌گابا(GABA) می‌شود. طبق‌بررسی‌های انجام شده عصاره‌هیدروالکلی بادرنجبویه دارای اثرآرامبخش روی سیستم اعصاب مرکزی (CNS)می‌باشد. بابونه واسطوخودوس‌موجود در این فراورده احتمالا دارای‌اثرات سداتیو است
اجزاء فرآورده پودر آلتیب از مجموعه‌گیاهان زیر تشکیل شده است
۱ ـ ریزوم و ریشه سنبل‌الطیب‌۳۲%
Valeriana officinalis
۲ـ برگ‌بادرنجبویه‌۱۷%
Melissa officinalis
۳ ـ سرشاخه‌های گلدار گاوزبان‌۱۷%
Borago officinalis
۴ ـ گلهای بابونه‌۱۷%
Matricaria chamomilla
۵ ـ برگ اسطوخودوس‌۱۷%
Lavandula stoechas
مواد مؤثره کامازولن والرینیک اسید،والپوتریات‌ها، لینالیل استات سیترال وسیترونلال
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده ممکن است ایجاد خواب‌آلودگی‌نماید. بنابراین هنگام رانندگی یا کار باابزاری که به هوشیاری کامل نیاز دارنداحتیاط شود.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است
عوارض جانبی به دلیل وجود بابونه در این‌فرآورده امکان بروز واکنشهای آلرژیک درماتیت آنافیلاکسی در افراد حساس به‌این گیاه وجود دارد.
تداخل‌های دارویی مصرف این فرآورده‌می‌تواند موجب تشدید اثر سایر داروهای‌آرام‌بخش گردد.
مقدار مصرف روزی ۲ بار، صبح و شب هر بار ۱-۲ قاشق مرباخوری از پودرآلتیب را در یک لیوان آب‌جوش به مدت ۱۵دقیقه دم کرده و پس از صاف کردن‌مصرف شود.
اشکال دارویی
Powder: 40 g

ANETHUM

موارد مصرف آنتوم در زیادی چربی خون کلسترول و تری گلیسیرید)، پیشگیری ودرمان آرتریواسکلروز و کولیکهای‌صفراوی بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: کورستین و لاکتوکوپیکرین‌موجود در این فرآورده احتمالا باعث مهارآنزیمهای لیپوژناز می‌شوند. ترکیبات‌موجود در آنتوم موجب افزایش ترشحات‌صفرا می‌شود. عصاره شاهتره احتمالامانع تشکیل سنگهای صفراوی می‌گردد.
اجزاء فرآورده آنتوم از عصاره گیاهان زیرتهیه شده است
۱ ـ دانه و برگ شوید ۶۸%
Anethum graveolens
۲ ـ ریشه کاسنی ۵%
Cichorium intybus
۳ ـ سر شاخه‌های گلدار شاهتره‌۵%
Fumaria parviflora
۴ ـ لیمو عمانی ۴%
Cirtus sp
مواد مؤثره روغنهای فرار نظیر کارون لیمونن گلیکوزید تلخ لاکتوکوپیکرین آلکالوئید، پروتوپین و هیسپیریدین
هشدارها: ۱ ـ در بیماران مبتلا به دیابت بایدتحت نظر پزشک مصرف گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در زنان‌باردار و شیرده به اثبات نرسیده است
مقدار مصرف روزی ۳ بار، هر بار
۲-۳ قرص با آب یا آب میوه مصرف‌می‌شود.
روزی ۲-۳ بار، هر بار یک قاشق‌مرباخوری از گرانول را در یک لیوان‌آب‌جوش ریخته و پس از ۱۰ دقیقه مصرف‌شود.
اشکال دارویی
Granule: 100 g
Tablet: 650 mg

ANTI-DIABETIC

موارد مصرف آنتی‌دیابتیک در درمان‌زیادی قندخون به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: مطالعات انجام شده نشان‌داده است که داکسی نوجری مایسین‌موجود در برگ توت سیاه در واکنشهای‌آنزیمی به‌جای قند مورد مصرف آنزیمهاقرار گرفته و آنها را غیرفعال می‌کند.همچنین با ایجاد وقفه در عمل آنزیم‌گلیکوزیداز می‌تواند از شکسته‌شدن‌زنجیره قندها جلوگیری نماید.
اثرات پایین آورنده قندخون دانه
شنبلیله ممکن است به‌علت نیکوتینیک
اسید، کومارین و تریگونلین موجود در آن‌باشد.
اجزاء فرآورده آنتی‌دیابتیک از مخلوطگیاهان زیر تشکیل شده است
۱. برگ توت سیاه‌۲۰%
Morus nigra
۲. دانه شنبلیه‌۶۰%
Trigonella foenum-graecum
۳. برگ زیتون‌۱۰%
Olea europea
۴. ریشه شیرین بیان‌۵%
Glycyrrhiza glabra
۵. پونه‌۵%
Mentha pulegium
مواد موثره تری گونلین کومارین نیکوتینیک اسید، داکسی نوجری مایسین واولئوروپئین
هشدارها: ۱ ـ مصرف همزمان این فرآورده‌با داروهای پایین آورنده قند و چربی‌خون داروهای ضدانعقاد، داروهای‌هورمونی و وقفه دهنده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAOI)باید بااحتیاط صورت‌گیرد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده
است
نکات قابل توصیه از آنجا که شنبلیله‌موجود در آنتی‌دیابتیک (به‌دلیل داشتن‌فیبرهای موسیلاژی ممکن است باعث‌جلوگیری از جذب سایر داروها گردد. لذاتوصیه می‌شود این فرآورده با فاصله‌زمانی مناسب از سایر داروها مصرف‌گردد.
مقدار مصرف روزی ۲ بار، هر بار ۲ قاشق‌غذاخوری از فرآورده را در یک لیوان آب‌جوش دم کرده و پس از صاف کردن‌مصرف شود.
اشکال دارویی
Powder: 100 g

ANTIMIGRAINE

موارد مصرف قطره آنتی میگرن به‌عنوان‌پیشگیری‌کننده و برطرف کننده حملات‌میگرنی و سردردهای با منشاء عصبی‌بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: آنتی میگرن به‌دلیل داشتن‌سنبل‌الطیب و بادرنجبویه دارای اثرات‌مضعف سیستم اعصاب مرکزی (CNS)می‌باشد. سالیسین موجود در پوست بیداثر ضد دردی مشابه سالیسیلات‌ها ایجادمی‌نماید.
اجزاء فرآورده قطره آنتی میگرن از عصاره‌هیدروالکلی گیاهان زیر تهیه می‌شود:
۱. دانه رازیانه‌۳۰%
Foeniculum vulgare
۲. ریشه سنبل‌الطیب‌۳۰%
Valeriana officinalis
۳. پوست ساقه بید۲۰%
Salix alba
۴. برگ بادرنجبویه‌۲۰%
Melissa officinalis
مواد موثره والرینیک اسید، والپوتریات‌ها،سالیسین روغنهای فرار نظیر آنتول فنکون سیترال و سیترونلال
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده ممکن است ایجاد خواب آلودگی‌نماید، بنابراین هنگام رانندگی یا کار باابزاری که به‌هوشیاری کامل نیاز دارد،احتیاط شود.
۲ ـ در افراد حساس به‌اسید استیل‌سالیسیلیک مبتلا به‌آسم زخمهای حادگوارشی هموفیلی نقرس کمی‌پروترومبین خون با احتیاط مصرف شود.
۳ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
تداخل‌های دارویی از مصرف همزمان این‌فرآورده با سالیسیلات‌ها باید خودداری‌شود. مصرف این فرآورده موجب تشدیداثر سایر داروهای آرامبخش می‌گردد.
مقدار مصرف به‌محض شروع اولین آثارحمله میگرنی ۴۰ ـ ۳۰ قطره در یک فنجان‌آب سرد ریخته و میل شود. در صورت‌لزوم می‌توان بعد از یک ساعت مصرف‌دارو را تکرار نمود. جهت پیشگیری ازحمله میگرنی و سردرد می‌توان صبح وشب مطابق دستور فوق مصرف نمود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

BABOONEH

موارد مصرف قطره بابونه برای درمان‌التهاب بافت مخاطی دهان و سایرقسمتهای دستگاه گوارش به‌کار می‌رود.علاوه بر این دارای اثرات ضداسپاسم وضدنفخ می‌باشد.
مکانیسم اثر: فعالیت ضدالتهابی عصاره‌بابونه بیشتر به‌واسطه ترکیبات ماتریسین پیشتاز کامازولن ، بیزابولول واکسیدهای آن می‌باشد. عصاره بابونه‌احتمالا موجب وقفه سیکلواکسیژناز ولیپواکسیژناز شده در نتیجه تولیدپروستاگلاندینها و لوکوترین‌ها را متوقف‌می‌نماید. آپی‌ژنین موجود در عصاره‌بابونه موجب مهار آزادسازی هیستامین‌نیز می‌گردد. اثرات آنتی اسپاسمودیک‌بابونه به آپی‌ژنین نسبت داده می‌شود.
اجزاء فرآورده قطره بابونه از عصاره‌هیدروالکلی گیاه بابونه (Matricaria chamomilla)تهیه شده است که هر ۱۰۰میلی‌لیتر آن حاوی ۱۰ میلی‌گرم کامازولن‌و حداقل ۲ میلی‌گرم آپی‌ژنین می‌باشد.
مواد موثره روغنهای فرار نظیر کامازولن آلفا ـ بیزابولول و فلاونویید آپی‌ژنین
منع مصرف این فرآورده در بیماران مبتلابه‌آسم نباید مصرف شود.
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به‌اثبات‌نرسیده است
عوارض جانبی در افراد حساس احتمال‌بروز واکنشهای آلرژیک (در ماتیت‌تماسی آنافیلاکسی وجود دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ در کاربرد داروبه‌عنوان ضدالتهاب و سوزش مخاط معده‌و روده باید مقدار مصرف توصیه شده نیم ساعت قبل از غذا میل شود.
۲ ـ در کاربرد قطره بابونه به‌عنوان‌ضداسپاسم و ضدنفخ باید دارو یک ساعت بعد از غذا میل گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان روزی ۳ بار، هربار ۳۰ قطره‌مصرف شود.
کودکان روزی ۳ بار، هربار ۲۰ ـ ۱۰ قطره‌در یک فنجان آب ولرم مصرف شود.
به‌عنوان دهان شویه روزی ۳ بار هربار۱ قاشق مرباخوری از قطره همراه با نصف‌لیوان آب ولرم مخلوط و غرغره شود.
اشکال دارویی
Drop: 15 ml

BRAN

موارد مصرف برن در اختلالات دستگاه‌گوارش نظیر یبوست بیماریهای‌دیورتیکولار روده بزرگ و سندرم روده‌تحریک‌پذیر بکار می‌رود. ملین‌های‌حجیم‌کننده مدفوع برای پیشگیری ازیبوست در بیمارانی که در حین اجابت‌مزاج نباید تحت فشار باشند مانند بیمارانی‌که زخم برش فرج (episiotomy)دارند،هموروئید ترومبوزه دردناک شقاق یاآبسه پرینه‌ای فتق دیافراگم و تنگی‌آنورکتال مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: برن احتمالا از طریق جذب ونگهداری آب باعث افزایش حجم و رطوبت‌مدفوع شده موجب تحریک روده بزرگ وافزایش حرکات پریستالتیک و در نتیجه‌کوتاه شدن زمان عبور مواد از روده وافزایش دفعات دفع می‌گردد.
اجزاء فرآورده پودر برن از پوسته خارجی‌گندم تهیه شده است
مواد موثره پلی‌ساکاریدها (سلولز،همی‌سلولز و پکتین ، پروتئین چربی واملاح
منع مصرف این فرآورده مانند سایرداروهای ملین در آپاندیسیت و یانشانه‌های آن خونریزی رکتوم باعلت‌نامشخص نارسایی احتقانی قلب انسدادروده و در صورت وجود اشکال در بلع‌نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ ملین‌ها در کودکان تا سن ۶سال به‌جز بادستور پزشک نباید مصرف‌شوند. از آنجا که این کودکان قادربه‌توضیح علائم بیماری خود نیستندتشخیص دقیق بیماری بر مصرف این‌داروها ارجحیت دارد.
۲ ـ پودر برن باید با مقادیر زیاد مایعات‌مصرف شود. زیرا در صورت عدم‌مصرف کافی مایعات احتمال بروز انسدادمری و تراکم مدفوع در روده وجود دارد.
عوارض جانبی در شروع درمان ممکن‌است سنگینی و نفخ موقتی در بیماران‌ایجاد گردد که با ادامه درمان برطرف‌می‌شود. مصرف مقادیر زیاد از پودر برن باعث انسداد روده و مری (معمولا به‌دلیل‌مصرف کم مایعات می‌گردد. همچنین‌واکنشهای آلرژیک بامصرف دارو گزارش‌شده است
تداخل‌های دارویی پودر برن باعث کاهش‌جذب برخی از مواد معدنی (نظیر کلسیم منیزیم مس و روی ، ویتامین B12،گلیکوزیدهای قلبی و مشتقات کومارینی‌می‌گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف حداقل ۸ ـ ۶لیوان آب در روز برای کمک به‌نرم شدن‌مدفوع و جلوگیری از کاهش آب بدن بیمارضروری است
۲ ـ مصرف طولانی مدت این داروها که‌به‌صورت عادت درآمده باشد ممکن است‌باعث وابسته‌شدن کار روده‌ها به‌این‌داروها شود.
۳ ـ داروهای ملین نباید بیشتر از یک هفته مگر با دستور پزشک یا در مواردغیرضروری (مانند عدم اجابت مزاج طی‌یک یا دو روز) مصرف گردد.
۴ ـ از مصرف داروهای ملین تا دو ساعت‌بعد از مصرف سایر داروها خودداری‌نمایید.
مقدار مصرف روزانه ۳ ـ ۲ بار، یک یا
دو قاشق غذاخوری همراه با یک لیوان
آب میوه شیر و یا سایر نوشیدنیها،
۳۰ ـ ۱۵ دقیقه قبل از غذا مصرف
شود.
اشکال دارویی
Powder: 250 g

BRONCHO T.D.

موارد مصرف شربت برونکوتیدی‌به‌عنوان ضد سرفه و خلط آور به کارمی‌رود.
مکانیسم اثر: اثرات ضد سرفه و خلط آورآویشن شیرازی احتمالا مربوط به‌روغن‌های فرار (تیمول و کارواکرول آن‌می‌باشد.
اجزاء فرآورده هر ۱۰۰ میلی لیتر شربت‌حاوی ۲۵ گرم عصاره هیدروالکلی ۲۰%آویشن شیرازی Zataria moltifloraمی‌باشد.
مواد مؤثره روغنهای فرار نظیر تیمول وکارواکرول
منع مصرف به دلیل وجود ساکاروز نبایددر افراد دیابتیک مصرف شود.
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به اثبات‌نرسیده است
عوارض جانبی تیمول موجود در این‌فرآورده ممکن است باعث تحریک غشاءمخاطی گردد.
مقدار مصرف
بزرگسالان یک قاشق غذاخوری ۳ تا ۴ باردر روز
کودکان یک قاشق مرباخوری ۳ تا ۴ باردر روز
اشکال دارویی
Syrup: 120 ml

CALENDULA

موارد مصرف پماد کالاندولا دردرماتیت‌های آلرژیک پیشگیری و تسکین‌التهاب و تحریک پوست بدن شیرخواران‌بر اثر تماس با ادرار، آزردگی‌های جلدی‌ناشی از خراش‌ها و بریدگیهای سطحی خشکی و ترک‌های پوست گزیدگی‌حشرات پیشگیری و درمان آفتاب‌سوختگی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: فلاونوییدهای موجود در گل‌همیشه بهار از آزادشدن هیستامین و تولیدپروستاگلاندین‌ها جلوگیری می‌نمایند.ساپونین‌های گل همیشه بهار از آزاد شدن‌هیستامین برادی کینین و بعضی ازآنزیم‌های پروتئولیتیک جلوگیری کرده وبا کاهش نفوذپذیری مویرگها مانع ترشح‌پلاسما به‌داخل بافتها گردیده و مهاجرت‌گویچه‌های سفید را به‌ناحیه ملتهب کاهش‌می‌دهند. کارتنوییدهای گل همیشه بهار وبخصوص بتاکاروتن پیش‌ساز ویتامین Aبوده و به‌اثرات ضدالتهاب و التیام بخش‌فلاونوییدها و ساپونوزیدهای آن کمک‌می‌کنند. کاروتنوییدها همچنین همراه باتانن موجود در گیاه ممکن است درپیشگیری و بهبود حالت سرخی ادم و
درد ناشی از آفتاب سوختگی که در اثراشعه ماوراء بنفش ایجاد می‌شود مؤثرباشند.
اجزاء فرآورده پماد کالاندولا
از عصاره تام گلهای همیشه بهار (Calendula officinalis)به‌میزان ۱/۵%(معادل ۱۰۰ میلی‌گرم کاروتنویید) تهیه‌شده است
مواد مؤثره فلاونوییدهایی نظیرکورستین ایزوکورستین استرولها،کاروتنوییدها و ساپونین
مقدار مصرف روزی چندبار پس ازتمیزکردن پوست به‌مقدار کافی از پمادروی موضع مالیده شود.
اشکال دارویی
Ointment: 15g

CARMINATIVES

موارد مصرف این فرآورده‌ها جهت‌برطرف نمودن سوءهاضمه نفخ و دردناشی از آن مصرف می‌گردند.
مکانیسم اثر: روغنهای فرار موجود در این‌فرآورده‌ها با داشتن اثرات آنتی‌اسپاسمودیک و کاهش تونوس اسفنگترتحتانی مری موجب تسهیل خروج گازها ازمعده می‌گردد. ترکیبات فلاونوییدی وبیزابولول بابونه دارای اثرات‌آنتی‌اسپاسمودیک می‌باشند. به‌علاوه‌منتول موجود در نعناع احتمالا از طریق اثرآنتاگونیستی کلسیم موجب شل شدن‌عضلات صاف جداره کولون می‌شود.
اجزاء فرآورده‌ها: ـ Caramin از مخلوطگیاهان زیر تشکیل شده است
۱. دانه انیسون‌۲۰%
Pimpinella anisum
۲. دانه رازیانه‌۲۰%
Foeniculum vulgare
۳. دانه زیره سیاه‌۲۰%
Carum carvi
۴. گل بابونه‌۲۰%
Matricaria chamomilla
۵. برگ نعناع‌۲۰%
Mentha piperita
Caraway Mixture
از مخلوط گیاهان زیر تشکیل شده است
۱.عرق‌زیره‌سیاه‌۳۲/۳۲%
Carum carvi
۲.عرق‌رازیانه‌۳۳/۳۲%
Foeniculum vulgare
۳. عرق نعناع‌۸/۴۳%
Mentha arvensis
۴. عرق پونه‌۸/۳۳%
Mentha longifolia
Carmint
از عصاره هیدروالکلی گیاهان زیر تشکیل‌شده است
۱. برگ نعناع‌۵۰%
Mentha spicata
۲. برگ بادرنجبویه‌۲۵%
Melissa officinalis
۳. دانه گشنیز۲۵%
Coriandrum sativum
Dineh Carminatif
از مخلوط گیاهان زیر تشکیل شده است
۱. دانه زیره سیاه‌۱۵%
Carum carvi
۲. دانه زیره‌سبز۱۰%
Cuminum cyminum
۳. دانه انیسون‌۱۵%
Pimpinella anisum
۴. برگ نعناع‌۲۰%
Mentha piperita
۵. برگ بادرنجبویه‌۵%
Melissa officinalis
۶. دانه رازیانه‌۲۰%
Foeniculum vulgare
۷. دانه گشنیز۱۵%
Coriandrum sativum
Dillsun
از اسانس شوید به میزان ۲% تهیه گردیده‌است
Gripewater
از اسانس طبیعی گیاهان زیر تشکیل شده‌است
۱.اسانس‌شوید۰/۰۱۵%
Anethum graveolens
۲.اسانس‌دانه‌رازیانه‌۰/۰۱۵%
Foeniculum vulgare
۳.اسانس‌برگ‌نعناع‌۰/۰۱۵%
Mentha piperita
Supermint
از اسانس نعناع به‌میزان ۲% تهیه گردیده‌است
مواد موثره
:Caraminروغنهای فرار مانند کارون آنتول فنکون منتول کامازولن وفلاونویید آپی‌ژنین
:Caraway Mixtureروغنهای فرار مانندکارون آنتول فنکون منتول و منتون
:Carmint روغنهای فرار نظیر سیترال لینالول کارون و منتول
:Dineh Carminatifروغنهای فرار نظیرآنتول فنکون سیترال لینالول کارون کومینالدئید و منتول
:Dillsun روغنهای فرار نظیر منتول
:Gripe water روغنهای فرار مانندکارون آنتول فنکون منتول و منتون
:Supermint روغنهای فرار نظیر منتول
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده‌ها دردوران بارداری و شیردهی به‌اثبات‌نرسیده است
عوارض جانبی در افراد حساس امکان‌بروز واکنشهای آلرژیک (در ماتیت‌تماسی وجود دارد.
مقدار مصرف
:Caramin روزی دو بار، هر بار ۲ ـ ۱قاشق مرباخوری از پودر کارامین را دریک لیوان آب جوش دم کرده نیم ساعت‌بعد از غذا مصرف می‌شود.
:Caraway Mixtureکودکان تا ۶ ماه یک قاشق مرباخوری کودکان ۶ ماهه تا ۲ساله دو قاشق مرباخوری و در کودکان‌بالاتر از ۲ سال سه قاشق مرباخوری‌مصرف می‌شود. در صورت لزوم این‌مقادیر را تا ۶ بار در روز می‌توان تکرارنمود.
:Carmint بزرگسالان ۳۰ قطره و کودکان‌زیر ۱۲ سال ۱۵ قطره با نصف استکان آب‌اضافه شده و بعد از هر غذا مصرف‌می‌شود.
:Dineh Carminatifبزرگسالان ۲ ـ ۱قاشق مرباخوری از پودر کارمیناتیف
را با نصف لیوان آب جوش دم کرده پس‌از غذا مصرف می‌شود. پودر کارمیناتیف‌را می‌توان مستقیم? به‌غذا یا ماست نیزافزود.
کودکان زیر ۱۲ سال نصف مقداربزرگسالان مصرف می‌شود.
:Dillsun 10 ـ ۷ قطره در یک استکان آب‌حل شده مصرف می‌شود. در صورت‌لزوم پنج بار در روز می‌توان تکرار کرد.
:Gripe water نوزادان یک قاشق‌چایخوری کوکان یک قاشق مرباخوری وبزرگسالان یک قاشق سوپخوری مصرف‌می‌گردد. در صورت لزوم چهار تا شش‌بار در روز می‌توان تکرار کرد.
:Supermint 10 ـ ۷ قطره در یک استکان‌آب حل شده مصرف می‌شود. در صورت‌لزوم پنج بار در روز می‌توان تکرار کرد.
اشکال دارویی
Caramin: powder 40 g
Caraway mixture: Solution 120 ml
Carmint: Drop 30 ml
Dineh Carminatif: Powder 55 g
Dillsun: Drop 15 ml
Gripe water: Solution 120 ml
Supermint: Drop 15 ml

CRATAEGUS

موارد مصرف کراتاگوس باداشتن اثرات‌کاردیوتونیک گشادکننده عروق کرونر وپایین‌آورنده فشارخون در درمان‌نارساییهای خفیف قلبی و زیادی فشارخون بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: اثرات قلبی ـ عروقی این‌فراورده به‌ترکیبات فلاونوییدی موجود درکراتاگوس بخصوص پروسیانیدین‌هانسبت داده شده است کراتاگوس باعث‌افزایش جریان خون کرونر، افزایش‌جریان خون محیطی (در سر، عضلات‌اسکلتی و کلیه ، کاهش جریان خون‌محیطی (در پوست و دستگاه گوارش ،کاهش مقاومت محیطی و کاهش فشارخون‌می‌گردد. ترکیبات فلاونوییدی وپروآنتوسیانیدین این گیاه احتمالا دارای‌اثرات کرونوتروپ منفی و اینوتروپ مثبت‌می‌باشند.
اجزاء فرآورده قطره کراتاگوس
از عصاره هیدروالکلی گیاه سرخ ولیک Crataegus microphylla) تهیه شده است‌که هر ۱۰۰ میلی‌لیتر آن حاوی ۰/۲ گرم‌ماده مؤثره فلاونویید می‌باشد.
مواد موثره فلاونوییدها، پروسیانیدین‌هاو پروآنتوسیانیدین‌ها.
هشدارها: ۱ ـ بیماران تحت درمان باداروهای قلبی ـ عروقی به‌اثرات‌فارماکولوژیک کراتاگوس حساس‌ترمی‌باشند. بنابراین مصرف این فرآورده‌در افراد فوق باید بااحتیاط صورت
گیرد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
عوارض جانبی بامصرف فرآورده‌های‌حاوی کراتاگوس عوارضی نظیر تهوع خستگی تعریق و بثورات جلدی (روی‌دست گزارش شده است مصرف مقادیرزیاد این فراورده ممکن است ایجادمسمومیت (برادیکاردی دپرسیون‌تنفسی نماید.
مقدار مصرف مقدار مصرف اولیه ۷۰ ـ ۶۰قطره ۳ بار در روز به‌مدت ۴ ـ ۳
روز است مقدار مصرف نگهدارنده روزی‌۳ بار هربار ۲۵ قطره است توصیه
می‌شود قطره با کمی آب رقیق و مصرف‌گردد.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

DIURETIC

موارد مصرف دیورتیک در تخفیف‌نشانه‌های خیز در نارسایی احتقانی قلب وکم‌کاری کلیه عفونتهای دستگاه ادراری وکمک به‌دفع سنگهای مجاری ادرار وافزایش فشارخون بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: احتمالا یونها و قندهای‌موجود در این فرآورده مشابه مدرهای‌اسموتیک سبب تسهیل دفع آب و مهارجذب مجدد آب و املاح می‌گردد. روغنهای‌فرار موجود در پونه به‌علت داشتن اثرات‌آنتی‌اسپاسمودیک موجب شل شدن‌عضلات صاف مجاری ادرار و تسهیل‌خروج سنگ می‌گردد.
اجزاء فرآورده پودر مخلوط گیاهی‌دیورتیک از مجموعه گیاهان زیر تشکیل‌شده است
۱. دم آلبالو۵۷/۴%
Prunus cerasus
۲. کاکل ذرت‌۸/۸%
Zea mays
۳. میوه خارخاسک‌۲۵%
Tribulus terrestris
۴. برگ پونه‌۸/۸%
Mentha longifolia
مواد موثره پتاسیم کلسیم گلوکز، لولز،مانیتول روغنهای فرار و فلاونوییدها.
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فراورده ممکن است منجر به‌اختلال آب والکترولیتها گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فراورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
عوارض جانبی در افراد حساس به‌کاکل‌ذرت احتمال بروز واکنشهای آلرژیک درماتیت تماسی و کهیر) وجود دارد.
مقدار مصرف روزی ۲ بار، هربار یک‌قاشق غذاخوری از مخلوط گیاهی را در یک‌لیوان آب جوش به‌مدت ۱۰ دقیقه دم نموده‌و پس از صاف کردن مصرف شود.
اشکال دارویی
Powder: 100 g

ENOXOLONE

موارد مصرف انوکسولون در درمان‌التهابات پوستی نظیر قرمزی پوست‌نوزادان ناشی از ادرار سوختگی قرمزی‌پوست در اثر آفتاب سوختگی اگزماهای‌ملایم در سطح صورت پلکها و اطراف‌دهان و خارش ناشی از نیش حشرات خارش‌های انگلی یا خارش دستگاه تناسلی‌در زنان به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: گلیسیریتینیک اسید تمایل‌نسبی به‌اتصال با گیرنده‌های‌گلوکوکورتیکوئیدی و مینرا لوکورتیکوـییدی را دارد و احتمالا با تأثیر بر این‌گیرنده‌ها، روی فعالیت استروییدهای‌آندوژن تأثیر می‌گذارد و در کبد و کلیه ازتبدیل کورتیزول به‌کورتیزون جلوگیری‌می‌کند.
اجزاء فرآورده پماد انوکسولون حاوی ۲%اسید گلیسیرتینیک می‌باشد.
مواد موثره اسید گلیسیرتینیک انوکسولون .
منع مصرف این فرآورده در بریدگیها،سوختگیها، زخمهای عفونی و عفونتهای‌پوستی باکتریایی قارچی و ویروسی نبایدمصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ به علت امکان حساسیت درموقع تماس با این دارو به مدت طولانی روی سطح وسیعی از پوست استفاده‌نشود.
۲ ـ در مورد پوست نوزادان روی مخاط وپوستی که هنوز لایه خارجی آن تشکیل‌نشده استفاده شود.
۳ ـ از استعمال پماد در چشم خودداری‌شود.
عوارض جانبی در صورت مصرف داروبه‌مدت طولانی در سطح وسیع و آسیب‌دیده پوست احتمال بروز علائم‌مینرالوکورتیکوئیدی وجود دارد.
مقدار مصرف پس از تمیزکردن پوست روزی ۴ ـ ۲ بار، لایه نازکی از پماد روی‌موضع مالیده شود.
اشکال دارویی
Ointment: 15g

EUCALYPTUS INHALERS

موارد مصرف این فراورده‌ها برای برطرف‌نمودن نشانه‌های سرماخوردگی سرفه واحتقان بینی به‌کار می‌روند.
مکانیسم اثر: اسانسهای موجود در
این فراورده‌ها دارای اثرات ضدالتهاب خلطآور و آنتی‌باکتریال می‌باشند.
به‌نظر می‌رسد اثرات ضدباکتریایی‌اوکالیپتول روی باکتریهای گرم مثبت‌بیشتر بوده و باسیلوس ساب تیلیس ومیکروکوکوس گلوتامیوس به‌آن‌حساس‌تر می‌باشند. کورستین وهایپروزید موجود در اکالیپتوس ممکن‌است اثرات ضد ویروس آنفلوانزاتیپ Aداشته باشند.
اجزاء فرآورده
:Dineh Eucalyptus Inhaler
۱. اسانس اکالیپتوس‌۰/۱%
Eucalyptus sp
۲. اسانس آویشن‌۰/۱%
Thymus serpillum
۳. اسانس رازیانه‌۰/۱%
Foeniculum vulgare
۴. اسانس نعناع‌۰/۴%
Mentha piperita
۵. تنتور اکالیپتوس‌تا ۱۰۰%
Eucalyptus sp
:Dineh Inhaler
۱. دانه رازیانه‌۲۰%
Foeniculum vulgare
۲. برگ مورد۳۰%
Myrtus communis
۳. برگ اکالیپتوس‌۳۰%
Eucalyptus globulus
۴. برگ آویشن‌۱۵%
Thymus serpillum
۵. گل بابونه‌۵%
Matricaria chamomilla
:Gol Daru Liquid Eucalyptus Inhaler
۱. تنتور اکالیپتوس‌۲۰ گرم
Eucalyptus globulus
۲. تنتور بنژوئن‌۲۰ گرم
Styrax benzoin tincture
۳. پودر منتول‌۱ گرم
Menthol
:Iran Daruk Liquid Eucalyptus Inhaler
۱. تنتور اکالیپتوس‌۴۹%
Eucalyptus globulus
۲. تنتور مورد۲۵%
Myrtus communis
۳. تنتور پوتار۲۵%
Cymbopogon sp
۴. منتول‌۱%
Menthol
:Iran Daruk Powder Eucalyptus Inhaler
۱. برگ اکالیپتوس‌۵۵%
Eucalyptus globulus
۲. برگ مورد۱۰/۷%
Myrtus communis
۳. برگ پوتار۸/۳%
Cymbopogon sp
۴. برگ آویشن باریک‌۱۳%
Ziziphora regia
۵. برگ آویشن صغیر۱۳%
Thymus kotshyanus
مواد موثره روغنهای فرار نظیر سینئول اکالیپتول ، منتول تیمول کورستین
منع مصرف این فرآورده‌ها در بیماران‌مبتلا به تب بالا، سرفه‌های مداوم وخون‌ریزی دستگاه تنفس نباید مصرف‌شوند.
عوارض جانبی تیمول موجود در برخی ازاین فرآورده‌ها ممکن است باعث تحریک‌غشا مخاطی گردد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ این داروها بایدبه‌صورت بخور مصرف شود و از خوردن‌آن اکید? خودداری گردد.
۲ ـ در طی بخوردادن چشمها باید بسته‌باشند.
۳ ـ سرفه‌های مداوم ممکن است نشانگریک بیماری جدی باشد. در صورت تداوم‌نشانه‌های بیماری باید به‌پزشک مراجعه‌شود.
مقدار مصرف روزانه چندبار، هربار یک‌قاشق سوپخوری از محلول را در یک ظرف مناسب آب داغ (در حال جوشیدن‌نباشد) ریخته و به‌مدت ۱۰ ـ ۵ دقیقه درحالیکه چشمها بسته است بخور داده‌شود.
اشکال دارویی
Dineh Eucalyptus Inhaler: Solution 60 ml
Dineh Inhaler: Powder 50g
Iran Daruk Liquid Eucalyptus Inhaler:Solution 60 ml
Iran Daruk Powder Eucalyptus Inhaler:Powder 70 g

GARLIC PRODUCTS

موارد مصرف این فرآورده‌ها در زیادی‌فشار خون زیادی چربی خون تصلب‌شرائین و پیشگیری از ترومبوز به‌کارمی‌روند.
مکانیسم اثر: سیر احتمالا با اثر
مستقیم روی عضلات صاف دیواره عروق‌باعث وازودیلاتاسیون عروق محیطی‌می‌گردد. همچنین ممکن است از طریق‌فعال کردن نیتریک اکساید سنتتاز
باعث افزایش تولید نیتریک اکساید
و در نتیجه پایین‌آمدن فشارخون
گردد.
اثر سیر در کاهش کلسترول وتری‌گلیسیرید احتمالا از طریق مهارآنزیم‌های کلیدی سنتز کلسترول واسیدهای چرب مانند هیدروکسی متیل‌گلوتاریل کوآنزیم A (HMG – COA) واستیل کوآکربوکسیلاز ظاهر می‌شود.سیر همچنین باعث تنظیم فسفولپیدهای‌پلاسما و دیواره سلولی شده و موجب‌کاهش میزان VLDL, LDL و افزایش میزان‌HDL می‌گردد. سیر با افزایش فعالیت‌فیبرینولیتیکی افزایش زمان انعقاد و وقفه‌تجمع پلاکتی از ایجاد لخته جلوگیری‌می‌نماید.
اجزاء فرآورده‌ها:
Alicom حاوی ۱۰۰ میلی‌گرم پودر سیر(Allium sativum) می‌باشد.
Allium – S حاوی ۵۰۰ میلی‌گرم پودر سیر(Allium sativum) می‌باشد. و میزان‌آلیسین آن در هر قرص معادل ۱/۲ میلیگرم‌است
Garlet حاوی ۴۰۰ میلی‌گرم پودر سیر(Allium sativum) می‌باشد و میزان آلیئین‌و آلیسین آن در هر قرص معادل ۱میلی‌گرم است
Garlic هر ۱۰ قطره آن حاوی ۰/۲۵ گرم‌عصاره سیر (Allium sativum) می‌باشد.
Garlicap حاوی ۳۳۰ میلیگرم پودر سیر(Allium sativum) می‌باشد.
مواد موثره تیو آللیل‌ها و مشتقات آنهانظیر آلیئین آلیسین آجوئین دی‌آللیل‌دی‌سولفاید و دی‌آللیل تری سولفاید.
منع مصرف این فرآورده‌ها در افرادحساس به سیر و افراد مبتلا به زخمهای‌حاد دستگاه گوارش نباید مصرف شوند.
هشدارها: ۱ ـ مصرف زیاد سیر ممکن است‌باعث خونریزی پس از جراحی گردد.
۲ ـ سیر ممکن است موجب انقباضات‌رحمی گردد. این موضوع در صورت‌مصرف سیر در زنان باردار باید موردتوجه قرار گیرد.
عوارض جانبی مصرف این فرآورده‌ها بامعده خالی و یا مقادیر زیاد، ممکن است‌اختلالات گوارشی نظیر سوزش معده تهوع استفراغ و اسهال ایجاد نماید.همچنین در افراد حساس واکنش‌های‌آلرژیک مانند درماتیت تماسی و حملات‌آسم با مصرف سیر گزراش شده است
تداخل‌های دارویی در بیمارانی که تحت‌درمان با آسپرین و یا سایر داروهای ضدانعقاد و داروهای پایین آورنده قند خون‌می‌باشند باید با احتیاط مصرف شود.
مقدار مصرف
Alicom روزی ۳ بار، هر بار ۲ ـ ۱ قرص بعد از غذا مصرف می‌شود.
Allium – S 3 ـ ۱ قرص در روز، بعد از غذامصرف می‌شود.
Garlet روزی ۳ بار، هر بار ۲ ـ ۱ قرص بعد از غذا مصرف می‌شود.
Garlic روزی ۳ ـ ۱ بار، هربار ۱۰ قطره‌به‌همراه غذا یا آب میوه مصرف می‌شود.
Garlicap روزی ۳ بار هر بار ۲ ـ ۱ کپسول‌با یک لیوان آب بعد از غذا مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Alicom: Coated Tablet 260 mg
Allium – S: Tablet 700 mg
Garlet: Tablet 570 mg
Garlic: Drop 15 ml
Garlicap: Capsul 330 mg

HYPIRAN

موارد مصرف هایپیران در درمان‌افسردگی بی‌خوابی اضطراب سردردهای عصبی سر دردهای دوران‌قاعدگی و میگرن به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: گیاه هایپریکوم به‌دلیل داشتن‌هایپریسین و فلاونوییدها دارای اثرات‌آرام‌بخش مسکن و ضداضطراب‌می‌باشد. هایپریسین از طریق مهار آنزیم‌منوآمین اکسیداز موجب بروز اثرضدافسردگی می‌گردد. عصاره گیاه‌هایپریکوم می‌تواند میزان اکسیژن سلولی‌را افزایش دهد.
اجزاء فرآورده هایپیران از عصاره‌هیدروالکلی گیاه علف چای
(Hypericum Perforatum) تهیه شده است‌که هر میلی‌لیتر آن حاوی ۰/۲۵ میلی‌گرم‌هایپریسین می‌باشد.
مواد موثره هایپریسین پزودوهایپریسین‌و فلاونوییدهای هایپیرین کورستین ایزوکورستین و روتین
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به‌اثبات‌نرسیده است
عوارض جانبی با مصرف این فرآورده‌احتمال بروز واکنشهای آلرژیک وحساسیت به‌نور وجود دارد.
تداخل‌های دارویی مصرف مقادیر بیش ازمقدار مصرف درمانی ممکن است با سایرداروهای مهارکننده منوآمین اکسیدازتداخل نماید.
نکات قابل توصیه ۱ ـ رنگ دارو پس ازافزودن آب به‌علت تغییر حلالیت تغییرمی‌کند.
۲ ـ پس از مصرف دارو از قرار گرفتن بیش‌از حد در معرض نور و یا آفتاب شدیدخودداری گردد.
۳ ـ بهتر است دارو قبل از غذا مصرف
شود.
۴ ـ مصرف دارو در روزهای اول ممکن‌است باعث ایجاد ناراحتیهای گوارشی و یاتشدید سردرد گردد که حداکثر پس از دوتا چهار هفته از بین می‌رود.
مقدار مصرف بزرگسالان روزی ۳ ـ ۲ بار،هر بار ۳۰ ـ ۲۰ قطره و در کودکان بالاتر ازسه سال روزی ۲ بار، هر بار ۱۵ ـ ۱۰ قطره‌در نصف لیوان آب و یا آب میوه مصرف‌می‌شود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

KAMIL

موارد مصرف کرم کامیل در درمان‌التهابات پوستی آزردگیهای جلدی ناشی‌از خراشها و بریدگیهای سطحی خشکی وترکهای پوست به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: فعالیت ضدالتهابی عصاره‌بابونه بیشتر به‌واسطه ترکیبات ماتریسین پیشتاز کامازولن ، بیزابولول واکسیدهای آن بوده که عمده‌ترین ترکیبات‌موجود در عصاره را تشکیل می‌دهند. این‌فعالیت به‌عمل آنتی‌اکسیدان آنها نسبت‌داده شده است عصاره بابونه احتمالاموجب وقفه سیکلواکسیژناز ولیپواکسیژناز شده در نتیجه تولیدپروستاگلاندینها و لوکوترین‌ها را متوقف‌می‌نماید. آپی‌ژنین موجود در عصاره‌بابونه احتمالا موجب مهار آزادسازی‌هیستامین نیز می‌گردد.
اجزاء فرآورده کرم کامیل حاوی ۵%
عصاره آبی و ۰/۵% اسانس بابونه Matricaria chamomilla) می‌باشد.
مواد موثره روغنهای فرار نظیر
کامازولن آلفا ـ بیزابولول و فلاونوئید
آپی ژنین
موارد منع مصرف این فرآورده در افرادحساس به بابونه منع مصرف دارد.
عوارض جانبی در افراد حساس احتمال‌بروز واکنشهای آلرژیک (در ماتیت‌تماسی وجود دارد.
نکات قابل توصیه از تماس دارو با چشم وسایر مخاط خودداری شود.
مقدار مصرف روزی ۴ ـ ۲ بار در موضع‌مالیده شود.
اشکال دارویی
Cream: 30 g

LAXARICIN

موارد مصرف لاگزاریسین به‌عنوان مسهل‌جهت آماده‌سازی کولون و رکتوم برای‌انجام مطالعات رادیوگرافی و آمادگی قبل‌از اعمال جراحی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: روغن کرچک در روده کوچک‌توسط آنزیم‌های لیپاز پانکراس هیدرولیزشده و به‌گلیسرول و ریسینولئیک اسیدتبدیل می‌شود. ریسینولئیک اسید مانندسایر سورفکتانتهای آنیونیک بااثر مستقیم‌روی عضلات صاف روده کوچک باعث‌افزایش حرکات پریستالتیک روده و کاهش‌جذب آب و الکترولیتها می‌شود. این اثراحتمالا ناشی از تحریک شبکه عصبی‌داخل دیواره‌ای می‌باشد.
اجزاء فرآورده لاگزاریسین حاوی روغن‌کرچک می‌باشد که با اسانسهای مختلف اسانس پرتقال و وانیلین معطر شده است
مواد موثره تری گلیسیرید ریسینولئیک‌اسید و ایزوریسینولئیک اسید.
منع مصرف ۱ ـ این فرآورده مانند سایرملین‌ها، در دردهای شکمی با علت‌نامشخص انسداد روده آپاندیسیت و یانشانه‌های آن تهوع استفراغ و حساسیت‌به‌روغن کرچک نباید مصرف شود.
۲ ـ روغن کرچک طی بارداری به‌علت ایجادپرخونی در ناحیه لگن که ممکن است باعث‌شروع واکنش‌های تحریکی رحم شود منع‌مصرف دارد.
هشدارها: ۱ ـ لاگزاریسین در دوران‌قاعدگی باید بااحتیاط مصرف شود.
۲ ـ ملین‌ها در خردسالان (تا سن ۶ سالگی به‌جز بادستور پزشک نباید مصرف شوند.
عوارض جانبی کرامپ اسهال آروغ زدن تهوع تحریک پوست اطراف ناحیه مقعد وبثورات جلدی از عوارض جانبی داروهستند.
نکات قابل توصیه مصرف حداقل ۸ ـ ۶لیوان آب در روز برای کمک به‌نرم شدن‌مدفوع و جلوگیری از کاهش آب بدن بیمارضروری است
مقدار مصرف ابتدا محتوی شیشه را با آب‌جوش پرکرده خوب تکان داده وامولسیون شیری رنگ حاصل مصرف‌می‌شود. بزرگسالان ۶۰ ـ ۱۵ میلی‌لیتر و درکودکان بالاتر از دو سال ۱۵ ـ ۵ میلی‌لیترمصرف می‌شود.
اشکال دارویی
Oil For Emulsion: 60 ml

LICOPHAR

موارد مصرف قرص مکیدنی لیکوفار به‌عنوان ضد التهاب فارنژ، خلط آور و ضدسرفه به کار می‌رود.
مکانیسم اثر: گلیسیریزین و گلیسیریتینیک‌اسید موجود در عصاره شیرین بیان احتمالا با تاثیر برگیرنده‌های‌گلوکوکورتیکوییدی روی فعالیت‌استروییدهای آندوژن تاثیر می‌گذارند ودر کبد و کلیه از تبدیل کورتیزول به‌کورتیزون جلوگیری می‌کنند. همچنین‌ترکیبات موجود در عصاره شیرین بیان‌احتمالا موجب وقفه لیپواکسیژناز،سیکلواکسیژناز و کاهش فعالیت اسیدآراشیدونیک می‌گردند. اسانسهای موجوددر فرآورده دارای اثرات ضد سرفه ضددرد و آنتی سپتیک می‌باشند.
اجزاء فرآورده قرص مکیدنی لیکوفار حاوی
۱. عصاره خشک شیرین بیان‌۵۱/۲ میلی‌گرم
Glycyrrhiza glabra
۲. اسانس اکالیپتوس‌۱/۰۷ میلی‌گرم
Eucalyptus sp
۳. فلفل قرمز۰/۱۴ میلی‌گرم
Capsicum sp
۴. منتول‌۶/۳ میلی‌گرم
Menthol
مواد مؤثره گلیسیریزین گلیسیریتینیک‌اسید، روغنهای فرار (نظیر منتول اکالیپتول و کاپسی سین
منع مصرف به دلیل وجود ساکاروز نبایددر افراد دیابتیک مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده در بیماران قلبی ـ عروقی (به دلیل‌اثرات مینرالوکورتیکوییدی شیرین بیان توصیه نمی‌گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است
عوارض جانبی مصرف طولانی مدت ومقادیر زیاد این فرآورده ممکن است سبب‌بروز اثرات مینرالوکورتیکوییدی (احتباس‌آب و سدیم و افزایش دفع پتاسیم گردد. به‌دلیل وجود منتول و کاپسی سین در این‌فرآورده احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک‌و تحریک مخاط در افراد حساس وجوددارد.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌فرآورده‌های حاوی شیرین بیان باکورتیکوستروئیدها و داروهای هورمونی با اثرات استروژنی و آنتی استروژنی باید با احتیاط صورت گیرد.
نکات قابل توصیه لیکوفار در التهاب‌های‌ناشی از عفونت مخاط گلو به تنهایی موثرنمی‌باشد. بنابراین توصیه می‌گردد طبق‌نظر پزشک همراه با آنتی بیوتیک مناسب‌مصرف شود.
مقدار مصرف روزی ۳ بار، هر باز ۲ ـ ۱قرص مکیده می‌شود.
اشکال دارویی
Lozenge: 700 mg

LIQUID MENTHOL

موارد مصرف منتول مایع به‌عنوان‌ضداحتقان بینی و جهت برطرف نمودن‌دردهای موضعی به‌خصوص در ناحیه‌سر، صورت و گردن بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: منتول در غلظتهای کم به‌طورانتخابی انتهای اعصاب حسی مربوطبه‌سرما را تحریک کرده و بنابر این باعث‌احساس سرما می‌شود.
این دارو دارای اثر ضد درد موضعی‌می‌باشد. منتول در غلظتهای زیاد علاوه براین اثر نه تنها باعث تحریک حس گرما ودرد می‌شود، بلکه ممکن است سبب تحریک‌موضعی نیز شود. مصرف دارو بر روی‌پوست باعث گشادشدن عروق و ایجاداحساس سرما می‌شود و به‌دنبال آن اثرضد درد ظاهر می‌گردد.
اجزاء فرآورده منتول مایع از اسانس گیاه‌نعناع (Mentha spicata) به‌میزان ۵% تهیه‌شده است
مواد موثره روغنهای فرار نظیر منتول وکارون
هشدارها: مصرف این فرآورده در بینی‌نوزادان خطرناک است و ممکن است باعث‌کلاپس شود.
عوارض جانبی احتمال بروز واکنشهای‌آلرژیک در افراد حساس وجود دارد.
نکات قابل توصیه از استنشاق بیش از حداین فرآورده اجتناب گردد.
مقدار مصرف به‌عنوان ضداحتقان بینی‌۳ـ۲ قطره در پشت لب و به‌عنوان ضد دردموضعی ۱۰ ـ ۵ قطره در موضع مالیده‌می‌شود.
اشکال دارویی
Drop: 15 ml

LIQUORICE PRODUCTS

موارد مصرف این فرآورده‌ها در زخم معده‌و اثنی عشر، گاستریت و درد معده به‌کارمی‌روند.
مکانیسم اثر: ترکیبات فلاونوییدی گیاه‌شیرین بیان احتمالا با تاثیر بر مخاط معده سد مخاطی را نسبت به تأثیر اسید معده‌تقویت می‌نماید. به‌نظر می‌رسد این اثرمشابه کربنوکسولون بوده و با تداخل درسنتز پروستانوئید معده موجب افزایش‌تولید مخاط و جریان خون مخاطی می‌گردد.
گلیسیریزین و گلیسیریتیک اسید تمایل‌نسبی به اتصال به‌گیرنده‌های‌گلوکوکورتیکوئیدی و مینرالوکورـتیکوئیدی را دارند و احتمالا با تأثیر بر این‌گیرنده‌ها، روی فعالیت استروئیدهای‌آندوژن تأثیر می‌گذارند (در فرآورده‌های‌د ـ گلیسریزینه شده این احتمال کمترمی‌باشد).
همچنین این ترکیبات با مهار آنزیمی
در کبد و کلیه از تبدیل کورتیزول به‌کورتیزون جلوگیری می‌کنند. ترکیبات‌موجود در عصاره شیرین بیان احتمالاموجب وقفه لیپواکسیژناز،سیکلواکسیژناز و کاهش فعالیت اسیدآراشیدونیک می‌گردند.
گل بابونه و بومادران موجود درشیرینوش با خاصیت ضدالتهابی در بهبودزخم معده و اثنی‌عشر موثر می‌باشند.
روغنهای فرار و ترکیبات موجود دررگلیس معطر با داشتن اثرات‌آنتی‌اسپاسمودیک بر روی عضلات صاف‌موجب کاهش انقباضات روده و تسهیل‌خروج گازها از معده می‌شوند.
گل همیشه بهار و ختمی موجود دررگلیسیدین با داشتن موسیلاژ، فلاونوییدو سایر مواد موثره دارای اثرات نرم کننده کاهش دهنده تحریکات ضد التهاب خفیف‌و التیام بخش می‌باشند.
اجزاء فرآورده‌ها:
Shirinoosh: از مخلوط گیاهان زیرتشکیل شده است
۱. ریشه شیرین بیان‌۵۰%
Glycyrrhiza glabra
۲. گل بابونه‌۳۳%
Matricaria chamomilla
۳. سر شاخه‌های گلدار بومادران‌۱۷%
Achillea millefolium
Reglis Moattar: از مخلوط گیاهان زیرتشکیل شده است
۱. عصاره خشک شیرین بیان‌۸۳/۳%
Glycyrrhiza glabra
۲. پودر ریشه شیرین بیان‌۱۵/۲%
Glycyrrhiza glabra
۳. زیره سبز۰/۳۴%
Cuminum cyminum
۴. رازیانه‌۰/۶۹%
Foeniculum vulgare
۵. گل ختمی‌۰/۳۴%
Althaea officinalis
D – Reglis: حاوی ۳۸۰ میلی‌گرم عصاره‌شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)می‌باشدکه مقدار گلیسریزین آن تا حد کمتر از ۳%کاهش داده شده است
Reglisidin: حاوی ۴۰۰ میلی‌گرم عصاره‌شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)(که مقدارگلیسیریزین آن تا حد کمتر از ۳% کاهش داده‌شده است ، ۵۰ میلی‌گرم عصاره گل همیشه‌بهار (Calendula officinalis) و ۵۰ میلی‌گرم‌پودر ریشه ختمی (Althaea officinalis)می‌باشد.
مواد موثره
:Shirinoosh فلاونویید گلیکوزیدهایی‌نظیر لیکوئی رتین ایزولیکوئی رتین ورامنولیکوئی رتین و مشتقات کومارین هرنیارین ، گلیسیریزین گلیسیریتنیک‌اسید، آلکالویید آکیلئین و روغنهای فرارنظیر کامازولن
:Reglis Moattar گلیسیریزین وگلیسیریتنیک اسید، فلاونوییدگلیکوزیدهایی نظیر لیکوئی رتین ایزولیکوئی رتین و رامنولیکوئی رتین ومشتقات کومارین (هرنیارین ، روغنهای‌فرار (آنتول کومینیک آلدئید).
– Reglis فلاونویید گلیکوزیدهایی نظیرلیکوئی رتین ایزولیکوئی رتین ورامنولیکوئی رتین و مشتقات کومارین هرنیارین .
:Reglisidin فلاونویید گلیکوزیدهایی نظیرلیکوئی رتین ایزولیکوئی رتین ورامنولیکوئی رتین و مشتقات کومارین هرنیارین فلاونویید، فیتوسترول وموسیلاژ.
منع مصرف فرآورده‌های د ـ گلیسریزه‌نشده در بیماران قلبی ـ عروقی (به‌دلیل‌اثرات مینرالوکورتیکوئیدی نباید مصرف‌شود.
هشدارها: ۱ ـ این فرآورده‌ها در بیماران‌کلیوی باید با احتیاط مصرف شود.
۲ ـ عصاره تام شیرین بیان دارای اثرات‌استروژنیک و استروئیدی بوده و باعث‌افزایش فشارخون در زمان بارداری وتحریک فعالیت رحم در حیوانات‌آزمایشگاهی می‌گردد، بنابراین مصرف‌این فرآورده‌ها دارو در دوران بارداری وشیردهی توصیه نمی‌گردد.
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیاد وطولانی مدت (بیش از ۶ هفته و بیش از ۶۰گرم در روز) فرآورده‌های حاوی شیرین‌بیان سبب بروز علایم زیادی آلدوسترون‌می‌شود.
عصاره توتال شیرین بیان به علت داشتن‌اثرات مینرالوکورتیکوئیدی سبب احتباس‌برگشت‌پذیر آب و سدیم شده دفع پتاسیم‌را افزایش می‌دهد. عصاره د ـ گلیسیریزه‌شیرین بیان معمولا این اثرات را نداشته‌ولی توصیه می‌گردد این فرآورده‌ها درافرادی که مشکلات قلبی عروقی و یا فشارخون بالا دارند با احتیاط مصرف شود.
تداخل‌های دارویی مصرف همزمان‌فرآورده‌های حاوی شیرین بیان باکورتیکوستروئیدها و داروهای هورمونی با اثرات استروژنی و آنتی‌استروژنی بایدبا احتیاط صورت گیرد.
مقدار مصرف
Shirinoosh: روزی ۳ بار، هر بار ۲ ـ ۱قاشق مرباخوری از پودر را در یک لیوان‌آب جوش ریخته و به‌مدت ۱۵ دقیقه دم‌کرده و پس از صاف نمودن نیم‌ساعت قبل‌از غذا مصرف شود.
Reglis Moattar: روزی ۳ بار، قبل از غذاهربار یک قاشق چایخوری از فرآورده دریک فنجان آب جوش ریخته و پس ازسردشدن مصرف شود.
D – reglis: در زخم معده ۲ قرص ۳ بار درروز مصرف شود. در زخم اثنی عشر این‌مقدار را می‌توان در صورت لزوم تا ۲قرص ۶ بار در روز افزایش داد.
Reglisidin: 2 ـ ۱ قرص ۳ بار در روز قبل‌از هر وعده غذایی مصرف می‌شود. این‌مقدار را می‌توان با نظر پزشک تا ۱۲ قرص‌در روز افزایش داد.
اشکال دارویی
A: Liquorice Products
Shirinoosh: Powder 40 g
Reglis moattar: Powder 70 g
B: D – Glycyrrhizinated Products
D – Reglis: Tablet 650 mg
Reglisidin: Tablet 600 mg

MASUMINT & MENTHAZIN

موارد مصرف این فرآورده‌ها در حساسیت‌و خارش گلو، سرفه و نفخ معده به‌کارمی‌روند.
مکانیسم اثر: روغنهای فرار موجود درقرص ماسومینت ومنتازین با داشتن اثرات‌آنتی‌اسپاسمودیک و کاهش تونوس‌اسفنگتر تحتانی مری موجب تسهیل خروج‌گازها از معده می‌شود. منتول موجود دراسانس نعناع در غلظتهای کم به‌طور انتخابی‌انتهای اعصاب حسی مربوط به‌سرما راتحریک کرده بنابراین باعث احساس سرمامی‌شود. به‌علاوه دارای اثرات ضد دردموضعی نیز می‌باشد. اثر ضد درد موضعی‌منتول علت احتمالی مصرف آن به‌عنوان‌داروی ضدسرفه می‌باشد. همچنین ترکیبات‌موجود در شیرین بیان دارای اثرات‌نرم‌کننده و خلطآور می‌باشند.
اجزاء فرآورده‌ها:
Masumint: حاوی ۰/۵% اسانس نعناع Mentha piperita) و ۵% عصاره شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra)می‌باشد.
Menthazin: حاوی ۰/۲۵% اسانس نعناع Mentha piperita)، ۰/۲۵% اسانس رازیانه Foeniculum vulgare) و ۵% عصاره‌شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)می‌باشد.
مواد موثره
:Masumint روغنهای فرار (نظیر منتول ،گلیسیریزین فلاونویید گلیکوزیدهای‌لیکویی رتین و ایزولیکویی رتین
:Menthazin روغنهای فرار نظیر منتول آنتول و فنکون گلیسیریزین فلاونوییدگلیکوزیدهای لیکویی رتین وایزولیکویی رتین
منع مصرف به‌دلیل داشتن ساکاروز، درافراد مبتلا به دیابت نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده‌ها در بیماران قلبی ـ عروقی به‌دلیل اثرات مینرالوکورتیکوییدی توصیه نمی‌گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده‌ها در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
عوارض جانبی به‌دلیل وجود اسانس نعناع‌در این فرآورده‌ها، احتمال بروزواکنشهای آلرژیک در افراد حساس وجوددارد. مصرف طولانی مدت این فرآورده‌هاممکن است سبب بروز اثرات‌مینرالوکورتیکوییدی (احتباس آب وسدیم افزایش دفع پتاسیم گردد.
مقدار مصرف هر ۳ ـ ۲ ساعت یک قرص‌جویده یا مکیده می‌شود.
اشکال دارویی
Tablet: 500 mg

MELLISAN

موارد مصرف ژل ملیسان به عنوان ضدویروس در درمان تبخال بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: گیاه فرنجمشک دارای اثرمتوقف کننده فعالیت ویروسها (Virustatic)می‌باشد.
اجزاء فرآورده ژل ملیسان حاوی ۱% عصاره‌خشک فرنجمشک (Melissa officinalis)می‌باشد.
مواد موثره روغن‌های فرار (نظیرسیترونلال سیترال و ژرانیال ، پلی فنلها(نظیر اسید رزمارینیک و اسید کافئیک .
عوارض جانبی با مصرف این فرآورده‌احتمال بروز واکنشهای آلرژیک وجوددارد.
نکات قابل توصیه از تماس دارو با داخل‌چشم خودداری شود.
مقدار مصرف روزی ۴ ـ ۳ بار به موضع‌مالیده شود.
اشکال دارویی
Topical gel: 5 g

MENTHA

موارد مصرف قرص منتا در اسپاسم‌های‌دستگاه گوارش نفخ معده و به‌عنوان‌خوشبوکننده دهان به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: منتا باداشتن اثرات آنتی‌اسپاسمودیک و کاهش تونوس اسفنگترتحتانی مری موجب تسهیل خروج گازها ازمعده می‌گردد. به‌علاوه منتول موجوددراین فرآورده احتمالا از طریق اثرآنتاگونیستی کلسیم موجب شل شدن‌عضلات صاف جداره کولون می‌شود.
اجزاء فرآورده هر قرص منتا حاوی ۲/۵میلی‌گرم اسانس و ۳۵ میلی‌گرم پودر برگ‌نعناع (Mentha piperita) است
مواد موثره روغنهای فرار نظیر منتول ومنتون
منع مصرف به‌دلیل داشتن ساکاروز درافراد مبتلا به‌دیابت نباید مصرف شود.
عوارض جانبی در افراد حساس امکان‌بروز واکنشهای آلرژیک وجود دارد.
مقدار مصرف در صورت لزوم یک قرص‌جویده شود.
اشکال دارویی
Tablet: 700 mg

MINTAGEL

موارد مصرف مینتاژل در درمان کچلی‌انگشتان پا و کشاله ران بکار می‌رود. این‌فرآورده همچنین برای از بین بردن خارش‌و سوزش محل گزیدگی حشرات وسوختگیهای سطحی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: روغنهای فرار موجود در این‌فرآورده دارای اثرات ضدقارچی وضدباکتریایی می‌باشند. منتول درغلظتهای کم به‌طور انتخابی انتهای اعصاب‌حسی مربوط به‌سرما را تحریک کرده‌همچنین باعث گشادشدن عروق و ایجاداحساس سرما شده و به‌دنبال آن اثرضددردی ظاهر می‌گردد.
اجزاء فرآورده مینتاژل حاوی ۱/۵% اسانس‌نعناع (Mentha piperita) می‌باشد.
مواد موثره روغنهای فرار نظیر منتول ومنتون
عوارض جانبی در افراد حساس به‌دلیل‌وجود منتول احتمال بروز واکنشهای‌آلرژیک وجود دارد.
مقدار مصرف پس از تمیزکردن موضع روزی ۳ ـ ۲ بار بر روی موضع مالیده‌می‌شود.
اشکال دارویی
Gel: 15 g

MYRTOPLEX

موارد مصرف میرتوپلکس دارای خاصیت‌ضد ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ و ۲می‌باشد و در درمان تبخالهای پوست‌نواحی مختلف بدن و اطراف واژن بکارمی‌رود.
اجزاء فرآورده پماد میرتوپلکس حاوی‌اسانس گیاه مورد (Myrtus communis)به‌میزان ۱۰% است
مواد موثره تانن پلی‌فنلها، روغنهای فرارو فلاونوییدها.
هشدارها: ۱ ـ با مصرف این فرآورده بیش‌از مدت توصیه شده احتمال بروزواکنشهای آلرژیک وجود دارد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فراورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
نکات قابل توصیه از تماس دارو با داخل‌چشم و دهان خودداری شود.
مقدار مصرف روزی ۵ ـ ۳ بار، هربارپوشش نازکی از پماد بر روی ضایعه‌مالیده شود.
اشکال دارویی
Ointment: 5 g

OLEA-CRAT

موارد مصرف اولئاکرات در درمان زیادی‌فشارخون بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: اثرات قلبی ـ عروقی این‌فرآورده به‌ترکیبات فلاونوییدی موجوددر کراتاگوس آن بخصوص‌پروسیانیدین‌ها نسبت داده شده است اولئاکرات احتمالا باعث افزایش جریان‌خون کرونر، افزایش جریان خون محیطی در سر، عضلات اسکلتی و کلیه ، کاهش‌جریان خون محیطی (در پوست و دستگاه‌گوارش ، کاهش مقاومت محیطی و کاهش‌فشارخون می‌گردد.
اجزاء فرآورده اولئاکرات از مخلوط گیاهان‌زیر تشکیل شده است
۱. برگ زیتون‌۳۲/۵%
Olea europea
۲. میوه سرخ ولیک‌۳۲/۵%
Crataegus microphilla
۳. میوه قره‌قات‌۲۰%
Vaccinium arctostaphyllos
۴. میوه عناب‌۱۰%
Zizyphus vulgaris
۵. برگ پونه‌۵%
Mentha pulegium
مواد موثره فلاونوییدها، پروسیانیدین‌هاو اولئوروپئین
هشدارها: ۱ ـ بیماران تحت درمان باداروهای قلبی ـ عروقی به‌اثرات‌فارماکولوژیک کراتاگوس حساس‌ترمی‌باشند. بنابراین مصرف این فرآورده‌در افراد فوق باید با احتیاط صورت گیرد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
عوارض جانبی بامصرف فرآورده‌های‌حاوی کراتاگوس عوارضی نظیر تهوع خستگی تعریق و بثورات جلدی (روی‌دست گزارش شده است مصرف مقادیرزیاد این فرآورده ممکن است ایجادمسمومیت (برادیکاردی دپرسیون‌تنفسی نماید.
مقدار مصرف روزی ۳ ـ ۲ بار، هر بار یک‌قاشق غذاخوری از اولئاکرات را در یک‌لیوان آب جوش به‌مدت ۱۵ دقیقه دم کرده‌پس از صاف نمودن مصرف شود.
اشکال دارویی
Powder: 100 g

PASIPAY

موارد مصرف قطره پاسی پی به‌عنوان‌آرامبخش و خواب آور در تنش‌های‌عصبی و بی خوابی بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: مالتول و اتیل مالتول گل‌ساعتی احتمالا دارای اثر آرامبخشی روی‌سیستم اعصاب مرکزی (CNS) می‌باشند.
اجزاء فرآورده پاسی پی از عصاره‌هیدروالکلی گیاه گل ساعتی Passifloraincarnata به میزان ۲۰% تهیه شده است
مواد موثره مالتول و اتیل مالتول آلکالوییدهای هارمان و هارمالین فلاونوییدهای ویتکسین و ساپوناراین
هشدارها: ۱ ـ این دارو با ایجاد خواب‌آلودگی ممکن است بر انجام اعمالی که نیازبه مهارت و دقت دارند (مثل رانندگی تاثیرگذارد.
۲ ـ در مطالعات حیوانی هارمان و هارمالین‌موجود در گیاه گل ساعتی اثر تحریک‌فعالیت رحم نشان داده‌اند. بر این اساس‌بایستی از مصرف مقادیر زیاد این دارو دردوران بارداری و شیردهی اجتناب شود.
تداخل‌های دارویی مصرف مقادیر زیاداین فرآورده ممکن است باعث ایجاد خواب‌آلودگی و افزایش اثر داروهای مهارکننده‌منوآمین اکسیداز (MAOI) شود.
مقدار مصرف در کودکان ۶ ـ ۲ سال
۶ قطره سه بار در روز و ۱۰ قطره هنگام‌خواب
بزرگسالان و کودکان بالای ۶ سال ۱۰قطره ۳ بار در روز و ۳۰ ـ ۲۵ قطره شب‌هنگام خواب
در افراد بالای ۶۵ سال بهتر است مصرف‌دارو را از مقادیر کم آغاز کرده و مقدار آن‌را به تدریج افزایش داد.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

PERSICA

موارد مصرف قطره پرسیکا در پیشگیری‌از افزایش جرم روی دندانها، پوسیدگی‌دندان و خونریزی و امراض لثه و به‌عنوان‌ضدعفونی‌کننده دهان و مسکن درد دندان‌و لثه مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: استفاده مداوم از گیاه مسواک‌به‌دلیل میزان بالای کلراید موجب کاهش‌تشکیل پلاک دندان جلوگیری از رنگی‌شدن دندانها و التهاب لثه می‌گردد. بعلاوه‌میزان بالای کلسیم موجود در این گیاه‌موجب استحکام دندان شده و ترکیبات‌ایزوتیوسیانات آن مانع رشد باکتریهای‌دهان می‌شود.
عصاره اتانولی بومادران به‌دلیل داشتن‌ترکیبات سزکویی ترپن لاکتون دارای‌اثرات ضدباکتریایی می‌باشد. عصاره آبی‌بومادران دارای اثرات ضدالتهابی است وبه دلیل داشتن آکیلئین موجب کاهش زمان‌انعقاد خون شده و در خونریزی لثه موثرمی‌باشد.
نعناع به‌دلیل داشتن منتول موجب ایجاد اثرضددردی و ضدعفونی‌کننده این فرآورده‌می‌گردد.
اجزاء فرآورده قطره پرسیکا از عصاره‌هیدروالکلی گیاهان زیر تهیه شده است
۱. گیاه مسواک‌۳۰%
Salvadora persica
۲. بومادران‌۲۵%
Achillea millefolium
۳. نعناع‌۴۵%
Mentha spicata
مواد موثره کلسیم فلوراید، کلراید،ترکیبات ایزوتیوسیانات تانن روغنهای‌فرار (نظیر منتول آزولن و آلکالوییدآکیلئین
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به‌اثبات‌نرسیده است
نکات قابل توصیه ۱ ـ از رقیق کردن بیش ازحد قطره خودداری گردد.
۲ ـ پس از مصرف دارو از شستن دهان خوردن و آشامیدن حداقل به‌مدت ۲۰ ـ ۱۰دقیقه خودداری گردد.
۳ ـ برای حصول حداکثر نتیجه حداقل یک‌نوبت مصرف این دهانشویه بعد ازمسواک شب و یا قبل از خواب صورت‌گیرد.
مقدار مصرف جهت جلوگیری از پوسیدگی‌دندان و بیماریهای دهان روزی دو نوبت‌هر بار ۱۵ ـ ۱۰ قطره را در ۱۵ میلی‌لیتر آب‌ریخته و به‌مدت ۲۰ ثانیه در دهان گردش‌داده و دور ریخته شود.
در درمان ناراحتی‌های دهان و دندان وجلوگیری از خونریزی لثه روزی ۵ ـ ۳ نوبت‌هربار ۱۵ ـ ۱۰ قطره را در ۱۵ میلی‌لیتر آب‌ریخته و به‌مدت ۲۰ ثانیه در دهان گردش‌داده و سپس دور ریخته شود.
جهت جلوگیری از خونریزی و عفونت بعداز کشیدن دندان و جراحی‌ها به‌مدت ۴ ـ ۲روز، هر روز ۵ ـ ۴ نوبت هر بار ۴۰ ـ ۳۰قطره را در ۱۵ میلی‌لیتر آب ریخته و به‌مدت‌۲۰ ثانیه در دهان گردش داده و سپس دورریخته شود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

PROSTATAN

موارد مصرف قطره پروستاتان در مواردالتهاب حاد و مزمن پروستات سوزش وتکرر ادرار بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: سیتوسترول موجود در این‌فرآورده با مهار آنزیم ۵ ـ آلفا ـ ردوکتازباعث کاهش غلظت دی‌هیدروتستوسترون (DHT) می‌گردد و در نتیجه‌رشد غده پروستات را متوقف می‌نماید.
ایزولکتین موجود در گزنه با رقابت دراتصال به‌گیرنده‌های تستوسترون دربافت پروستات موجب وقفه هیپرپلازی‌پروستات می‌گردد. همچنین ترکیبات‌موجود در این فرآورده دارای اثرات‌ضدالتهاب محرک سیستم ایمنی و کاهش‌دهنده تونیسیته عضلات صاف پروستات‌می‌باشد و موجب تسهیل جریان ادرار وبهبود حال بیمار می‌گردد.
اجزاء فرآورده قطره پروستاتان از عصاره‌هیدروالکلی گیاهان زیر تهیه شده است
۱. ریشه گزنه‌۲۰%
Urtica dioica
۲. اندام هوایی گزنه‌۱۰%
Urtica dioica
۳. تخم کدوی بدون پوست‌۲۰%
Cucurbita pepo
۴. گل بابونه‌۲۰%
Matricaria chamomilla
۵. میوه خارخاسک‌۲۰%
Tribulus terrestis
۶. میوه انیسون‌۱۰%
Pimpinella anisum
مواد موثره استروییدها (سیتوسترول ،اسکوپولتین فنیل پروپان ایزولکتین پلی‌ساکاریدها و فلانوییدها، روغنهای فرارو اسیدهای چرب (اسید لینولئیک .
منع مصرف این فرآورده نباید در کودکان‌مصرف شود.
عوارض جانبی بامصرف این فرآورده‌احتمال بروز اختلالات گوارشی (تحریک‌معده و واکنشهای آلرژیک وجود دارد.
مقدار مصرف روزی ۳ بار هر بار ۴۰ ـ ۳۰قطره در یک فنجان آب سرد بعد از غذامصرف شود. قطره پروستاتان را می‌توان‌برای مدت ۱۲ ـ ۶ ماه مصرف نمود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

PSYLLIUM PRODUCTS

موارد مصرف پسیلیوم در درمان‌یبوستهای مزمن برای پیشگیری ازیبوست در بیمارانی که در حین اجابت‌مزاج نباید تحت فشار باشند مانند بیماران‌با زخم برش فرج (episiotomy) ، هموروئیدترومبوزه دردناک شقاق یا آبسه پرینه‌ای فتق دیافراگم تنگی آنورکتال و در رفع‌یبوست ناشی از کولون تحریک‌پذیر(spastic colon) مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر: اثر درمانی پسیلیوم
به‌واسطه تورم موسیلاژ موجود درپوسته دانه آن ظاهر می‌گردد. موسیلاژاحتمالا از طریق جذب آب باعث افزایش‌حجم و رطوبت مدفوع شده و این افزایش‌حجم موجب تحریک روده بزرگ و افزایش‌حرکات پریستالتیک و کوتاه‌شدن زمان‌عبور مواد از روده و افزایش دفعات دفع‌می‌گردد.
اجزاء فرآورده‌ها:
Musylium: حاوی پوسته دانه اسفرزه Plantago psyllium) به میزان ۳/۴ گرم درهر ساشه می‌باشد.
Psyllium Mosiloid: حاوی پوسته دانه‌اسفرزه (Plantago psyllium) به میزان ۳/۴گرم در هر ساشه می‌باشد.
Psyllium: حاوی دانه اسفرزه
(Plantago psyllium) به میزان ۶۰%می‌باشد.
مواد موثره موسیلاژ.
منع مصرف این فرآورده‌ها در آپاندیسیت‌و یا نشانه‌های آن خونریزی رکتوم با علت‌نامشخص نارسایی احتقانی قلب و انسدادروده دیابت و در صورت وجود اشکال دربلع نباید مصرف شوند.
هشدارها: ملین‌ها در خردسالان (تا سن ۶سال به‌جز با دستور پزشک نباید مصرف‌شوند. از آنجا که این کودکان قادربه‌توضیح علائم بیماری خود نیستندتشخیص دقیق بیماری برمصرف این‌داروها ارجحیت دارد به‌این طریق می‌توان‌از عواقب بیماری (مانند آپاندیسیت یابروز عوارض جانبی شدیدتر، جلوگیری‌کرد.
عوارض جانبی مصرف مقادیر زیادپسیلیوم باعث انسداد روده و مری (معمولابه‌دلیل مصرف کم مایعات می‌گردد.همچنین واکنشهای آلرژیک با مصرف‌دارو گزارش شده است در شروع درمان‌ممکن است موقت? سنگینی و نفخ در بیماران‌ایجاد گردد که با ادامه درمان برطرف‌می‌شود.
تداخل‌های دارویی پسیلیوم باعث
کاهش جذب برخی از مواد معدنی
(نظیر کلسیم منیزیم مس و روی
ویتامین B12، گلیکوزیدهای قلبی ومشتقات کومارینی می‌گردد. مصرف‌همزمان پسیلیوم با نمکهای لیتیم
موجب کاهش غلظت پلاسمایی لیتیم و
وقفه جذب آنها از مجرای گوارشی‌می‌شود. پسیلیوم ممکن است موجب‌کاهش سرعت و میزان جذب کاربامازپین‌شود.
نکات قابل توصیه ۱ ـ مصرف حداقل
۸ ـ ۶ لیوان آب در روز برای کمک به‌نرم‌شدن مدفوع و جلوگیری از کاهش آب بدن‌بیمار ضروری است این امر به‌دلیل
خروج حجم زیادی از آب با مدفوع اهمیت‌دارد.
۲ ـ مصرف طولانی مدت این داروها که‌به‌صورت عادت درآمده باشد ممکن است‌باعث وابسته شدن کار روده‌ها به‌این‌داروها شود.
۳ ـ داروهای ملین را نباید بیشتر از یک‌هفته (مگر با دستور پزشک یا در مواردغیر ضروری (مانند اجابت مزاج طی یک یادو روز) مصرف نمود.
۴ ـ از مصرف داروهای ملین تا دو ساعت‌بعد از مصرف سایر داروها خودداری‌شود.
۵ ـ داروهای حجیم‌کننده مدفوع حاوی‌مقادیر قابل توجهی قند و یا سدیم هستند،این موضوع در مورد بیماران مبتلا به‌دیابت و افرادی که محدودیت مصرف‌سدیم دارند اهمیت دارد.
مقدار مصرف ۳ ـ ۱ بار در روز هر بار یک تادو ساشه یا یک قاشق سوپخوری (حدود۱۰ گرم از پسیلیوم را در یک لیوان آب‌ریخته مصرف شود.
اشکال دارویی
Musyllium : 10g / Sachet
Psyllium mosiloid: 7 g / Sachet
Psyllium: Box 70 g

RASIN

موارد مصرف رازین در نفخ معده سرفه حساسیت و خارش گلو بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: روغنهای فرار موجود درقرص رازین با داشتن اثرات‌آنتی‌اسپاسمودیک بر روی عضلات صاف‌موجب تسهیل خروج گازها از معده‌می‌شوند.
همچنین ترکیبات موجود در شیرین‌بیان دارای اثرات نرم‌کننده و خلطآور می‌باشند.
اجزاء فرآورده قرص رازین حاوی ۰/۵%اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare) و۵% عصاره ریشه شیرین بیان Glycyrrhiza glabra) می‌باشد.
مواد موثره روغنهای فرار (نظیر آنتول وفنکون ، گلیسیریزین فلاونوییدگلیکوزیدهای لیکوئی رتین و ایزولیکوئی‌رتین
منع مصرف به‌دلیل داشتن ساکاروز درافراد مبتلا به‌دیابت نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده در بیماران قلبی ـ عروقی (به‌دلیل‌اثرات مینرالوکورتیکوییدی توصیه‌نمی‌گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده
است
عوارض جانبی مصرف طولانی مدت این‌فراورده ممکن است سبب بروز اثرات‌مینرالوکورتیکوییدی (احتباس آب وسدیم افزایش دفع پتاسیم گردد.
مقدار مصرف هر ۳ ـ ۲ ساعت یک یا دوقرص میکده یا جویده شود.
اشکال دارویی
Tablet: 500 mg

SANKOL

موارد مصرف قطره سنکل برای دفع‌سنگهای مجاری ادرار، تسکین دردهای‌کلیوی و عفونتهای مجاری ادراری بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: مواد مؤثره موجود در این‌فرآورده به‌علت داشتن اثرات مدر و آنتی‌اسپاسمودیک موجب شل شدن عضلات‌صاف مجاری ادرار و تسهیل خروج سنگ‌می‌گردد.
اجزاء فرآورده قطره سنکل از عصاره‌گیاهان دارویی زیر تهیه شده است
۱. دانه رازیانه‌۲۵%
Foeniculum vulgare
۲. دانه زیره سبز۱۲/۵%
Cuminum cyminum
۳. برگ بو۱۲/۵%
Laurus nobilis
۴. دم گیلاس‌۱۲/۵%
Cerasus avium
۵. کاکل ذرت‌۱۲/۵%
Zea mays
۶. میوه خارخاسک‌۱۲/۵%
Tribulus terrestris
۷. تخم خربزه‌۱۲/۵%
Cucumis melo
مواد موثره املاح پتاسیم اسیدهای چرب فلاونوییدها و روغنهای فرارنظیر آنتول فنکون سینئول و کارون
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده ممکن است منجر به‌اختلال آب والکترولیتها گردد.
۲ ـ ایمنی مصرف این فراورده در دوران‌بارداری و شیردهی به‌اثبات نرسیده است
عوارض جانبی در افراد حساس به‌کاکل‌ذرت احتمال بروز واکنشهای آلرژیک درماتیت تماسی و کهیر) وجود دارد.
نکات قابل توصیه ۱ ـ نوشیدن مقادیر زیادآب و مایعات همزمان بامصرف این داروتوصیه می‌شود.
۲ ـ این دارو در افراد بامعده حساس بایدبعد از غذا میل شود.
مقدار مصرف روزی ۳ بار، هر بار ۶۰ ـ ۵۰قطره در یک فنجان آب سرد بعد از غذامصرف شود. در موارد حاد، درمان باسنکل می‌تواند تا مدت یک ماه ادامه یابد. دردرمان مزمن و به‌منظور پیشگیری ازتشکیل مجدد سنگ مقدار مصرف ۳۰ قطره‌۳ ـ ۲ بار در روز برای مدت یک هفته‌توصیه می‌گردد که این رژیم درمانی بایدهر ماه تکرار گردد.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

SENNA PRODUCTS

موارد مصرف این فرآورده‌ها برای درمان‌کوتاه مدت یبوست مصرف می‌شوند.
مکانیسم اثر: سنوزیدهای B و A توسطباکتریهای روده بزرگ متابولیزه شده وتبدیل به‌مشتقات فعال Rhein – anthroneمی‌گردند. این ترکیبات موجب تحریک وافزایش حرکات پریستالتیک روده و درنتیجه کاهش جذب آب و الکترولیتها شده وهمچنین ترشح مایعات در روده بزرگ را ازطریق تحریک ترشح فعال کلراید و مخاطافزایش می‌دهند. اثرات فوق احتمالا ناشی‌از افزایش بیوسنتز و آزادسازی‌پروستاگلاندین‌ها است روغنهای فرارموجود در گشنیز و زیره (موجود دربعضی از این فراوده‌ها) به‌علت داشتن‌اثرات آنتی اسپاسمودیک مانع ایجاد درد وکرامپ شکمی ناشی از مصرف سنامی‌گردد.
اجزاء فرآورده‌ها:
C-Lax: حاوی ۶۰۰ میلی‌گرم برگ سنا (Cassia obovata)(معادل ۱۵ میلی‌گرم‌سنوزید B) و ۱۰۰ میلی‌گرم دانه گشنیز (Coriandrum sativum)می‌باشد.
Herbilax: حاوی ۲۹۰ میلی گرم پودربرگ سنا (Cassia acutifolia) (معادل ۲/۵%سنوزید A و B) می‌باشد.
Senalin: از مخلوط گیاهان زیر تشکیل‌شده است
۱. برگ سنا۵۰%
Cassia angustifolia
۲. دانه زیره سبز۲۵%
Cuminum cyminum
۳. گل سرخ‌۲۵%
Rosa damascena
Senalin 7.5: حاوی
۱. عصاره خشک برگ و میوه سنا۳۴/۲%
Cassia obovta
۲. پودر گلبرگ گل سرخ‌۱۵/۱%
Rosa damascena
۳. اسانس رازیانه‌۰/۴۵%
Foeniculum vulgare
Sennamed: از عصاره خشک الکلی برگ‌سنا (Cassia angustifolia) (معادل ۹میلی‌گرم سنوزید B و A) تهیه شده است
مواد موثره
هیدروکسی آنتراسن گلیکوزیدها (سنوزیدA و B) و روغن‌های فرار (نظیر لینالول کوریاندرول کومینالدئید و سیترال .
موارد منع مصرف این فرآورده‌ها مانندسایر ملین‌ها در بیماران مبتلا به‌تنگی وانسداد روده و ایلئوم دردهای شکمی‌ناشناخته خونریزی رکتوم با علت‌نامشخص بیماریهای التهابی روده وآپاندیسیت نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ استفاده طولانی مدت ازملین‌های آنتراکینونی ایجاد وابستگی‌می‌نماید.
۲ ـ به‌علت احتمال ترشح مشتقات‌آنتراکینون در شیرمادر، مصرف این‌فرآورده در دوران شیردهی توصیه‌نمی‌گردد.
۳ ـ دفع کلیوی ترکیبات آنتراکینونی موجب‌تغییررنگ ادرار (زرد قهوه‌ای به‌قرمز)همراه با افزایش pH آن می‌گردد.
۴ ـ مصرف این فرآورده‌ها در دوران‌بارداری تنها هنگامی توصیه می‌گردد که‌رژیم غذایی مناسب و ملین‌های فیبری‌موثر واقع نشده‌اند.
۵ ـ ملین‌ها در خردسالان (تا سن ۶ سال بجز با دستور پزشک نباید مصرف شوند.
عوارض جانبی مصرف سنا ایجاد درد وکرامپ‌های شکمی می‌نماید ولی‌فراورده‌های حاوی دانه گشنیز و یا زیره‌احتمالا این عارضه را ایجاد نمی‌نمایند.
مصرف طولانی مدت و دوزهای بالای این‌فرآورده‌ها موجب از بین رفتن کارایی‌روده‌ها، اسهال و از دست دادن آب والکترولیتها (به‌ویژه پتاسیم ، آلبومینوری‌و هماتوری می‌گردد. مقادیر زیاد سناممکن است ایجاد نفریت نماید. در افرادی‌که به‌مدت طولانی از ملین‌های آنتراکینونی‌استفاده نموده‌اند، پیگمانتاسیون ملانوتیک‌مخاط روده (Melanosis coli) مشاهده شده‌است البته ۱۲ ـ ۴ ماه پس از قطع مصرف‌دارو این عارضه از بین خواهد رفت
تداخل‌های دارویی این داروها به‌دلیل‌تغییر رنگ و افزایش pH ادرار ممکن است‌با آزمایشهای تشخیصی (مانند تعیین‌میزان اوروبیلینوژن ادرار و تعیین میزان‌استروژن به‌روش کوبر) تداخل نمایند.فراورده‌های حاوی سنا با داروهای پایین‌آورنده پتاسیم خون مانند مدرهای‌تیازیدی آدرنوکورتیکوستروئیدها، ریشه‌شیرین بیان و گلیکوزیدهای قلبی تداخل‌اثر داشته و احتمالا ایجاد اختلالات قلبی وعصبی ـ عضلانی می‌نمایند.
نکات قابل توصیه ۱ ـ باتوجه به‌اینکه اثرات‌سنا ۱۰ ـ ۸ ساعت پس از مصرف آن ظاهرمی‌گردد، بهتر است این فرآورده‌ها درهنگام خواب مصرف شوند.
۲ ـ مصرف حداقل ۸ ـ ۶ لیوان آب در روزبرای کمک به‌نرم شدن مدفوع و جلوگیری‌از کاهش آب بدن بیمار ضروری است این‌امر به‌علت خروج حجم زیادی از آب بامدفوع اهمیت دارد.
مقدار مصرف C-Lax: به‌عنوان ملین دربزرگسالان ۲ ـ ۱ قرص در روز و درکودکان بالاتر از ۶ سال ۱ ـ ۰/۵ قرص طبق‌دستور پزشک به‌عنوان مسهل ۳ ـ ۲ قرص‌یکجا قبل از خواب
Herbilax: به عنوان ملین در بزرگسالان ۲کپسول در روز و در کودکان بالاتر از ۶سال ۱ کپسول در روز. برای تخلیه معده‌۱۰ کپسول یکجا با دو لیوان آب
Sennamed: بزرگسالان ۲ ـ ۱ قرص و درکودکان ۱۲ ـ ۶ سال یک قرص هنگام خواب‌مصرف شود.
Senalin: یک قاشق غذاخوری از مخلوطسنالین را در یک لیوان آب جوش ریخته وپس از نیم ساعت آن را صاف نموده قبل ازصبحانه مصرف می‌شود. برای اجابت‌مزاج و تخلیه سریع روده‌ها تا دو برابرمقدار فوق را می‌توان مصرف نمود.
Senalin 7.5: به عنوان ملین دربزرگسالان ۴ ـ ۱ قرص و در کودکان بالاتراز ۶ سال ۲ ـ ۱ قرص در روز.
اشکال دارویی
C-Lax: Tablet 750 mg
Herbilax: Capsul 290 mg
Senalin: Powder 40 g
Senalin 7.5: Dragee 500 mg
Sennamed: Tablet 650 mg

SHIRAFZA

موارد مصرف قطره شیرافزا جهت افزایش‌شیر مادر بکار می‌رود و همچنین باعث‌برطرف شدن اختلالات گوارشی و آرامش‌طفل می‌گردد.
مکانیسم اثر: آنتول موجود در شیرافزااحتمالا به‌عنوان آنتاگونیست رقابتی‌دوپامین عمل کرده و موجب افزایش ترشح‌شیر می‌شود. قطره شیرافزا باداشتن‌اثرات آنتی اسپاسمودیک بر روی عضلات‌صاف موجب تسهیل خروج گازها از معده‌شده در نتیجه سبب برطرف شدن‌اختلالات گوارشی و آرامش طفل می‌گردد.
اجزاء فرآورده قطره شیرافزا از
عصاره هیدروالکلی گیاهان زیر تهیه شده‌است
۱. دانه رازیانه‌۵۰%
Foeniculum vulgare
۲. دانه زیره سبز۲۰%
Cuminum cyminum
۳. دانه شنبلیه‌۲۰%
Trigonella foenum – graecum
۴. اندام هوایی شوید۱۰%
Anethum graveolens
مواد موثره تریگونلین نیکوتینیک اسید وروغنهای فرار. نظیر آنتول فنکون کارون‌و پاراسیمن
عوارض جانبی بامصرف این فراورده‌احتمال بروز واکنشهای آلرژیک وجوددارد.
تداخل‌های دارویی شنبلیله موجود در این‌فرآورده باعث کاهش قندخون می‌گردد.بنابراین احتمال دارد با داروهای پایین‌آورنده قندخون تداخل نماید.
مقدار مصرف روزانه ۳ نوبت هر بار
۳۰ ـ ۲۰ قطره در یک فنجان آب سرد با کمی‌قند بعد از غذا مصرف شود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

TANAMIGRAIN

موارد مصرف کپسول تانامیگرن به عنوان‌پیشگیری کننده حملات میگرنی بکارمی‌رود.
مکانیسم اثر: گیاه موجود در این فرآورده‌احتمالا از طریق مهار آزادسازی‌گرانولهای حاوی سروتونین از پلاکتها وگلبولهای سفید خون اثر پیشگیری ازمیگرن را ظاهر می‌سازد. همچنین درآزمایشات Invitro عصاره این گیاه موجب‌مهار آزادسازی پروستاگلاندین‌ها (بامکانیزمی متفاوت از مکانیزم مهارسیکلواکسیژناز) می‌گردد.
اجزاء فرآورده کپسول تانامیگرن حاوی‌۱۲۵ میلی گرم پودر گیاه Chrysanthemumparthenium (معادل حداقل ۰/۲%پارتنولید) می‌باشد.
مواد موثره سزکویی ترپن لاکتونها (بویژه‌پارتنولید).
منع مصرف در حاملگی و شیردهی وکودکان زیر دو سال و افرادی که به گیاهان‌تیره کاسنی (Compositae) نظیر بابونه‌حساسیت دارند نباید مصرف شود.
هشدارها: ۱ ـ در صورت بروز زخمهای‌دهانی مصرف دارو قطع گردد.
۲ ـ این فرآورده نباید بیشتر از ۴ ماه‌مصرف گردد (مگر با دستور پزشک .
عوارض جانبی با مصرف این فرآورده‌احتمال بروز خشکی و زخم دهان ناراحتی‌های گوارشی (درد شکمی سوءهاضمه تهوع و…) و درماتیت تماسی‌وجود دارد.
نکات قابل توصیه
از آنجایی که تانامیگرن به طورپروفیلاکتیک عمل می‌نماید، بایستی به‌طور مرتب و روزانه یک کپسول مصرف‌گردد.
مقدار مصرف روزانه ۲ ـ ۱ کپسول بعد ازغذا مصرف شود (اثرات مثبت دارو ۸ ـ ۴هفته بعد از مصرف ظاهر می‌گردد).
اشکال دارویی
Capsul: 125 mg

THYMIAN

موارد مصرف شربت تیمیان به‌عنوان‌ضدسرفه و خلط آور بکار می‌رود.
مکانیسم اثر: اثرات خلطآور و ضدسرفه‌آویشن احتمالا مربوط به‌فلاونوییدها
و روغنهای فرار (تیمول و کارواکرول
آن می‌باشد. همچنین برای روغنهای
فرار اکالیپتوس (اکالیپتول ، رازیانه آنتول ، مرزه (کارواکرول نیز
اثرات خلطآور و ضدسرفه گزارش شده‌است
اجزاء فرآورده شربت تیمیان از عصاره‌هیدورالکلی گیاهان زیر تهیه شده است
۱. برگ آویشن‌۱۹%
Thymus vulgaris
۲. برگ اکالیپتوس‌۵%
Eucalyptus globulus
۳. برگ مرزه‌۷%
Satureja hortensis
۴. دانه رازیانه‌۰/۵%
Foeniculum vulgare
مواد موثره فلاونوییدها و روغنهای فرارنظیر تیمول اکالیپتول آنتول فنکون وکارواکرول
منع مصرف به‌دلیل وجود ساکاروز نبایددر افراد دیابتیک مصرف شود.
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به‌اثبات‌نرسیده است
عوارض جانبی تیمول موجود در این‌فرآورده ممکن است باعث تحریک غشامخاطی گردد. به‌دلیل وجود آنتول
احتمال بروز واکنشهای آلرژیک
(درماتیت تماسی در افراد حساس وجوددارد.
مقدار مصرف
بزرگسالان ۲ ـ ۱ قاشق سوپخوری ۳ باردر روز مصرف شود.
کودکان یک قاشق سوپخوری و در اطفال‌زیر ۶ سال یک قاشق مرباخوری ۳ بار درروز مصرف شود.
اشکال دارویی
Syrup: 120 ml

VALERIAN PRODUCTS

موارد مصرف
فراورده‌های حاوی والرین در تنش‌های‌عصبی اضطراب و بی خوابی بکار می‌روند.
مکانیسم اثر: والریک به عنوان داروی‌مضعف سیستم اعصاب مرکزی (CNS)عمل می‌کند. والرینیک اسید سنبل الطیب‌احتمالا باعث وقفه در سیستم آنزیمی‌مسئول کاتابولیسم گابا (GABA) می‌شود.همچنین مالتول و اتیل مالتول گل ساعتی‌احتمالا دارای اثرات آرامبخش روی‌سیستم اعصاب مرکزی (CNS) می‌باشند.
اجزاء فرآورده‌ها:
Valeric: از عصاره ریشه وریزوم سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis) به
میزان ۱۵% و عصاره برگ بادرنجبویه Melissa officinalis) به میزان ۵% تهیه‌شده است
Valiflor: از عصاره ریشه وریزوم
سنل الطیب (Valeriana officinalis)
به میزان ۳۳% و عصاره گل ساعتی Passiflora incarnata) به میزان ۹/۹% تهیه‌شده است
Valerian: از پودر ریشه و ریزوم سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis) به میزان‌۳۵۰ میلی گرم تهیه شده است
مواد موثره Valeric: والرینیک اسید،والپوتریات‌ها، روغنهای فرار نظیر سیترال‌و سیترونلال
Valiflor: مالتول و اتیل مالتول والرینیک‌اسید، والپوتریات‌ها، آلکالوییدهای هارمان‌و هارمالین
Valerian: والرینیک اسید، والپوتریات‌ها.
هشدارها: ۱ ـ مصرف مقادیر زیاد این‌فرآورده‌ها ممکن است ایجاد خواب‌آلودگی نماید. بنابراین هنگام رانندگی یاکار با ابزاری که به هوشیاری کامل نیازدارند، احتیاط شود.
۲ ـ ایمنی مصرف این فرآورده‌ها در دوران‌بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است
تداخل‌های دارویی مصرف این فرآورده‌هاموجب تشدید اثر سایر داروهای‌آرامبخش می‌گردد.
مقدار مصرف Valeric: یک پیمانه (۱۵ میلی‌لیتر) نیم ساعت قبل از خواب و در صورت‌لزوم یک تا دو پیمانه در روز مصرف شود.
Valiflor: به عنوان آرامبخش روزی ۳ بار،هر بار ۲ ـ ۱ قرص و به عنوان خواب آور
۲ ـ ۱ قرص قبل از خواب
Valerian: روزی سه‌بار هر بار ۲ـ۱کپسول
اشکال دارویی
Valeric: Syrup 120 ml
Valiflor: Tablet 600 mg
Valerian: Capsul 350 mg

VITAGNUS

موارد مصرف ویتاگنوس جهت رفع‌اختلالات قاعدگی و اختلالات یائسگی به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر: مکانیسم اثر دقیق این‌فرآورده به اثبات نرسیده است ولی به نظرمی‌رسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محورهیپوتالاموس ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال‌می‌کند. این گیاه باعث کاهش آزاد شدن‌FSH و افزایش آزاد شدن LH و پرولاکتین‌از هیپوفیز می‌گردد.
مطالعات نشان داده است که گیاه پنج‌انگشت حاوی ترکیبات استروژنیک‌نمی‌باشد و مستقیم? بر روی تخمدانهاتاثیر نمی‌گذارد.
اجزاء فرآورده ویتاگنوس حاوی ۹۰ ـ ۸۰میلی گرم عصاره خشک گیاه پنج انگشت‌Vitex agnus – castus می‌باشد.
مواد موثره مواد موثره گیاه پنج انگشت‌به‌طور دقیق تعیین نگردیده است ولی‌عصاره این گیاه حاوی فلانوییدها(کاستیسین ، ایریدوئید گلایکوزیدها(آکوبین و آگنوزید) و روغنهای فرارمی‌باشد.
منع مصرف این فرآورده با توجه به اثرات‌هورمونی آن در دوران بارداری ممنوعیت‌مصرف دارد.
عوارض جانبی در اکثر مطالعات انجام
شده عوارض جانبی با مصرف این دارومشاهده نگردیده است ولی به صورت نادرگزارشاتی مبنی بر بروز واکنشهای‌آلرژیک سردرد و افزایش خونریزی دردوران قاعدگی وجود دارد.
تداخل دارویی این دارو ممکن است باداروهای ضد بارداری خوراکی وهورمونی تداخل نماید.
مقدار مصرف روزانه ۴۰ قطره از دارو رادر کمی آب یا آبمیوه ریخته و نیم ساعت‌قبل از صبحانه (با معده خالی مصرف‌شود.
اشکال دارویی
Drop: 30 ml

ZINGIBER PRODUCTS

موارد مصرف این فراورده‌ها در پیشگیری‌از بیماری مسافرت مصرف می‌شوند.
مکانیسم اثر: مکانیسم اثر زنجبیل درپیشگیری از بیماری مسافرت مشخص‌نیست به نظر می‌رسد که با تاثیر موضعی‌بر مجاری گوارشی اثر خود را اعمال‌می‌کند.
اجزاء فراورده‌ها: Gingitone: حاوی
۳۶۵ میلی گرم پودر ریشه زنجبیل‌Zingiber officinale می‌باشد.
Zintoma: حاوی ۲۵۰ میلی گرم پودرریشه زنجبیل Zingiber officinaleمی‌باشد.
مواد موثره روغنهای فرار نظیر زینجیبرن‌و بتابیزابولن اولئورزین‌هایی نظیرهمولوگهای جینجرول و شوگاال
هشدارها: ایمنی مصرف این فرآورده‌ها دردوران بارداری و شیردهی به اثبات‌نرسیده است
تداخل‌های دارویی از آنجا که گزارش
شده است زنجبیل دارای اثرات‌کاردیوتونیک و ضد فعالیت پلاکتی و
پایین آورنده قند خون می‌باشد، لذامصرف مقادیر زیاد این فرآورده‌ها ممکن‌است با درمانهای قلبی پایین آورنده قندخون و ضد انعقاد تداخل نماید.
مقدار مصرف در بزرگسالان و کودکان‌بالای ۶ سال ۲ کپسول نیم ساعت قبل ازشروع مسافرت و سپس هر ۴ ساعت یکبار۲ کپسول مصرف شود.
اشکال دارویی
Gingitone: cap 365 mg
Zintoma: cap 250 mg