گياه قلقاس‏

نام‏هاى ديگر:

قلقاس- كلم كارائيب.

Colocasie- Colocase- Taro- Colocasie antigue.

مشخصات:

گياهى است از خانواده‏Araceae و چند گونه مختلف دارد. قلقاس گياهى است علفى و چندساله و بدون ساقه مشخص. برگهاى آن كامل، ناصاف، چين ‏خورده، قلبى ‏شكل، نسبتا پهن و داراى دمبرگ دراز است، دمبرگهاى قسمت پايين يعنى در يقه گياه به هم متصل و به نظر مى‏رسد كه از داخل يك استوانه گياهى خارج مى‏شوند. گياه داراى ساقه زيرزمينى ضخيم و متورم غده ‏اى است. از ريشه آن ساقه گل‏ دهنده‏اى بيرون مى‏آيد كه گل زردرنگ با بويى شبيه بوى زردچوبه مى‏دهد. اين گياه بومى مناطق حارّه جزاير اقيانوسيه و هندوستان است كه در كنار آبها و باتلاقهاى مى‏رويد و در اغلب كشورها در مناطق حارّه نيز كاشته مى‏شود.

تركيب شيميايى:

در هر 100 گرم برگ و دمبرگهاى گياه مواد زير وجود دارد:

آب 78 گرم- پروتئين 3 گرم- مواد چرب 3/ 0 گرم- هيدرات كربن (نشاسته و كمى قند) 6 گرم- كلسيم 76 ميلى‏گرم- فسفر 59 ميلى‏گرم- آهن 1 ميلى‏گرم- ويتامين‏C 31 ميلى‏گرم در آن وجود دارد

خواص درمانى:

1- آن را همراه با ساقه آن بپزيد و بخوريد. چاق‏كننده است، قواى جنسى را افزايش‏ مى‏دهد، مدرّ است و براى قطع اسهال و زردآب و رفع استسقا مفيد است.

2- تازه آن را له كنيد و ضماد نماييد. براى درمان زخم و سوختگى مفيد است.

تذكر:

ديرهضم است و ايجاد گرفتگى مجارى عروق مى‏نمايد.

مصلح آن عسل- سكنجبين- ادويه‏هاى معطر مانند دارچين- و ميخك و … مى‏باشند.

دمبرگهاى گوشتى قلقاس‏

خواص درمانى:

1- شيره تازه آن را بگيريد و بخوريد.

محرك است، قرمزكننده پوست مى‏باشد، خونروى را بند مى‏آورد.

2- تازه آن را همراه با گوشت بپزيد و سوپ درست كنيد و بخوريد. براى درمان استسقا و اسهال خونى بسيار نافع است.

تخم قلقاس‏

خواص درمانى:

1- آن را بخوريد. براى رفع سوءهاضمه و نفخ و رفع ناراحتى‏هاى پس از زايمان مفيد است.

2- شستشو با آب جوشانده آن براى رفع آلودگى‏هايى كه از وجود شپش ايجاد مى‏شود نافع است.

تذكر:

مصرف زياد آن موجب تحريك شديد مخاط لوله گوارش مى‏شود، گاهى ايجاد خراش و مسموميت مى‏نمايد.

غده زيرزمينى قلقاس‏

طبيعت آن: كمى گرم و تر است‏

تركيب شيميايى: در هر 100 گرم خام آن مواد زير وجود دارد:

آب 70 گرم- پروتئين 9/ 1 گرم- مواد چرب 2/ 0 گرم- هيدرات كربن (نشاسته و كمى قند) 23 گرم- كلسيم 28 ميلى‏گرم- فسفر 61 ميلى‏گرم- آهن 1 ميلى‏گرم- سديم 7 ميلى‏گرم- پتاسيم 514 ميلى‏گرم- تيامين 13/ 0 ميلى‏گرم- رايبوفلاوين 4/ 0 ميلى‏گرم- نياسين 1/ 1 ميلى‏گرم- ساپوتوكسين- آميلاز.

ويتامينهاى‏A 61 ميلى‏گرم-C 4 ميلى‏گرم در آن وجود دارد

خواص درمانى:

1- آن را بپزيد و بخوريد. بسيار چاق ‏كننده است، قواى جنسى را زياد مى‏كند، مدرّ است و براى رفع استسقا نافع مى‏باشد، براى قطع زردآب و قطع اسهال مؤثر است.

2- ماليدن شيره تازه آن به موضع طاسى و بى‏مويى را درمان مى‏كند، در مورد عقرب‏زدگى مؤثر است.

3- آن را در محل گزيدگى مار ضماد گذاريد. در التيام آن اثر مفيد دارد.

4- آن را در سركه بسيار بجوشانيد و آن محلول را بر پوست بماليد. براى رفع ناراحتى‏هاى پوست مفيد است.

5- آن را با پياز و تمر هندى مخلوط كرده و له نموده و ضماد گذاريد. براى رفع خستگى شديد و سردرد و پشت‏ درد و كمردرد زنان در موقع وضع حمل مؤثر است.

تذكر:

نبايد آن را به صورت خام خورد زيرا سمّى است و زبان و مخاط لوله گوارش متورم مى‏شود و ايجاد مسموميت و خارش مى‏نمايد.

منابع و مواخذ