شقاقل‏

نام‏هاى ديگر:

زردك ريش‏بزى- ششقاقل- اشقاقل- هشقيقل- هشفيفل- هويج وحشى- ريش‏بز- ريشه گزبرى- گزربرى- زردك‏ريگى- ملكه‏ چمن- خرس‏گياه- لحية التيس.

Panais. cultive- Panais

مشخصات:

گياهى است از خانواده‏Umbellifcrae ، دوساله و شكل ظاهرى آن شبيه گياه هويج است، برگهاى آن داراى بريدگى و در عين حال دندانه ‏دار، ساقه ‏ها گوشه‏ دار، ريشه آن نسبتا ضخيم و ضخامت آن در حدود يك انگشت و پرگره و كمى شيرين است.

ميوه آن در ابعاد يك نخود به رنگ تيره و گل آن به صورت چتر مركب در انتهاى شاخه گل‏ دهنده ظاهر مى‏شود. اين گياه در ماسه‏ هاى مرطوب و بيشتر در زير درختان متراكم و حاشيه جنگلهاى متراكم انتشار دارد. در ايران در دماوند، شمال ايران و شيراز در كوههاى برفى مى‏رويد.

ريشه شقاقل‏

طبيعت آن: كمى گرم و تر است.

تركيب شيميايى:

در هر 100 گرم شقاقل اهلى خام مواد زير وجود دارد:

آب 75 گرم- پروتئين 7/ 1 گرم- مواد چرب 5/ 0 گرم- هيدراتهاى كربن (قند و نشاسته) 15 گرم- كلسيم 50 ميلى‏گرم- فسفر 77 ميلى‏گرم- آهن 7/ 0 ميلى‏گرم- سديم 12 ميلى‏گرم- پتاسيم 541 ميلى‏گرم- تيامين 08/ 0 ميلى‏گرم- رايبوفلاوين 09/ 0 ميلى‏گرم- نياسين 2/ 0 ميلى‏گرم.

در 100 گرم شقاقل اهلى پخته كم‏آب مواد زير وجود دارد:

آب 82 گرم- پروتئين 5/ 1 گرم- مواد چربى 5/ 0 گرم- هيدراتهاى كربن (قند و نشاسته) 13 گرم- كلسيم 45 ميلى‏گرم- فسفر 62 ميلى‏گرم- آهن 6/ 0 ميلى‏گرم- سديم 8 ميلى‏گرم- پتاسيم 379 ميلى‏گرم- تيامين 07/ 0 ميلى‏گرم- رايبوفلاوين 08/ 0 ميلى‏گرم- نياسين 1/ 0 ميلى‏گرم‏

ويتامين‏هاى‏A وC در آن وجود دارد.

خواص درمانى:

آن را بخوريد. بازكننده انسداد مجارى عروق است، رطوبات بلغم را دفع مى‏كند و براى گرم كردن معده و كليه و كبد مؤثر است، در افراد سردمزاج اشتها را باز مى‏كند، قدرت تناسلى را افزايش مى‏دهد.

تذكر: مصرف زياد در بعضى از افراد گرم ‏مزاج اشتها را كم مى‏كند و ايجاد سردرد مى‏نمايد.

مصلح آن: عسل است.

منابع و مواخذ