سرخاب‏

نام‏هاى ديگر:

سرخاب‏ كولى- جوكى‏سرخاب- عنب امريكا.

phytolaque de candie- Raisin d’Amerique- Herbe la laque- Poke root- Red weed- Scoke- poke weed- pode derry- Garget plant- Garget rott- pigeon berry- Virginia poke- Cancer jalap- American nightshade- Red. ink. berry- Coakum.

مشخصات:

گياهى است از خانواده‏phytolaccaceae ، كه داراى انواع مختلفى است، به ‏طور كلى گياهى است پايا و علفى با ساقه‏ هايى كه در قسمت پايين خشبى است ولى شاخه‏ هاى جوان آن ترد و آبدار و خوراكى و به رنگ سبز ارعوانى و قرمز است.

ريشه آن ضخيم و گوشتى است. برگ‏هاى آن ساده: بيضى، نوك ‏تيز كه با دمبرگ كوتاه به ساقه متصل است. گل‏هاى آن كوچك به رنگ مايل به سبزند كه در امتداد شاخه گل‏ دهنده ظاهر مى‏شود. ميوه آن گوشتى به رنگ ارغوانى تيره با دم كوتاهى به محور ساقه متصل‏ شده و جمعا شبيه خوشه انگور سياه مى‏باشد و در داخل ميوه دانه ‏هاى سمّى گياه قرار دارند. اين گياه بومى امريكاى شمالى است ولى در ساير مناطق جهان نيز انتشار دارد، از جمله در ايران در تمام مناطق شمال مى‏رويد، در گيلان اطراف شفت و نصير محله، اطراف رشت، چالوس، رامسر، بندر انزلى تا آستارا، لاهيجان، در گرگان نزديك بندر گز، در مازندران در درّه هراز و آمل ديده شده است.

تركيب شيميايى:

رزين- مواد پكتيكى- گلوكوزيدى به نام فيتولاكسين كه نوعى ساپونين است.

برگ سرخاب‏

خواص درمانى:

1- برگهاى تازه و جوان آن را مانند سبزى بخوريد. براى ايجاد تعادل در سيستم عمومى بدن آثار مفيد دارد، در رفع بزرگ شدگى غده ‏ها نظير بزرگ شدن غده تيروئيد بسيار نافع‏ است، براى رفع سفت شدن كبد و حالت صفراوى و التهاب كليه‏ ها و غدد لنفاوى بزرگ شده تجويز مى‏شود.

2- ضماد آن براى درمان بيمارى گواتر بيماريهاى پوستى و خارش و اگزما و زخمهاى سيفيليسى و خنازير بسيار مفيد است، براى رفع تراكم شير در پستان و رفع ورم و سفت شدن پستان نافع است.

تذكر:

اين گياه سمّى است و بايد در حد مجاز و طبق دستور پزشك مصرف شود.

ريشه سرخاب‏

نام ديگر:Michoacan

خواص درمانى:

1- براى رفع ورم و سفت شدن پستان و سرطان پستان آن را بسيار نرم كنيد و روى پارچه پهن نموده روى تمام سطح پستان به استثناى نوك پستان ضماد كنيد و روزى يكبار آن را تعويض نماييد و در طول مدت ضماد گاه‏گاهى آن پارچه را با آب جوشانده گياه مرطوب نماييد و اين كار را تا پانزده روز ادامه دهيد. در اثر ضماد پوست پستان از التهاب‏ها و جوشهاى چركى پوشيده مى‏شود ولى پس از 6- 4 هفته سفتى پستان رفع مى‏شود و پس از آن پستان را خوب شسته و تميز كنيد و پودر اسيد بوريك بماليد و بگذاريد كاملا خشك شود. پس از ده روز معمولا التهابها و جوشهاى چركى خشك‏شده و موضع درمان مى‏شود.

2- پماد حاصله از گرد ريشه براى رفع جوشهاى چركى صورت و ريزش مو و موليسك ماليده مى‏شود و مؤثر مى‏باشد.

منابع و مواخذ