خربزه برای دفع مواد زائد در خون

خربزه ماده حياتى و داروى نقرس، روماتيسم و بيماريهاى كبدى و موجب رشد كودكان و رفع ناراحتى سالمندان است.

نام های دیگر خربزه:

خربزه به عربى: بطيخ، خام آن را خفف گويند.

فارسى: خربزه، فرلوك.

يونانى: فافس، فليس.

سريانى: وقرقيا.

سنسكريت: شانگل، كربوج، پل راج، امرتاهو.

الرلاغ يا بطيخ در مصر و بطيخ اخضر و احمر يعنى خربزه سبز و سرخ در شام‏pasteque هندوانه را نيز به نام بطيخ سبز و سرخ مى‏نامند بعضى آن را بطيخ هندى و شامى گويند خربزه از خانواده قثائيه است.

انگليسى:citulles vulgaris .

لاتين:cucurbita citrullus مراد هندوانه است كه آن خربزه نيست.

در عراق بطيخ قرمز را رقى گويند. الخربز از خربزه در فارسى قديم معرب شده است. در گذشته در شام آن را الجبس محرفه مى‏گفتند، از خانواده قرعيه ميوه بطيخيه مى‏باشد.

فرانسوى:peponide ميوه‏ اى مشهور است.

مشخصات:

خربزه 90 درصد آب دارد توام با مواد قندى در بدن زود جذب شده و انرژى توليد مى‏كند و از لحاظ دارا بودن پتاسيم حالت شستشوى خون را دارد و باعث دفع مواد زائد در خون مى‏شود و فعاليت‏هايى در كليه‏ ها توليد مى‏نمايد و فقط كسانى كه مرض قند دارند از خوردن آن بپرهيزند.

 به جهت نتايج فوق خستگى را رفع و فعاليت سلولها را افزون مى‏كند و داروى امراض نقرس، ضعف كبد، رماتيسم مى ‏باشد و اشتها را زياد مينمايد.

خربزه درست است كه چربى كم دارد، اما در عوض داراى مقدار زيادى پكتين و مواد معدنى چون پتاسيم و منگنز و فسفر و كلسيم است.

بطيخ را در ما وراء النهر خربزه مى‏گويند،لغت رومى است و به فارسى خربزه مى‏نامند شيرين آن سرد و بهترين نوع آن شيرين كم آب نازك بى‏جرم است و بهترين ناشيرين آن مليون است كه خربزه گرمك مى ‏نامند.

مراد از بطيخ مستطيل و بطيخ اصغر، خربزه و مراد از بطيخ مدور و بطيخ اخضر هندوانه است.

روايات:

ياسر خادم گويد: امام رضا عليه السلام فرمود: البطيخ على الريق يورث الفالج، و مشابه اين روايت از ابن محمد نيز وارد شده است. «خربزه بناشتا خوردن موجب قولنج مى‏شود».

امير المؤمنين عليه السلام فرمود: البطيخ شحمة الارض لا داء و لا غائلة فيه، و قال: فيه عشر خصال: طعام و شراب و فاكهة و ريحان و ادم و حلوا و اشنان و خطمى و نقل و دواء.

غذا و نوشابه و ميوه و ريحان و خورشت و حلوا و مثل اشنان و خطمى درون را پاك‏ مى‏ كند و نُقل و دارو است.

امير المومنين عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل مى‏كند كه آن حضرت فرمود: تفكهوا بالبطيخ، فإن ماءه رحمة و حلاوته من حلاوة الجنة  يعنى با خربزه ميوه بخوريد كه آبش رحمت است و شيرينى آن از شيرينى بهشت است.

مزاج :

معتدل الحرارت و تر دو درجه است، براى خربزه شيرين و سرد 1 درجه و تر دو درجه براى خربزه بى مزه است. مضر مورث تب صفراوى و خلط غليظ است.

خواص درمانی خربزه:

مدر بول، نافع روده‏ ها و مفتح است. شير و منى و قوه باه را زياد مى‏كند و سياهى صورت را دور مى‏كند

سوزش بول را مفيد اورام جگر و مثانه را دور مى‏ كند درد سينه و خشونت حلق را مفيد است،

در مرض سوزاك از تخم آن شيره يا گرد درست نموده استفاده مى‏كنند، نافع تبهاى مركب است و در نسخه‏ هاى يونانى بيشتر براى مولد منى و شير استفاده مى‏شود.

مسمن بدن، مدر بول، شير و عرق آن دافع يرقان است.

همچنين اخلاط را زياد نموده مورث دردسر است و موجب بدهضمى است. ضماد پوست آن ورم دماغى را مفيد است. پوست آن دافع سنگ مثانه است. ضماد آن بر چشم نافع ورم چشم است و تخم آن مضر براى مرض طحال است.

مفتح سدد كبد و مقوى باه است. مقدار خوراك تا 18 گرم و نيز براى سرفه و خشونت حلق و زبان و درد سينه و سوزش بول و تشنگى مفيد است.

خربزه داراي مقدار زيادي ويتامين A,C و سلولز است.

به طوركلي خانواده خربزه شامل انواع گرمك و طالبي نيز مي شود كه البته اين دو نوع كم آب تر  هستند.

و بهترين نوع آنها شيرين ترين و كم تفاله ترين آنهاست به طوري كه به راحتي در دهان آب شوند. طالبي شيرين براي اغلب بيماري ها تجويز و خوردن آن به هضم غذا كمك مي كند و گرمك براي يرقان و يبوست مفيد است.
 رفع كننده يبوست و كمك كننده به هضم غذا، افزاينده ادرار و دفع كننده كم خوني و سنگ مثانه و توليدكننده عرق در بدن.
تقويت كننده مثانه و دفع كننده زخمهاي داخلي براي درمان كك و مك و لكهاي صورت، گوشت خربزه را له كنيد و روي صورت بماليد.
برعكس آنچه كه در ايران مرسوم است و خربزه را با غذا يا بعد از غذا به عنوان دسر مي خورند، بهتر است با فاصله زيادي قبل از غذا آن را خورد.
خوردن خربزه كال در كساني كه معده اي ضعيف دارند ممكن است توليد اسهال كند و خلط را افزايش دهد.

اين ميوه براي سينه درد و سرماخوردگي بسيار مضر است و باعث تب هاي صفراوي مي شود. زياد خوردن آن هم توليد گرمي مي كند.
خوردن آن به همراه عسل خطرناك و مضر است. افراط در خوردن خربزه توليد ورم روده مي كند.
در آن درد و ناراحتي نيست طعام، نوشابه، ميوه، گياه خوشبو ، اشنان ، خوشبو كننده و نان خورشت است.
بر باه مي افزايد مثانه را ميشويد در روايتي وارد شده خربزه سنگ مثانه را ذوب ميكند.

منابع و مواخذ